08.01.2014 Views

ALTIJD EXTrA VOOrDELIG! - Health[e]Foundation

ALTIJD EXTrA VOOrDELIG! - Health[e]Foundation

ALTIJD EXTrA VOOrDELIG! - Health[e]Foundation

SHOW MORE
SHOW LESS

Transform your PDFs into Flipbooks and boost your revenue!

Leverage SEO-optimized Flipbooks, powerful backlinks, and multimedia content to professionally showcase your products and significantly increase your reach.

DIT IS EEN BIJLAGE BIJ DAGBLAD DE TELEGRAAF. DE INHOUD VAN DEZE BIJLAGE VALT NIET ONDER DE HOOFDREDACTIONELE VERANTWOORDELIJKHEID.<br />

Nr.2/juli 2010<br />

Voorlichting & bewustwording<br />

SEKSUELE<br />

GEZONDHEID<br />

INCLUSIEF:<br />

JONGEREN-<br />

EXPERTPANEL<br />

DURF JIJ HET AAN?<br />

FOTO: NCRV<br />

Ben jij je bewust van de consequenties? Presentatrice Evelien Bosch<br />

doorbrak het taboe en deed voor het oog van Nederland een soa-test.<br />

Leven met hiv<br />

De stappen die je kunt<br />

nemen als je uitslag<br />

positief blijkt te zijn<br />

Anticonceptie<br />

De pil bestaat al 40 jaar,<br />

wat doet het eigenlijk? En<br />

wat zijn de alternatieven?<br />

Vruchtbaarheid<br />

Als zwanger worden<br />

niet vanzelf gaat:<br />

alle opties op een rij


2 · JULI 2010<br />

CHALLENGES<br />

DE UITDAGING<br />

In maart was Evelien Bosch medepresentatrice van<br />

het NCRV-programma ‘Zeg ‘ns soa’. Het openhartige<br />

programma ging uitgebreid in op seksueel overdraagbare<br />

aandoeningen onder jongeren.<br />

‘Ongeloofl ij k hoe laconiek<br />

we met soa’s omgaan’<br />

WIJ RADEN AAN<br />

PAGINA 4<br />

Janhuib Blans<br />

Public health<br />

consultant<br />

“Pas op dat soa- en<br />

condoomvoorlichting<br />

wordt aangezien voor<br />

seksuele opvoeding.<br />

Als je over lekker eten<br />

praat, vertel je toch<br />

ook niet alleen over<br />

voedselhygiëne?”<br />

Samen met Harm<br />

Edens presenteerde<br />

ik in maart het programma<br />

‘Zeg ‘ns soa’.<br />

In het programma<br />

werden honderd seksueel<br />

actieve jongeren<br />

onderworpen aan een soa-test,<br />

plus Harm en ikzelf. Heel weinig<br />

mensen doen een soa-test, omdat ze<br />

denken dat het eng is of het niet nodig<br />

vinden. Maar per jaar lopen meer<br />

dan 100.000 jongeren in Nederland<br />

een soa op. De cijfers liegen er derhalve<br />

niet om. Meer dan 60.000 chlamydia-infecties,<br />

17.500 gevallen van<br />

genitale wratten, 11.000 met herpes<br />

genitalis en zelfs 1000 nieuwe hivgevallen<br />

per jaar. Veel mensen vrijen<br />

onveilig, ze vinden het kennelijk een<br />

gedoe om een condoom te gebruiken.<br />

Dat verbaasde me enorm. In het programma<br />

hoorden we veel smoesjes,<br />

bijvoorbeeld: ‘huid op huid is lekkerder’<br />

en ‘het is gênant om op te noemen<br />

dat je een condoom wilt gebruiken’.<br />

Geen condooms?<br />

Opvallend in het programma was<br />

een meisje met veel wisselende contacten<br />

en onveilige seks. Ze zat ontzettend<br />

in de stress over haar uitslag,<br />

die goed bleek te zijn. Maar ze wilde<br />

er niet van weten om wat condooms<br />

mee te nemen, om de stress in de toekomst<br />

te voorkomen. Liever deed ze<br />

het onveilig om zich later nog eens<br />

te laten testen. Sowieso beschouwen<br />

veel jongeren het feit dat ze geen soa<br />

hebben als een vrijbrief om onveilige<br />

seks te hebben. Ongelooflijk hoe laconiek<br />

daar mee om wordt gegaan.<br />

Er zijn natuurlijk ook soa’s waar je<br />

niet meer vanaf komt. Een chlamydia<br />

kan bij vrouwen ongemerkt zijn,<br />

maar uiteindelijk wel onvruchtbaarheid<br />

veroorzaken. Ik begrijp wel dat<br />

het moeilijk is om ‘in the heat of the<br />

moment’ aan te geven dat je een condoom<br />

wilt gebruiken, maar doe het<br />

toch maar. Zeg het gewoon. Of los het<br />

op met humor, stop een condoom in<br />

je bh of wat dan ook.<br />

Evelien Bosch<br />

Presentatrice<br />

FOTO: NCRV<br />

“Veel mensen<br />

vrij en onveilig,<br />

ze vinden het<br />

kennelij k een<br />

gedoe om een<br />

condoom te<br />

gebruiken.”<br />

Goed voorgelicht<br />

De voorlichting in Nederland is goed,<br />

al is het wel erg gericht op jongeren.<br />

Voor vijftigplussers is weinig voorlichting<br />

en juist deze groep loopt regelmatig<br />

een soa op, ook omdat het<br />

niet hun gewoonte is om zich regelmatig<br />

te laten testen. Maar op condooms<br />

rust gewoon een taboe. Een<br />

condoom is niet cool. Dat taboe moeten<br />

we wegnemen. Vrijen met een<br />

condoom kan net zo lekker zijn. In<br />

het programma liet ik zelf ook een<br />

soa-test doen. In het verleden heb ik<br />

wel een soa gehad. Eén keertje onveilig<br />

gevreeën en dan blijk je dat zomaar<br />

ineens te kunnen hebben. Toen<br />

ik een nieuw vriendje kreeg, lieten<br />

we allebei een soa-test doen, om te<br />

zien of we clean waren. Daar kwam<br />

uit dat ik chlamydia had, dat had ik<br />

nooit verwacht. Je staat er niet bij<br />

stil: je bent verliefd, het is een leuke<br />

jongen en het is gezellig. Dan gebeurt<br />

het gewoon, maar ik schaamde me<br />

achteraf dood. Ik nam me toen wel<br />

voor: dat was eens maar nooit meer.<br />

Het maakte me wel bewust van het<br />

feit dat je een soa niet aan iemands<br />

blauwe ogen kunt aflezen. Chlamydia<br />

is goed met medicijnen te verhelpen,<br />

maar andere soa’s en hiv niet.<br />

Die zijn door medicatie wel goed te<br />

controleren. Het is gewoon een risico<br />

dat je neemt en daar staat niet iedereen<br />

bij stil. Of ik nu seksueel gezond<br />

ben? Zeker weten. En ik heb een test<br />

om het te bewijzen.<br />

We make our readers succeed!<br />

SEKSUELE GEZONDHEID<br />

TWEEDE EDITIE, JULI 2010<br />

Country Manager: Kristiina Kansen<br />

Editorial Manager: Birte van Ouwerkerk<br />

Business Development Manager:<br />

Marc Reineman<br />

Sub-editor: Amber van Delft<br />

Layout: Triin Metusalet<br />

Project Manager: Robin Jahshan<br />

Telefoon: 020-7077021<br />

E-mail: robin.jahshan@mediaplanet.com<br />

Gedistribueerd met :<br />

De Telegraaf, juli 2010<br />

Drukkerij: Wegener NieuwsDruk<br />

Mediaplanet contact informatie:<br />

Telefoon: 020-7077000<br />

Fax: 020-7077099<br />

E-mail: redactie@mediaplanet.com<br />

Dit is een bij lage bij dagblad De Telegraaf. De inhoud<br />

van deze bij lage valt niet onder de hoofdredactionele<br />

verantwoordelij kheid<br />

Mediaplanet ontwikkelt hoogwaardige<br />

bij lagen die zich richten op een specifi ek<br />

thema en de daarbij behorende doelgroep.<br />

Zo brengen wij lezer en adverteerder<br />

dichter bij elkaar.<br />

www.sense.info<br />

Alles over liefde, relaties & seks.


