Nieuw gebruik, oud gebouw - Historisch Centrum Leeuwarden

De danszaal in de voormalige synagoge (foto Dikken & Hulsinga, 1992).
incidenteel werd gebruikt, is in 1964 onttakeld en verloor daarmee
haar synagogaal karakter.
De kleine joodse gemeenschap was in de jaren zeventig niet meer
in staat het pand te onderhouden. De gemeente Leeuwarden
onderkende de emotionele en cultuurhistorische waarde van het
gebouw dat inmiddels onder Monumentenzorg viel, en nam het voor
een symbolisch bedrag over. Ze liet het in 1976-’77 restaureren en
gaf het een algemeen-culturele bestemming. De buitenkant is daarbij
in oude luister hersteld en binnen is de tussenmuur afgebroken. De
Joodse Gemeente kon van de ontmantelde synagoge gebruik maken,
maar koos ervoor een zaaltje in de Slotmakersstraat voor diensten en
andere bijeenkomsten in te richten.
Het bouwwerk dateert uit het derde kwart van de negentiende eeuw.
Een uit 1805 daterende voorganger is toen fors uitgebreid tot een
langwerpige, driebeukige hal. Zes kolommen ondersteunen een
gewelf boven de middenpartij en een vlak plafond boven de zijbeuken.
Tussen kolommen en buitenmuren zijn galerijen aangebracht. Bij de
plaatsing van de vensters is daarmee geen rekening gehouden.
Inwendig heeft het gebouw zijn karakter grotendeels behouden.
In verband met de functie van dansschool zijn geluidswerende
maatregelen genomen, maar deze tasten de monumentale waarde niet
aan. De huidige gebruiker gaat respectvol om met het bouwwerk,
maakt zijn leerlingen bewust van de oorspronkelijke functie en
investeert in het behoud.
Hoewel de synagoge haar oorspronkelijke functie verloor, gebruikt
joods Leeuwarden het gebouw nog incidenteel, zoals voor het vieren
van de Israëlische onafhankelijkheidsdag. Deze ankerplaats voor de
herinnering staat in het hart van de vroegere joodse buurt.
37