De Magie van Malbec.pdf - Nederlands Gilde van Sommeliers

De Magie van Malbec
Verslag van de NGS proeverij van malbec wijnen, gehouden op 9 januari 2012 tijdens de
Wine Professional in de RAI te Amsterdam.
Door Paul Op ten Berg
Het druivenras malbec
Malbec is een vroeg rijpend ras, dat wijnen oplevert met veel kleur en tannines, en een
goed potentieel om te ouderen. Daarom heeft malbec op zich niet veel hout nodig om
structuur aan te brengen. Het is het belangrijkste druivenras in Cahors, waar het de
naam côt draagt, en in Argentinië. Malbec is ook geschikt voor rosé.
Herkomst en verspreiding
Malbec behoort tot de familie der Cotoïden uit zuidwest Frankrijk en is verwant aan
tannat (négrette) en prunelard. In 2009 leverde een groep onderzoekers van INRA in
Montpellier en Davis University in Californië het bewijs dat malbec een kruising is van
prunelard met magdelaine noire uit de Charentes. Malbec schijnt afkomstig te zijn uit
Quercy (Cahors) in Zuidwest Frankrijk, van waaruit hij in de renaissance naar de
Loirestreek kwam. In de Bordeauxstreken Blaye en Bourg was vóór de phylloxera 80%
van de wijngaarden met malbec beplant. Maar na deze plaag moest malbec op
Amerikaanse onderstokken worden voortgezet. Dat gaf veel problemen: malbec werd erg
gevoelig voor rot en het rendement werd erg laag. Alleen op het kalksteenplateau van
Cahors behield malbec zijn kwaliteiten. Door klonale selectie konden coulure problemen
worden verminderd. Malbec is niet weg te denken in Cahors en is een aanbevolen
druivenras in Zuidwest Frankrijk en Languedoc. In de Loirestreek (Touraine en Anjou)
staat niet veel malbec. Het is een vroeg rijpend ras.
Malbec wereldwijd
Tussen 1958 en 1994 werd het met malbec beplante oppervlak in Frankrijk gereduceerd
tot 6.000 hectare. De Franse landbouwkundige Michel Pouget introduceerde in 1868

malbec in Argentinië. In dat land bleek malbec het erg goed te doen, met als resultaat
wijnen met dezelfde karakteristiek en minstens net zoveel verfijning als in zuidwest
Frankrijk. In Argentinië staat momenteel 25.000 hectare malbec. Doordat malbec hier
prachtig rijpt, hebben de wijnen veel potentieel om te ouderen. Chili heeft 6.000 hectare,
en we vinden malbec ook in Californië, Australië, Nieuw-Zeeland en Italië.
Het blad van malbec
Synoniemen
auxerrois – vermoedelijk een verbastering van Haute-Serre, omgeving Cahors
(Lot);
côt – Loire, vooral Touraine;
malbec - Bordeaux (naar verluid geïntroduceerd door iemand met de naam
Malbeck);
pressac - Libourne (naar verluid verspreid door een wijnstokkenteler met de
naam Pressac;
plant du lot - Dordogne (met verwijzing naar de oorsprong);
plant de cahors of plant du roy;
grifforin, vesparol, gros noir, prolongeau.
FLIGHT 1 – Touraine
Touraine is een grote wijnstreek in het centrum van het Loiregebied, waar tevens de
beroemde kastelen te vinden zijn. Er worden verschillende types wijn geproduceerd,

waarvan 20% rood. Het met wijnstokken beplante oppervlak bedroeg in 2006 13.800
hectare. De bodem bestaat uit zand, klei en kalksteen.
*** Côt ‘Les Pierres’ 2009, Touraine Rouge, Xavier Frissant
www.xavierfrissant.com
Tussen Tours en Blois ligt de appellation met dezelfde naam als het district: Touraine.
Het gebied is 5200 hectare groot en is verspreid over negen gemeenten aan beide zijden
van de Loire. Het toegestane rendement is voor rode wijnen 55 hectoliter per hectare.
