Achttiende-eeuws kolonialisme in brieven - Koninklijk Nederlands ...

ACHTTIENDE-EEUWS KOLONIALISME IN BRIEVEN
Voor U ben ik zo veel mogelijk uit om U recommandatien te besorgen, de Heer van
Rosendael heeft U aan den Hr. directeur Alting gerecommandeerd, de Heer Stadhouder
heeft niet alleen aan mij zelf maar ook aan de graaf van Athlone 30 beloofd U aan de
Gouverneur te zullen recommandeeren. Ik flatteere mij dat zulks met een eygenhandige
brief zal geschieden.
Zonder resultaat bleef al deze moeite niet. De 20e oktober 1779 schreef Alting aan
Van Reede, dat zijn zoon '2e administrateur der pakhuysen aan en besijden de
waterpoort' was geworden, waarvan hij een matig bestaan kon genieten. En Vos
berichtte 4 november 1780:
ZijnEd. is teegenswoordig koopman en eerste in de waterpoort en heeft daaraan een
middel van bestaan in de huyshouding, maar ook niet meer, verwagtende nu op de
goedheyt van zijn doorlugtigste Hoogheyde enig aanschrijvens aan de Presente Gouverneur-Generaal
Althing, mogende dat wel zijn met eenige nadruk op zijn sujet, als daar
op eenige reflexie zal gemaakt worden. De generaal de Klerk is tot die stap gekomen zoo
op recommandatie van Zijn Hoogheyd, als om op mijn beurt eenig plaisir te doen.
Dat Vos sprak van een huishouding had zijn goede reden. De 28e oktober 1778
was de jonge Van Reede namelijk in het huwelijk getreden met Ida Petronella
Jacoba Vos, die toen niet meer dan 15 jaar oud was. Huwelijken op zeer jonge
leeftijd zijn in de tropen en zeker in die tijd niet ongewoon, maar ook het feit, dat
op 23 april 1779 reeds een zoon geboren werd, kan in dit geval mede een geldige
reden zijn geweest. De reactie van vader van Reede spreekt slechts van weinig
geestdrift: 'Ik feliciteere U en vrouw van de voltrekking van derselver huw'lijk',
zo schrijft hij de 1e december 1779, 'Ik wensche daar over veel zeegen en dat lange
in vergenoeginge samen leven moogd'. En dan gaat hij tot belangrijker zaken over:
Nu versoeke mij ten eersten te laten toekomen een attest, extract of wettig bewijs van U
huw'lijk om bij de familiepapieren bewaard te kunnen worden, opdat 't Uwe posteriteyt,
so er gewind, niet gae als iemant hier, wiens ouders in Indien getrouwt zijn en
daarvan geen bewijs hebbende thans uit de Ridderschap geweerd word. Gelijke noodsakelijkheyd
is er in het ligten en bewaren der doopcedullen der kinderen (dit a gouverno).
De zoon heeft aan de wens van de vader gevolg gegeven. Een extract uit de Resolutien
van Heeren Commissarissen der Huwelijkse zaken berust onder de papieren
van de collectie 31 .
De weinige hartelijkheid, waarvan de oude Van Reede hier blijk geeft, treft ons in
het algemeen in zijn brieven. Het zijn vooral zakelijke mededelingen, berichten
30. Fred. Christ. Reinh. graaf van Reede-Ginkel (1743-1808), Vde graaf van Athlone, vrijheer
van Amerongen, lid van de Ridderschap en Staten van Utrecht, bewindhebber der Oostindische
Compagnie ter Kamer van Amsterdam in 1770.
31. Bijlage bij brief van Johan Frederik aan zijn vader van 27 november 1785.
181