Verslag van de NGS proeverij Roussanne en Marsanne.pdf

Verslag van de NGS proeverij roussanne en marsanne, gehouden op 15 februari 2010 in Librije’s
Zusje te Zwolle.
Tekst Marco Vlijm, foto’s Jeroen van Hunnik, eindredactie en aanvullingen Paul Op ten Berg.
Marsanne – zwaar en
gewichtig
Marsanne is voor het grootste
gedeelte terug te vinden in de
AOC’s Hermitage, Crozes
Hermitage, Saint Joseph (ook in
de rode wijnen) en Saint Péray.
De druif is niet toegestaan voor
Châteauneuf-du-Pape. Hoewel
marsanne betrouwbaarder is dan
roussanne, is het geen
gemakkelijke druif wanneer het
om het klimaat gaat. In de warme
gebieden word de druif slap en
als het te koud is, rijpt marsanne
niet goed. Om de wijn niet
neutraal te laten overkomen, zie
je vaak dat er voldoende stokken
staan aangeplant. Marsanne kan
een prachtig aroma en smaakprofiel ontwikkelen maar dit zie je vooral wanneer de druif geen
houtopvoeding heeft gehad. Bij sommige wijnen verliest marsanne zijn persoonlijke kenmerken als
deze een lange houtlagering heeft gekregen. Omdat de zuren tegen kunnen vallen wanneer de
druiven laat geoogst worden, worden de druiven eerder geplukt, waardoor ze behouden blijven. Het
probleem dat daarbij naar voren komt, is dat de druif ook minder expressie qua smaak heeft. In dit
geval kun je de wijn toch aromatisch maken door deze te blenden met viognier, iets wat je vaak terug
ziet in de Languedoc. Rijpen de druiven wel optimaal (Hermitage en Australië), dan is het alcohol
percentage vaak hoger en kunnen de wijnen een langere oplegtijd krijgen. Deze wijnen kunnen na
enige tijd complexer gaan smaken, met aroma’s als olie, kweepeer, honing, lijm en noten, en een
diepere kleur krijgen. Marsanne word ook wel de Big Vat One genoemd maar heeft ook andere
synoniemen: roussette grosse (Savoie), avilleran en (h)ermitage blanc (Valais, Zwitserland).
Roussanne – elegant en
delicaat
Roussanne was vroeger
volop in de Noordelijke
Rhône te vinden.
Tegenwoordig is dit niet meer
het geval, simpelweg omdat
roussanne fragiel is en
marsanne meer betrouwbaar.
In Châteauneuf-du-Pape is
het een van de vier
toegestane witte variëteiten.
Het interessante is dat de
roussanne ook rousette wordt
genoemd, maar dan zonder
grosse. De roussanne druif
dankt zijn naam aan een wat
lichtrode kleur. Roussanne
kent een aantal synoniemen,
zoals chignin bergeron
(Savoie), rousana, roussanne
blanc, barbin, rebelot, greffou en picotin blanc. Het is geen gemakkelijke druif. In warme gebieden
heeft roussanne het voordeel van kruidigheid en elegantie. Maar de opbrengst kan onregelmatig zijn,

