Bekijk het PDF bestand.

More documents

Recommendations

Info

de dialectindeling belangrijker zijn dan netische . En dezulken zijn er tegenw rdig verscheidene : WEINREICH, PAARDEKOOPER, MOULTON, m maar enkelen t n emen . In Scheveningen w rden de Katwijkers besp t met het v lgende : klauwe klauwe klauwe bl uwe blauwe blauwe (sic), m t je n g n maussie (d .w .z . een br k). A gezien van het eit, dat het gebruik van het laatste w rd de Scheveningers tegen ver hun kussentje pvalt, is het kennelijk de speciale au die hier ver de hekel gehaald w dt . Maar geschiedt dat m de kleur wegens de lengte? Hetzel de vraag ik mij k a , als ik lees h e N rdwelle ierikzee typeert met de w rden : ei je de b de a geleze . Va.ak immers schijnt de rekking der klanken in discrediet t staan . Te Aalten zegt men uitdrukkelijk, dat men Dinxperl besp t m de langgerekte ie : m js biej ns k mmn kieekn dan kuj'n sik zieen . De inzender van Ochten merkt bij zijn sp tzinnetje p Opheusden : ga . rt g . da me j n . rda ma . rt uitdrukkelijk p dat de sp t hier gericht is p de rekking van de v caal in het eerste en het laatste w rd (ga . rt en ma . rt) . m et ik k de pmerking van de w lse inzender wel pvatten, die schrij t, dat men Kampen besp t met : ie k me uut Kaampn, met p de laatste drie gekleurde v calen een lange streep 2s . De inzender uit Burg schree as je ierikzeee binne k mt m je ppasse, dajje je jasje niet „scheu-ert an de deu-re van de N belep -rte" . We hebben het z straks k al ver die N belp rt gehad, maar nu w rdt het t ch wel nduidelijk wat men er precies belachelijk in vindt . Elders is er echter geen twij el aan het gaat m de mel die het temp . De inzenders delen het nl . vaak zel mede . Waar de c rresp ndent uit Westkapelle de plaagzin tegen Arnemuiden vern emt : nze taele en de Westkappelse taele is de beste taele van alemaele, zegt hij zel dat men hiermee het lijzige bed elt en die van Puth zegt bij zijn sp tzin tegen Geleen : i Geleender weije w ve wespe en peesjh mele eveneens dat het gaat m de eigenaardige zangerige t n . En z spreken k die uit Oudd rp, Panningen en Yank respectievelijk van het zangerige, de zinsmel die en het langzame 26 . Waar dit alles echter slechts spraak- en geen taaleigenaardigheden betre t en de kenmerken bjectie z nv ld ende mschreven zijn, m et hun waarde v r een indeling van het hele taalgebied t ch in h ge mate in twij el getr kken w rden . H e gedraagt de v lkssp t zich nu tegen ver het a wijkende n l - gische systeem? Vaak zien wij v rbeelden, dat het blijkbaar pvalt, wanneer vereenk mstige w rden een neem meer minder hebben . trekt v ral bij uidh llanders en Utrechtenaren de a val van auslautende t na spiranten de aandacht, z dat zel s z wel de Utrechtenaren 8
als de D rdrechtenaren zich de bijnaam tree-dieven m eten laten welgevallen 27 en er aanleiding t t w rdspelingen blijkt t zijn : rijs is een bes eten ajt maar lus . Eveneens w rdt de aandacht getr kken d r de niet-geap c peerde -n 28 , de niet-geap c peerde -e 29, maar k d r de wel geap c peerde 30 . Het sterkst verbreid is misschien wel de sp t p het ntbreken van de h . Verschillende c mbinaties z als die van et ndje in et ekje van et kje p een andjev l i, van Aarm die zien haarm br kn et van et aantje p et ekkie zijn gewilde themata 31 . Het a vallen van de h is dan k wel een heel pvallend verschijnsel . Immers de a val betekent meteen, dat het hele neem als z danig k mt t vervallen . V rts w rdt de v lkssp t k kennelijk gestimuleerd als een ander dialect ngew ne n l gische c mbinaties plevert, bijv . in de Meierij s+k 32, in Midden-Limburg ntj, speciaal aan het w rdeind : i remuntj l pe de hunt] mit de k ntj uver de gr ntj 33 . In dit laatste geval kunnen we zeker van een geheel nieuw tj- neem spreken 34. En z wekt k de gl ttis-expl - sie de lachlust van hen die het neem zel niet bezitten . innetjes van het type bie'a mi s e' is 16' sa' die, welk zinnetje ik reeds in mijn dissertatie v r het platste eelsters gen teerd had, zijn mij k in B rkel, Scha t en Westerh ven van het dialect van Luiksgestel en Het L t Bergeik medegedeeld als k t K rtgene van de Kamperlanders 35 . H e de stijgende di t ngen, die men in de Vriezeveners begekt, (t water kwakt in n kjeattel), n l gisch t interpreteren zijn, laten we nu maar in het midden. Wij hebben t t n g t e slechts enigszins duidelijke gevallen gegeven . Het k mt echter k geregeld v r, dat er gesp t w rdt met wat ik maar zal n emen : n l gisch a wijkende representatie van nemen die niet nder de v rige gr epen valt, b .v . mdat hetzij in bepaalde hetzij in alle w rden ae gezegd w rdt in plaats van as a . Daarbij is het dan niet steeds ineens z nneklaar het betr kken dialect a wijkt d r het bezit van dit neem d r het anders rtige gebruik, de incidence, z als het verschijnsel laatst n g gen emd is in het artikel van WILLIAM G . M uL- TON, The sh rt v wel systems N rthern Switzerland, W rd v l . 16 (1960) 155 vlg ., waarin hij tr uwens aantekent, dat hij de term aan HANs KURATH dankt. =l e dan k t interpreteren, de sp t p de representanten van bijv . ergerm. 1, i en u is m z t zeggen geen genblik van de lucht . In .-H lland trekt de ae de aandacht, die z als bekend z wel de gm . als a in rekkingsp sitie vertegenw rdigt . In Giessendam b .v . sp t men met het nabijgelegen Sliedrecht : met ge je mee ner de plet ; nee-e met t is veul t let m ner de plet t gen . Men ziet dat hier tevens de a van 9
Page 1: VOORDRACHTEN GEHOUDEN VOOR DE GELDE
Page 5 and 6: HET BEWUST IJN VAN DIALECTVERSCHIL
Page 7 and 8: je 't lu l g gehad) . We hebben hie
Page 9: kratischen eitalter vermieden" . He
Page 13 and 14: netisch als die p n l gisch terrein
Page 15 and 16: it laaachen, wanneer men t Bunsch t
Page 17 and 18: Dat de bruikbaarheid van sp tzinnet
Page 19 and 20: NOTEN 1 . Bij dezen betuig ik mijn
Page 21: 51 . ie v r het nderhavige verschij

Bekijk het PDF bestand.

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

Delete template?

Save as template?