Esther Ladiges (pdf) - Jonge Historici Schrijven Geschiedenis

onderscheiding, hij is blind geworden door een verwonding tijdens de
Eerste Wereldoorlog. Zijn kinderen zijn niet blind. Deze blindheid is dus
verworven en niet erfelijk. Een anders voorbeeld: in een
blindeninrichting zie je een zaal vol met blinde kinderen die afhankelijk
zijn van zorg door anderen en braille moeten leren. Als je naar de
stambomen van deze kinderen kijkt, zal je zien dat veel van hun
voorouders ook blind zijn. De erfelijkheid van doofstomheid wordt
uitgelegd door middel van een schema. Over de steekhoudendheid van
het tweede voorbeeld, valt te twisten, maar duidelijk is dat er in het
eerste geval geen sprake is van erfelijkheid. 54
Ook de schrijver van de brochure Die Verhütung erbkranken
Nachwuchses, Gerichtsassessor Hansjoachim Lemme, brengt nuance aan
in zijn beschrijving van ‘Erbkranken’. Hij maakt onderscheid tussen
‘Erbkranken’ en ‘Geisteskranken’. ‘Geisteskranken’ zijn altijd
minderwaardig omdat ze niet voor zichzelf kunnen zorgen. Maar
‘Geisteskranken’ zijn niet altijd ‘Erbkranken’. Omgekeerd zijn niet alle
‘Erbkranken’ ‘Geisteskranken’, en dus ook niet allemaal minderwaardig.
Veel van hen kunnen voor zichzelf zorgen en zijn zelfs hoogwaardige
mensen, zoals erfelijk blinden en doven. Zij mogen hun aandoening
echter niet aan het nageslacht overbrengen. De blinden die bij het
Blindenverbond zijn aangesloten, hebben zich vrijwillig laten steriliseren,
aldus Lemme. Deze mensen brengen het volk een groot offer, zij offeren
namelijk het uitzicht op het voortbestaan in kinderen en kleinkinderen
op. Het maken van een dergelijk offer wordt een teken van grote
zedelijke hoogwaardigheid genoemd. 55
Interessant is dat er onderscheid wordt gemaakt tussen erfelijk
zieken en geesteszieken. Erfelijk doven en blinden zijn namelijk niet
altijd volledig zelfstandig en kosten dus ook geld. Hoewel allen
gesteriliseerd moeten worden, was het blijkbaar toch belangrijk om
onderscheid te maken tussen minder- en hoogwaardige ‘Erbkranken’.
54 Karl Bareth en Alfred Vogel, Erblehre und Rassenkunde für die Grund und Hauptschule
(Bühl-Baden 1940) 60.
55 Hansjoachim Lemme, Die Verhütung erbkranken Nachwuchses (Berlijn 1938) 4.
31