08.01.2014 Views

ALTIJD EXTrA VOOrDELIG! - Health[e]Foundation

ALTIJD EXTrA VOOrDELIG! - Health[e]Foundation

ALTIJD EXTrA VOOrDELIG! - Health[e]Foundation

SHOW MORE
SHOW LESS

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

DIT IS EEN BIJLAGE BIJ DAGBLAD DE TELEGRAAF. DE INHOUD VAN DEZE BIJLAGE VALT NIET ONDER DE HOOFDREDACTIONELE VERANTWOORDELIJKHEID.<br />

Nr.2/juli 2010<br />

Voorlichting & bewustwording<br />

SEKSUELE<br />

GEZONDHEID<br />

INCLUSIEF:<br />

JONGEREN-<br />

EXPERTPANEL<br />

DURF JIJ HET AAN?<br />

FOTO: NCRV<br />

Ben jij je bewust van de consequenties? Presentatrice Evelien Bosch<br />

doorbrak het taboe en deed voor het oog van Nederland een soa-test.<br />

Leven met hiv<br />

De stappen die je kunt<br />

nemen als je uitslag<br />

positief blijkt te zijn<br />

Anticonceptie<br />

De pil bestaat al 40 jaar,<br />

wat doet het eigenlijk? En<br />

wat zijn de alternatieven?<br />

Vruchtbaarheid<br />

Als zwanger worden<br />

niet vanzelf gaat:<br />

alle opties op een rij


2 · JULI 2010<br />

CHALLENGES<br />

DE UITDAGING<br />

In maart was Evelien Bosch medepresentatrice van<br />

het NCRV-programma ‘Zeg ‘ns soa’. Het openhartige<br />

programma ging uitgebreid in op seksueel overdraagbare<br />

aandoeningen onder jongeren.<br />

‘Ongeloofl ij k hoe laconiek<br />

we met soa’s omgaan’<br />

WIJ RADEN AAN<br />

PAGINA 4<br />

Janhuib Blans<br />

Public health<br />

consultant<br />

“Pas op dat soa- en<br />

condoomvoorlichting<br />

wordt aangezien voor<br />

seksuele opvoeding.<br />

Als je over lekker eten<br />

praat, vertel je toch<br />

ook niet alleen over<br />

voedselhygiëne?”<br />

Samen met Harm<br />

Edens presenteerde<br />

ik in maart het programma<br />

‘Zeg ‘ns soa’.<br />

In het programma<br />

werden honderd seksueel<br />

actieve jongeren<br />

onderworpen aan een soa-test,<br />

plus Harm en ikzelf. Heel weinig<br />

mensen doen een soa-test, omdat ze<br />

denken dat het eng is of het niet nodig<br />

vinden. Maar per jaar lopen meer<br />

dan 100.000 jongeren in Nederland<br />

een soa op. De cijfers liegen er derhalve<br />

niet om. Meer dan 60.000 chlamydia-infecties,<br />

17.500 gevallen van<br />

genitale wratten, 11.000 met herpes<br />

genitalis en zelfs 1000 nieuwe hivgevallen<br />

per jaar. Veel mensen vrijen<br />

onveilig, ze vinden het kennelijk een<br />

gedoe om een condoom te gebruiken.<br />

Dat verbaasde me enorm. In het programma<br />

hoorden we veel smoesjes,<br />

bijvoorbeeld: ‘huid op huid is lekkerder’<br />

en ‘het is gênant om op te noemen<br />

dat je een condoom wilt gebruiken’.<br />

Geen condooms?<br />

Opvallend in het programma was<br />

een meisje met veel wisselende contacten<br />

en onveilige seks. Ze zat ontzettend<br />

in de stress over haar uitslag,<br />

die goed bleek te zijn. Maar ze wilde<br />

er niet van weten om wat condooms<br />

mee te nemen, om de stress in de toekomst<br />

te voorkomen. Liever deed ze<br />

het onveilig om zich later nog eens<br />

te laten testen. Sowieso beschouwen<br />

veel jongeren het feit dat ze geen soa<br />

hebben als een vrijbrief om onveilige<br />

seks te hebben. Ongelooflijk hoe laconiek<br />

daar mee om wordt gegaan.<br />

Er zijn natuurlijk ook soa’s waar je<br />

niet meer vanaf komt. Een chlamydia<br />

kan bij vrouwen ongemerkt zijn,<br />

maar uiteindelijk wel onvruchtbaarheid<br />

veroorzaken. Ik begrijp wel dat<br />

het moeilijk is om ‘in the heat of the<br />

moment’ aan te geven dat je een condoom<br />

wilt gebruiken, maar doe het<br />

toch maar. Zeg het gewoon. Of los het<br />

op met humor, stop een condoom in<br />

je bh of wat dan ook.<br />

Evelien Bosch<br />

Presentatrice<br />

FOTO: NCRV<br />

“Veel mensen<br />

vrij en onveilig,<br />

ze vinden het<br />

kennelij k een<br />

gedoe om een<br />

condoom te<br />

gebruiken.”<br />

Goed voorgelicht<br />

De voorlichting in Nederland is goed,<br />

al is het wel erg gericht op jongeren.<br />

Voor vijftigplussers is weinig voorlichting<br />

en juist deze groep loopt regelmatig<br />

een soa op, ook omdat het<br />

niet hun gewoonte is om zich regelmatig<br />

te laten testen. Maar op condooms<br />

rust gewoon een taboe. Een<br />

condoom is niet cool. Dat taboe moeten<br />

we wegnemen. Vrijen met een<br />

condoom kan net zo lekker zijn. In<br />

het programma liet ik zelf ook een<br />

soa-test doen. In het verleden heb ik<br />

wel een soa gehad. Eén keertje onveilig<br />

gevreeën en dan blijk je dat zomaar<br />

ineens te kunnen hebben. Toen<br />

ik een nieuw vriendje kreeg, lieten<br />

we allebei een soa-test doen, om te<br />

zien of we clean waren. Daar kwam<br />

uit dat ik chlamydia had, dat had ik<br />

nooit verwacht. Je staat er niet bij<br />

stil: je bent verliefd, het is een leuke<br />

jongen en het is gezellig. Dan gebeurt<br />

het gewoon, maar ik schaamde me<br />

achteraf dood. Ik nam me toen wel<br />

voor: dat was eens maar nooit meer.<br />

Het maakte me wel bewust van het<br />

feit dat je een soa niet aan iemands<br />

blauwe ogen kunt aflezen. Chlamydia<br />

is goed met medicijnen te verhelpen,<br />

maar andere soa’s en hiv niet.<br />

Die zijn door medicatie wel goed te<br />

controleren. Het is gewoon een risico<br />

dat je neemt en daar staat niet iedereen<br />

bij stil. Of ik nu seksueel gezond<br />

ben? Zeker weten. En ik heb een test<br />

om het te bewijzen.<br />

We make our readers succeed!<br />

SEKSUELE GEZONDHEID<br />

TWEEDE EDITIE, JULI 2010<br />

Country Manager: Kristiina Kansen<br />

Editorial Manager: Birte van Ouwerkerk<br />

Business Development Manager:<br />

Marc Reineman<br />

Sub-editor: Amber van Delft<br />

Layout: Triin Metusalet<br />

Project Manager: Robin Jahshan<br />

Telefoon: 020-7077021<br />

E-mail: robin.jahshan@mediaplanet.com<br />

Gedistribueerd met :<br />

De Telegraaf, juli 2010<br />

Drukkerij: Wegener NieuwsDruk<br />

Mediaplanet contact informatie:<br />

Telefoon: 020-7077000<br />

Fax: 020-7077099<br />

E-mail: redactie@mediaplanet.com<br />

Dit is een bij lage bij dagblad De Telegraaf. De inhoud<br />

van deze bij lage valt niet onder de hoofdredactionele<br />

verantwoordelij kheid<br />

Mediaplanet ontwikkelt hoogwaardige<br />

bij lagen die zich richten op een specifi ek<br />

thema en de daarbij behorende doelgroep.<br />

Zo brengen wij lezer en adverteerder<br />

dichter bij elkaar.<br />

www.sense.info<br />

Alles over liefde, relaties & seks.