Deze wijn van 100% côt (malbec) komt van jonge stokken uit een lieu-dit met de naam
Les Pierres. De bodem is deels van het type perruche, met leem en silicium en aan de
oppervlakte vuursteen, deels van klei en kalk. Milieuvriendelijke wijnbouw met raaigras
en zwenkgras tussen de rijen wijnstokken. 8 dagen vergist op de schillen, met
regelmatige pigeages. Opvoeding op tank. Alc. 13%. Importeur: Jan van Breda,
Rotterdam € 6,63.
K gemiddelde concentratie paarsrood
G open, bramen, bieten, animaal, leer, wild, pioenrozen, specerijen, aards, aromatisch
en verleidelijk
S sappig door frisse zuren, jeugdig, zwart fruit, leer, animaal, vlezig
A goede lengte met bitters, animaal, teer en specerijen
T licht, levendig, elegant en fruitig, met aromas van frambozen en zwart fruit; jong
drinken, koel schenken, als aperitief of bij vis met rundersaus.
***- Domaine des Clémendières
2009, AOC Touraine
Dit familiedomein van Arnault Ponlevoye
en zijn broer – 7 generaties oud - vinden
we in de plaats Bléré, in de vallei van de
Cher, op 3 km van het beroemde kasteel
van Chenonceau. Het telt 16 ha aan
wijngaarden. Arnault is oenoloog en heeft
elders in Frankrijk en in Californië ervaring
opgedaan. Traditionele wijnbouw zonder
bestrijdingsmiddelen. Deze wijn komt van
50-80 jaar oude wijnstokken, de druiven
werden begin oktober geplukt. Vergist op
de schillen gedurende 15 dagen, met
regelmatige remontage. Opvoeding op
betonnen cuves met regelmatig
oversteken.
Geen importeur, rechtstreeks aangeleverd
door de producent
in samenwerking met SOPEXA). Alc.
12,5%.
K flinke concentratie paarsrood
G weinig geur, bosfruit, metalig
S harde inzet van zwart fruit met meer tannines en zuren
A specerijen, redelijke lengte
T te weinig fruit, wat saai

Conclusie van deze flight:
De twee wijnen die werden geproefd toonden de veelzijdigheid van malbec aan. Beide
wijnen hadden echter groene tonen, in tegenstelling tot de wijnen van Argentinië, waar
de malbec een optimale rijpheid bereikt.
FLIGHT 2 - Cahors
Cahors is een AOC / AOP wijnstreek in Zuidwest Frankrijk. Hier wordt uitsluitend rode
wijn geproduceerd van de côt (malbec, auxerrois). De wijnstreek ligt deels ten westen
van het stadje Cahors, in het dal van de Lot, en deels op het zuidelijk daarvan gelegen
kalksteenplateau van Quercy. De eeuwenoude wijngaarden genoten van de
Middeleeuwen tot aan het uitbreken van de phylloxera grote faam als ‘zwarte wijn’. Ze
werden geëxporteerd van Engeland tot Rusland.
Malbec in Cahors
*** Château Vincens Malbec 2009, AOC Cahors www.chateauvincens.fr
Van 100% malbec, jonge stokken. Het Château bevindt zich in Luzech en heeft een
wijngaard van 36 ha op een klei– en kalkrijk kiezelstenen terras. Dit plateau ligt op 300
meter hoogte in de Lot-vallei. Plantdichtheid 5.000 stokken/ha, rendement 50 hl/ha.
Snoeiwijze enkelvoudige guyot. Traditionele cultuur: kop/blad uitdunnen en groene
oogst. Machinaal geoogst met handmatig sorteren van de druiven. Traditionele
wijnbereiding. Koude maceratie, gebruikelijke controle rijpheid (dosering zuur, ph),
gisting 3 weken in rvs tank. Gerijpt in stalen vaten. Jaarlijkse productie 60.000 fl. Alc.