4 · juli 2010<br />

deskundig advies<br />

Voorlichting over seksuele gezondheid en het voorkomen van een soa slaagt<br />

pas echt als breder over seks wordt gepraat, stelt Janhuib Blans, consultant<br />

op het terrein van public health en gespecialiseerd in drugs, alcohol en seks.<br />

‘Seksuele opvoeding is<br />

meer dan soa-voorlichting’<br />

Pas op dat soa- en condoomvoorlichting<br />

wordt aangezien voor<br />

seksuele opvoeding.<br />

Als je over lekker eten<br />

praat, vertel je toch<br />

ook niet alleen over<br />

voedselhygiëne? Het hangt van veel<br />

factoren af of je tot onveilig seksueel<br />

contact komt of niet. Gedachten<br />

over rollen van mannen en van vrouwen,<br />

ontspannen met elkaar over genieten<br />

van seks praten, het onzinnige<br />

idee dat je kan zien of iemand een<br />

infectie bij zich draagt, de gedachte<br />

dat iemand die altijd condooms op<br />

zak heeft een schuinsmarcheerder<br />

of een sloerie is, maar ook het taboe<br />

van erectieverlies bij het omdoen<br />

van zo’n ding bepalen het gebruik<br />

van condooms.<br />

Seksuele verwildering<br />

In Nederland is prima materiaal voor<br />

seksuele opvoeding beschikbaar, bijvoorbeeld<br />

het lespakket ‘Lang leve de<br />

liefde’, gemaakt voor docenten VM-<br />

BO. Op sommige Christelijke en Islamitische<br />

scholen wordt het niet of<br />

niet volledig uitgevoerd. Reden is dat<br />

openlijk praten over seks de seksuele<br />

verwildering in de hand zou werken.<br />

Kijk je naar de achtergronden van<br />

normoverschrijdende seks die schadelijk<br />

is voor anderen, zoals seksueel<br />

geweld en minderjarigen dwingen<br />

tot seks, dan blijken daders juist<br />

vaak uit een milieu afkomstig waar<br />

over seks stiekem en beklemd werd<br />

gedaan. Dat staat haaks op wat er in<br />

kerk en moskee wordt beweerd, namelijk<br />

dat de maatschappij is losgeslagen<br />

op seksueel gebied. De werkelijkheid<br />

is dat streng gelovige milieus<br />

waar niet over seksualiteit wordt<br />

gesproken een kweekvijver zijn voor<br />

seksuele abnormaliteit.<br />

Sekssignalen<br />

De fase van partnerwerving hebben<br />

we vandaag de dag langer opgerekt.<br />

Daarbij zeggen we wel: ‘Ik ga niet zo<br />

maar met iemand naar bed, ik ga alleen<br />

maar met iemand naar bed die<br />

ook niet zomaar met iemand naar bed<br />

gaat’. We hebben meer seksuele partners<br />

voordat we ons settelen met een<br />

soulmate, iemand waarmee je het leven<br />

deelt en die je vertrouweling is.<br />

Je ziet dat de scheiding tussen soulmates<br />

en seksmaatjes zich doorzet.<br />

Seksuele opvoeding is broodnodig,<br />

al was het alleen maar omdat iedereen<br />

dagelijks bakken sekssignalen<br />

over zich heen krijgt. De huidige marketing<br />

wordt steeds verder geseksualiseerd.<br />

Denk aan GPS-dating via de<br />

iPhone. Ik zag onlangs een prachtige<br />

commercial. Meisje werpt jongen<br />

voorover op bed en spankt hem met<br />

opvoeden<br />

“Als je over lekker<br />

eten praat, vertel<br />

je toch ook niet<br />

alleen over voedselhygiëne?”<br />

Janhuib Blans<br />

Public <strong>Health</strong> consultant<br />

een sneakergympje op zijn billen. De<br />

jongen noemt gelukzalig het merk<br />

van de sneaker. Leuke commercial,<br />

maar toch moeten we de seksuele opvoeding<br />

niet aan de commercie over<br />

laten. Of aan de praatjes op het schoolplein.<br />

Er is een rol voor ouders en andere<br />

sleutelfiguren. Maar dan moeten<br />

ze wel hun best doen en het belang<br />

snappen van die opvoeding. Daarnaast<br />

hebben we in Nederland goede<br />

websites waarop collega’s in het buitenland<br />

hartstikke jaloers zijn.<br />

Condoomgebruik<br />

Een kwart van de meisjes en 27 procent<br />

van de jongens heeft op vijftienjarige<br />

leeftijd seks gehad met een orgasme.<br />

Als jongeren wordt gevraagd<br />

naar condoomgebruik, dan zegt 80<br />

procent dat ze de laatste keer dat ze<br />

seks hebben gehad een condoom<br />

hebben gebruikt. Helaas houdt condoomgebruik<br />

niet lang stand. Het is<br />

ook lastig, want je vindt iemand lekker<br />

en leuk en aan de andere kant<br />

moet je jezelf tegen diegene beschermen.<br />

Dat past moeilijk bij elkaar.<br />

Bovendien is het echt een olympische<br />

prestatie om elke keer een condoom<br />

te gebruiken. Net als bij topsport<br />

moet je oefenen en er vroeg<br />

mee starten. De boodschap dat je een<br />

condoom moet gebruiken, is inmiddels<br />

wel ingesleten. Maar vertel er<br />

dan ook bij hoe je zo’n condoom op<br />

een speelse manier kan omdoen. Een<br />

prostituee vertelde me laatst hoe ze<br />

dat oraal deed en tegelijk haar klant<br />

seksueel opwond. Erecties bleven altijd<br />

in stand.<br />

Speeltjes<br />

Voorlichting over veilig vrijen moet<br />

dus ingebed zijn in de bredere seksuele<br />

opvoeding. Maar over veilig<br />

vrijen moet wel gedetailleerder worden<br />

voorgelicht. Veel mensen gebruiken<br />

seksuele speeltjes. Hoe je die<br />

medisch correct kan schoonmaken<br />

staat niet vermeld. Ook onveilig gebruik<br />

van tepelklemmetjes verhoogt<br />

het risico op hepatitis C. SM is tegenwoordig<br />

al lang geen taboe meer en<br />

wordt vaker in de slaapkamer toegepast,<br />

maar de voorlichting omtrent<br />

de extremere vormen van seks blijft<br />

daarin achter.<br />

SOA’s<br />

■■Soa’s zijn seksueel overdraagbare<br />

aandoeningen. Per jaar lopen<br />

in Nederland naar schatting<br />

ruim 100.000 mensen een soa op.<br />

Voorbeelden van soa’s zijn: infectie<br />

met hiv, dat aids kan veroorzaken,<br />

chlamydia, genitale wratten,<br />

herpes genitalis, gonorroe, hepatitis<br />

B en syfilis.<br />

Over Gilead Sciences:<br />

Gilead Sciences is een biofarmaceutisch bedrijf dat innovatieve geneesmiddelen<br />

ontdekt, ontwikkelt en commercialiseert op terreinen waar medisch gesproken<br />

nog geen antwoord op is. De missie van het bedrijf is om wereldwijd de zorg van<br />

patiënten die lijden aan levensbedreigende aandoeningen te verbeteren. Gilead<br />

heeft zijn hoofdkwartier in Foster City in Californië (USA) en vestigingen in Noord<br />

Amerika, Europa en Australië. In Nederland is Gilead gevestigd in Amsterdam in<br />

het World Trade Centre. Gilead Sciences Netherlands B.V. is hoofdsponsor van het<br />