de druiven kunnen worden aangetast door meeldouw en ze rotten snel. In de kelder kan de wijn
gemakkelijk oxideren.
Proeverij
Acht wijnen op basis van
roussanne en acht op basis van
marsanne.
De vermelde prijzen zijn bruto
horecaprijzen ex BTW.
Flight 1 – Roussanne
Chignin Bergeron 2008, Yves Gérard-Madoux, Savoie www.vignobledelapierrebleue.com
Imp: Wine from the Alps, info@winefromthealps.nl € 7,50.
Uit een wijngaard ten zuidoosten van Chambéry, op 350 m hoogte en beschut door enkele bergen. De
bodem bestaat uit stenen en puin van kalk en klei.
K Strogeel.
G Jeugdig. Frisse citrustonen, steenfruit zoals perzik, honing, zuivelachtig, vanille en wat
kamperfoelie.
S Mineralen. Bloemen, kruiden, romig, goede zuurgraad en veel sap.
A Lange afdronk, vanille en tropisch fruit met een klein zoetje.
Chignin Bergeron ‘Les Terrasses’ 2008, André et Michel Quénard, Savoie
Imp: Wine from the Alps, info@winefromthealps.nl € 9,75.
K Strogeel
G Fruitig, floraal. Noten en brioche, honing op de achtergrond.
S Noten zoals amandel, abrikoos en halfdroog naar mijn mening. Goede zuren en mineraliteit.
A Lange afdronk.
Saint-Joseph ‘Saint-Pierre’ 2008, Cave Yves Cuilleron, Rhône www.cuilleron.com
Imp: Vinites € 23,50.
Van 40 jaar oude stokken in wijngaarden in de gemeenten Saint Pierre de Boeuf en Chavanay.
Bodem: zand en graniet. Geen insecticiden of pesticiden, alleen wat organische mest. Handmatige
pluk in verschillende plukgangen. Selectie van de druiven bij aankomst Vergisting met autochtone
gisten, malo en 9 maanden rijping op nieuw eiken, op de fijne lie, met bâtonnage.
K Strogeel.
G Boter, karamel (snoepjes) en rijp fruit zoals abrikoos. Duidelijke houttoon.
S Rijp. Honing, filmend (mede door 9 maanden lie) en toch fris door citrusfruit en mineralen.
A Lange, wat zalvende afdronk.
Opmerking Flight 1:
De eerste twee wijnen hebben
geen houtopvoeding gehad. Wel
malolactische gisting, geheel tot
tweederde. De drie wijnen van de
eerste flight zijn geschikt als
aperitief of bij lichte salades met
kreeft, coquille, etc.

Flight 2 - Roussanne
Rustenberg Roussanne 2008,
Stellenbosch, Zuid-Afrika
www.rustenberg.co.za
Geen importeur.
Uit wijngaarden op de 250 m hoge
Simonsberg, op circa 25 km van
de kust. Opvoeding op tank. De
aanplant is van 1999 / 2004 en dit
is de eerst botteling, met
schroefdop. Wijnmaker is
Randolph Christians.
K Witgeel.
G Gesloten neus, wat aardse
tonen, natte klei en groen (onrijp).
S Bitter. Redelijke zuren, rond,
peer, kruiden.
A Acceptabele lengte, maar de
wijngaard is nog jong. De wijnstokken moeten ouder worden.
Aeolia 2006, Giaconda, Beechworth, North Eastern Victoria, Australië www.giaconda.com.au
Imp: Verbunt € 62,00 (zeer beperkt).
Druiven van twee wijngaarden, Nantua en Warner Vineyard, in 1860 aangeplant. De bodem bevat
graniet, gravel en klei. Het klimaat is relatief warm, met als gevolg een intense smaak.
Vergist en opgevoed op barriques, waarvan 15% nieuw. Schroefdop.
K Goudgeel met een groene zweem.
G Zoetig zoals een Beerenauslese. Zeer aromatisch (mede door late oogst), marsepein, olieachtig en
hazelnoot.
S Intens, krachtig, vol, rijp tropisch fruit, filmend (romig).
A Lang met een goede kruidigheid. Mineralen.
Flight 3 - Roussanne
Château de Beaucastel
Vieilles Vignes 2007,
Châteauneuf-du-Pape
www.beaucastel.com
Imp: Sauter € 70,65.
Deze wijn en de volgende zijn
afkomstig van een 3 ha grote
wijngaard met een bodem van
zandsteen en alpenkeien.
Handmatige pluk, selectie bij
aankomst op de winery, De ene
helft vergist op tank, de andere
op 1 jaar oude barriques. Na de
malo volgen 8 maanden rijping
op tank resp. barrique.
K Goudgeel.
G Gesloten neus, (karafferen!), hints van honing en perzik.
S Krachtige aanzet, romig, rokerig. Lange zuren, mooie mineralen. Duidelijke houttoon.
A Superlang, kruiden in de afdronk en rijp fruit.
Château de Beaucastel Vieilles Vignes 2002, Châteauneuf-du-Pape www.beaucastel.com
Imp: Sauter € 61,40.
Zie vorige wijn. Volgens Beaucastel is deze wijn op zijn mooist na 5-6 jaar.
K Bruingeel.
G Geëvolueerd aroma. Witte port, honing en noten. Rijp.
S Belegen, wax-achtig. Bitters aanwezig. Licht oxidatief. Zachte zuren op de achtergrond.

