Stoffen in bloed en - Impact

RIVM Rapport nr. 630930 003 Pagina 17 van 118
2. Onderzoeksopzet; materiaal en methoden
2.1 Gegevensverzameling
Het onderzoek was in eerste instantie opgezet voor de ongeveer 3500 meest betrokkenen
(bewoners en hulpverleners) in het gebied direct rond het vuurwerkbedrijf. Enkele dagen voor de
start van de gegevensverzameling is dit gebied uitgebreid en werden direct en indirect
getroffenen uit een groter gebied uitgenodigd tot deelname aan het onderzoek. Hierdoor is het
potentieel aantal deelnemers verhoogd tot naar schatting 9000 personen.
De bewoners uit het rampgebied zijn door het ministerie van VWS zoveel mogelijk schriftelijk
uitgenodigd voor deelname aan het onderzoek, met behulp van adresgegevens van de gemeente
Enschede. Daarnaast zijn bewoners en passanten door advertenties en andere oproepen in de
media uitgenodigd om deel te nemen. De hulpverlenende instanties die tijdens en na de ramp
waren ingeschakeld (ook uit het buitenland) zijn schriftelijk benaderd via de hoofden van dienst.
Ter ondersteuning van de oproepen in de lokale media is een telefoonnummer opengesteld waar
mensen nadere inlichtingen konden verkrijgen en zich konden aanmelden voor het onderzoek.
Er is voor gekozen om diegenen die waarschijnlijk direct betrokken zijn geweest bij de ramp
vroeg in het onderzoek te betrekken. De bewoners van de wijk rond het vuurwerkopslagcomplex
(binnenring) zijn daarom op 31 mei 2000 uitgenodigd. De hulpverleners zijn uitgenodigd op
Hemelvaartsdag en de vrijdag erna (1 en 2 juni 2000). De zaterdag en zondag waren gereserveerd
voor bewoners uit de overige wijken die tot het rampgebied worden gerekend (buitenring; zie
figuur 2.4.1.) en voor de passanten die zich tijdens de ramp in het gebied hebben bevonden. Om
zoveel mogelijk personen de mogelijkheid tot deelname te bieden is het onderzoek vervolgens
verlengd tot 7 juni.
De gegevensverzameling vond plaats op de vliegbasis Twenthe waar speciale voorzieningen voor
dit onderzoek waren getroffen. Na registratie van enkele persoonsgegevens en ondertekening van
de Toestemmingsverklaring (bijlage 7) werden door medewerkers van CLB-Bloedbank
Amsterdam 3 buisjes bloed afgenomen. Dit betrof één volbloed, één serum en één plasma buis.
Na een nabehandeling van de bloedmonsters ter plaatse werden de monsters bewaard in een
koelkast en met een koelauto vervoerd naar het RIVM, waar de monsters bij -20 o C (volbloed) en
- 80 o C (plasma en serum) opgeslagen zijn. Na bloedafname gaven de onderzoeksdeelnemers ter
plekke een urinemonster af in speciaal daarvoor bestemde urinebekertjes. Ook dit onderging ter
plaatse een nabewerking, gevolgd door gekoelde opslag. Tenslotte vulden de deelnemers van 18
jaar en ouder een uitgebreide vragenlijst in (bijlage 8). De vragenlijsten zijn in de meeste
gevallen door de deelnemers zelf ingevuld. De deelnemers konden tijdens het invullen toelichting
vragen bij enquêteurs aanwezig in de zaal. Diegenen die de vragenlijst in de beschikbare talen
(Nederlands, Turks, Arabisch, Engels, Duits) niet zelf konden invullen, kregen ondersteuning van
in de zaal aanwezige enquêteurs en tolken. Verder waren in de zaal hulpverleners aanwezig
indien mensen behoefte hadden aan psychische ondersteuning.