13,5%. Importeur: Wijnhandel Cahors, Paul Wesseling verkoop@cahors.nl € 4,95.
K gemiddeld geconcentreerd paarsrood
G fruitig, fris, kruidig, boeiend, zwart fruit, leer, animaal, iets lactisch, mooie geurbalans
S lenig, goede tannines, weer wat lactisch, het fruit is zuiver
A keurige lengte
T levendig, niet te zwaar maar ook niet complex
Cahors

***+ Clos du Chêne ‘100% Malbec’ 2007, AOC Cahors www.closduchene-cahors.fr
Van 100% malbec –35 jaar oude stokken - op de kavels van Clos du Chêne, Duravel in
de Lot- vallei, op een klei– en kalkrijk kiezelstenen terras. Rendement 35 hl/ha.
Snoeiwijze enkelvoudige guyot. Traditionele cultuur: grondbewerking, bestrijding van
plagen, knoppen en bladeren uitdunnen en groene oogst. Met de hand geplukt.
Fermentatie van 20 tot 25 dagen voor de volledige extractie van de fruitsmaken. 2x
daags overpompen. Geen veroudering in vaten om de authenticiteit te benadrukken van
de bodem en druivensoort, maar gerijpt in betonnen cuve. Alc. 13%. Importeur:
Wijnhandel Cahors, Paul Wesseling verkoop@cahors.nl € 7,30.
KLEUR: Diep robijnrood met paarse highlights
NEUS: Goedgerijpt rood en donker fruit, vleug van zoethout en kruiden
SMAAK: Zijdezacht met fijne tannines, hints van koffie en zoethout
K flink paarsrood
G meer ontwikkeld, floraal, finesse, levendigheid
S stevig en vlezig met iets groene tannines
A wat drogend
T de geur is beter dan de smaak, de wijn heeft een goed stuk vlees nodig
***(*) Clos Triguedina ‘Probus’ 2006, AOC Cahors, Jean-Luc Baldès
www.jlbaldes.com
Prestigewijn van 100% malbec, ruim 50 jaar oude stokken op een klei– en kalkrijk
kiezelstenen terras. Dit 3e terras, het best aan de zon blootgesteld en met drainerende
werking, gelegen op de oude kavels van Triguedina tussen Vire sur Lot en Puy l’Eveque,
is uitstekend voor de ranken. Plantdichtheid 6.000 stokken/ha. Snoeiwijze enkelvoudige
guyot. Traditionele cultuur: grondbewerking, bestrijding van plagen, blad uitdunnen en
groene oogst. Met de hand geplukt. Zorgvuldig geselecteerd, de definitieve selectie wordt
gemaakt door te proeven.
Fermentatie van 20 tot 25 dagen of meer. Eindtemperatuur 30-32 graden. Opgevoed in
nieuwe eiken vaten van Allier gedurende 18 maanden. Alc. 13%. Importeur: Wijnhandel
Cahors, Paul Wesseling verkoop@cahors.nl € 20,50.
K de meeste kleur van deze serie, weinig evolutie

G heel apart, specerijen, Sechuan peper, rozen
S soepele inzet met kruidig zwart fruit en (te veel?) invloed van hout
A mineraal, geconcentreerd fruit, veel lengte, iets drogend
T krachtig glas wijn met een stijl richting Bordeaux, decanteren is een vereiste, veel
potentie om te ouderen
De Malbec Connexion
Sinds begin 2007 hebben de Franse wijnstreek Cahors en het Argentijnse
productiegebied Lujan de Cuyo elkaar gevonden.
Bakermat
Sinds de 12 e eeuw is Cahors bekend om de malbec. Maar sinds de 19 e eeuw wordt in
Argentinië meer malbec geproduceerd dan in Cahors. Lujan de Cuyo neemt 35% van de
Argentijnse malbec productie voor haar rekening.
