Vernietiging arbitraal vonnis en motiveringsgebreken: de ... - Stibbe

Nieuwsbrief NbBW
arbiters hebben miskend dat het GHvJ het causaal verband
slechts aannemelijk achtte, maar niet als vaststaand
aannam.
Het GHvJ stelt voorts dat arbiters de causaliteitsverweren
van SFT zodanig gebrekkig hebben beoordeeld
dat het arbitrale vonnis niet aan de minimumeisen van
motivering voldoet, althans dat de arbiters hebben nagelaten
om te beslissen over het met deze verweren aan de
orde gestelde geschilpunt.
Het GHvJ wijst daarom de vordering van SFT tot vernietiging
van het arbitraal vonnis toe.
A-G
De A-G besteedt in zijn conclusie expliciet aandacht aan
de ‘ruimte voor twijfel’ of de maatstaf die de Hoge Raad
in ‘Benetton III’heeft gehanteerd ook geldt onder het oude
Nederlandse recht en derhalve ook in het in deze zaak toepasselijke
Antilliaanse recht. Uit de conclusie volgt mijns
inziens dat de A-G aanneemt dat ‘Benetton III’ ook geldt
voor wat betreft het oude Nederlandse recht.
De A-G volgt niet het oordeel van het GHvJ dat arbiters
hebben nagelaten over de causaliteitsverweren te oordelen.
Nu arbiters in hun vonnis uitgegaan zijn van causaal
verband tussen de bezwaardheid van het onroerend
goed en het afketsen van de verkoop, is het arbitraal vonnis
met redenen omkleed. De loutere verwijzing naar een
bepaalde premisse (namelijk dat op grond van de eerdere
uitspraak van het GHvJ moet worden aangenomen dat
van causaal verband sprake is) kwalificeert in de optiek
van de A-G als een motivering, ook al zou deze premisse
onjuist zijn.
Volgens de A-G legt het GHvJ de lat voor rechterlijke
toetsing van arbitrale vonnissen te hoog, omdat bij hantering
van het criterium van het GHvJ niet onderzocht wordt
of het arbitrale vonnis op een bepaald punt een beslissing
inhoudt die aan de motiveringseis voldoet, maar of deze
beslissing inhoudelijk juist en voldoende daadkrachtig
gemotiveerd is. De A-G houdt onverkort vast aan ‘Benetton
III’.
De A-G behandelt voor de volledigheid tevens de
vraag of, indien de deugdelijkheid van de motivering
marginaal getoetst wordt (volgens de norm van Snijders),
het arbitraal vonnis dient stand te houden. De A-G beantwoordt
deze vraag bevestigend: de motivering van arbiters
is niet ‘apert onbehoorlijk’.
Hoge Raad
De Hoge Raad neemt de conclusie van de A-G niet over,
maar verstaat het vonnis van het GHvJ aldus, dat arbiters
een onjuiste uitleg hebben gegeven aan het vonnis van het
GHvJ van 6 november 1998 en dat dit moet leiden tot de
slotsom dat arbiters dit oordeel niet naar behoren hebben
gemotiveerd nu hieraan een onjuist uitgangspunt ten
grondslag ligt. Arbiters hebben de vereiste causaliteit weliswaar
gemotiveerd, maar een verkeerd uitgangspunt
gehanteerd. Om die reden is de Hoge Raad van oordeel
dat het GHvJ terecht heeft geconcludeerd dat de vereiste
motivering ontbrak.
Conclusie
Heeft de Hoge Raad met dit arrest afstand willen nemen
van de norm van ‘Benetton III’: geen inhoudelijke toetsing
van de motivering van een arbitraal vonnis? In het
licht van het voorgaande ben ik geneigd om de vraag of
de Hoge Raad in dit arrest de principiële maatstaf van
‘Benetton III’ heeft genuanceerd in de door onder meer
annotator Snijders voorgestane zin ontkennend te beantwoorden.
In afwijking van de A-G overweegt de Hoge
Raad weliswaar dat arbiters een onjuist uitgangspunt aan
de beoordeling van het punt van de causaliteit ten grondslag
hebben gelegd, en bij eerste lezing van het arrest zou
men kunnen menen dat daarmee de weg naar inhoudelijke
toetsing is opengesteld. De Hoge Raad stelt echter duidelijk
dat in het litigieuze arbitrale vonnis ‘de vereiste
motivering ontbreekt’, zonder dat ook maar op enigerlei
wijze wordt gesuggereerd dat ‘Benetton III’als uitgangspunt
wordt verlaten en ook zonder dat begrippen als ‘apert
ondeugdelijke motivering’ worden gehanteerd. Zou de
Hoge Raad anders zijn gaan denken over de marginale
toetsing van de inhoud van een arbitraal vonnis vanwege
motiveringsgebreken, dan zou ik aannemen dat de dragende
overweging van dit arrest anders zou zijn geformuleerd.
Mr. K.N. Claassens, advocaat bij Stibbe te Amsterdam
Bewijslastverdeling bij een
beroep op art. 3:70 BW
HR 20 februari 2004, RvdW 2004, 36
De vraag of er sprake is van onbevoegde vertegenwoordiging
of niet, doet zich met regelmaat voor in de praktijk.
In het bijzonder jurisprudentie rond de kwestie of er
sprake is van schijn van volmachtverlening trekt de aandacht.
Wanneer er geen sprake is van een schijn van volmachtverlening,
rijst de vraag op welke wijze de schade
kan worden verhaald. De wet geeft hiertoe een voorziening
in art. 3:70 BW. Ingevolge dit artikel kan de schade
worden verhaald op degene die zich heeft voorgedaan als
NbBW maart 2004, nr. 3 43