Aids Fonds.<br />

Gilead Sciences Netherlands B.V.<br />

WTC Tower D, Floor 7,<br />

Strawinskylaan 779,<br />

1077XX, Amsterdam<br />

+31(0)20 7183670<br />

www.gilead.com


inspiratie<br />

juli 2010 · 5<br />

Vraag & antwoord<br />

Liesbeth Vasen<br />

Sociaal-verpleegkundige op de soa-poli<br />

van de GGD Rotterdam-Rijnmond<br />

Het leven stopt niet<br />

bij diagnose hiv<br />

■ ■Vraag: De testuitslag is<br />

binnen en je blijkt hiv+ te zijn,<br />

en dan?<br />

■ ■Antwoord: “Bij vrijwel iedereen<br />

kan het virus met medicatie<br />

zo sterk onderdrukt worden dat<br />

het ondetecteerbaar wordt in het<br />

lichaam, mits iemand therapietrouw<br />

is.”<br />

expertise<br />

Veel mensen laten zich bij de huisarts<br />

of bij een GGD-soa polikliniek<br />

testen op hiv. Voor sommige mensen<br />

is de uitslag positief. Een schrikbeeld<br />

wordt werkelijkheid: je krijgt te horen<br />

dat je hiv+ bent. “Het heeft een<br />

ongelooflijke impact als de diagnose<br />

hiv wordt gesteld”, vertelt internist<br />

Kees Brinkman van het hiv-centrum<br />

in het OLVG in Amsterdam. Het OL-<br />

VG is het grootste hiv-centrum van<br />

Nederland. Een op de zes hiv-geregistreerden<br />

wordt of is hier behandeld.<br />

“Om de term hiv hangt een enorme<br />

lading. Men denkt nog steeds onterecht<br />

dat het een dodelijke ziekte is,<br />

maar hiv is goed te behandelen en<br />

heeft daarom tegenwoordig de status<br />

van chronische aandoening.”<br />

Emoties<br />

Als mensen horen dat ze hiv+ zijn,<br />

wordt er meestal niet acuut gestart<br />

met een behandeling. Brinkman: “We<br />

geven mensen eerst de ruimte om aan<br />

het idee te wennen. Er komen nogal<br />

wat emoties los als blijkt dat iemand<br />

hiv+ is. Na de diagnose wordt iemand<br />

in de meeste gevallen doorverwezen<br />

naar een hiv-consulent van een hivbehandelcentrum.<br />

De verpleegkundig<br />

hiv-consulent voert gesprekken<br />

met de patiënt en die bestaan vooral<br />

uit het wegnemen van achterhaalde<br />

beeldvorming. Veel mensen hebben<br />

de verschrikkelijke verhalen over aids<br />

van twintig jaar geleden nog in hun<br />

hoofd zitten. Vandaag de dag valt er<br />

goed te leven met hiv, maar de meeste<br />

Hiv in Nederland<br />

■■Hiv is het virus dat aids kan<br />

veroorzaken. Het kan het lichaam<br />

op verschillende manieren binnendringen.<br />

In de dagelijkse omgang<br />

is er nauwelijks of geen risico<br />

op hiv-infectie. Het virus (hiv) kan<br />

zich bevinden in bloed, speeksel,<br />

sperma en voorvocht, vaginaal<br />

vocht en moedermelk, maar vooral<br />

door onveilige handelingen met<br />

bloed en sperma loopt iemand risico<br />

om hiv op te lopen of over te<br />

dragen.<br />

“We geven<br />

mensen eerst<br />

de ruimte om<br />

aan het idee te<br />

wennen.”<br />

Kees Brinkman<br />

Internist<br />

mensen zijn hier onbekend mee totdat<br />

ze er zelf mee te maken krijgen.”<br />

Weerstand<br />

Of er met een behandeling moet<br />

worden gestart, hangt af van de<br />

ernst van de situatie en van de patiënt.<br />

“Als iemand het virus al lang bij<br />

zich draagt, kan het zijn dat de weerstand<br />

hard achteruit is gegaan. Dan<br />

is het belangrijk dat iemand snel met<br />

■ ■Op 31 december 2009 waren<br />

er 16.823 hiv-geïnfecteerde personen<br />

geregistreerd door de behandelcentra<br />

en de Stichting HIV<br />

Monitoring (13.231 mannen en<br />

3.592 vrouwen), waarvan 16.555<br />

met een bekende diagnosedatum.<br />

Ruim 13.500 patiënten hiervan<br />

waren op 31 december 2009 nog<br />

in leven. In 2009 zijn 1.252 nieuwe<br />

hiv-patiënten in zorg aangemeld.<br />

In 2008 en 2007 waren dit er respectievelijk<br />

1.357 en 1.296.<br />

actie<br />

Met een positieve uitslag voor hiv krijgt de<br />

patiënt gelijk een intensieve behandeling.<br />

foto: dmbaker/istockphoto<br />

een combinatietherapie start”, aldus<br />

Brinkman. “Blijkt de weerstand van<br />

de patiënt helemaal nog niet zo laag<br />

te zijn, dan kan er gewacht worden<br />

met het slikken van pillen. Start iemand<br />

met therapie dan zal hij of zij<br />

altijd onder behandeling komen bij<br />

een hiv-behandelcentrum, een huisarts<br />

kan daarin niet begeleiden.” Op<br />

dit moment staat 80 procent van de<br />

hiv+ en op medicatie.<br />

Therapietrouw<br />

Als er wordt gestart met een combinatietherapie,<br />

die meestal bestaat uit drie<br />

verschillende medicijnen die het virus<br />

afremmen, is er bij aanvang veelvuldig<br />

contact met de hiv-consulent.<br />

Brinkman: “Dat is belangrijk, want er<br />

moet onderzocht worden of de medicijnen<br />

aanslaan en of er geen onnodige<br />

bijwerkingen optreden. Bovendien<br />

zijn er veel situaties te bedenken waarin<br />

de inname van de medicatie op de<br />

een of andere manier niet vlekkeloos<br />

verloopt. Wat doe je bijvoorbeeld als je<br />

hebt gebraakt vlak na inname? De patiënt<br />

moet hier goed mee leren omgaan<br />

en vooral therapietrouw zijn. Bij een<br />

therapietrouwheid van minder dan 90<br />

procent wordt het virus in veel gevallen<br />

resistent waardoor de medicatie<br />

niet meer werkt. De meeste patiënten<br />

slikken een tot twee pillen per dag. Zo’n<br />

70 tot 80 procent van de hiv+ patiënten<br />

gaat met een pil per dag op medisch<br />

vlak probleemloos door het leven.”<br />

nienke hoek<br />

redactie@mediaplanet.com<br />

■■Waar kan je terecht voor<br />

een soa-test?<br />

“In de meeste gevallen kun je voor<br />

een soa-test terecht bij de huisarts.<br />

Bij de huisarts wordt nog altijd<br />

70 procent van de soa gevonden.<br />

We willen ook niet dat iedereen<br />

voor een soa-test naar een soapoli<br />

komt. We richten ons voornamelijk<br />

op de hoogrisicogroepen,<br />

zoals mannen die seks hebben met<br />

mannen, prostituees, of mensen<br />

met veel wisselende sekspartners.<br />

Wil je niet naar je huisarts, om wat<br />

voor reden ook, dan ben je welkom<br />

op de soa-poli.”<br />

■■Je bezoekt een soa-poli en<br />

dan?<br />

“Er zijn soa-poli’s met inloopspreekuren,<br />

maar (nog) niet in<br />

Rotterdam. Bij ons kom je op afspraak<br />

en dan krijg je eerst een gesprek<br />

met een soa-verpleegkundige.<br />

Daarin moet je heel persoonlijke<br />

vragen beantwoorden. Met hoeveel<br />

personen je seks hebt gehad,<br />

of je anale of orale seks hebt gehad<br />

en of je betaalt voor seks. Kortom,<br />

veel vragen waar je niet zo snel<br />

met een ander over praat. We hebben<br />

tijdens dit gesprek ook aandacht<br />

voor iemands algehele seksuele<br />

gezondheid. We vragen naar<br />

de seksbeleving. Misschien heeft<br />

iemand pijn bij het vrijen of komt<br />

iemand te snel klaar. We kunnen<br />

doorverwijzen naar een eerstelijns<br />

seksuoloog. Bij vrouwen informeren<br />

we naar het gebruik van anticonceptie<br />

en jongeren tot 25 jaar<br />

verwijzen we naar het Sense jongerenspreekuur,<br />

voor alle vragen<br />

over seks.”<br />

■■Waar bestaat de test uit?<br />

“Mannen plassen in een potje, de<br />

urine wordt onderzocht op gonorroe<br />

en chlamydia. En daarna wordt<br />

er bloed afgenomen zodat het getest<br />

kan worden op syfilis, hiv en<br />

hepatitis B. Mannen die seks hebben<br />

met mannen krijgen een aanvullend<br />

onderzoek: met een wattenstokje<br />

wordt wat slijm uit de<br />

keel en anus afgenomen en we inspecteren<br />

de huid. Vrouwen met<br />

klachten zoals veranderde vaginale<br />

afscheiding krijgen lichamelijk<br />

onderzoek. Hebben ze geen<br />

klachten, dan doen ze een vaginale<br />

zelftest. Dat wil zeggen: ze brengen<br />

zelf een wattenstaafje in de vagina<br />

en draaien het vijftien tellen<br />

rond. Makkelijk, want je hoeft je<br />

niet uit te kleden. Bij een soa-poli<br />

vindt altijd bloedonderzoek plaats.<br />

Als je dat niet wilt, dan kun je naar<br />

je huisarts voor een gonorroe en<br />

chlamydia test.”