A medium/lang.
Roussanne 2006, Zaca Mesa, Santa Ynez Valley, Santa Barbara County, Californië
www.zacamesa.com
Imp: Tamis Wijnen € 16,95.
In heel Californië staat maar 80 ha roussanne. Zaca Mesa was het eerste wijnhuis in Santa Barbara,
de eerste aanplant begon in 1973. Het familiebedrijf bezit op dit moment 100 ha met wijnstokken. De
bodem bestaat voornamelijk uit zand met leem en keien. Deze roussanne is van de Tablas kloon in
blok C, aangeplant in 1999. Handmatige pluk, zachte persing. De vergisting begint op stalen tank en
wordt voortgezet op hout. Opvoeding gedurende 10 maanden op 70% nieuw Frans hout van Dargaud-
Jaegle en Marcel Cadet, op de fijne lie met bâtonnage. Alc. 14,5 %. Wijnmaker is Clay Brock.
K Goudgeel.
G Rijp, sporen van lijm. Rieslingneus van de nieuwe wijnwereld. Verder geuren van peer en banaan.
S Dik, filmend en romig. Wederom rijp, vijgen. Kleine mineralen. Scherpe zuren, wat wrang.
A Goede kruidigheid en complexiteit.
Flight 4 - Marsanne
Vin de Pays des Collines
Rhodaniennes 2008, Domaine
Pierre Finon
Imp: Hosman Frères € 7,94.
Vergist op roestvrijstaal.
Rendement 55 hl/ha. De stokken
zijn 12 jaar oud.
K Witgeel.
G Floraal, citrus met wat toast.
S Finesse. Mooie mineralen,
maar verder wat vlak.
A Strak, droog en mineralen.
Crozes-Hermitage ‘Les Meyssonniers’ 2007, M. Chapoutier, Rhône www.chapoutier.com
Imp: J.J.C. Kwast Wijnkopers € 13,50.
Kleibodem met rolstenen. Biodynamische wijnbouw. De stokken zijn 20-40 jaar oud. Handmatige pluk,
zachte persing, 24 uur koude stabilisatie, temperatuurgecontroleerde vergisting op cuve. Opvoeding
op cuve, op de fijne lie. Jong drinken of eerst laten ouderen.
K Strogeel.
G Tropische hint van lychee, verder appel en citrus.
S Geur komt terug in de smaak. Droog, veel ‘sap’ (chardonnay-achtig) fris, mooi bittertje, mineralen en
een goede milde zuurgraad.
A Lang, maar mist spanning.

Flight 5 - Marsanne
Saint-Péray ‘Version’ 2007,
Domaine François Villard,
Rhône
Imp: De Vier Heemskinderen €
15,40.
Wijngaard in de omgeving van
Valence, kleibodem met graniet.
Malolactische gisting. Rijping op
20% nieuw fust.
K Witgeel.
G Noten zoals amandel,
mandarijnen meloen en erg
verfijnd.
S Goede zuurgraad, mineraal,
soepel, perzik en abrikoos.
Romig. Kersenpitten.
A Goede lengte en integratie van
de alcohol in de wijn.
Saint Péray ‘Les Archevèques’ 2007, Les Vins de Vienne
Imp: André Kerstens Partners in Wijn € 19,95.
In 1996 richtten de 3 ‘sterren van het noorden’ Yves Cuilleron, Pierre Gaillair en François Villard het
bedrijf Les Vins de Vienne op. Bedrijfsleider en wijnmaker is Pierre-Jean Villa.
Van een bodem van klei, graniet en leisteen sediment. Plantdichtheid 6.000 – 8.000 stokken/ha.
Rendement 40 hl/ha. Handmatige pluk. Geen ontsteling. Vergist op temperatuur gecontroleerde vaten
en opgevoed gedurende 12 maanden op nieuwe houten vaten met lichte bâtonnage.
K Goudgeel.
G Aromatisch, wat rokerig, bloemen, meloen, gakarameliseerde appel.
S Balsemachtig, ietwat tannine (waarschijnlijk van het niet ontstelen van de druiven) filmend. Tropisch
fruit zoals mango. Wat toast en vanille.
A Dik, romig.
Saint-Joseph ‘Le Lombard’ 2008, Cave Yves Cuilleron, Rhône www.cuilleron.com
Imp: Vinites € 20,50.
Van een bodem met zand en graniet. Handmatige oogst. Opvoeding gedurende 9 maanden op de
fijne lie met bâtonnage om reductie te voorkomen.
K Goudgeel.
G Zuivel, rijp aroma. Meloen en mineralen. Citrusfruit zoals mandarijnen en sinaasappelen.
S Wat aardse tonen, mooi sappig, houtgebruik goed geïntegreerd.
A Bittertje, wederom sappig, bloesem.