4 · juli 2010<br />

deskundig advies<br />

Voorlichting over seksuele gezondheid en het voorkomen van een soa slaagt<br />

pas echt als breder over seks wordt gepraat, stelt Janhuib Blans, consultant<br />

op het terrein van public health en gespecialiseerd in drugs, alcohol en seks.<br />

‘Seksuele opvoeding is<br />

meer dan soa-voorlichting’<br />

Pas op dat soa- en condoomvoorlichting<br />

wordt aangezien voor<br />

seksuele opvoeding.<br />

Als je over lekker eten<br />

praat, vertel je toch<br />

ook niet alleen over<br />

voedselhygiëne? Het hangt van veel<br />

factoren af of je tot onveilig seksueel<br />

contact komt of niet. Gedachten<br />

over rollen van mannen en van vrouwen,<br />

ontspannen met elkaar over genieten<br />

van seks praten, het onzinnige<br />

idee dat je kan zien of iemand een<br />

infectie bij zich draagt, de gedachte<br />

dat iemand die altijd condooms op<br />

zak heeft een schuinsmarcheerder<br />

of een sloerie is, maar ook het taboe<br />

van erectieverlies bij het omdoen<br />

van zo’n ding bepalen het gebruik<br />

van condooms.<br />

Seksuele verwildering<br />

In Nederland is prima materiaal voor<br />

seksuele opvoeding beschikbaar, bijvoorbeeld<br />

het lespakket ‘Lang leve de<br />

liefde’, gemaakt voor docenten VM-<br />

BO. Op sommige Christelijke en Islamitische<br />

scholen wordt het niet of<br />

niet volledig uitgevoerd. Reden is dat<br />

openlijk praten over seks de seksuele<br />

verwildering in de hand zou werken.<br />

Kijk je naar de achtergronden van<br />

normoverschrijdende seks die schadelijk<br />

is voor anderen, zoals seksueel<br />

geweld en minderjarigen dwingen<br />

tot seks, dan blijken daders juist<br />

vaak uit een milieu afkomstig waar<br />

over seks stiekem en beklemd werd<br />

gedaan. Dat staat haaks op wat er in<br />

kerk en moskee wordt beweerd, namelijk<br />

dat de maatschappij is losgeslagen<br />

op seksueel gebied. De werkelijkheid<br />

is dat streng gelovige milieus<br />

waar niet over seksualiteit wordt<br />

gesproken een kweekvijver zijn voor<br />

seksuele abnormaliteit.<br />

Sekssignalen<br />

De fase van partnerwerving hebben<br />

we vandaag de dag langer opgerekt.<br />

Daarbij zeggen we wel: ‘Ik ga niet zo<br />

maar met iemand naar bed, ik ga alleen<br />

maar met iemand naar bed die<br />

ook niet zomaar met iemand naar bed<br />

gaat’. We hebben meer seksuele partners<br />

voordat we ons settelen met een<br />

soulmate, iemand waarmee je het leven<br />

deelt en die je vertrouweling is.<br />

Je ziet dat de scheiding tussen soulmates<br />

en seksmaatjes zich doorzet.<br />

Seksuele opvoeding is broodnodig,<br />

al was het alleen maar omdat iedereen<br />

dagelijks bakken sekssignalen<br />

over zich heen krijgt. De huidige marketing<br />

wordt steeds verder geseksualiseerd.<br />

Denk aan GPS-dating via de<br />

iPhone. Ik zag onlangs een prachtige<br />

commercial. Meisje werpt jongen<br />

voorover op bed en spankt hem met<br />

opvoeden<br />

“Als je over lekker<br />

eten praat, vertel<br />

je toch ook niet<br />

alleen over voedselhygiëne?”<br />

Janhuib Blans<br />

Public <strong>Health</strong> consultant<br />

een sneakergympje op zijn billen. De<br />

jongen noemt gelukzalig het merk<br />

van de sneaker. Leuke commercial,<br />

maar toch moeten we de seksuele opvoeding<br />

niet aan de commercie over<br />

laten. Of aan de praatjes op het schoolplein.<br />

Er is een rol voor ouders en andere<br />

sleutelfiguren. Maar dan moeten<br />

ze wel hun best doen en het belang<br />

snappen van die opvoeding. Daarnaast<br />

hebben we in Nederland goede<br />

websites waarop collega’s in het buitenland<br />

hartstikke jaloers zijn.<br />

Condoomgebruik<br />

Een kwart van de meisjes en 27 procent<br />

van de jongens heeft op vijftienjarige<br />

leeftijd seks gehad met een orgasme.<br />

Als jongeren wordt gevraagd<br />

naar condoomgebruik, dan zegt 80<br />

procent dat ze de laatste keer dat ze<br />

seks hebben gehad een condoom<br />

hebben gebruikt. Helaas houdt condoomgebruik<br />

niet lang stand. Het is<br />

ook lastig, want je vindt iemand lekker<br />

en leuk en aan de andere kant<br />

moet je jezelf tegen diegene beschermen.<br />

Dat past moeilijk bij elkaar.<br />

Bovendien is het echt een olympische<br />

prestatie om elke keer een condoom<br />

te gebruiken. Net als bij topsport<br />

moet je oefenen en er vroeg<br />

mee starten. De boodschap dat je een<br />

condoom moet gebruiken, is inmiddels<br />

wel ingesleten. Maar vertel er<br />

dan ook bij hoe je zo’n condoom op<br />

een speelse manier kan omdoen. Een<br />

prostituee vertelde me laatst hoe ze<br />

dat oraal deed en tegelijk haar klant<br />

seksueel opwond. Erecties bleven altijd<br />

in stand.<br />

Speeltjes<br />

Voorlichting over veilig vrijen moet<br />

dus ingebed zijn in de bredere seksuele<br />

opvoeding. Maar over veilig<br />

vrijen moet wel gedetailleerder worden<br />

voorgelicht. Veel mensen gebruiken<br />

seksuele speeltjes. Hoe je die<br />

medisch correct kan schoonmaken<br />

staat niet vermeld. Ook onveilig gebruik<br />

van tepelklemmetjes verhoogt<br />

het risico op hepatitis C. SM is tegenwoordig<br />

al lang geen taboe meer en<br />

wordt vaker in de slaapkamer toegepast,<br />

maar de voorlichting omtrent<br />

de extremere vormen van seks blijft<br />

daarin achter.<br />

SOA’s<br />

■■Soa’s zijn seksueel overdraagbare<br />

aandoeningen. Per jaar lopen<br />

in Nederland naar schatting<br />

ruim 100.000 mensen een soa op.<br />

Voorbeelden van soa’s zijn: infectie<br />

met hiv, dat aids kan veroorzaken,<br />

chlamydia, genitale wratten,<br />

herpes genitalis, gonorroe, hepatitis<br />

B en syfilis.<br />

Over Gilead Sciences:<br />

Gilead Sciences is een biofarmaceutisch bedrijf dat innovatieve geneesmiddelen<br />

ontdekt, ontwikkelt en commercialiseert op terreinen waar medisch gesproken<br />

nog geen antwoord op is. De missie van het bedrijf is om wereldwijd de zorg van<br />

patiënten die lijden aan levensbedreigende aandoeningen te verbeteren. Gilead<br />

heeft zijn hoofdkwartier in Foster City in Californië (USA) en vestigingen in Noord<br />

Amerika, Europa en Australië. In Nederland is Gilead gevestigd in Amsterdam in<br />

het World Trade Centre. Gilead Sciences Netherlands B.V. is hoofdsponsor van het<br />

