Opleidingsstatuut Financial Services Management deeltijd 2012-2013

Zelfverantwoordelijk leren: individualisering en flexibilisering
Juist omdat ieders leer- en ontwikkelingsproces anders verloopt (ten gevolge van verschillen in achtergrond,
motivatie, leerstijl), kunnen competenties ook op verschillende manieren en langs verschillende
wegen bereikt worden. Dit betekent dat er sprake moet zijn van een flexibel onderwijsaanbod
waarbij de student de mogelijkheid wordt geboden zijn eigen leerweg te kiezen. Zo kan de student
kiezen voor een voltijd opleiding, een opleiding in deeltijd of –zoals bij Accountancy- voor een duale
opleiding. Bij de start van de opleiding kan de VWO’er of de MBO’er die het doorstroomprogramma
gevolgd heeft, kiezen voor een versnelde propedeuse. Ook bij de minor-keus kan de student z’n eigen
accenten leggen. De landelijk afgesproken competenties bepalen weliswaar nog steeds wat de student
uiteindelijk moet kennen en kunnen, maar de wijze waarop en het tempo waarin studenten die
competenties verwerven, kan variëren.
Studenten kunnen in de onderwijssetting van hun eigen opleiding hun competenties verwerven, maar
evengoed bij andere opleidingen of faculteiten, of buiten de schoolse setting, in het werkveld (men
denkt hierbij aan duaal onderwijs of aan elders verworven competenties).
De ervaring leert dat studenten die rechtstreeks vanuit het voortgezet onderwijs instromen, in de beginfase
van hun studie de voorkeur geven aan een goed (voor)gestructureerde leerweg. Gaandeweg
dagen we de student steeds meer uit om verantwoordelijkheid te nemen voor z'n eigen leerproces en
z'n eigen leerweg. Dat betekent dat de student gaandeweg leert een eigen leerweg uit te stippelen,
zicht te krijgen op z'n eigen manier van leren en z'n sterktes en zwaktes. Docenten, en met name
studieloopbaanbegeleiders en praktijkcoördinatoren, ondersteunen studenten hierbij.
1.1.2 Uitgangspunten vormgeving curriculum
Het instituut heeft een drietal uitgangspunten geformuleerd die, binnen de gestelde randvoorwaarden,
richting geven aan het onderwijs binnen het instituut.
I. Goed onderwijs stimuleert en faciliteert het leren
We praten vaak over de kwaliteit van ons onderwijs, maar eigenlijk gaat het om de kwaliteit van het
leren van de student. Goed onderwijs stimuleert en faciliteert het leren. Hoe dat leerproces verloopt, is
niet vast te leggen en zal per individu verschillen: het is een ingewikkeld samenspel tussen student en
docent, een proces waarin zij elk hun eigen rol hebben. De rol van de docent is cruciaal: hij moet -
zeker in de beginfase- de vonk laten overslaan, de motor op gang brengen, maar tegelijkertijd moet hij
ervoor zorgdragen dat de student zich steeds meer verantwoordelijk gaat voelen voor z'n eigen leerproces,
zichzelf kan motiveren en zichzelf leerdoelen gaat stellen.
II. Leren is een proces van ontdekken en doen
Leren in het hoger beroepsonderwijs is: kennis en vaardigheden toepassen (m.b.v. verworven basiskennis
en vaardigheden), de resultaten beoordelen in het licht van de doelen (reflecteren) en vervolgens,
op basis daarvan, het handelen, het gedrag bijstellen. Daarom is het onderwijs sterk beroepsgericht
en toepassingsgericht, en moeten studenten in onderwijseenheden uiteindelijk altijd komen tot
een beroepsproduct.
III. Motiveren tot leren, via het beroepsperspectief en via de docent
Kernvraag bij elk onderwijsproces is: hoe brengen wij het leerproces op gang? Hoe motiveren wij de
student tot leren?
In de visie van het instituut is het belangrijk dat de (HBO-)student voor ogen heeft wat hij als beroepsbeoefenaar
moet kunnen, dus dat hij weet welke competenties hij moet verwerven voor het beroep dat
hij wil gaan uitoefenen. In dat geval zal de student doelgericht leren, met het perspectief van het latere
beroep voor ogen.
Maar zeker in de beginfase van de studie is dat beroepsperspectief voor sommige studenten nog niet
zo duidelijk, waardoor ook vaak de intrinsieke motivatie nog niet zo sterk is. Dat betekent enerzijds dat
de opleiding zich inspant om van meet af aan het beroepsperspectief of de praktijkcomponent te integreren
in het onderwijsaanbod. Anderzijds betekent het ook dat de student in de beginfase van de
studie op andere wijze geprikkeld moet worden; die motivatie kan ontstaan of groeien door een enthousiaste
docent, door een docent die de leerstof en de beroepscontext tot leven wekt, maar ook
door een docent die goed contact legt met de groep, bij wie studenten het gevoel hebben dat ze als
Studiegids 2012-2013
Financiel Services Management
deeltijd & e-learning
Pagina 6