6 · juli 2010<br />

Nieuws<br />

De revolutie<br />

Welke anticonceptiem<br />

van de anti-<br />

Wil je een definitieve, onomkeerbare anticonceptiemethode?<br />

NEE<br />

JA<br />

Wil je een zeer betrouwbare anticonceptiemethode?<br />

JA<br />

NEE<br />

■■Vraag:<br />

Wat brengt en bracht<br />

de pil teweeg? Sociaal en individueel?<br />

■ ■Antwoord: Zonder twijfel<br />

heeft de pil voor een seksuele revolutie<br />

gezorgd. Anno 2010 is de<br />

pil het meest gebruikte anticonceptiemiddel<br />

in Nederland.<br />

In 1960 verscheen de eerste anticonceptiepil<br />

op de markt. Melanie van<br />

Heijst, zelf 25 jaar arts en sinds tien<br />

jaar onder meer werkzaam in de<br />

abortushulpverlening, kijkt terug.<br />

“Het was een combinatiepil met een<br />

hogere dosering van twee hormonen.<br />

Een doorbraak, want het betekende<br />

dat je als vrouw zelf je eigen vruchtbaarheid<br />

kon managen. Dat leverde<br />

een heel ander soort seksualiteit op.<br />

Voor die tijd was seks buiten het huwelijk<br />

not done en binnen het huwelijk<br />

vooral gericht op voortplanting.<br />

Intimiteit was ondergeschikt.” Hoewel<br />

het voor een jong meisje niet gemakkelijk<br />

was om in de beginjaren<br />

aan de pil te komen, was de seksuele<br />

revolutie onomkeerbaar. De NVSH en<br />

de Rutgershuizen maakten het mogelijk<br />

om op anonieme wijze en zonder<br />

tussenkomst van een huisarts<br />

aan de pil te komen.<br />

Hoe werkt het?<br />

De pil is in zo’n mate gemeengoed<br />

geworden, dat de werking ervan als<br />

vanzelfsprekend wordt ervaren.<br />

Maar wat de pil eigenlijk doet, weten<br />

maar weinigen. “De hypofyse in de<br />

conceptiepil<br />

hersenen stuurt de eierstokken aan<br />

om eens per maand een eitje te laten<br />

rijpen en op pad te sturen naar de<br />

baarmoeder. De baarmoeder bereidt<br />

zich voor op de komst van het eitje<br />

en het baarmoederslijmvlies zwelt<br />

op. Als het eitje geen spermacel ontmoet,<br />

wordt het baarmoederslijmvlies<br />

afgestoten en treedt de menstruatie<br />

in”, legt Van Heijst uit. De pil<br />

houdt het regelsysteem voor de gek.<br />

“De hypofyse krijgt van de pil het signaal<br />

dat al een eitje gerijpt is. Daardoor<br />

treedt geen eisprong op en het<br />

baarmoederslijmvlies bouwt zich<br />

niet op. De menstruatie is daardoor<br />

lang zo hevig niet.” Behalve gezondheidsrisico’s<br />

voor vrouwen met een<br />

verhoogde kans op de meest erfelijke<br />

ziekten heeft de pil gevaren bij het<br />

gebruik zelf. “Je slikt drie weken en<br />

één week niet. Dat werkt vergissingen<br />

in de hand.”<br />

Recente ontwikkelingen<br />

“De meest recente ontwikkeling is<br />

dat de dosering hormonen is verlaagd<br />

en de samenstelling van de<br />

werkzame stoffen is veranderd. Dat<br />

is gedaan om bijwerkingen als hoofdpijn,<br />

gewichtstoename, tussentijds<br />

Melanie van Heijst<br />

Arts<br />

bloedverlies en stemmingswisselingen<br />

tegen te gaan. Daarnaast bestaan<br />

pillen zonder pauzeweek om<br />

de kans op een slikfout te verkleinen<br />

en klachten over sommige bijwerkingen<br />

te verminderen. Die bijwerkingen<br />

kunnen worden veroorzaakt<br />

doordat de hoeveelheid werkzame<br />

stoffen in het bloed daalt tijdens<br />

de stopweek.” Andere middelen<br />

die dezelfde hormonen afgeven<br />

als de pil zijn de anticonceptiering<br />

en de -pleister. De pleister plak je een<br />

keer per week op je schouder, bovenarm<br />

of bil en de ring breng je een keer<br />

per maand in je vagina in. Methoden<br />

met een langere werkingsduur zijn<br />

de prikpil (drie maanden), het hormoonimplantaat<br />

(drie jaar) en het<br />

hormoonspiraaltje (zolang je wilt,<br />

maar maximaal vijf jaar). Voor deze<br />

methoden geldt dat er slechts één<br />

hormoon wordt afgegeven, waarbij<br />

het hormoonspiraaltje de enige methode<br />

is die plaatselijk werkt. Menstruaties<br />

worden hierdoor korter en<br />

lichter en concentraties van het hormoon<br />

in het lichaam zijn veel lager<br />

dan bij de pil. Een koperspiraal heeft<br />

het voordeel dat het helemaal geen<br />

hormonen bevat, maar nadeel is wel<br />

dat het bloedverlies toeneemt. Al met<br />

al is er zowel binnen het arsenaal aan<br />

pillen als in de alternatieven voor de<br />

pil voor elke vrouw een geschikte anticonceptiemethode<br />

te vinden.<br />

cor dol<br />

redactie@mediaplanet.com<br />

Geef je borstvoeding<br />

of mag je geen<br />

oestrogenen gebruiken?<br />

JA<br />

Dagelijks<br />

NEE<br />

Oestrogeenvrije pil<br />

Wekelijks<br />

De anticonceptie-pleister<br />

Diverse combinatiepillen<br />

De verschillen<br />

Maan<br />

De anticon


juli 2010 · 7<br />

de methoden<br />

delijks<br />

ethode past bij jou?<br />

ceptie-ring<br />

Een permanente methode<br />

(sterilisatie man/vrouw of Ovabloc ® )<br />

Methoden zonder anticonceptiemiddel<br />

(periodieke onthouding, lactatie amenorroe, coïtus interruptus)<br />

of barrièremiddelen<br />

Per kwartaal<br />

De prikpil<br />

Onderhuids in arm<br />

Het anticonceptiestaafje<br />

Per 3-5 jaar<br />

Op welke plek in je<br />

lichaam wil je het anticonceptiemiddel<br />

dragen?<br />

In de baarmoeder<br />

Het koperspiraaltje<br />

Het hormoonspiraaltje<br />

2010-NL-257<br />

Advies van<br />

de huisarts<br />

Als huisarts met dertig jaar<br />

ervaring voert Louis Bongenaar<br />

‘goed informeren’ hoog<br />

in het vaandel. “Dat geldt op<br />

elk gebied en zeker als het<br />

gaat om anticonceptie.”<br />

casus<br />

“Veel huisartsen zijn weliswaar gebrand<br />

op het geven van voldoende en<br />

goede informatie, maar dragen het<br />

stokje al snel over omdat ze te weinig<br />

tijd of kennis hebben”, constateert<br />

Louis Bongenaar. De Limburgse huisarts<br />

vindt het belangrijk om de patiënten<br />

in zijn praktijk uitgebreid te<br />

informeren over allerlei zaken in het<br />

leven, dus ook over anticonceptie. “Je<br />

kunt beter rekening houden met de<br />

patiënt zelf, de sociale context, zaken<br />

als ziektes en ander medicijngebruik.<br />

Een huisarts heeft een volledig beeld<br />

en is daarom de aangewezen persoon<br />

om dit te bespreken.”<br />

Louis Bongenaar<br />

Huisarts<br />

Pil en anticonceptiestaafje<br />

“Er zijn veel verschillende soorten<br />

van de pil. Het nadeel van de pil is<br />

dat je moet rekenen en in sommige<br />

gevallen dagelijks op een vast tijdstip<br />

moet nemen. Het zorgt voor hormoonbelasting,<br />

wat kan leiden tot<br />

tussentijds bloedverlies.” Het hormoonstaafje<br />

is een klein staafje met<br />

hormonen dat door de huisarts in<br />

de bovenarm vlak onder de huid ingebracht<br />

wordt. Het geeft zo’n drie<br />

jaar voor bijna honderd procent anticonceptieve<br />

bescherming. “Het<br />

hormoon wordt geleidelijk afgegeven.<br />

Goed geschikt voor vrouwen die<br />

nu en de komende jaren nog niet toe<br />

zijn aan kinderen.”<br />

Spiralen en pleisters<br />

Het hormoonspiraal is volgens Bongenaar<br />

een prima anticonceptiemiddel<br />

voor vrouwen met een voltooid<br />

gezin of jongere vrouwen die weten<br />

voor langere tijd geen kinderen te willen.<br />

“Vijf jaar lang doet ‘ie zijn werk als<br />

anticonceptiemethode met als bijkomend<br />

effect dat het bloedverlies tijdens<br />

de menstruatie veel korter en<br />

minder wordt. Het spiraaltje kan ook<br />

door de huisarts ingebracht worden.<br />

De ‘ouderwetse’ koperspiraal is een<br />

goed middel als de pil of andere hormoongerelateerde<br />

middelen niet mogelijk<br />

zijn door ander medicijngebruik<br />

of bijvoorbeeld een ziekte als<br />

epilepsie.” De anticonceptiepleister<br />

is een middel dat in Nederland weinig<br />

wordt gebruikt. Hormonen worden<br />

door de huid aan het lichaam afgegeven.<br />