Aids Fonds.<br />

Gilead Sciences Netherlands B.V.<br />

WTC Tower D, Floor 7,<br />

Strawinskylaan 779,<br />

1077XX, Amsterdam<br />

+31(0)20 7183670<br />

www.gilead.com


inspiratie<br />

juli 2010 · 5<br />

Vraag & antwoord<br />

Liesbeth Vasen<br />

Sociaal-verpleegkundige op de soa-poli<br />

van de GGD Rotterdam-Rijnmond<br />

Het leven stopt niet<br />

bij diagnose hiv<br />

■ ■Vraag: De testuitslag is<br />

binnen en je blijkt hiv+ te zijn,<br />

en dan?<br />

■ ■Antwoord: “Bij vrijwel iedereen<br />

kan het virus met medicatie<br />

zo sterk onderdrukt worden dat<br />

het ondetecteerbaar wordt in het<br />

lichaam, mits iemand therapietrouw<br />

is.”<br />

expertise<br />

Veel mensen laten zich bij de huisarts<br />

of bij een GGD-soa polikliniek<br />

testen op hiv. Voor sommige mensen<br />

is de uitslag positief. Een schrikbeeld<br />

wordt werkelijkheid: je krijgt te horen<br />

dat je hiv+ bent. “Het heeft een<br />

ongelooflijke impact als de diagnose<br />

hiv wordt gesteld”, vertelt internist<br />

Kees Brinkman van het hiv-centrum<br />

in het OLVG in Amsterdam. Het OL-<br />

VG is het grootste hiv-centrum van<br />

Nederland. Een op de zes hiv-geregistreerden<br />

wordt of is hier behandeld.<br />

“Om de term hiv hangt een enorme<br />

lading. Men denkt nog steeds onterecht<br />

dat het een dodelijke ziekte is,<br />

maar hiv is goed te behandelen en<br />

heeft daarom tegenwoordig de status<br />

van chronische aandoening.”<br />

Emoties<br />

Als mensen horen dat ze hiv+ zijn,<br />

wordt er meestal niet acuut gestart<br />

met een behandeling. Brinkman: “We<br />

geven mensen eerst de ruimte om aan<br />

het idee te wennen. Er komen nogal<br />

wat emoties los als blijkt dat iemand<br />

hiv+ is. Na de diagnose wordt iemand<br />

in de meeste gevallen doorverwezen<br />

naar een hiv-consulent van een hivbehandelcentrum.<br />

De verpleegkundig<br />

hiv-consulent voert gesprekken<br />

met de patiënt en die bestaan vooral<br />

uit het wegnemen van achterhaalde<br />

beeldvorming. Veel mensen hebben<br />

de verschrikkelijke verhalen over aids<br />

van twintig jaar geleden nog in hun<br />

hoofd zitten. Vandaag de dag valt er<br />

goed te leven met hiv, maar de meeste<br />

Hiv in Nederland<br />

■■Hiv is het virus dat aids kan<br />

veroorzaken. Het kan het lichaam<br />

op verschillende manieren binnendringen.<br />

In de dagelijkse omgang<br />

is er nauwelijks of geen risico<br />

op hiv-infectie. Het virus (hiv) kan<br />

zich bevinden in bloed, speeksel,<br />

sperma en voorvocht, vaginaal<br />

vocht en moedermelk, maar vooral<br />

door onveilige handelingen met<br />

bloed en sperma loopt iemand risico<br />

om hiv op te lopen of over te<br />

dragen.<br />

“We geven<br />

mensen eerst<br />

de ruimte om<br />

aan het idee te<br />

wennen.”<br />

Kees Brinkman<br />

Internist<br />

mensen zijn hier onbekend mee totdat<br />

ze er zelf mee te maken krijgen.”<br />

Weerstand<br />

Of er met een behandeling moet<br />

worden gestart, hangt af van de<br />

ernst van de situatie en van de patiënt.<br />

“Als iemand het virus al lang bij<br />

zich draagt, kan het zijn dat de weerstand<br />

hard achteruit is gegaan. Dan<br />

is het belangrijk dat iemand snel met<br />

■ ■Op 31 december 2009 waren<br />

er 16.823 hiv-geïnfecteerde personen<br />

geregistreerd door de behandelcentra<br />

en de Stichting HIV<br />

Monitoring (13.231 mannen en<br />

3.592 vrouwen), waarvan 16.555<br />

met een bekende diagnosedatum.<br />

Ruim 13.500 patiënten hiervan<br />

waren op 31 december 2009 nog<br />

in leven. In 2009 zijn 1.252 nieuwe<br />

hiv-patiënten in zorg aangemeld.<br />

In 2008 en 2007 waren dit er respectievelijk<br />

1.357 en 1.296.<br />

actie<br />

Met een positieve uitslag voor hiv krijgt de<br />

patiënt gelijk een intensieve behandeling.<br />

foto: dmbaker/istockphoto<br />

een combinatietherapie start”, aldus<br />

Brinkman. “Blijkt de weerstand van<br />

de patiënt helemaal nog niet zo laag<br />

te zijn, dan kan er gewacht worden<br />

met het slikken van pillen. Start iemand<br />

met therapie dan zal hij of zij<br />

altijd onder behandeling komen bij<br />

een hiv-behandelcentrum, een huisarts<br />

kan daarin niet begeleiden.” Op<br />

dit moment staat 80 procent van de<br />

hiv+ en op medicatie.<br />

Therapietrouw<br />

Als er wordt gestart met een combinatietherapie,<br />

die meestal bestaat uit drie<br />

verschillende medicijnen die het virus<br />

afremmen, is er bij aanvang veelvuldig<br />

contact met de hiv-consulent.<br />

Brinkman: “Dat is belangrijk, want er<br />

moet onderzocht worden of de medicijnen<br />

aanslaan en of er geen onnodige<br />

bijwerkingen optreden. Bovendien<br />

zijn er veel situaties te bedenken waarin<br />

de inname van de medicatie op de<br />

een of andere manier niet vlekkeloos<br />

verloopt. Wat doe je bijvoorbeeld als je<br />

hebt gebraakt vlak na inname? De patiënt<br />

moet hier goed mee leren omgaan<br />

en vooral therapietrouw zijn. Bij een<br />

therapietrouwheid van minder dan 90<br />

procent wordt het virus in veel gevallen<br />

resistent waardoor de medicatie<br />

niet meer werkt. De meeste patiënten<br />

slikken een tot twee pillen per dag. Zo’n<br />

70 tot 80 procent van de hiv+ patiënten<br />

gaat met een pil per dag op medisch<br />

vlak probleemloos door het leven.”<br />

nienke hoek<br />

redactie@mediaplanet.com<br />

■■Waar kan je terecht voor<br />

een soa-test?<br />

“In de meeste gevallen kun je voor<br />

een soa-test terecht bij de huisarts.<br />

Bij de huisarts wordt nog altijd<br />

70 procent van de soa gevonden.<br />

We willen ook niet dat iedereen<br />

voor een soa-test naar een soapoli<br />

komt. We richten ons voornamelijk<br />

op de hoogrisicogroepen,<br />

zoals mannen die seks hebben met<br />

mannen, prostituees, of mensen<br />

met veel wisselende sekspartners.<br />

Wil je niet naar je huisarts, om wat<br />

voor reden ook, dan ben je welkom<br />

op de soa-poli.”<br />

■■Je bezoekt een soa-poli en<br />

dan?<br />

“Er zijn soa-poli’s met inloopspreekuren,<br />

maar (nog) niet in<br />

Rotterdam. Bij ons kom je op afspraak<br />

en dan krijg je eerst een gesprek<br />

met een soa-verpleegkundige.<br />

Daarin moet je heel persoonlijke<br />

vragen beantwoorden. Met hoeveel<br />

personen je seks hebt gehad,<br />

of je anale of orale seks hebt gehad<br />

en of je betaalt voor seks. Kortom,<br />

veel vragen waar je niet zo snel<br />

met een ander over praat. We hebben<br />

tijdens dit gesprek ook aandacht<br />

voor iemands algehele seksuele<br />

gezondheid. We vragen naar<br />

de seksbeleving. Misschien heeft<br />

iemand pijn bij het vrijen of komt<br />

iemand te snel klaar. We kunnen<br />

doorverwijzen naar een eerstelijns<br />

seksuoloog. Bij vrouwen informeren<br />

we naar het gebruik van anticonceptie<br />

en jongeren tot 25 jaar<br />

verwijzen we naar het Sense jongerenspreekuur,<br />

voor alle vragen<br />

over seks.”<br />

■■Waar bestaat de test uit?<br />

“Mannen plassen in een potje, de<br />

urine wordt onderzocht op gonorroe<br />

en chlamydia. En daarna wordt<br />

er bloed afgenomen zodat het getest<br />

kan worden op syfilis, hiv en<br />

hepatitis B. Mannen die seks hebben<br />

met mannen krijgen een aanvullend<br />

onderzoek: met een wattenstokje<br />

wordt wat slijm uit de<br />

keel en anus afgenomen en we inspecteren<br />

de huid. Vrouwen met<br />

klachten zoals veranderde vaginale<br />

afscheiding krijgen lichamelijk<br />

onderzoek. Hebben ze geen<br />

klachten, dan doen ze een vaginale<br />

zelftest. Dat wil zeggen: ze brengen<br />

zelf een wattenstaafje in de vagina<br />

en draaien het vijftien tellen<br />

rond. Makkelijk, want je hoeft je<br />

niet uit te kleden. Bij een soa-poli<br />

vindt altijd bloedonderzoek plaats.<br />

Als je dat niet wilt, dan kun je naar<br />

je huisarts voor een gonorroe en<br />

chlamydia test.”