Toenadering
In 2007 nam de UIVC (Union Interprofessionnelle des Vins de Cahors) het initiatief tot
samenwerking tussen Cahors en Lujan de Cuyo, met malbec als thema. Lujan de Cuyo
nam de uitgestoken hand aan en samenwerking was een feit. Over en weer bezochten
delegaties bestaande uit wijnproducenten, plaatselijke overheden, kamers van
koophandel, universiteiten en toeristenbureaus de wijngebieden.
Journées Internationales du Malbec
Begin 2008 werden in Cahors de Journées Internationales du Malbec gehouden. Eind
2008 al volgde de tweede editie in Lujan de Cuyo. Tevens werd het
samenwerkingsverband in Buenos Aires tijdens een colloquium gepresenteerd. In januari
2010 werd de samenwerking wederzijds bekrachtigd door de beide nationale instanties.
Doelstellingen
Begin maart 2011 heeft een delegatie van wijnprofessionals uit Cahors een bezoek
gebracht aan Lujan de Cuyo. Het bezoek viel midden in de Argentijnse wijnoogst. Men
heeft zich ook verdiept in onderwerpen als wijntourisme, uitwisseling van studenten op
het gebied van wijnbouw en wijnhandel, en het samenwerken van onderzoekscentra die
zich met malbec bezighouden.
FLIGHT 3 - Argentinië

****- Terrazas de los Andes Varietal Malbec 2009 www.terrazasdelosandes.com
100% malbec van meerdere wijngaarden uit Mendoza op een hoogte van 1.067 meter.
Alc. 14%. Importeur: Moët Hennessy Nederland € 6,10.
Kleur: Intens en levendig rood met helder paarse tinten.
Geur: Tonen van rode vruchten als kersen, morellen en rode bessen. Daarnaast kruidige
tonen van nootmuskaat en zwarte peper, met een hint van vanille.
Smaak: Rond en zacht – een uitmuntende fruitbalans.
K gemiddelde tot goede concentratie paarsrood
G boeiend spel van heerlijk zwart fruit met viooltjes
S weelderig, zacht, prachtig zwart fruit, amandelen, rozen
A sappig, pruimencompote, tutt-frutti
T fruitig en fris, met mooie typiciteit en enige complexe tonen
****+ Terrazas de los Andes Reserva Malbec 2008
www.terrazasdelosandes.com
100% malbec van de eigen wijngaard op het Vistalba terras in Mendoza, gelegen op een
hoogte van 1.067 meter. Geoogst in stappen, 2 e en 4 e week april, om de maximale
expressie en kwaliteit van elk perceel binnen te halen. Inweking op de schillen bij lage
temperatuur. Vergisting met langzaam overpompen om het frisse van het fruit te
bewaren. Opvoeding bijna 12 maanden op barrique. Lichte klaring met eiwit. Alc. 14%.
Importeur: Moët Hennessy Nederland € 9,65.
K diep paarsrood
G krachtig en complex, frambozen, zwarte kersen, cassis, blauwe pruimen, specerijen,
drop
S krachtig en complex bosfruit, witte peper, chocolade, rook, hechte structuur,
imposante balans met finesse en spel door een ideale zuurgraad
A zachte, afgeronde tannines, prachtige lengte, wild en specerijen
T uitermate goede typiciteit, geeft heel veel drinkplezier
****- Terrazas de los Andes Afincado Malbec 2006 www.terrazasdelosandes.com
Van 100% malbec uit de single vineyard "Las Compuertas“ te Vistalba, op 1.067 m
hoogte. Handmatig geplukt 3e week april. Eerst worden de hele trossen op een
sorteertafel geselecteerd, en na ontstelen nog een keer de druiven. Vergist gedurende 26
dagen met délestage en handmatig onderdompelen van de hoed gedurende de eerste 15
dagen. Alleen het vrij weggelopen sap wordt opgevoed, en wel op 100% nieuw Frans
eiken gedurende 18 maanden. Ongefilterd. Alc. 13,9%. Importeur: Moët Hennessy
Nederland € 23,35.