“Niet heel betrouwbaar”, vindt<br />

Bongenaar. “Hij laat nog wel eens los.”<br />

Ringen en condooms<br />

Een ander alternatief is de ring, die<br />

vooral door volwassen vrouwen wordt<br />

gebruikt. De flexibele kunststof ring<br />

kan door de vrouw zelf in de vagina ingebracht<br />

worden en geeft een lage hormoondosering<br />

af dat anticonceptief<br />

werkt. “Je draagt hem drie weken, gevolgd<br />

door een ringvrije week. Als vrouwen<br />

de ring goed weten in te brengen,<br />

is het een prima middel.” Alleen een<br />

condoom geeft behalve anticonceptie<br />

ook bescherming tegen soa’s. Zeker<br />

voor jonge vrouwen of vrouwen met<br />

veel wisselende contacten, eventueel<br />

in combinatie met een ander anticonceptiemiddel,<br />

zeker aan te raden.<br />

cor dol<br />

vraag & antwoord<br />

Ineke van<br />

der Vlugt<br />

Programmacoördinator<br />

bij<br />

de Rutgers Nisso<br />

Groep, kenniscentrum<br />

seksualiteit<br />

■■Is een ongewenste zwangerschap<br />

altijd ongewenst?<br />

“Vrouwen kunnen onbedoeld of ongepland<br />

zwanger raken, maar uiteindelijk<br />

toch kiezen voor een kind. Onbedoeld<br />

wil zeggen dat er (nog) geen<br />

kinderwens is, bij ongepland wil je<br />

misschien wel een kind maar nog<br />

nu niet. Als het om een ongewenste<br />

zwangerschap gaat, wil je beslist niet<br />

zwanger worden en hoogstwaarschijnlijk<br />

ook geen kind krijgen. De<br />

meeste vrouwen kiezen in dat geval<br />

voor zwangerschapsonderbreking of<br />

adoptie als het kind geboren is.”<br />

■■Hoe overkomt het je?<br />

“Soms zijn vrouwen niet voldoende<br />

voorgelicht om te weten hoe je een<br />

zwangerschap kunt voorkomen. Of<br />

het risico op een zwangerschap na<br />

onveilige seks wordt onderschat.<br />

Soms zijn vrouwen niet in staat om<br />

anticonceptiemiddelen goed te gebruiken,<br />

de pil eist discipline. Het<br />

komt ook voor dat stellen niet weten<br />

hoe te handelen als ze onveilige seks<br />

hebben gehad. De morning-afterpil<br />

wordt nog wel eens verward met een<br />

abortuspil. Een ongewenste zwangerschap<br />

kan ook optreden na seksueel<br />

geweld.”<br />

■■Hoe te voorkomen?<br />

“Het is slim om al op jonge leeftijd te<br />

weten welke methoden er zijn om<br />

niet zwanger te raken en na te denken<br />

over ouderschap. Jongeren die<br />

opgroeien in een warm opvoedingsklimaat<br />

zullen eerder seksueel gezond<br />

gedrag ontwikkelen. Ga met je<br />

partner in gesprek over anticonceptie<br />

en maak er een gedeelde verantwoordelijkheid<br />

van.”<br />

redactie@mediaplanet.com


‘Help,<br />

ik ben<br />

zwanger.<br />

Wat nu?’<br />

‘Jammer, ik had<br />

graag een kindje<br />

gewild.’<br />

Hulp (ook online) bij:<br />

ongewenste zwangerschap, kinderloosheid<br />

en bij een miskraam en doodgeboren kindje.<br />

www.fiom.nl<br />

‘Ik kan<br />

mijn miskraam<br />

niet vergeten’<br />

40 Plus Relatie<br />

Relatiebemiddeling voor singles van 40 tot 85 jaar!<br />

Zomer in het land,<br />

nu nog een partner aan de hand!<br />

Samen wat drinken op een terras, een ijsje eten of op vakantie<br />

gaan. Dit zijn toch dingen die iedereen graag wil. In de zomermaanden<br />

worden de meeste singles extra geconfronteerd met<br />

het alleen zijn. Spontaan iemand ontmoeten, wachten op het<br />

toeval of neemt u het heft in eigen hand?<br />

Waarom 40PlusRelatie?<br />

• Groot bestand singles tussen 40 en 85 jaar<br />

• Persoonlijke bemiddeling/coaching<br />

• Kantoren door heel Nederland<br />

• Huisbezoek indien gewenst<br />

• Keurmerk van de BER<br />

• Discrete werkwijze<br />

Dan is het nu een goed moment<br />

om een specialist op dit gebied in<br />

de arm te nemen. Bij 40PlusRelatie<br />

ontmoet u gelijkgestemde singles,<br />

ongebonden en serieus op zoek<br />

naar een relatie. Kortom iemand<br />

om samen oud mee te worden.<br />

Uw geluk begint bij ons!<br />

Voor meer informatie kunt u ons bellen of op onze website kijken.<br />

www.40plusrelatie.nl | 079 - 3600651<br />

<strong>ALTIJD</strong> <strong>EXTrA</strong> <strong>VOOrDELIG</strong>!<br />

Alle teststrips €29,95<br />

DIABETES<br />

LifeScan OneTouch Ultra<br />

VOORDEEL<br />

LifeScan OneTouch GlucoTouch<br />

LifeScan OneTouch Vita<br />

Accu-Chek Sensor Comfort<br />

DIABETES<br />

Accu-Chek Compact<br />

Accu-Chek Aviva<br />

FreeStyle<br />

VOORDEEL<br />

Freestyle Lite<br />

Precision Xtra Plus<br />

DIABETES<br />

Bayer Ascensia Autodisc<br />

Bayer Ascensia Elite<br />

Bayer Ascensia Contour<br />

VOORDEEL<br />

Menarini Glucocard Memory<br />

Menarini X-sensor<br />

DIABETES<br />

VOORDEEL<br />

...en natuurlijk ook lancetten, pennaalden, infuussets, etc<br />

met de hoogste kortingen!<br />

Cinnulin PF kaneelcapsules 120 stuks €22,50<br />

rechtstreekse verrekening mogelijk<br />

met meerdere zorgverzekeraars!<br />

www.diabetesvoordeel.nl<br />

Tel. 070 - 325 77 15<br />

Nederlander haalt Australische<br />

succesformule naar Europa<br />

WAALRE - Wat mij overkomen<br />

is, wil ik mijn<br />

zoon besparen. Dat dacht<br />

Geoff Graham toen zijn<br />

eenjarige zoontje last kreeg<br />

van eczeem over zijn hele<br />

lichaam. Zelf stond hij als<br />

drie maanden oude baby al<br />

bekend als een van de ergste<br />

gevallen in Australië. Hij<br />

liep als kind talloze artsen<br />

in de oostkust af. Die dachten:<br />

wat moeten we met<br />

dat kereltje? Alle medicijnen<br />

hadden ze inmiddels<br />

uitgeprobeerd, maar niets<br />

hielp. Nu ook zijn zoon last<br />

had van de aandoening en<br />

Graham zich in de aandoe-<br />

ning begon te verdiepen,<br />

was zijn verbazing groot: In<br />

30 jaar was er nauwelijks<br />

iets veranderd. Zijn zoon<br />

doorliep hetzelfde traject<br />

als hijzelf vroeger. Aan de<br />

keukentafel begon Graham<br />

te experimenteren. Hij mix-<br />

te verschillende natuurlijke<br />

ingrediënten tot hij een<br />

crème vond die zowel bij<br />

hemzelf als bij zijn zoon de<br />

juiste resultaten gaf.<br />

Het is Jeroen Dorresteijn<br />

die deze crème nu naar<br />

Nederland heeft gehaald:<br />

“Vrienden van mij hebben<br />

kinderen die zich soms tot<br />

bloedens toe krabben. Vele<br />

anderen zitten in eenzelf-<br />

de situatie.” Op zoek naar<br />

een oplossing kwam hij op<br />

buitenlandse<br />

internetfora<br />

ADVERTORIAL<br />

Jeroen Dorresteijn met de Grahams productlijn.<br />

steeds de naam “Grahams”<br />

tegen. Dorresteijn besloot<br />

een doos crèmes naar<br />

Nederland te halen en deelde<br />

die bij wijze van test<br />

uit aan mensen met een<br />

gevoelige, droge en rode<br />

huid. Toen hij ervan over-<br />

tuigd was dat hij met de<br />

crème heel veel mensen blij<br />

kon maken besloot hij im-<br />

porteur van het product te<br />

worden voor Europa. Nu,<br />

zes maanden later, ligt de<br />

crème in de winkel, evenals<br />

de rest van de product-<br />

lijn, waaronder shampoo<br />

en zonnebrandcrème. Belangrijke<br />

ingrediënten van<br />

de crème zijn goudsbloem,<br />

bijenbalsem, emoe-olie en<br />

Manuka honing. “Ik krijg<br />

heel emotionele reacties”,<br />

vertelt Dorresteijn. “Bijvoorbeeld<br />

van mensen die<br />

hun benen niet meer durfden<br />

te tonen en nu weer<br />

in een korte broek kunnen<br />

lopen.”<br />

De winkels die de producten<br />

van Grahams verkopen<br />

staan vermeld op de website<br />

www.grahams.nl.<br />

Daarnaast kunt u de producten<br />

via deze site thuis<br />

laten bezorgen.


DESKUNDIG ADVIES<br />

Sommige stellen doen er van alles aan om te voorkomen dat een zwangerschap ontstaat.<br />

Andere stellen gaan juist tot het uiterste om het tegendeel te bereiken.<br />

En daarin gaan ze ver. “Soms te ver”, vindt gynaecoloog en voortplantingsgeneeskundige<br />