6 · juli 2010<br />

Nieuws<br />

De revolutie<br />

Welke anticonceptiem<br />

van de anti-<br />

Wil je een definitieve, onomkeerbare anticonceptiemethode?<br />

NEE<br />

JA<br />

Wil je een zeer betrouwbare anticonceptiemethode?<br />

JA<br />

NEE<br />

■■Vraag:<br />

Wat brengt en bracht<br />

de pil teweeg? Sociaal en individueel?<br />

■ ■Antwoord: Zonder twijfel<br />

heeft de pil voor een seksuele revolutie<br />

gezorgd. Anno 2010 is de<br />

pil het meest gebruikte anticonceptiemiddel<br />

in Nederland.<br />

In 1960 verscheen de eerste anticonceptiepil<br />

op de markt. Melanie van<br />

Heijst, zelf 25 jaar arts en sinds tien<br />

jaar onder meer werkzaam in de<br />

abortushulpverlening, kijkt terug.<br />

“Het was een combinatiepil met een<br />

hogere dosering van twee hormonen.<br />

Een doorbraak, want het betekende<br />

dat je als vrouw zelf je eigen vruchtbaarheid<br />

kon managen. Dat leverde<br />

een heel ander soort seksualiteit op.<br />

Voor die tijd was seks buiten het huwelijk<br />

not done en binnen het huwelijk<br />

vooral gericht op voortplanting.<br />

Intimiteit was ondergeschikt.” Hoewel<br />

het voor een jong meisje niet gemakkelijk<br />

was om in de beginjaren<br />

aan de pil te komen, was de seksuele<br />

revolutie onomkeerbaar. De NVSH en<br />

de Rutgershuizen maakten het mogelijk<br />

om op anonieme wijze en zonder<br />

tussenkomst van een huisarts<br />

aan de pil te komen.<br />

Hoe werkt het?<br />

De pil is in zo’n mate gemeengoed<br />

geworden, dat de werking ervan als<br />

vanzelfsprekend wordt ervaren.<br />

Maar wat de pil eigenlijk doet, weten<br />

maar weinigen. “De hypofyse in de<br />

conceptiepil<br />

hersenen stuurt de eierstokken aan<br />

om eens per maand een eitje te laten<br />

rijpen en op pad te sturen naar de<br />

baarmoeder. De baarmoeder bereidt<br />

zich voor op de komst van het eitje<br />

en het baarmoederslijmvlies zwelt<br />

op. Als het eitje geen spermacel ontmoet,<br />

wordt het baarmoederslijmvlies<br />

afgestoten en treedt de menstruatie<br />

in”, legt Van Heijst uit. De pil<br />

houdt het regelsysteem voor de gek.<br />

“De hypofyse krijgt van de pil het signaal<br />

dat al een eitje gerijpt is. Daardoor<br />

treedt geen eisprong op en het<br />

baarmoederslijmvlies bouwt zich<br />

niet op. De menstruatie is daardoor<br />

lang zo hevig niet.” Behalve gezondheidsrisico’s<br />

voor vrouwen met een<br />

verhoogde kans op de meest erfelijke<br />

ziekten heeft de pil gevaren bij het<br />

gebruik zelf. “Je slikt drie weken en<br />

één week niet. Dat werkt vergissingen<br />

in de hand.”<br />

Recente ontwikkelingen<br />

“De meest recente ontwikkeling is<br />

dat de dosering hormonen is verlaagd<br />

en de samenstelling van de<br />

werkzame stoffen is veranderd. Dat<br />

is gedaan om bijwerkingen als hoofdpijn,<br />

gewichtstoename, tussentijds<br />

Melanie van Heijst<br />

Arts<br />

bloedverlies en stemmingswisselingen<br />

tegen te gaan. Daarnaast bestaan<br />

pillen zonder pauzeweek om<br />

de kans op een slikfout te verkleinen<br />

en klachten over sommige bijwerkingen<br />

te verminderen. Die bijwerkingen<br />

kunnen worden veroorzaakt<br />

doordat de hoeveelheid werkzame<br />

stoffen in het bloed daalt tijdens<br />

de stopweek.” Andere middelen<br />

die dezelfde hormonen afgeven<br />

als de pil zijn de anticonceptiering<br />

en de -pleister. De pleister plak je een<br />

keer per week op je schouder, bovenarm<br />

of bil en de ring breng je een keer<br />

per maand in je vagina in. Methoden<br />

met een langere werkingsduur zijn<br />

de prikpil (drie maanden), het hormoonimplantaat<br />

(drie jaar) en het<br />

hormoonspiraaltje (zolang je wilt,<br />

maar maximaal vijf jaar). Voor deze<br />

methoden geldt dat er slechts één<br />

hormoon wordt afgegeven, waarbij<br />

het hormoonspiraaltje de enige methode<br />

is die plaatselijk werkt. Menstruaties<br />

worden hierdoor korter en<br />

lichter en concentraties van het hormoon<br />

in het lichaam zijn veel lager<br />

dan bij de pil. Een koperspiraal heeft<br />

het voordeel dat het helemaal geen<br />

hormonen bevat, maar nadeel is wel<br />

dat het bloedverlies toeneemt. Al met<br />

al is er zowel binnen het arsenaal aan<br />

pillen als in de alternatieven voor de<br />

pil voor elke vrouw een geschikte anticonceptiemethode<br />

te vinden.<br />

cor dol<br />

redactie@mediaplanet.com<br />

Geef je borstvoeding<br />

of mag je geen<br />

oestrogenen gebruiken?<br />

JA<br />

Dagelijks<br />

NEE<br />

Oestrogeenvrije pil<br />

Wekelijks<br />

De anticonceptie-pleister<br />

Diverse combinatiepillen<br />

De verschillen<br />

Maan<br />

De anticon


juli 2010 · 7<br />

de methoden<br />

delijks<br />

ethode past bij jou?<br />

ceptie-ring<br />

Een permanente methode<br />

(sterilisatie man/vrouw of Ovabloc ® )<br />

Methoden zonder anticonceptiemiddel<br />

(periodieke onthouding, lactatie amenorroe, coïtus interruptus)<br />

of barrièremiddelen<br />

Per kwartaal<br />

De prikpil<br />

Onderhuids in arm<br />

Het anticonceptiestaafje<br />

Per 3-5 jaar<br />

Op welke plek in je<br />

lichaam wil je het anticonceptiemiddel<br />

dragen?<br />

In de baarmoeder<br />

Het koperspiraaltje<br />

Het hormoonspiraaltje<br />

2010-NL-257<br />

Advies van<br />

de huisarts<br />

Als huisarts met dertig jaar<br />

ervaring voert Louis Bongenaar<br />

‘goed informeren’ hoog<br />

in het vaandel. “Dat geldt op<br />

elk gebied en zeker als het<br />

gaat om anticonceptie.”<br />

casus<br />

“Veel huisartsen zijn weliswaar gebrand<br />

op het geven van voldoende en<br />

goede informatie, maar dragen het<br />

stokje al snel over omdat ze te weinig<br />

tijd of kennis hebben”, constateert<br />

Louis Bongenaar. De Limburgse huisarts<br />

vindt het belangrijk om de patiënten<br />

in zijn praktijk uitgebreid te<br />

informeren over allerlei zaken in het<br />

leven, dus ook over anticonceptie. “Je<br />

kunt beter rekening houden met de<br />

patiënt zelf, de sociale context, zaken<br />

als ziektes en ander medicijngebruik.<br />

Een huisarts heeft een volledig beeld<br />

en is daarom de aangewezen persoon<br />

om dit te bespreken.”<br />

Louis Bongenaar<br />

Huisarts<br />

Pil en anticonceptiestaafje<br />

“Er zijn veel verschillende soorten<br />

van de pil. Het nadeel van de pil is<br />

dat je moet rekenen en in sommige<br />

gevallen dagelijks op een vast tijdstip<br />

moet nemen. Het zorgt voor hormoonbelasting,<br />

wat kan leiden tot<br />

tussentijds bloedverlies.” Het hormoonstaafje<br />

is een klein staafje met<br />

hormonen dat door de huisarts in<br />

de bovenarm vlak onder de huid ingebracht<br />

wordt. Het geeft zo’n drie<br />

jaar voor bijna honderd procent anticonceptieve<br />

bescherming. “Het<br />

hormoon wordt geleidelijk afgegeven.<br />

Goed geschikt voor vrouwen die<br />

nu en de komende jaren nog niet toe<br />

zijn aan kinderen.”<br />

Spiralen en pleisters<br />

Het hormoonspiraal is volgens Bongenaar<br />

een prima anticonceptiemiddel<br />

voor vrouwen met een voltooid<br />

gezin of jongere vrouwen die weten<br />

voor langere tijd geen kinderen te willen.<br />

“Vijf jaar lang doet ‘ie zijn werk als<br />

anticonceptiemethode met als bijkomend<br />

effect dat het bloedverlies tijdens<br />

de menstruatie veel korter en<br />

minder wordt. Het spiraaltje kan ook<br />

door de huisarts ingebracht worden.<br />

De ‘ouderwetse’ koperspiraal is een<br />

goed middel als de pil of andere hormoongerelateerde<br />

middelen niet mogelijk<br />

zijn door ander medicijngebruik<br />

of bijvoorbeeld een ziekte als<br />

epilepsie.” De anticonceptiepleister<br />

is een middel dat in Nederland weinig<br />

wordt gebruikt. Hormonen worden<br />

door de huid aan het lichaam afgegeven.<br />

“Niet heel betrouwbaar”, vindt<br />