K diep paarsrood, geen evolutie
G het hout is op de voorgrond, pas dan komt compact fruit van kersen, frambozen en
bessen, wat jammy, Provençaalse kruiden en specerijen
S intens fruit, krachtige structuur met veel hout en uitstekende tannines
A het hout komt terug met karamel, chocolade, thee en vanille, zeer lang, wat drogend
T de zuren geven spanning, waarbij het sappige fruit echter wordt verdrongen door
teveel hout; misschien komt het over enkele jaren nog goed met deze heftige wijn
Opmerking
Een serie van drie wijnen met een echt malbec karakter. Daarbij is de laatste wijn helaas
wat doorgeschoten. Icoonwijnen krijgen vaak te veel keldertechniek en hebben
bovendien een overdreven laag rendement, waardoor ze te geconcentreerd zijn. Een
eerste glas is dan spectaculair, maar een volgend glas staat al snel tegen.

FLIGHT 4 - Argentinië
****+ Catena Zapata ‘Adrianna Vineyard’ 2007, Bodegas Catena Zapata,
Val de Tupungato, Mendoza www.catenawines.com
Van 100% malbec, gemaakt op basis van de oude
stokken in de single vineyard ‘Adrianna’, een
perceel op 1.440 meter en een ander op 1.402
meter hoogte in het district Gualtallary. Een meter
diepe toplaag van zand met iets kalk en veel
stenen, en daaronder rotsen. De malbec rijpt in dit
haast extreme klimaat tot in perfectie. Door de
grote hoogte – dit is de hoogst gelegen wijngaard
met malbec van Mendoza - hangen de druiven
lang aan de stokken en krijgen ze veel smaak,
met behoud van een perfecte zuurgraad. De
laatste worden pas begin mei binnengehaald.
Gisting bij lage temperatuur, deels op barriques
en deels op vaten van 500 liter. De rijping op
nieuwe Franse eiken vaten duurt achttien
maanden. Een deel van de vaten wordt tijdens de rijping vervangen door weer nieuwe
vaten. Productie slechts 8 vaten. Alc. 14,5%. Importeur: Vinites € 31,95.
K zeer diep paarsrood met zwart
G zwoele, stuivende geur van kersen en bramen met vanille en specerijen, ceder,
lavendel, viooltjes, rozen, kokos, tabak, kruidkoek en topinamboer: spannend en
complex
S cassis, chocolade, mineralen, drop, diepe concentratie met machtige tannines, elegant
en fris, robuust en lenig, hout ondersteund het intense fruit
A vlezig en net even wat stoffig qua tannines, prachtige lengte
T buitengewoon goed in balans

****+ Alfa Crux Malbec 2006, Bodegas y Viñedos O. Fournier, Mendoza
www.ofournier.com
Van 100% malbec, uit wijngaarden in het Uco dal (La Consulta, Mendoza), op circa 1.200
m hoogte. Daardoor en het door woestijnachtig klimaat ontstaan temperatuurverschillen
van 20-25°C tussen de snikhete dagen en de koude nachten. Dit zorgt voor extra kleur-,
geur- en smaakconcentratie in de druiven. De bodem is arm en bestaat uit zand en
stenen, garant voor een goede drainage, noodzakelijk tijdens de zomer. De combinatie
van beperkte neerslag, zon, verkoelende winden en irrigatie met zuiver dooiwater uit de
Andes geeft perfect rijpe en gezonde druiven. Er wordt voorlopig nog gewerkt met 12
streng geselecteerde druivenverbouwers, die zich moeten houden aan het beleid van de
producent: gemiddeld 1-1,5 kilo druiven per wijnrank, extra zorg voor de wijngaarden,
korte snoei, groene oogst, handmatige pluk, etc. Na een selectie van de trossen in de
wijngaard en de wijnkelders worden deze via zwaartekracht vervoerd, zonder te pompen.
