Memorie van toelichting

13
Daarom zal een langere ocfentijd nodig zijn om hem een
serieuze kans te geven de eerste beginselen van het rijden
onder de knie te krijgen.
Volgens artikel 101 W.V.R. geldt de bestaande oefenvergunning
slechts op de weg of wegen binnen de gemeente,
waarop de houder blijkens de vergunning mag rijden. Het
overnemen van deze beperking is niet aantrekkelijk, omdat
betwijfeld moet worden of men op één weg of in één (rustige)
wijk een voldoend aantal verschillende verkeerssituaties
kan aantreffen om het vereiste minimum aan verkeerservaring
op te doen. Een oefenvergunning, die overal geldig
is, komt ons echter ook niet gewenst voor, daar deze te
weinig zou verschillen van een rijbewijs.
Het lijkt dus aangewezen enerzijds vast te houden aan een
territoriaal beperkte geldigheidssfeer van de oefenvergunning,
anderzijds deze beperking ruimer te stellen dan in het
bestaande systeem. In het ontwerp is een regeling gekozen,
waarbij elke leerling-bestuurder voldoende verkeerservaring
kan opdoen voor het rijexamen.
Om te voorkomen, dat de naleving van de nieuwe bepalingen
omtrent de oefenvergunning even moeilijk te kontroleren
zou zijn als die van de huidige, is het voeren van een
herkenningsteken op of aan het voertuig voorgeschreven
(zie artikel XI). Tegenover de grotere bewegingsvrijheid van
de houder van een oefenvergunning-nieuwe-stijl staan tevens
de waarborgen neergelegd in het zevende lid van het voorgestelde
artikel 9c.
De voorschriften van het zevende lid onder a en c van
het negende lid zijn ontleend aan het bestaande recht, zij
het dat zij daarin een strafrechtelijk karakter hebben en in
het ontwerp van administratief-rechtelijke aard zijn. Bij de
invoering van die bepalingen kunnen de artikelen 9, eerste
lid onder 4e W.V.W. en 5 tweede lid onder c R.V.V. vervallen.
De eis, dat de toezichthouder minstens drie jaar in het
bezit van een rijbewijs moet zijn (zie artikel 5 tweede lid
onder a R.V.V.) is in dit ontwerp niet overgenomen, omdat
zo'n eis ons strijdig voorkomt met de grondwettelijke vrijheid
van onderwijs. Ook dient te worden opgemerkt dat het driejarig
bezit van een rijbewijs op zich zelf geen rijervaring garandeert,
zodat het nut van bedoeld voorschrift twijfelachtig
is.
De in het zevende lid bedoelde verklaring van lichamelijke
en geestelijke geschiktheid is niets nieuws (zie model 151
van de bijlage van het Wegenverkeersreglement); zij moet
ingevolge artikel 102 onder b W.V.R. echter pas worden
overgelegd bij de aanvraag van het rijbewijs. Met de nadere
regelen voor de afgifte van dergelijke verklaringen wordt
in lid 10 dan ook een verwijzing naar de hiervoor al bestaande
bepalingen van het Wegenverkeersreglement (artikel 103 e.v.)
bedoeld.
Ingevolge artikel 107 W.V.R. geldt een verklaring dat de
aanvrager van een rijbewijs voor het theoretisch gedeelte
van het rijexamen is geslaagd, slechts twee maanden. Bij invoering
van artikel 9c, lid 7 onder c lijkt het wenselijk
deze geldigheidsduur te verlengen. Tevens zal de organisatie
van de rijexamens zodanig aan die bepaling moeten worden
aangepast, dat het mogelijk zal zijn de beide gedeelten
van het rijexamen los van elkaar af te leggen. Deze detailleringen
kunnen aan de Kroon worden overgelaten.
Bij „nadere regelen omtrent oefenvergunningen en de afgifte
daarvan" (lid 10) denken wij niet alleen aan het vaststellen
van de modellen van die oefenvergunningen, maar ook
bij voorbeeld aan een regeling, die strafrechtelijke of administratief-rechtelijke
sankties mogelijk maakt wanneer de houder
van een bewijs van bevoegdheid als toezichthoudende bestuurder
in strijd met het bepaalde in artikel 9c oefenvergunningen
verleent. In dat geval zou schorsing of intrekking
van zo'n bewijs als sanktie kunnen worden opgelegd.
