30.09.2013 Views

Nieuw gebruik, oud gebouw - Historisch Centrum Leeuwarden

Nieuw gebruik, oud gebouw - Historisch Centrum Leeuwarden

Nieuw gebruik, oud gebouw - Historisch Centrum Leeuwarden

SHOW MORE
SHOW LESS

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

een stins uit het midden van de zestiende eeuw tot op de <strong>oud</strong>e<br />

kelders werd afgebroken en vervangen door nieuwbouw, was eerder<br />

uitzondering dan regel. Pas in de loop van de negentiende eeuw en<br />

op veel grotere schaal in de twintigste eeuw werd het meer gewoon<br />

om een pand neer te halen en te vervangen door nieuwbouw. In het<br />

huidige tijdsgewricht is een <strong>gebouw</strong> veeleer een consumptieartikel<br />

dan een waardevol bezit. Duurzaam is anders.<br />

Kent <strong>Leeuwarden</strong> equivalenten van het stadhuis van Amsterdam en<br />

het Mauritshuis? Of misschien nog <strong>oud</strong>ere voorbeelden en minder<br />

respectabel her<strong>gebruik</strong>? Zeker wel. Na de reformatie in 1580 kwamen<br />

alle kerk- en kloostergoederen in handen van de stedelijke overheid.<br />

Sommige kerken behielden hun functie als godshuis, andere kregen<br />

een nieuwe bestemming. De begijnenkapel aan de Bagijnestraat<br />

werd achtereenvolgens <strong>gebruik</strong>t als pakhuis, timmerhuis en<br />

brouwerij, om in 1600 tuchthuis te worden en in 1643 weer godshuis.<br />

De herinrichting door het Friesch Genootschap van het achttiendeeeuwse<br />

herenhuis van Frans Julius van Eysinga tot Fries Museum<br />

(1879) is van recentere datum evenals die van het stadspaleis<br />

van douairière Maria Louise van Hessen Kassel, weduwe van<br />

stadh<strong>oud</strong>er Johan Willem Friso, tot museum Princessehof (1916).<br />

In het achttiende-eeuwse woonhuis van Maria Louises architect<br />

Anthony Coulon werd in 1938 de Fryske Akademy gevestigd en zo<br />

is de lijst verder uit te breiden. Er is dus niets nieuws onder de zon.<br />

<strong>Leeuwarden</strong> heeft in de jaren ’80 en ’90 en in het eerste decennium<br />

van het nieuwe millennium zelfs een mooie traditie op<strong>gebouw</strong>d<br />

van herbestemming. De genoemde Johannes de Doperkerk was<br />

niet het eerste kerk<strong>gebouw</strong> dat hier een aanpassing onderging<br />

voor een andere functie. Het vroegtwintigste-eeuwse onderkomen<br />

van de Christelijk Gereformeerde Gemeente aan de Wijbrand<br />

de Geeststraat, verbouwd tot appartementen, en opnieuw de<br />

begijnenkerk (Westerkerk) aan de Bagijnestraat, om<strong>gebouw</strong>d tot<br />

Het Oud Sint Anthonygasthuis aan de Grote Kerkstraat wordt op de straatgevels na<br />

gesloopt (foto Leeuwarder Courant, 1988).<br />

7

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!