Inweking 5 dagen bij 6-8°C. Gisting op de schillen gedurende 7 dagen in rvs tanks bij
28C. Totaal 28 dagen op de schillen. Opvoeding 20 maanden in nieuwe barriques, 80%
Frans en 20% Amerikaans. Niet gefilterd. Alc. 14,5%. Importeur: Résidence Wijnen €
25,00.
cederhout, tabak en chocolade. Veel hout in zijn jeugd, maar het rijpe fruit neemt snel de
overhand, ondersteund door een frisse en elegante zuurgraad. Een en al fluweel in de
lange, verfijnde en gulle finale.
K zeer diep, met iets meer verkleuring
G levendig, elegant, verfijnd, aromatisch, rijp fruit
S rijp, zoetig fruit van kersen en pruimen met een mooie zuurgraad, zachte versmolten
tannines en een heerlijke kruidigheid
A erg lang, met ceder, chocolade en weelderig fruit, iets meer drogende dan de vorige
wijn
T krachtig, complex, erg mooi fruit concentraat, wat zwaar door het hout
****- Canale Black River ‘Reserve’ 2004, Bodega Humberto Canale, Rio Negro,
Patagonië
www.bodegahcanale.com
Van 100% Malbec uit eigen wijngaarden in General Roca, Alto Valle del Río Negro. Eind
maart met de hand geplukt. Rendement 75 hl/ha. Koude inweking op de schillen
gedurende 48 tot 72 uur. Vergist gedurende 12 dagen bij 25° tot 27°C op betonnen
cuves, met regelmatig oversteken. Rijping in dezelfde cuves, geen houtopvoeding.
Ongefilterd. Alc. 13,7%. Importeur: Ad Bibendum € 24,90.
K gemiddelde tot goede concentratie met iets evolutie
G zwarte bessen, frambozen, pruimen, animaal, paddestoelen, kreupelhout
S specerijen, munt, zachte tannines, heeft al wat fruit
verloren
A tamelijk goede lengte met wat drop aan het eind
T een andere stijl malbec, doet wat denken aan
Rhônewijn-oude-stijl, nu drinken
FLIGHT 5 – Nieuw-Zeeland en Zuid-Afrika
**** Esk Valley Malbec 2009, Gimblett
Gravel/Hawkes Bay www.eskvalley.co.nz
Esk Valley werd opgericht in 1933. De betonnen
gistingstanks uit die tijd worden nog steeds gebruikt,
naast rvs tanks die later werden aangeschaft. Pas eind
jaren 70 werd begonnen met de productie van
tafelwijnen, tot dan werden alleen versterkte wijnen
gemaakt. De laatste 20 jaar is de kwaliteit sterk
verbeterd. Deze malbec wordt gebruikt in de blend
Merlot-Cabernet Sauvignon-Malbec. Alc. 14%.

Vatmonster, rechtstreeks aangeleverd door de producent i.s.m. importeur Groupe LFE.
K diep tot zeer diep
G levendig, karaktervol zwart fruit met complexe accenten van munt, leer, specerijen en
wild
S zachte, zoetige, rijpe inzet van vlezig fruit, waarbij een groen accent verfrissend werkt
naast aroma’s van leer, wild en peper
A flinke lengte
T prachtige, complete terroirwijn, met complexe tonen
**** De Toren Malbec 2005, De Toren Private Cellar, Stellenbosch, Zuid-Afrika
www.de-toren.com
Deze malbec, uit het archief van de winery, vormt elk jaar onderdeel van de blend De
Toren Fusion V. Werd rechtstreeks aangeleverd door de producent in samenwerking met
importeur Wijnkooperij De Lange. Opgevoed op Amerikaans eiken.
K zeer compact
G krachtige aroma’s, een explosie van leer en wild, alles zeer geconcentreerd
S fris en rijp fruit, zacht en geschakeerd, karaktervol geheel, hoge zuurgraad, tabak
A erg lang, met teer en medicinale tonen
T het hout staat nu wat op de voorgrond, het fruit is iets verdwenen
De Toren Fusion V – jaargangen 1999 t/m 2005