Bongenaar. “Hij laat nog wel eens los.”<br />

Ringen en condooms<br />

Een ander alternatief is de ring, die<br />

vooral door volwassen vrouwen wordt<br />

gebruikt. De flexibele kunststof ring<br />

kan door de vrouw zelf in de vagina ingebracht<br />

worden en geeft een lage hormoondosering<br />

af dat anticonceptief<br />

werkt. “Je draagt hem drie weken, gevolgd<br />

door een ringvrije week. Als vrouwen<br />

de ring goed weten in te brengen,<br />

is het een prima middel.” Alleen een<br />

condoom geeft behalve anticonceptie<br />

ook bescherming tegen soa’s. Zeker<br />

voor jonge vrouwen of vrouwen met<br />

veel wisselende contacten, eventueel<br />

in combinatie met een ander anticonceptiemiddel,<br />

zeker aan te raden.<br />

cor dol<br />

vraag & antwoord<br />

Ineke van<br />

der Vlugt<br />

Programmacoördinator<br />

bij<br />

de Rutgers Nisso<br />

Groep, kenniscentrum<br />

seksualiteit<br />

■■Is een ongewenste zwangerschap<br />

altijd ongewenst?<br />

“Vrouwen kunnen onbedoeld of ongepland<br />

zwanger raken, maar uiteindelijk<br />

toch kiezen voor een kind. Onbedoeld<br />

wil zeggen dat er (nog) geen<br />

kinderwens is, bij ongepland wil je<br />

misschien wel een kind maar nog<br />

nu niet. Als het om een ongewenste<br />

zwangerschap gaat, wil je beslist niet<br />

zwanger worden en hoogstwaarschijnlijk<br />

ook geen kind krijgen. De<br />

meeste vrouwen kiezen in dat geval<br />

voor zwangerschapsonderbreking of<br />

adoptie als het kind geboren is.”<br />

■■Hoe overkomt het je?<br />

“Soms zijn vrouwen niet voldoende<br />

voorgelicht om te weten hoe je een<br />

zwangerschap kunt voorkomen. Of<br />

het risico op een zwangerschap na<br />

onveilige seks wordt onderschat.<br />

Soms zijn vrouwen niet in staat om<br />

anticonceptiemiddelen goed te gebruiken,<br />

de pil eist discipline. Het<br />

komt ook voor dat stellen niet weten<br />

hoe te handelen als ze onveilige seks<br />

hebben gehad. De morning-afterpil<br />

wordt nog wel eens verward met een<br />

abortuspil. Een ongewenste zwangerschap<br />

kan ook optreden na seksueel<br />

geweld.”<br />

■■Hoe te voorkomen?<br />

“Het is slim om al op jonge leeftijd te<br />

weten welke methoden er zijn om<br />

niet zwanger te raken en na te denken<br />

over ouderschap. Jongeren die<br />

opgroeien in een warm opvoedingsklimaat<br />

zullen eerder seksueel gezond<br />

gedrag ontwikkelen. Ga met je<br />

partner in gesprek over anticonceptie<br />

en maak er een gedeelde verantwoordelijkheid<br />

van.”<br />

redactie@mediaplanet.com


‘Help,<br />

ik ben<br />

zwanger.<br />

Wat nu?’<br />

‘Jammer, ik had<br />

graag een kindje<br />

gewild.’<br />

Hulp (ook online) bij:<br />

ongewenste zwangerschap, kinderloosheid<br />

en bij een miskraam en doodgeboren kindje.<br />

www.fiom.nl<br />

‘Ik kan<br />

mijn miskraam<br />

niet vergeten’<br />

40 Plus Relatie<br />

Relatiebemiddeling voor singles van 40 tot 85 jaar!<br />

Zomer in het land,<br />

nu nog een partner aan de hand!<br />

Samen wat drinken op een terras, een ijsje eten of op vakantie<br />

gaan. Dit zijn toch dingen die iedereen graag wil. In de zomermaanden<br />

worden de meeste singles extra geconfronteerd met<br />

het alleen zijn. Spontaan iemand ontmoeten, wachten op het<br />

toeval of neemt u het heft in eigen hand?<br />

Waarom 40PlusRelatie?<br />

• Groot bestand singles tussen 40 en 85 jaar<br />

• Persoonlijke bemiddeling/coaching<br />

• Kantoren door heel Nederland<br />

• Huisbezoek indien gewenst<br />

• Keurmerk van de BER<br />

• Discrete werkwijze<br />

Dan is het nu een goed moment<br />

om een specialist op dit gebied in<br />

de arm te nemen. Bij 40PlusRelatie<br />

ontmoet u gelijkgestemde singles,<br />

ongebonden en serieus op zoek<br />

naar een relatie. Kortom iemand<br />

om samen oud mee te worden.<br />

Uw geluk begint bij ons!<br />

Voor meer informatie kunt u ons bellen of op onze website kijken.<br />

www.40plusrelatie.nl | 079 - 3600651<br />

<strong>ALTIJD</strong> <strong>EXTrA</strong> <strong>VOOrDELIG</strong>!<br />

Alle teststrips €29,95<br />

DIABETES<br />

LifeScan OneTouch Ultra<br />

VOORDEEL<br />

LifeScan OneTouch GlucoTouch<br />

LifeScan OneTouch Vita<br />

Accu-Chek Sensor Comfort<br />

DIABETES<br />

Accu-Chek Compact<br />

Accu-Chek Aviva<br />

FreeStyle<br />

VOORDEEL<br />

Freestyle Lite<br />

Precision Xtra Plus<br />

DIABETES<br />

Bayer Ascensia Autodisc<br />

Bayer Ascensia Elite<br />

Bayer Ascensia Contour<br />

VOORDEEL<br />

Menarini Glucocard Memory<br />

Menarini X-sensor<br />

DIABETES<br />

VOORDEEL<br />

...en natuurlijk ook lancetten, pennaalden, infuussets, etc<br />

met de hoogste kortingen!<br />

Cinnulin PF kaneelcapsules 120 stuks €22,50<br />

rechtstreekse verrekening mogelijk<br />

met meerdere zorgverzekeraars!<br />

www.diabetesvoordeel.nl<br />

Tel. 070 - 325 77 15<br />

Nederlander haalt Australische<br />

succesformule naar Europa<br />

WAALRE - Wat mij overkomen<br />

is, wil ik mijn<br />

zoon besparen. Dat dacht<br />

Geoff Graham toen zijn<br />

eenjarige zoontje last kreeg<br />

van eczeem over zijn hele<br />

lichaam. Zelf stond hij als<br />

drie maanden oude baby al<br />

bekend als een van de ergste<br />

gevallen in Australië. Hij<br />

liep als kind talloze artsen<br />

in de oostkust af. Die dachten:<br />

wat moeten we met<br />

dat kereltje? Alle medicijnen<br />

hadden ze inmiddels<br />

uitgeprobeerd, maar niets<br />

hielp. Nu ook zijn zoon last<br />

had van de aandoening en<br />

Graham zich in de aandoe-<br />

ning begon te verdiepen,<br />

was zijn verbazing groot: In<br />

30 jaar was er nauwelijks<br />

iets veranderd. Zijn zoon<br />

doorliep hetzelfde traject<br />

als hijzelf vroeger. Aan de<br />

keukentafel begon Graham<br />

te experimenteren. Hij mix-<br />

te verschillende natuurlijke<br />

ingrediënten tot hij een<br />

crème vond die zowel bij<br />

hemzelf als bij zijn zoon de<br />

juiste resultaten gaf.<br />

Het is Jeroen Dorresteijn<br />

die deze crème nu naar<br />

Nederland heeft gehaald:<br />

“Vrienden van mij hebben<br />

kinderen die zich soms tot<br />

bloedens toe krabben. Vele<br />

anderen zitten in eenzelf-<br />

de situatie.” Op zoek naar<br />

een oplossing kwam hij op<br />

buitenlandse<br />

internetfora<br />

ADVERTORIAL<br />

Jeroen Dorresteijn met de Grahams productlijn.<br />

steeds de naam “Grahams”<br />

tegen. Dorresteijn besloot<br />

een doos crèmes naar<br />

Nederland te halen en deelde<br />

die bij wijze van test<br />

uit aan mensen met een<br />

gevoelige, droge en rode<br />

huid. Toen hij ervan over-<br />

tuigd was dat hij met de<br />

crème heel veel mensen blij<br />

kon maken besloot hij im-<br />

porteur van het product te<br />

worden voor Europa. Nu,<br />

zes maanden later, ligt de<br />

crème in de winkel, evenals<br />

de rest van de product-<br />

lijn, waaronder shampoo<br />

en zonnebrandcrème. Belangrijke<br />

ingrediënten van<br />

de crème zijn goudsbloem,<br />

bijenbalsem, emoe-olie en<br />

Manuka honing. “Ik krijg<br />

heel emotionele reacties”,<br />

vertelt Dorresteijn. “Bijvoorbeeld<br />

van mensen die<br />

hun benen niet meer durfden<br />

te tonen en nu weer<br />

in een korte broek kunnen<br />

lopen.”<br />

De winkels die de producten<br />

van Grahams verkopen<br />

staan vermeld op de website<br />

www.grahams.nl.<br />

Daarnaast kunt u de producten<br />

via deze site thuis<br />

laten bezorgen.


DESKUNDIG ADVIES<br />

Sommige stellen doen er van alles aan om te voorkomen dat een zwangerschap ontstaat.<br />

Andere stellen gaan juist tot het uiterste om het tegendeel te bereiken.<br />

En daarin gaan ze ver. “Soms te ver”, vindt gynaecoloog en voortplantingsgeneeskundige<br />

Arie Verhoeff. Verhoeff is als gynaecoloog met subspecialiteit fertiliteit verbonden aan<br />