Arie Verhoeff. Verhoeff is als gynaecoloog met subspecialiteit fertiliteit verbonden aan<br />

het Rotterdamse Maasstad Ziekenhuis.<br />

De lange weg naar<br />

een zwangerschap<br />

In Nederland zijn vrouwen steeds<br />

ouder voordat ze besluiten aan kinderen<br />

te beginnen, zeker als ze hoger<br />

opgeleid zijn en carrière maken.<br />

En dat is een probleem, want<br />

de vruchtbaarheid loopt snel terug<br />

met het stijgen van de leeftijd. Dat<br />

betekent weer dat we ze sneller moeten<br />

helpen. De eerste stap is om te kijken<br />

of de vrouw een eisprong heeft.<br />

De volgende stap is om de eileiders te<br />

testen en checken of het zaad van de<br />

man goed is. Als dat allemaal klopt en<br />

het lukt niet om zwanger te worden,<br />

kiezen we eerst voor IUI. IUI staat<br />

voor Intra Uteriene Inseminatie: zaad<br />

van de man wordt geconcentreerd in<br />

de baarmoeder geïnsemineerd. Het<br />

zaad wordt als het ware wat opgepept<br />

en dichter bij het doel gebracht op het<br />

juiste moment in de cyclus.<br />

IVF en ICSI<br />

IVF (in-vitro-fertilisatie) is tegenwoordig<br />

een populaire tweede stap in<br />

het streven naar een zwangerschap.<br />

Het kan zijn dat de eileider door een<br />

ontsteking, bijvoorbeeld chlamydia,<br />

dicht is gaan zitten. Bij IVF heb je de<br />

eileider niet nodig, want je haalt een<br />

eicel rechtstreeks uit de eierstok. In<br />

het laboratorium wordt het eitje bevrucht<br />

en daarna geplaatst in de<br />

baarmoeder. Bij het ontbreken van<br />

een eisprong beschikt de gynaecoloog<br />

over hormonale middelen, zoals<br />

tabletten of injecties, om de eisprong<br />

op te wekken. Het probleem kan ook<br />

bij de man zitten, maar deze gevallen<br />

zijn nauwelijks medicamenteus te<br />

behandelen. Daar zijn helaas weinig<br />

mogelijkheden voor. Sommige mannen<br />

ontkennen dat het probleem bij<br />

hen zou kunnen liggen. Redelijk zaad<br />

kun je nog concentreren en geschikt<br />

maken voor IUI. Anders wordt het<br />

een ICSI. Bij deze methode worden de<br />

beste zaadcellen ‘gevangen’ en met<br />

een pipet in een eicel geïnjecteerd.<br />

ICSI staat dan ook voor Intra Cytoplasmatische<br />

Sperma Injectie. IVF-<br />

ICSI is dus eigenlijk een uitbreiding<br />

van de IVF in het laboratorium.<br />

Enorme belasting<br />

De medaille kent wel degelijk een<br />

andere kant, al wordt die door de betrokkenen<br />

vaak angstvallig verborgen<br />

gehouden. Het is een stresssituatie.<br />

We proberen een IVF zo weinig<br />

mogelijk belastend te laten zijn door<br />

bijvoorbeeld niet iedere dag bloed te<br />

prikken. Het is waar dat stellen die<br />

een dergelijke procedure ingaan er<br />

enorm op zijn gebrand om een kind<br />

te krijgen. Maar IVF is ook niet zaligmakend,<br />

je hebt maximaal 30 procent<br />

kans op succes per poging. Het<br />

verwachtingspatroon is echter torenhoog.<br />

Soms te hoog. Nu ben ik van<br />

nature positief en zo benader ik mijn<br />

patiënten ook. Maar ik wijs ze wel<br />

op de percentages. Een vrouw van 36<br />

heeft nog een kans van 30 procent,<br />

KANS<br />

“Nu ben ik van<br />

nature positief<br />

en zo benader<br />

ik mij n patiënten<br />

ook. Maar ik wij s<br />

ze wel op de<br />

percentages.”<br />

Arie Verhoeff<br />

Gynaecoloog<br />

zes jaar later is dat percentage al gehalveerd.<br />

Ik merk dat sommige patienten<br />

hun wens en pogingen absoluut<br />

niet willen delen met de buitenwereld.<br />

Maar de meeste doen het wel.<br />

Een ding is zeker: het komt altijd uit,<br />

want je verspreekt je of je vertelt het<br />

aan enkele mensen. IVF is inmiddels<br />

gelukkig redelijk geaccepteerd en er<br />

is meer openheid, dat was vroeger<br />

wel anders.<br />

Recente ontwikkelingen<br />

Embryo’s kunnen al langer worden<br />

ingevroren, maar de techniek is onlangs<br />

sterk verbeterd. In een volgende<br />

cyclus, zonder dat de vrouw gestimuleerd<br />

wordt, kan een embryo worden<br />

ontdooid en in de baarmoeder<br />

worden geplaatst. Als het ware extra<br />

plaatsing in een stimulatiecyclus.<br />

Voorheen konden eicellen niet of<br />

heel lastig worden ingevroren, maar<br />

dat gaat tegenwoordig ook beter. Deze<br />

techniek heet vitrificatie. Vrouwen<br />

zonder partner doen dat soms<br />

op jongere leeftijd om later een gezonde<br />

zwangerschap door te kunnen<br />

maken. Ook medicamenteus zijn er<br />

ontwikkelingen. Het toedienen is<br />

makkelijker en de werking is langer.<br />

Voorheen werden eitjes gepakt met<br />

de laparoscoop, nu echoscopisch via<br />

de vagina. Er zijn verbeteringen en<br />

nieuwe ontwikkelingen, maar het<br />

blijft een belastend proces. Dat zal<br />

voorlopig nog wel zo blijven.<br />

JULI 2010 · 9<br />

VRAAG & ANTWOORD<br />

■ Je hebt endometriose. Wat<br />

gebeurt er dan precies met je<br />

lichaam?<br />

“Slijmvlies uit de baarmoeder<br />

komt om onduidelijke redenen in<br />

je buik terecht en vormt cystes of<br />

haarden. Deze haarden reageren<br />

net als het slijmvlies in je baarmoeder<br />

op hormonen van de menstruatiecyclus.<br />

Het gaat ook bloeden<br />

en in de buikholte geeft dat irritaties<br />

en ontstekingen.”<br />

■ Wat is er aan te doen?<br />

“Tot je in de overgang komt, zit je<br />

aan de ziekte vast. Daarom slik ik<br />

nu de pil. Niet als anticonceptiemiddel,<br />

maar om te zorgen dat ik<br />

niet menstrueer. Op die manier<br />

kun je de klachten enigszins onder<br />

controle houden.”<br />

■ Je kunt de overgang toch<br />

vervroegd laten komen?<br />

“Er zijn middelen waarmee je chemisch<br />

in de overgang komt. Ik kan<br />

vertellen dat het niet prettig is. Het<br />

gaf me naast de gebruikelijke overgangsklachten<br />

ook hevige nachtmerries.<br />

De zin in seks kelderde naar<br />

min tien. Het geeft ook een flinke<br />

botontkalking als bijwerking.”<br />

■ Andere oplossingen?<br />

”Je kunt je baarmoeder en eierstokken<br />

laten verwijderen, maar<br />

dan kom je ook versneld in de overgang.”<br />

■ Je slikt nu de pil. Dat betekent<br />

wel dat je niet zwanger<br />

zal worden. Hoe zit het met de<br />

seksuele gezondheid?<br />

“Op bepaalde momenten is het<br />

minder fijn, maar over het algemeen<br />

gaat het best goed. Ondanks<br />

het feit dat het wonder ons niet<br />

meer zal overkomen, is het plezier<br />

in ieder geval terug.”<br />

Esther (39, Amersfoort)<br />

Heeft endometriose<br />

advertorial<br />

Merck Serono staat voor innovatie en onderzoek.<br />

Merck Serono is wereldwijd één van de belangrijkste ontwikkelaars van<br />

biotechnologische geneesmiddelen. Duizenden gedreven mensen werken<br />

er aan het verbeteren van de gezondheid van patiënten en hun kwaliteit<br />

van leven. Merck Serono ontwikkelde in de loop der jaren geneesmiddelen<br />

voor patiënten met bijvoorbeeld multiple sclerose, kanker, hart- en<br />

vaatziekten en groeistoornissen, maar ook geneesmiddelen die kunnen<br />

worden ingezet bij vruchtbaarheidsproblemen.<br />

Sinds de eerste stappen om fertiliteitsproblemen te behandelen in<br />

1949 heeft Merck Serono geneesmiddelen ontwikkeld die wereldwijd<br />

in fertiliteitscentra worden gebruikt met als doel een kinderwens<br />

in vervulling te laten gaan. Samen met de fertiliteitsklinieken streeft<br />

Merck Serono naar optimale condities voor het creëren van leven.<br />

Daarom stimuleert en ondersteunt Merck Serono fertiliteitscentra<br />

bij het behalen van een ISO-certificering.<br />

Merck Serono blijft op zoek naar de beste behandeling voor de patiënt.<br />

Innovatie en onderzoek zijn dan ook de sleutelwoorden bij Merck Serono.<br />

www.merckserono.net<br />

2009-025-FE


Bemer 3000 helpt niet alléén de doorbloeding te verbeteren!<br />

Is het niet fijn van uw arts te horen: U bent een medisch wonder?!<br />

8 Minuten liggen of zitten op de Bemer-mat kan de<br />

doorbloeding tot in 4 miljard haarvaten verbeteren<br />

