De glasramen aan de noordzijde: de zeven sacramenten
De glasramen aan de noordzijde: de zeven sacramenten
De glasramen aan de noordzijde: de zeven sacramenten
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
Antwerpen, Sint-Andrieskerk<br />
Beschrijving – Glasramen Noord: <strong>de</strong> Zeven Sacramenten<br />
- mid<strong>de</strong>n, links en rechts: een engel met bloemen en een engel met groenten.<br />
- (D) links on<strong>de</strong>r: “Ontwaakt uit <strong>de</strong> slaap <strong>de</strong>ed Jozef zoals <strong>de</strong> engel van <strong>de</strong> Heer hem bevolen<br />
had en nam zijn vrouw tot zich.” (v.24)<br />
- (E) rechts on<strong>de</strong>r: “Toch had hij geen gemeenschap met haar, totdat zij een zoon ter wereld<br />
bracht: Jezus”, zo luidt het enige inspireren<strong>de</strong> vers (v.25) voor dit vredige tafereel van het<br />
gezinsleven tij<strong>de</strong>ns <strong>de</strong> zwangerschap van Maria. Ook hier permitteert <strong>de</strong> kunstenaar zich een<br />
verg<strong>aan</strong><strong>de</strong> verhalen<strong>de</strong> interpretatie, die schril afsteekt tegen <strong>de</strong> opkomen<strong>de</strong> abstraheren<strong>de</strong><br />
ten<strong>de</strong>nsen, in <strong>de</strong> kerkelijke glasraamkunst in het bijzon<strong>de</strong>r. Jozef, een blokhamer in <strong>de</strong> hand,<br />
on<strong>de</strong>rbreekt even zijn werkzaamhe<strong>de</strong>n en kijkt toe hoe Maria spint. Voor<strong>aan</strong> enkele bro<strong>de</strong>n<br />
op <strong>de</strong> steen en enkele kruiken, op <strong>de</strong> achtergrond staat <strong>de</strong> ezel in <strong>de</strong> <strong>aan</strong>palen<strong>de</strong> stal. Jan<br />
Huet wil hiermee <strong>de</strong> innerlijke vreug<strong>de</strong> bij <strong>de</strong> verwachting van <strong>de</strong> Messias weergeven in een<br />
klimaat van rust en harmonie.<br />
maaswerk,<br />
- top:<br />
(G) Adam en Eva als prototype van <strong>de</strong> natuurlijke band tussen man en vrouw.<br />
(H) Vrouwe Armoe<strong>de</strong> en St.-Franciscus van Assisi als voorbeeld van een spiritueel verbond.<br />
(F) on<strong>de</strong>rste zone: typologisch <strong>de</strong> huwelijks<strong>aan</strong>zoek <strong>aan</strong> Rebekka in 3 taferelen.<br />
- links: <strong>de</strong> oudste dienaar van Abraham is, met 10 kamelen, uitgestuurd om voor zijn zoon<br />
Isaak een geschikte vrouw te zoeken. Bij een waterbron komt een mooi jong meisje met een<br />
kruik op <strong>de</strong> schou<strong>de</strong>r water halen en geeft <strong>de</strong> man te drinken, evenals zijn kamelen. Aan dit<br />
teken herkent <strong>de</strong> dienaar dat <strong>de</strong>ze Rebekka door God gezon<strong>de</strong>n is (Gen. 24,1-27).<br />
- rechts: Rebekka geeft ook <strong>de</strong> kamelen te drinken (Gen. 24,19-20).<br />
- mid<strong>de</strong>n: “Rebekka liet zich van haar kameel glij<strong>de</strong>n ... <strong>de</strong>ed haar sluier voor. ... Daarop bracht<br />
Isaac Rebekka in zijn tent en nam haar tot vrouw” (Gen.24,64-67).<br />
6) Biecht, vijf<strong>de</strong> glasraam noordbeuk (1965)<br />
Het nieuwtestamentisch hoofdthema is <strong>de</strong> terugkeer van <strong>de</strong> Verloren Zoon, beter gezegd: <strong>de</strong><br />
verzoening tussen <strong>de</strong> va<strong>de</strong>r en <strong>de</strong> zoon. <strong>De</strong> zoon is blootsvoets, zijn reisstok met kalebas en zijn<br />
bui<strong>de</strong>l liggen op <strong>de</strong> voorgrond. Boven va<strong>de</strong>r en zoon een verschijning van <strong>de</strong> verrezen Christus,<br />
met <strong>de</strong> won<strong>de</strong>n in han<strong>de</strong>n en hart, omgeven door een groepje van 6 leerlingen, netjes 3 <strong>aan</strong> 3<br />
opgesteld. Bij een verschijningsverhaal waar Jezus uitdrukkelijk zijn won<strong>de</strong>n toont (Joh.20,20)<br />
geeft Hij <strong>de</strong> apostelen een zending zeggen<strong>de</strong>: “<strong>aan</strong> wie ge <strong>de</strong> zon<strong>de</strong>n vergeeft, zijn ze vergeven,<br />
en <strong>aan</strong> wie ge ze niet vergeeft, zijn ze niet vergeven” (v.23). Va<strong>de</strong>r en zoon st<strong>aan</strong> mid<strong>de</strong>n in een<br />
doornenkroon.<br />
Hier geen typologische of an<strong>de</strong>re neventaferelen: een compositorische breuk met <strong>de</strong> vorige ramen<br />
van <strong>de</strong> boordbeuk, maar een parallel met het tegenoverliggen<strong>de</strong> raam in <strong>de</strong> zuidbeuk: ‘<strong>De</strong><br />
<strong>aan</strong>bidding van <strong>de</strong> her<strong>de</strong>rs’, eveneens van Jan Huet.<br />
7) <strong>De</strong> ziekenzalving, alias Het Heilig Oliesel, zes<strong>de</strong> glasraam noordbeuk (1966)<br />
Hier wordt <strong>de</strong> bediening van het sacrament zelf uitgebeeld, niet een bijbels tafereel. Een priester<br />
met groene stola, dient een ou<strong>de</strong>, bedlegerige vrouw <strong>de</strong> ziekenzalving toe. Een kerkdienaar<br />
begeleidt het gebeuren bid<strong>de</strong>nd in een boek. Links een raam en een <strong>de</strong>ur, rechtsboven een<br />
kruisbeeld, rechtson<strong>de</strong>r een tafel met 4 proppen watten, een koperen schaaltje voor wijwater en<br />
2 bran<strong>de</strong>n<strong>de</strong> kaarsen op kan<strong>de</strong>laars.<br />
Omdat men bij <strong>de</strong> ingang van <strong>de</strong> kerk geopteerd heeft voor meer daglicht, werd <strong>de</strong> kleurzone van het<br />
glasraam beperkt tot <strong>de</strong> binnenste panelen.<br />
www.topa.be ~ 4 ~