het Rotterdamse Maasstad Ziekenhuis.<br />

De lange weg naar<br />

een zwangerschap<br />

In Nederland zijn vrouwen steeds<br />

ouder voordat ze besluiten aan kinderen<br />

te beginnen, zeker als ze hoger<br />

opgeleid zijn en carrière maken.<br />

En dat is een probleem, want<br />

de vruchtbaarheid loopt snel terug<br />

met het stijgen van de leeftijd. Dat<br />

betekent weer dat we ze sneller moeten<br />

helpen. De eerste stap is om te kijken<br />

of de vrouw een eisprong heeft.<br />

De volgende stap is om de eileiders te<br />

testen en checken of het zaad van de<br />

man goed is. Als dat allemaal klopt en<br />

het lukt niet om zwanger te worden,<br />

kiezen we eerst voor IUI. IUI staat<br />

voor Intra Uteriene Inseminatie: zaad<br />

van de man wordt geconcentreerd in<br />

de baarmoeder geïnsemineerd. Het<br />

zaad wordt als het ware wat opgepept<br />

en dichter bij het doel gebracht op het<br />

juiste moment in de cyclus.<br />

IVF en ICSI<br />

IVF (in-vitro-fertilisatie) is tegenwoordig<br />

een populaire tweede stap in<br />

het streven naar een zwangerschap.<br />

Het kan zijn dat de eileider door een<br />

ontsteking, bijvoorbeeld chlamydia,<br />

dicht is gaan zitten. Bij IVF heb je de<br />

eileider niet nodig, want je haalt een<br />

eicel rechtstreeks uit de eierstok. In<br />

het laboratorium wordt het eitje bevrucht<br />

en daarna geplaatst in de<br />

baarmoeder. Bij het ontbreken van<br />

een eisprong beschikt de gynaecoloog<br />

over hormonale middelen, zoals<br />

tabletten of injecties, om de eisprong<br />

op te wekken. Het probleem kan ook<br />

bij de man zitten, maar deze gevallen<br />

zijn nauwelijks medicamenteus te<br />

behandelen. Daar zijn helaas weinig<br />

mogelijkheden voor. Sommige mannen<br />

ontkennen dat het probleem bij<br />

hen zou kunnen liggen. Redelijk zaad<br />

kun je nog concentreren en geschikt<br />

maken voor IUI. Anders wordt het<br />

een ICSI. Bij deze methode worden de<br />

beste zaadcellen ‘gevangen’ en met<br />

een pipet in een eicel geïnjecteerd.<br />

ICSI staat dan ook voor Intra Cytoplasmatische<br />

Sperma Injectie. IVF-<br />

ICSI is dus eigenlijk een uitbreiding<br />

van de IVF in het laboratorium.<br />

Enorme belasting<br />

De medaille kent wel degelijk een<br />

andere kant, al wordt die door de betrokkenen<br />

vaak angstvallig verborgen<br />

gehouden. Het is een stresssituatie.<br />

We proberen een IVF zo weinig<br />

mogelijk belastend te laten zijn door<br />

bijvoorbeeld niet iedere dag bloed te<br />

prikken. Het is waar dat stellen die<br />

een dergelijke procedure ingaan er<br />

enorm op zijn gebrand om een kind<br />

te krijgen. Maar IVF is ook niet zaligmakend,<br />

je hebt maximaal 30 procent<br />

kans op succes per poging. Het<br />

verwachtingspatroon is echter torenhoog.<br />

Soms te hoog. Nu ben ik van<br />

nature positief en zo benader ik mijn<br />

patiënten ook. Maar ik wijs ze wel<br />

op de percentages. Een vrouw van 36<br />

heeft nog een kans van 30 procent,<br />

KANS<br />

“Nu ben ik van<br />

nature positief<br />

en zo benader<br />

ik mij n patiënten<br />

ook. Maar ik wij s<br />

ze wel op de<br />

percentages.”<br />

Arie Verhoeff<br />

Gynaecoloog<br />

zes jaar later is dat percentage al gehalveerd.<br />

Ik merk dat sommige patienten<br />

hun wens en pogingen absoluut<br />

niet willen delen met de buitenwereld.<br />

Maar de meeste doen het wel.<br />

Een ding is zeker: het komt altijd uit,<br />

want je verspreekt je of je vertelt het<br />

aan enkele mensen. IVF is inmiddels<br />

gelukkig redelijk geaccepteerd en er<br />

is meer openheid, dat was vroeger<br />

wel anders.<br />

Recente ontwikkelingen<br />

Embryo’s kunnen al langer worden<br />

ingevroren, maar de techniek is onlangs<br />

sterk verbeterd. In een volgende<br />

cyclus, zonder dat de vrouw gestimuleerd<br />

wordt, kan een embryo worden<br />

ontdooid en in de baarmoeder<br />

worden geplaatst. Als het ware extra<br />

plaatsing in een stimulatiecyclus.<br />

Voorheen konden eicellen niet of<br />

heel lastig worden ingevroren, maar<br />

dat gaat tegenwoordig ook beter. Deze<br />

techniek heet vitrificatie. Vrouwen<br />

zonder partner doen dat soms<br />

op jongere leeftijd om later een gezonde<br />

zwangerschap door te kunnen<br />

maken. Ook medicamenteus zijn er<br />

ontwikkelingen. Het toedienen is<br />

makkelijker en de werking is langer.<br />

Voorheen werden eitjes gepakt met<br />

de laparoscoop, nu echoscopisch via<br />

de vagina. Er zijn verbeteringen en<br />

nieuwe ontwikkelingen, maar het<br />

blijft een belastend proces. Dat zal<br />

voorlopig nog wel zo blijven.<br />

JULI 2010 · 9<br />

VRAAG & ANTWOORD<br />

■ Je hebt endometriose. Wat<br />

gebeurt er dan precies met je<br />

lichaam?<br />

“Slijmvlies uit de baarmoeder<br />

komt om onduidelijke redenen in<br />

je buik terecht en vormt cystes of<br />

haarden. Deze haarden reageren<br />

net als het slijmvlies in je baarmoeder<br />

op hormonen van de menstruatiecyclus.<br />

Het gaat ook bloeden<br />

en in de buikholte geeft dat irritaties<br />

en ontstekingen.”<br />

■ Wat is er aan te doen?<br />

“Tot je in de overgang komt, zit je<br />

aan de ziekte vast. Daarom slik ik<br />

nu de pil. Niet als anticonceptiemiddel,<br />

maar om te zorgen dat ik<br />

niet menstrueer. Op die manier<br />

kun je de klachten enigszins onder<br />

controle houden.”<br />

■ Je kunt de overgang toch<br />

vervroegd laten komen?<br />

“Er zijn middelen waarmee je chemisch<br />

in de overgang komt. Ik kan<br />

vertellen dat het niet prettig is. Het<br />

gaf me naast de gebruikelijke overgangsklachten<br />

ook hevige nachtmerries.<br />

De zin in seks kelderde naar<br />

min tien. Het geeft ook een flinke<br />

botontkalking als bijwerking.”<br />

■ Andere oplossingen?<br />

”Je kunt je baarmoeder en eierstokken<br />

laten verwijderen, maar<br />

dan kom je ook versneld in de overgang.”<br />

■ Je slikt nu de pil. Dat betekent<br />

wel dat je niet zwanger<br />

zal worden. Hoe zit het met de<br />

seksuele gezondheid?<br />

“Op bepaalde momenten is het<br />

minder fijn, maar over het algemeen<br />

gaat het best goed. Ondanks<br />

het feit dat het wonder ons niet<br />

meer zal overkomen, is het plezier<br />

in ieder geval terug.”<br />

Esther (39, Amersfoort)<br />

Heeft endometriose<br />

advertorial<br />

Merck Serono staat voor innovatie en onderzoek.<br />

Merck Serono is wereldwijd één van de belangrijkste ontwikkelaars van<br />

biotechnologische geneesmiddelen. Duizenden gedreven mensen werken<br />

er aan het verbeteren van de gezondheid van patiënten en hun kwaliteit<br />

van leven. Merck Serono ontwikkelde in de loop der jaren geneesmiddelen<br />

voor patiënten met bijvoorbeeld multiple sclerose, kanker, hart- en<br />

vaatziekten en groeistoornissen, maar ook geneesmiddelen die kunnen<br />

worden ingezet bij vruchtbaarheidsproblemen.<br />

Sinds de eerste stappen om fertiliteitsproblemen te behandelen in<br />

1949 heeft Merck Serono geneesmiddelen ontwikkeld die wereldwijd<br />

in fertiliteitscentra worden gebruikt met als doel een kinderwens<br />

in vervulling te laten gaan. Samen met de fertiliteitsklinieken streeft<br />

Merck Serono naar optimale condities voor het creëren van leven.<br />

Daarom stimuleert en ondersteunt Merck Serono fertiliteitscentra<br />

bij het behalen van een ISO-certificering.<br />

Merck Serono blijft op zoek naar de beste behandeling voor de patiënt.<br />

Innovatie en onderzoek zijn dan ook de sleutelwoorden bij Merck Serono.<br />

www.merckserono.net<br />

2009-025-FE


Bemer 3000 helpt niet alléén de doorbloeding te verbeteren!<br />

Is het niet fijn van uw arts te horen: U bent een medisch wonder?!<br />

8 Minuten liggen of zitten op de Bemer-mat kan de<br />

doorbloeding tot in 4 miljard haarvaten verbeteren<br />

en dat met zuurstofrijker bloed, in het lichaam en<br />