en dat met zuurstofrijker bloed, in het lichaam en<br />

de organen. Vaak een goede extra hulp op dat wat<br />

uw arts voorschrijft.<br />

Tot 4 miljard haarvaten worden extra doorbloed.<br />

vóór inschakeling<br />

3 minuten ná activering<br />

van de Bemer3000 therapie<br />

Enkele van de méér dan 1000 Bemer-gebruikers<br />

meldden ons spontaan:<br />

S.K. Mijn dochter heeft al MS vanaf 1997, ze is nu 34 jaar.<br />

Ik had haar al eens eerder de Bemer gegeven om te<br />

gebruiken, maar toen zag ze daar niets in. Nu heeft ze er<br />

zelf om gevraagd en ze is er goed van opgeknapt. Ze is<br />

actiever en meer uitgerust, ze kan niet meer zonder, ze<br />

neemt hem ook mee op vakantie. Op dit moment heeft ze<br />

ook geen medicijnen, ze spuit interferon. Ik hoop, dat het<br />

lang goed zal gaan.<br />

M.van E. Graag wil ik U of jullie mijn dank overbrengen<br />

t.o.v. mijn Bemer 3000. Vorig jaar kon ik geen 500 m<br />

lopen, boodschappen was een GROOT probleem, maar op<br />

3 maanden na een jaar gebruik van de Bemer kan ik weer<br />

winkelen, wandelen en nog veel meer. De laatste jaren heel<br />

veel pijn, nu niets meer. Voor geen goud wil ik het nog missen.<br />

Drs Louis Wetzels (arts), Praktijken in Delden -<br />

Rosmalen - Bussum: Tot mijn stomme verbazing zag ik dat<br />

de mat bij meerdere hopeless cases verbazingwekkend goed<br />

aansloeg. Dit betrof met name patienten met rugklachten,<br />

verkrampingen in de spieren, rheumatische<br />

klachten, fibromyalgie, migraine, koude voeten, slecht<br />

genezende ulcera, hypertensie, spanningshoofdpijn,<br />

hyperventilatie, slaapstoornissen, gewrichtsklachten,<br />

claudicatieklachten. Het meest spectaculaire voorbeeld vond<br />

ik een patiente uit Den Bosch met fibromyalgie, kortom spier<br />

en gewrichtsklachten, chronische vermoeidheid, depressie,<br />

slaapstoornissen, totaal geen energie. Deze vrouw zag ik in<br />

ongeveer 4 weken veranderen van een wrak in een vitale<br />

vrouw barstens vol energie en zonder lichamelijke klachten.<br />

Fam. Ten H. Tot mijn verrassing heeft een driemaandelijks<br />

bloedonderzoek (Diabetes Centrum Overvecht Utrecht) bij<br />

mij vandaag het beste resultaat opgeleverd (insuline enz.)<br />

van mijn toestand sinds enkele jaren.<br />

Bemer helpt niet alleen de doorbloeding te verbeteren en<br />

de bloedstroom te versnellen (belangrijk voor het afvoeren<br />

van de afvalstoffen), maar kan ook de werking van de witte<br />

bloedcellen activeren. Het is niet alléén het hart dat het<br />

bloed transporteert... ook het vasomotie-gebeuren. Dat is de<br />

pompbeweging van de vaten. Bemer is óók toepasbaar bij<br />

de meeste implantaten, vraag ons voor extra info svp.<br />

In de Duits sprekende landen is de Bemer reeds lang bekend<br />

en wordt ook ingezet door ca. 6.000 artsen/therapeuten en<br />

300 ziekenhuizen. Ook veel bekende sporters en sport-clubs<br />

willen niet meer zonder de Bemer. Vóór u besluit tot koop<br />

kunt u de Bemer 3 maanden uitproberen. De voorwaarden<br />

sturen wij u graag.<br />

Laatste onderzoek MS: Harvard-publicatie<br />

Op uw verzoek zenden/mailen wij u<br />

graag recente gebruikers ervaringen.<br />

Informatie:<br />

Bel svp. 0314-66 85 92 of mail: bemer@bemer3000.nl<br />

Een korte film van de werking in het lichaam ziet u op<br />

www.bemer3000.nl<br />

Bemer Nederland bv.<br />

Postbus 136<br />

7040 AC ´s Heerenberg


EXPERTPANEL<br />

JULI 2010 · 11<br />

Lucas Wijntjes (25)<br />

Vaste relatie, woont in<br />

Bratislava, Slowakij e<br />

Hein de Beer (30) *<br />

Vaste relatie<br />

Jacco Koot (23)<br />

Vaste relatie<br />

* GEEN FOTO WEGENS PRIVACYREDENEN<br />

Vraag 1:<br />

Plezier in seks is uiteraard<br />

een niet te onderschatten<br />

onderdeel van seksuele<br />

gezondheid. Hoe hou je het<br />

leuk? Zijn er speciale dingen<br />

die je doet en ben je niet<br />

gespeend van enige<br />

romantiek?<br />

“Het plezier van seks zit voor mij in de<br />

verbintenis met liefde. Ik denk dat ik in<br />

die zin wel van de oude stempel ben. Het is<br />

fijn als je elkaar genegenheid kan geven en<br />

een beetje je best doet voor elkaar. Ik koop<br />

soms iets leuks voor mijn vriendin. Daar zit<br />

voor mij het plezier in. Ja, een beetje de romantische<br />

stijl. Ik heb een open houding tegenover<br />

seks en ben zeker geen heilig boontje.<br />

Maar sinds ik een vaste relatie heb, geniet<br />

ik meer van seks dan in de tijd ervoor.<br />

Dat heeft zeker ook met de leeftijd te maken.”<br />

“Hoe hou je het leuk? Ik ben af en toe<br />

wel romantisch. Of probeer eens wat variatie.<br />

Dan bedoel ik niet variatie in vrouwen,<br />

maar in de manieren om seks te hebben.<br />

Op andere plekken. En op een gegeven<br />

moment is seks ook maar gewoon seks. De<br />

spetters hoeven er niet altijd maar vanaf te<br />

vliegen. De ene keer is het beter dan de andere<br />

keer en als je wat gedronken hebt, ben je<br />

ook meer opgewonden. Maar sleur, daar zit<br />

je natuurlijk niet op te wachten.”<br />

“Ja, gezondheid zit ook in het plezier<br />

hebben in seks. Ik probeer nieuwe dingen<br />

en we dagen elkaar uit. Af en toe kopen<br />

we iets leuks en we proberen genoeg aandacht<br />

aan elkaar te geven. Ik geef toe dat ik<br />

niet een heel romantisch type ben, maar ik<br />

probeer het wel en dat waardeert ze erg. Op<br />

mijn zeventiende was ik bijna uitsluitend<br />

met sport bezig, tot mijn vader overleed<br />

toen ik achttien was. Dat heeft mijn kijk op<br />

het leven wel veranderd. Ik<br />

ging veel stappen en heb<br />

veel uitgeprobeerd.”<br />

Vaker<br />

onveilig<br />

dan veilig<br />

Vraag 2:<br />

Heb je in het verleden altijd<br />

veilige seks gehad? Kun je<br />

iets vertellen over het hoe en<br />

waarom? Waarom wel een<br />

condoom en wanneer niet?<br />

“Veilig vrijen? In het verleden heb ik<br />

wel one night stands gehad. Ik gebruikte<br />

wel condooms, hoewel ik er geen grote<br />

liefhebber van ben. Maar met het oog op geslachtsziekten<br />

en ter voorkoming van een<br />

zwangerschap wel heel handig, zeker als je<br />

niet precies weet met wat voor persoon je te<br />

doen hebt. Ik denk wel dat meisjes die de pil<br />

slikken, er minder over nadenken of de seks<br />

met het oog op soa’s wel veilig is. Ze weten<br />

zich beschermd tegen een zwangerschap.”<br />

“Voordat ik een vaste relatie aanging,<br />

heb ik wel condooms gebruikt om<br />

veilig te vrijen. Maar ik moet eerlijk toegeven<br />

dat ik er nooit een groot voorstander<br />

van was. Ja, ik heb er wel eens bij stilgestaan<br />

dat ik een risico liep op een geslachtsziekte.<br />

Meestal gebeurde dat bij one night stands.<br />

Dan boeit het wat minder om een condoom<br />

te gebruiken. Het zou wel moeten, maar je<br />

hebt wat gedronken en dan scheelt het je<br />

wat minder.”<br />

“Ik heb nu enige tijd een vaste relatie,<br />

maar voorheen had ik wel one night<br />

stands. Dan was het af en toe wel veilig en<br />

af en toe niet. Dat was afhankelijk van of we<br />

iets bij ons hadden en of we er op dat moment<br />

aan dachten. Eerlijk gezegd was het<br />

vaker onveilig dan veilig. Sommige dames<br />

hadden zelf condooms, anderen gingen ervan<br />

uit dat ik iets bij me zou hebben. Als ik<br />

niets bij me had was er even twijfel, maar<br />

gebeurde het bijna altijd alsnog. Achteraf gezien<br />

zou ik niet anders gehandeld hebben.”<br />

Vraag 3:<br />

Seksualiteit is een veelomvattend<br />

begrip. Waar ligt voor<br />

jou de kern van seksualiteit?<br />

Wat is belangrijk en wat<br />

maakt het speciaal?<br />

“Behalve het belangrijke deel<br />

fysiek is het tegenwoordig voor<br />

mij ook belangrijk om seks te hebben<br />

met een geestverwant. Je hebt toch<br />

je specifieke wensen en dingen die je lekker<br />

vindt en die zij lekker vindt. Als je dat voor<br />

een langere periode met elkaar deelt, gaat<br />

dat automatisch en geniet ik meer dan van<br />

een one night stand na een avondje stappen.<br />