Artikel XIII
Dit artikel is bedoeld om de werking van het bestaande
artikel 20 W.V.W. uit te breiden tot de in dit ontwerp geintroduceerde
bewijzen van bevoegdheid als toezichthoudende
bestuurder en de ocfenvergunningen-nieuwe-stijl. Tevens
is geprobeerd artikel 20 W.V.W. eenvoudiger te formuleren.
Ten behoeve van eventuele kontrole door de politie lijkt
het ons voldoende wanneer in een register van afgegeven
oefenvergunningen summier aantekening wordt gehouden
van bij voorbeeld de naam van de houder, de kategorie en
de datum van afgifte van de oefenvergunning.
Artikel XIV
In dit artikel wordt voorgesteld dat ook voor versleten,
verlorengegane of onbruikbaar geworden bewijzen van bevoegdheid
als toezichthoudende bestuurder duplikaten kunnen
worden afgegeven. Van de gelegenheid wordt gebruik
gemaakt om de redaktie van het bestaande artikel 21 W.V.W.
te stroomlijnen.
Artikel XV
Aangezien het bestaande artikel 26 tweede lid een verwijzing
inhoudt naar het in dit ontwerp opnieuw geregelde
rijden onder toezicht, was het noodzakelijk de terminologic
van genoemde bepaling te wijzigen. De strekking van
deze norm is echter niet veranderd.
Artikel XVI
In deze bepaling wordt voorgesteld de toonplicht van de bij
of krachtens de Wegenverkeerswet voorgeschreven papieren
zoveel mogelijk in één artikel te regelen. Tot dusverre was de
toonplicht van de oefenvergunning afzonderlijk geformuleerd
en wel in artikel 101, derde lid, W.V.R., dat derhalve bij de
invoering van dit ontwerp kan vervallen.
Artikel XVII
In aansluiting op het voorafgaande vindt men hier de toonplicht
voor de in het ontwerp nieuwvoorgestclde bewijzen van
bevoegdheid als toezichthoudende bestuurder en oefenvergunningen
A, B-E, C-E en D-E.
Deze toonplicht is niet in het vorige artikel opgenomen,
omdat de hier voorgestelde regeling niet in werking kan treden
voordat de krachtens artikel II van dit ontwerp te stellen
regelen zullen zijn geformuleerd en ingevoerd.
Artikel XVIII
Zoals in de toelichting op artikel VII reeds is opgemerkt,
zijn wij van mening, dat het rijden zonder rijbewijs krachtig
moet worden bestreden. Waar dit feit, in tegenstelling tot de
meeste verkeersovertredingen, opzettelijk (in de zin van: nietkulpoos)
worden gepleegd, achten wij deze overtreding niet
van geringer gewicht dan die van artikel 19 van de Wegenverkeerswet,
het opzettelijk niet-inleveren van het rijbewijs.
Bovendien komt ons het rijden zonder rijbewijs niet of nauwelijks
minder gevaarzettend voor dan overtreding van artikel 25,
het in gevaar brengen van de veiligheid op de weg. Daarom
wordt voorgesteld de normen van artikel 9, eerste lid, onder 3e,
en artikel 9, derde lid, dezelfde strafsanctie te geven als die
van genoemde artikelen 19 en 25 .
Ingevolge artikel XVI, onder b, zou handelen in strijd met
het voorgestelde artikel 9a, vierde lid, strafbaar worden gesteld
als overtreding. Strafbaarstelling als misdrijf (vergelijk
artikel 32) lijkt ons vooreerst niet nodig.
Artikel XIX
In aansluiting op hetgeen hierboven werd opgemerkt menen
wij, dat er in het algemeen voldoende grond is om iemand,
die rijdt zonder rijbewijs en daarmee blijk geeft zijn verantwoordelijkhcid
als bestuurder van een motorrijtuig niet voldoende
te beseffen, de rijbevoegdheid te ontzeggen, hetgeen
inhoudt, dat hij dan geen enkel motorrijtuig meer mag besturen.
Een ontzegging van de bevoegdheid motorrijtuigen te
besturen is onder het bestaande recht als bijkomende straf op
overtreding van het verbod te rijden zonder rijbewijs niet mogelijk.
Daarom wordt voorgesteld deze sanktie alsnog op te
nemen.