Flight 6 - Marsanne
Ermitage ‘Grain d’Or’ 2007, Marie Thérèse Chappaz, Fully, Wallis, Zwitserland www.chappaz.ch
Imp: Valentine’s Finest € 44,50.
Kalkhoudende grond met gneis. De wijngaard is 108 hectare groot. Vanaf 2003 biologisch, op weg
naar biodynamische wijnbouw.
K Goudgeel.
G Duidelijke toets hout, witte truffel, chocolade en coniferen. Mineralen (de wijn stokken zijn rond de
40 jaar oud).
S Noten, karamel en amandel. Vanille.
A Zeer lang.
Opmerking: Met deze wijn moet je geduld hebben. Òf de wijn een aantal jaren laten ouderen, òf - voor
wie dat geduld niet op kan brengen- karafferen, grote glazen en de tijd ervoor nemen. Dit werd aan
het einde van de proeverij duidelijk voor degenen die wat in het glas hadden laten staan.
Flight 7 - Marsanne
Château Tahbilk 2009, Nagambie Lakes, Australië www.tahbilk.com.au
Imp: New World Wineries € 7,95.
K Strogeel.
G Aromatisch. Stuivend en fris, lychee en citrusfruit. Ook wat rijp, marsepein.
S Viel wat tegen na het aroma van de geur. Jasmijn, wax, mineralen, frisse zuren, goede kruidigheid.
A Verrassend droog.
Château Tahbilk ‘Museum Release’ 2002, Nagambie Lakes, Australië www.tahbilk.com.au
Imp: New World Wineries € 12,95.
Vroege oogst, maar toch redelijk snel rijp. Geen houtlagering.
K Goudgeel.
G Honing en lijm, sémillon-achtig. Neus van een oude riesling.
S Complex, olie, rijp, wat appel en peer.
A zeer lang en rijp.
Twee amuses
LUNCH
Noordzee tong gegaard in gerookte boter met
zoetzure prei, haringkuit en uitlek van de parel van
Dalfsen

Wijn: Saint Péray 2008 Cuvée Marsanne, Domaine du Tunnel,
Stéphane Robert
Van 100% marsanne uit een wijngaard met granietbodem.
Opvoeding gedurende 11 maanden, de ene helft op tank en de
andere op gebruikte barriques. Rijp fruit, voldoende zuren
houden de subtiele houttoon in balans. Vanwege deze lichte, fijne
wijn werd het gerecht aangepast, zodat dit niet te krachtig was.
De parel van Dalfsen is een aardappel.
Tosti van groene asperge met Texelse schapenkaas, kreeft met grapefruit en hazelnoot
Wijn: Saint Péray 2007, François
Villard
Van 100% marsanne. Deze
terroirwijn was duidelijke voller en
krachtiger, met minder hout en
aantrekkelijk fruit van appel en peer,
naast minerale accenten en
aangename bitters. Zeer succesvol
bij dit rijke gerecht. De tonen van het
terroir combineren fraai met de
bitters van brioche en grapefruit.
Grootmoeders appeltaart, compleet losgelagen

Wijn: Kus van Thérèse 2008, Solaris Edelzoet
Gemeenschappelijk product van Restaurant De Librije in Zwolle, Wijnmakerij Hof van Twente in
Bentelo en Wijngoed Gelders Laren. Van de solarisdruif, laat geplukt met botrytis, hoog suikergehalte,
geconcentreerde fris-zoete smaak, laag alcoholpercentage.

Met dank aan:
Gastvrouw Milena van Bemmel, gastheer Johan Visser en sommelier Mark Lubbersen van
Librije’s Hotel voor de uitstekende voorbereiding en verzorging van proeverij en lunch;
Sponsor Bru voor het ter beschikking stellen van het mineraalwater;
Wijnkoperij Henri Bloem te Zwolle voor de sponsoring van de St. Péray 2008 van Stéphane
Robert bij de lunch;
De Vier Heemskinderen voor de sponsoring van de St. Péray 2007 van François Villard bij de
lunch.