Esther Ladiges (pdf) - Jonge Historici Schrijven Geschiedenis

gehandeld. Eugenetica - het ‘verbeteren’ van het menselijk ras - werd
een van de belangrijkste pilaren van het nationaalsocialisme.
Er bestaat positieve en negatieve eugenetica. Het doel van het
eerste was het bevorderen van het krijgen van kinderen door de ‘meest
geschikte mensen’. Negatieve eugenetica, het voorkomen van
voortplanting door mensen met ‘onwenselijke eigenschappen’, had de
meest verstrekkende gevolgen. In de context van het Derde Rijk
betekende dit dat de ‘schadelijke invloeden’ op het Duitse ‘Volk’ uit de
samenleving moesten worden verwijderd. Deze ‘schadelijke invloeden’
op het ras waren personen of bevolkingsgroepen die de nazi’s niet tot de
‘Volksgemeinschaft’ rekenden. Dit waren de ‘niet-Ariërs’ (joden en
zigeuners), mensen met een erfelijke aandoening en de zogenaamde
‘asocialen’. Deze tweede groep werd ‘erbkrank’ genoemd. Deze
benaming ‘erbkrank’ (vertaald: ‘erfelijk ziek’) is nooit duidelijk
gedefinieerd. ‘Erbkranken’ waren mensen met een - door de nazi’s als
erfelijk beschouwde - aandoening, maar ook ‘asocialen’ werden zo
aangeduid. Dit vage begrip verwijst onder andere naar prostituees,
zwervers en alcoholisten. ‘Asociale’ eigenschappen werden ook als
erfelijk beschouwd. Wat deze mensen gemeen hadden, was dat zij
volgens de nazi’s niets toevoegden aan de samenleving, en in de meeste
gevallen wel geld kostten.
In een recent artikel uit The Sunday Times vertelt een Duitse man
dat zijn moeder door zijn vader schizofreen was verklaard, opdat hij van
haar kon scheiden. De vrouw werd vervolgens gesteriliseerd. Ze stierf in
een inrichting in 1941. 2 Vrijwel iedereen kon dus het slachtoffer worden
van nazi-eugenetica. Dit brede slachtofferschap vergrootte het belang
van effectieve propaganda, die angst en weerstand onder de bevolking
moest verminderen.
Het voorbeeld van “Fall Knauer” toont aan dat het beleid van
raciale selectie niet voor iedereen aanstootgevend was. De raciale
politiek was onderdeel van een grotere tendens die is terug te voeren op
het sociaaldarwinisme. In deze stroming wordt aangenomen dat het
2 Anna Catherine Loll, ‘No apology for Germany’s own Nazi-victims’, in: The Sunday
Times, (26-11-2009).
3