de organen. Vaak een goede extra hulp op dat wat<br />

uw arts voorschrijft.<br />

Tot 4 miljard haarvaten worden extra doorbloed.<br />

vóór inschakeling<br />

3 minuten ná activering<br />

van de Bemer3000 therapie<br />

Enkele van de méér dan 1000 Bemer-gebruikers<br />

meldden ons spontaan:<br />

S.K. Mijn dochter heeft al MS vanaf 1997, ze is nu 34 jaar.<br />

Ik had haar al eens eerder de Bemer gegeven om te<br />

gebruiken, maar toen zag ze daar niets in. Nu heeft ze er<br />

zelf om gevraagd en ze is er goed van opgeknapt. Ze is<br />

actiever en meer uitgerust, ze kan niet meer zonder, ze<br />

neemt hem ook mee op vakantie. Op dit moment heeft ze<br />

ook geen medicijnen, ze spuit interferon. Ik hoop, dat het<br />

lang goed zal gaan.<br />

M.van E. Graag wil ik U of jullie mijn dank overbrengen<br />

t.o.v. mijn Bemer 3000. Vorig jaar kon ik geen 500 m<br />

lopen, boodschappen was een GROOT probleem, maar op<br />

3 maanden na een jaar gebruik van de Bemer kan ik weer<br />

winkelen, wandelen en nog veel meer. De laatste jaren heel<br />

veel pijn, nu niets meer. Voor geen goud wil ik het nog missen.<br />

Drs Louis Wetzels (arts), Praktijken in Delden -<br />

Rosmalen - Bussum: Tot mijn stomme verbazing zag ik dat<br />

de mat bij meerdere hopeless cases verbazingwekkend goed<br />

aansloeg. Dit betrof met name patienten met rugklachten,<br />

verkrampingen in de spieren, rheumatische<br />

klachten, fibromyalgie, migraine, koude voeten, slecht<br />

genezende ulcera, hypertensie, spanningshoofdpijn,<br />

hyperventilatie, slaapstoornissen, gewrichtsklachten,<br />

claudicatieklachten. Het meest spectaculaire voorbeeld vond<br />

ik een patiente uit Den Bosch met fibromyalgie, kortom spier<br />

en gewrichtsklachten, chronische vermoeidheid, depressie,<br />

slaapstoornissen, totaal geen energie. Deze vrouw zag ik in<br />

ongeveer 4 weken veranderen van een wrak in een vitale<br />

vrouw barstens vol energie en zonder lichamelijke klachten.<br />

Fam. Ten H. Tot mijn verrassing heeft een driemaandelijks<br />

bloedonderzoek (Diabetes Centrum Overvecht Utrecht) bij<br />

mij vandaag het beste resultaat opgeleverd (insuline enz.)<br />

van mijn toestand sinds enkele jaren.<br />

Bemer helpt niet alleen de doorbloeding te verbeteren en<br />

de bloedstroom te versnellen (belangrijk voor het afvoeren<br />

van de afvalstoffen), maar kan ook de werking van de witte<br />

bloedcellen activeren. Het is niet alléén het hart dat het<br />

bloed transporteert... ook het vasomotie-gebeuren. Dat is de<br />

pompbeweging van de vaten. Bemer is óók toepasbaar bij<br />

de meeste implantaten, vraag ons voor extra info svp.<br />

In de Duits sprekende landen is de Bemer reeds lang bekend<br />

en wordt ook ingezet door ca. 6.000 artsen/therapeuten en<br />

300 ziekenhuizen. Ook veel bekende sporters en sport-clubs<br />

willen niet meer zonder de Bemer. Vóór u besluit tot koop<br />

kunt u de Bemer 3 maanden uitproberen. De voorwaarden<br />

sturen wij u graag.<br />

Laatste onderzoek MS: Harvard-publicatie<br />

Op uw verzoek zenden/mailen wij u<br />

graag recente gebruikers ervaringen.<br />

Informatie:<br />

Bel svp. 0314-66 85 92 of mail: bemer@bemer3000.nl<br />

Een korte film van de werking in het lichaam ziet u op<br />

www.bemer3000.nl<br />

Bemer Nederland bv.<br />

Postbus 136<br />

7040 AC ´s Heerenberg


EXPERTPANEL<br />

JULI 2010 · 11<br />

Lucas Wijntjes (25)<br />

Vaste relatie, woont in<br />

Bratislava, Slowakij e<br />

Hein de Beer (30) *<br />

Vaste relatie<br />

Jacco Koot (23)<br />

Vaste relatie<br />

* GEEN FOTO WEGENS PRIVACYREDENEN<br />

Vraag 1:<br />

Plezier in seks is uiteraard<br />

een niet te onderschatten<br />

onderdeel van seksuele<br />

gezondheid. Hoe hou je het<br />

leuk? Zijn er speciale dingen<br />

die je doet en ben je niet<br />

gespeend van enige<br />

romantiek?<br />

“Het plezier van seks zit voor mij in de<br />

verbintenis met liefde. Ik denk dat ik in<br />

die zin wel van de oude stempel ben. Het is<br />

fijn als je elkaar genegenheid kan geven en<br />

een beetje je best doet voor elkaar. Ik koop<br />

soms iets leuks voor mijn vriendin. Daar zit<br />

voor mij het plezier in. Ja, een beetje de romantische<br />

stijl. Ik heb een open houding tegenover<br />

seks en ben zeker geen heilig boontje.<br />

Maar sinds ik een vaste relatie heb, geniet<br />

ik meer van seks dan in de tijd ervoor.<br />

Dat heeft zeker ook met de leeftijd te maken.”<br />

“Hoe hou je het leuk? Ik ben af en toe<br />

wel romantisch. Of probeer eens wat variatie.<br />

Dan bedoel ik niet variatie in vrouwen,<br />

maar in de manieren om seks te hebben.<br />

Op andere plekken. En op een gegeven<br />

moment is seks ook maar gewoon seks. De<br />

spetters hoeven er niet altijd maar vanaf te<br />

vliegen. De ene keer is het beter dan de andere<br />

keer en als je wat gedronken hebt, ben je<br />

ook meer opgewonden. Maar sleur, daar zit<br />

je natuurlijk niet op te wachten.”<br />

“Ja, gezondheid zit ook in het plezier<br />

hebben in seks. Ik probeer nieuwe dingen<br />

en we dagen elkaar uit. Af en toe kopen<br />

we iets leuks en we proberen genoeg aandacht<br />

aan elkaar te geven. Ik geef toe dat ik<br />

niet een heel romantisch type ben, maar ik<br />

probeer het wel en dat waardeert ze erg. Op<br />

mijn zeventiende was ik bijna uitsluitend<br />

met sport bezig, tot mijn vader overleed<br />

toen ik achttien was. Dat heeft mijn kijk op<br />

het leven wel veranderd. Ik<br />

ging veel stappen en heb<br />

veel uitgeprobeerd.”<br />

Vaker<br />

onveilig<br />

dan veilig<br />

Vraag 2:<br />

Heb je in het verleden altijd<br />

veilige seks gehad? Kun je<br />

iets vertellen over het hoe en<br />

waarom? Waarom wel een<br />

condoom en wanneer niet?<br />

“Veilig vrijen? In het verleden heb ik<br />

wel one night stands gehad. Ik gebruikte<br />

wel condooms, hoewel ik er geen grote<br />

liefhebber van ben. Maar met het oog op geslachtsziekten<br />

en ter voorkoming van een<br />

zwangerschap wel heel handig, zeker als je<br />

niet precies weet met wat voor persoon je te<br />

doen hebt. Ik denk wel dat meisjes die de pil<br />

slikken, er minder over nadenken of de seks<br />

met het oog op soa’s wel veilig is. Ze weten<br />

zich beschermd tegen een zwangerschap.”<br />

“Voordat ik een vaste relatie aanging,<br />

heb ik wel condooms gebruikt om<br />

veilig te vrijen. Maar ik moet eerlijk toegeven<br />

dat ik er nooit een groot voorstander<br />

van was. Ja, ik heb er wel eens bij stilgestaan<br />

dat ik een risico liep op een geslachtsziekte.<br />

Meestal gebeurde dat bij one night stands.<br />

Dan boeit het wat minder om een condoom<br />

te gebruiken. Het zou wel moeten, maar je<br />

hebt wat gedronken en dan scheelt het je<br />

wat minder.”<br />

“Ik heb nu enige tijd een vaste relatie,<br />

maar voorheen had ik wel one night<br />

stands. Dan was het af en toe wel veilig en<br />

af en toe niet. Dat was afhankelijk van of we<br />

iets bij ons hadden en of we er op dat moment<br />

aan dachten. Eerlijk gezegd was het<br />

vaker onveilig dan veilig. Sommige dames<br />

hadden zelf condooms, anderen gingen ervan<br />

uit dat ik iets bij me zou hebben. Als ik<br />

niets bij me had was er even twijfel, maar<br />

gebeurde het bijna altijd alsnog. Achteraf gezien<br />

zou ik niet anders gehandeld hebben.”<br />

Vraag 3:<br />

Seksualiteit is een veelomvattend<br />

begrip. Waar ligt voor<br />

jou de kern van seksualiteit?<br />

Wat is belangrijk en wat<br />

maakt het speciaal?<br />

“Behalve het belangrijke deel<br />

fysiek is het tegenwoordig voor<br />

mij ook belangrijk om seks te hebben<br />

met een geestverwant. Je hebt toch<br />

je specifieke wensen en dingen die je lekker<br />

vindt en die zij lekker vindt. Als je dat voor<br />

een langere periode met elkaar deelt, gaat<br />

dat automatisch en geniet ik meer dan van<br />

een one night stand na een avondje stappen.<br />