Ik vind het wel belangrijk dat de ander ook<br />

van de seks geniet. Als je het intiemste niet<br />

met elkaar kan delen, dan valt er iets weg.”<br />

“Ik geniet<br />

nu meer”<br />

“Ik vind intimiteit het belangrijkste<br />

van seksualiteit. Ja, dat<br />

is nu wel anders dan voorheen. Toen<br />

was het meer gericht op de seks. Als ik<br />

een kind had die ik zou moeten adviseren,<br />

dan zou ik toch echt wel adviseren om een<br />

condoom te gebruiken en veilig te vrijen.<br />

Geniet, maar gebruik wel je verstand. Ja, ondanks<br />

dat ik het zelf anders heb gedaan.”<br />

“Met een vaste relatie is intimiteit wel<br />

het belangrijkste onderdeel van seksuele<br />

gezondheid. Vroeger was het de<br />

uitdaging om iemand te versieren en mee<br />

naar huis te krijgen. Dat was het hoofddoel<br />

van de seksualiteit. Nu ben ik er veel meer<br />

op gericht om het samen fijn te hebben. Ja,<br />

dat is zeker verandert naarmate ik ouder<br />

word. Na mijn achttiende heb ik de jaren<br />

ervoor, waarin ik bijna alleen met hardlopen<br />

bezig was, ingehaald. Sinds ik een vaste<br />

relatie heb, ben ik zeker weer rustiger geworden.”<br />

Vraag 4:<br />

Hoe ziet het gebruik van anticonceptiemiddelen<br />

er nu uit<br />

in je relatie en hoe kijk je terug<br />

op de tijd met wisselende<br />

contacten?<br />

“Ik heb sinds twee jaar een monogame<br />

relatie en we gebruiken een voorbehoedsmiddel<br />

ter voorkoming van een zwangerschap.<br />

Het is prettig dat je er niet bij elke<br />

vrijpartij op hoeft te letten. M’n vriendin<br />

moest enige tijd aan de antibiotica en dat<br />

schijnt effect te kunnen hebben op de hormoonhuishouding,<br />

dus toen hebben we wel<br />

condooms gebruikt. Super veilig dus. Ik heb<br />

me nog nooit laten testen, maar daar maak<br />

ik me ook geen zorgen over. In een vaste relatie<br />

ben je daar ook niet zo mee bezig.”<br />

“Ik heb een vaste relatie, dus ik vrij<br />

veilig inderdaad. We gebruiken geen<br />

condoom. Wel de pil om een zwangerschap<br />

te voorkomen. Of die gebruikt zij, ik niet. In<br />

de tijd voor deze relatie was het misschien<br />

soms wel onverantwoord. Maar ja, het ging<br />

altijd goed en ik heb er geen spijt van. Ik<br />

heb wel eens een soa-test gedaan en alles<br />

was goed. Ik wilde gewoon wel eens weten<br />

hoe de zaak ervoor stond, zal ik maar zeggen.<br />

Sommige mensen doen dat aan het begin<br />

van een vaste relatie, om letterlijk en fi-<br />

guurlijk met een schone lei te beginnen.”<br />

“In het verleden heb ik wel onveilig<br />

gevreeën. Het was de tijd van lekker wild<br />

doen en plezier maken. Ik heb nog nooit een<br />

soa-test gedaan, maar ook nooit een indicatie<br />

gekregen dat ik een geslachtsziekte zou<br />

hebben. Aan het begin van onze relatie heb<br />

ik er wel over nagedacht om een test te doen,<br />

zeker omdat ze mij wel kende en wist dat ik<br />

een aantal wisselende contacten had gehad.<br />

Uiteindelijk is het nooit gebeurd.”<br />

Vraag 5:<br />

Heb je leuke tips om op het<br />

moment suprême het gebruik<br />

van een condoom ter sprake te<br />

brengen? Hoe ga je daar goed<br />

mee om en hoe bewaar je het<br />

speciale moment?<br />

“Hoe ik voorstelde om op het moment<br />

suprême een condoom te gaan gebruiken?<br />

Nou, eerlijk gezegd niet. Meestal<br />

stelden de meisjes in kwestie het zelf voor.<br />

Ik heb, denk ik, het geluk gehad dat ik een<br />

aantal heel verantwoordelijke meisjes heb<br />

getroffen. Als je de pil niet slikt, wil je het<br />

wel veilig doen met het oog op een zwangerschap.<br />

Ik heb in het verleden geen trucs uit<br />

de kast hoeven halen om een condoom tevoorschijn<br />

te toveren.”<br />

“Meestal kwam het gebruik<br />

van een condoom helemaal<br />

niet ter sprake. Van mij hoeft het<br />

niet. Het gebruik van een condoom ging<br />

absoluut niet van harte. Het initiatief om<br />

een condoom te gebruiken kwam ook niet<br />

van mij af. Als het gebeurde, lag het initiatief<br />

daarvoor aan de andere kant. In het heetst<br />

van de strijd een condoom te moeten pakken,<br />

dat is gewoon niks.”<br />

Beginnen<br />

met een<br />

schone lei<br />

“Nee, ik ben geen fan van condooms.<br />

Het initiatief om een con-<br />

doom te gebruiken kwam eerlijk gezegd<br />

niet van mijn kant. Het is komen dat het meisje dat ik meenam naar<br />

voorgehuis<br />

erop stond dat ik een condoom zou<br />

gebruiken. Dat was wel een statement, zo<br />

van ‘voordat we verder gaan wil ik wel dat<br />

je een condoom omdoet’. Ik vind het een<br />

onderbreking van het leuke moment. Momenteel<br />

gebruik ik niets, mijn vriendin gebruikt<br />

een anticonceptiemiddel.”


NTI’s HBO TOEGEPASTE PSYCHOLOGIE<br />

DE BESTE VAN NEDERLAND!*<br />

Wil je graag meer leren over jezelf?<br />

Wil je mensen en hun gedrag beter kunnen begrijpen?<br />

Wil jij je emotionele intelligentie verder ontwikkelen?<br />

Wil je mensen en/of organisaties helpen?<br />

4x JA? Start dan vandaag nog met de opleiding HBO Toegepaste Psychologie!<br />

Loes van Breugel-Gerritsen,<br />

student HBO Toegepaste Psychologie<br />

In september 2008 ben ik begonnen met de HBOopleiding<br />

Toegepaste Psychologie van het NTI. Een tige uitdaging naast een drukke baan en een gezin met<br />

pitstaat<br />

tegenover dat je ontzettend veel leert en alles wordt door het<br />

kleine kindjes. Maar ik heb geen seconde spijt gehad.<br />

De opleiding is gedegen en kost veel energie. Daar<br />

NTI soepel geregeld waardoor de combinatie goed te maken is. En dan gééft zo’n<br />

studie ook weer heel veel energie!<br />

Inmiddels heb ik mijn propedeuse gehaald. Vol enthousiasme begin ik aan de hoofdfase.<br />

Ik moet dit jaar kiezen in welke richting ik ga afstuderen. Heel moeilijk vind ik<br />

dat, want ik vind alle onderwerpen ontzettend interessant. Wat mij betreft is deze<br />

opleiding een schot in de roos!<br />

Profiteer van de volgende voordelen:<br />

• Studeren waar en wanneer je wilt<br />

• Nooit meer saaie colleges en volle collegezalen<br />

• T/m 31 augustus 2010 extra voordelig lesgeld door<br />

overheidssubsidie<br />

• Geen reistijd<br />

• Al binnen 3 jaar af te ronden<br />

• Inclusief 6 praktijktrainingen per jaar, stage- en<br />

scriptiebegeleiding, examenkosten en vakliteratuur<br />

t.w.v. ruim € 1.000,-<br />

• Je haalt exact hetzelfde HBO-diploma als bij een<br />

reguliere hogeschool<br />

• Begeleiding door een persoonlijke mentor<br />

• Digitale examens: iedere werkdag op 25 locaties<br />

• Je kunt iedere dag starten<br />

• Mogelijkheid tot aanvraag studiefinanciering<br />

• Vrijblijvend oriënterend studieadviesgesprek<br />

* Recent zijn de resultaten van de Nationale Studentenenquête 2010 (NSE) bekend geworden. Dit<br />

jaar hebben 80 onderwijsinstellingen in het hoger onderwijs en 241.916 studenten meegedaan<br />

aan de NSE. Uit de resultaten blijkt dat het NTI onder andere op het onderwerp inhoud de hoogste<br />

score krijgt voor de opleiding HBO Toegepaste Psychologie (Open Bestel). Alle resultaten zijn te<br />

bekijken op de onafhankelijke vergelijkingssite www.studiekeuze123.nl.<br />

T/m 31 augustus 2010<br />

Slechts € 135,- p.m.<br />

nieuw!<br />

HBO Toegepaste Psychologie Intensief<br />

Haal binnen 3 jaar je HBO-diploma!<br />

Incl. examens, vakliteratuur en praktijktrainingen.<br />

De inhoudelijk beste HBO Toegepaste Psychologie opleiding van Nederland is nu ook klassikaal te volgen bij het NTI in Leiden<br />

en Utrecht. Je profiteert dan van intensieve begeleiding in kleine groepen (max. 25 studenten). Deze opleiding volg je op<br />

donderdagavond of zaterdag.<br />

Avondvariant of Dagvariant<br />

20 donderdagavonden per jaar 10 zaterdagen per jaar<br />

start do. 23 september 2010 start zat. 25 september 2010<br />

Slechts € 246,- p.m.<br />

Incl. vakliteratuur en klassikale lessen.<br />

TE030<br />

www.nti.nl 071 - 561 00 77

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!