Ik vind het wel belangrijk dat de ander ook<br />

van de seks geniet. Als je het intiemste niet<br />

met elkaar kan delen, dan valt er iets weg.”<br />

“Ik geniet<br />

nu meer”<br />

“Ik vind intimiteit het belangrijkste<br />

van seksualiteit. Ja, dat<br />

is nu wel anders dan voorheen. Toen<br />

was het meer gericht op de seks. Als ik<br />

een kind had die ik zou moeten adviseren,<br />

dan zou ik toch echt wel adviseren om een<br />

condoom te gebruiken en veilig te vrijen.<br />

Geniet, maar gebruik wel je verstand. Ja, ondanks<br />

dat ik het zelf anders heb gedaan.”<br />

“Met een vaste relatie is intimiteit wel<br />

het belangrijkste onderdeel van seksuele<br />

gezondheid. Vroeger was het de<br />

uitdaging om iemand te versieren en mee<br />

naar huis te krijgen. Dat was het hoofddoel<br />

van de seksualiteit. Nu ben ik er veel meer<br />

op gericht om het samen fijn te hebben. Ja,<br />

dat is zeker verandert naarmate ik ouder<br />

word. Na mijn achttiende heb ik de jaren<br />

ervoor, waarin ik bijna alleen met hardlopen<br />

bezig was, ingehaald. Sinds ik een vaste<br />

relatie heb, ben ik zeker weer rustiger geworden.”<br />

Vraag 4:<br />

Hoe ziet het gebruik van anticonceptiemiddelen<br />

er nu uit<br />

in je relatie en hoe kijk je terug<br />

op de tijd met wisselende<br />

contacten?<br />

“Ik heb sinds twee jaar een monogame<br />

relatie en we gebruiken een voorbehoedsmiddel<br />

ter voorkoming van een zwangerschap.<br />

Het is prettig dat je er niet bij elke<br />

vrijpartij op hoeft te letten. M’n vriendin<br />

moest enige tijd aan de antibiotica en dat<br />

schijnt effect te kunnen hebben op de hormoonhuishouding,<br />

dus toen hebben we wel<br />

condooms gebruikt. Super veilig dus. Ik heb<br />

me nog nooit laten testen, maar daar maak<br />

ik me ook geen zorgen over. In een vaste relatie<br />

ben je daar ook niet zo mee bezig.”<br />

“Ik heb een vaste relatie, dus ik vrij<br />

veilig inderdaad. We gebruiken geen<br />

condoom. Wel de pil om een zwangerschap<br />

te voorkomen. Of die gebruikt zij, ik niet. In<br />

de tijd voor deze relatie was het misschien<br />

soms wel onverantwoord. Maar ja, het ging<br />

altijd goed en ik heb er geen spijt van. Ik<br />

heb wel eens een soa-test gedaan en alles<br />

was goed. Ik wilde gewoon wel eens weten<br />

hoe de zaak ervoor stond, zal ik maar zeggen.<br />

Sommige mensen doen dat aan het begin<br />

van een vaste relatie, om letterlijk en fi-<br />

guurlijk met een schone lei te beginnen.”<br />

“In het verleden heb ik wel onveilig<br />

gevreeën. Het was de tijd van lekker wild<br />

doen en plezier maken. Ik heb nog nooit een<br />

soa-test gedaan, maar ook nooit een indicatie<br />

gekregen dat ik een geslachtsziekte zou<br />

hebben. Aan het begin van onze relatie heb<br />

ik er wel over nagedacht om een test te doen,<br />

zeker omdat ze mij wel kende en wist dat ik<br />

een aantal wisselende contacten had gehad.<br />

Uiteindelijk is het nooit gebeurd.”<br />

Vraag 5:<br />

Heb je leuke tips om op het<br />

moment suprême het gebruik<br />

van een condoom ter sprake te<br />

brengen? Hoe ga je daar goed<br />

mee om en hoe bewaar je het<br />

speciale moment?<br />

“Hoe ik voorstelde om op het moment<br />

suprême een condoom te gaan gebruiken?<br />

Nou, eerlijk gezegd niet. Meestal<br />

stelden de meisjes in kwestie het zelf voor.<br />

Ik heb, denk ik, het geluk gehad dat ik een<br />

aantal heel verantwoordelijke meisjes heb<br />

getroffen. Als je de pil niet slikt, wil je het<br />

wel veilig doen met het oog op een zwangerschap.<br />

Ik heb in het verleden geen trucs uit<br />

de kast hoeven halen om een condoom tevoorschijn<br />

te toveren.”<br />

“Meestal kwam het gebruik<br />

van een condoom helemaal<br />

niet ter sprake. Van mij hoeft het<br />

niet. Het gebruik van een condoom ging<br />

absoluut niet van harte. Het initiatief om<br />

een condoom te gebruiken kwam ook niet<br />

van mij af. Als het gebeurde, lag het initiatief<br />

daarvoor aan de andere kant. In het heetst<br />

van de strijd een condoom te moeten pakken,<br />

dat is gewoon niks.”<br />

Beginnen<br />

met een<br />

schone lei<br />

“Nee, ik ben geen fan van condooms.<br />

Het initiatief om een con-<br />

doom te gebruiken kwam eerlijk gezegd<br />

niet van mijn kant. Het is komen dat het meisje dat ik meenam naar<br />

voorgehuis<br />

erop stond dat ik een condoom zou<br />

gebruiken. Dat was wel een statement, zo<br />

van ‘voordat we verder gaan wil ik wel dat<br />

je een condoom omdoet’. Ik vind het een<br />

onderbreking van het leuke moment. Momenteel<br />

gebruik ik niets, mijn vriendin gebruikt<br />

een anticonceptiemiddel.”


NTI’s HBO TOEGEPASTE PSYCHOLOGIE<br />

DE BESTE VAN NEDERLAND!*<br />

Wil je graag meer leren over jezelf?<br />

Wil je mensen en hun gedrag beter kunnen begrijpen?<br />

Wil jij je emotionele intelligentie verder ontwikkelen?<br />

Wil je mensen en/of organisaties helpen?<br />

4x JA? Start dan vandaag nog met de opleiding HBO Toegepaste Psychologie!<br />

Loes van Breugel-Gerritsen,<br />

student HBO Toegepaste Psychologie<br />

In september 2008 ben ik begonnen met de HBOopleiding<br />

Toegepaste Psychologie van het NTI. Een tige uitdaging naast een drukke baan en een gezin met<br />

pitstaat<br />

tegenover dat je ontzettend veel leert en alles wordt door het<br />

kleine kindjes. Maar ik heb geen seconde spijt gehad.<br />

De opleiding is gedegen en kost veel energie. Daar<br />

NTI soepel geregeld waardoor de combinatie goed te maken is. En dan gééft zo’n<br />

studie ook weer heel veel energie!<br />

Inmiddels heb ik mijn propedeuse gehaald. Vol enthousiasme begin ik aan de hoofdfase.<br />

Ik moet dit jaar kiezen in welke richting ik ga afstuderen. Heel moeilijk vind ik<br />

dat, want ik vind alle onderwerpen ontzettend interessant. Wat mij betreft is deze<br />

opleiding een schot in de roos!<br />

Profiteer van de volgende voordelen:<br />

• Studeren waar en wanneer je wilt<br />

• Nooit meer saaie colleges en volle collegezalen<br />

• T/m 31 augustus 2010 extra voordelig lesgeld door<br />

overheidssubsidie<br />

• Geen reistijd<br />

• Al binnen 3 jaar af te ronden<br />

• Inclusief 6 praktijktrainingen per jaar, stage- en<br />

scriptiebegeleiding, examenkosten en vakliteratuur<br />

t.w.v. ruim € 1.000,-<br />

• Je haalt exact hetzelfde HBO-diploma als bij een<br />

reguliere hogeschool<br />

• Begeleiding door een persoonlijke mentor<br />

• Digitale examens: iedere werkdag op 25 locaties<br />

• Je kunt iedere dag starten<br />

• Mogelijkheid tot aanvraag studiefinanciering<br />

• Vrijblijvend oriënterend studieadviesgesprek<br />

* Recent zijn de resultaten van de Nationale Studentenenquête 2010 (NSE) bekend geworden. Dit<br />

jaar hebben 80 onderwijsinstellingen in het hoger onderwijs en 241.916 studenten meegedaan<br />

aan de NSE. Uit de resultaten blijkt dat het NTI onder andere op het onderwerp inhoud de hoogste<br />

score krijgt voor de opleiding HBO Toegepaste Psychologie (Open Bestel). Alle resultaten zijn te<br />

bekijken op de onafhankelijke vergelijkingssite www.studiekeuze123.nl.<br />

T/m 31 augustus 2010<br />

Slechts € 135,- p.m.<br />

nieuw!<br />

HBO Toegepaste Psychologie Intensief<br />

Haal binnen 3 jaar je HBO-diploma!<br />

Incl. examens, vakliteratuur en praktijktrainingen.<br />

De inhoudelijk beste HBO Toegepaste Psychologie opleiding van Nederland is nu ook klassikaal te volgen bij het NTI in Leiden<br />

en Utrecht. Je profiteert dan van intensieve begeleiding in kleine groepen (max. 25 studenten). Deze opleiding volg je op<br />

donderdagavond of zaterdag.<br />

Avondvariant of Dagvariant<br />

20 donderdagavonden per jaar 10 zaterdagen per jaar<br />

start do. 23 september 2010 start zat. 25 september 2010<br />

Slechts € 246,- p.m.<br />

Incl. vakliteratuur en klassikale lessen.<br />

TE030<br />

www.nti.nl 071 - 561 00 77

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!