Verpleegkunde

Stagenota HBO-V 76
Het Burgerlijk Wetboek (art. 6:162) noemt een inbreuk op een recht van een ander, een handelen
of nalaten in strijd met een wettelijke plicht of wat volgens het ongeschreven recht ook in het
maatschappelijk verkeer betaamt een onrechtmatige daad. Ook deze regels zijn direct van
toepassing op verpleegkundig handelen.
Conclusies
Iedereen mag verplegen, slechts een gediplomeerde HBO-V-er mogen zich "verpleegkundige"
noemen;
- Iedereen mag geneeskundige behandelingen verrichten, uitgezonderd de "voorbehouden
handelingen";
- Verpleegkundigen mogen deze handelingen onder voorwaarden (toezicht en tussenkomst van de
arts) verrichten;
- Voor een functioneel zelfstandig verrichten zijn extra voorwaarden geformuleerd in een algemene
maatregel van bestuur (denk aan de voorwaarden voor een bekwaamheidsverklaring);
- Verpleegkundig handelen omvat ook zorgvuldig en respectvol omgaan met de ander en zijn
rechten.
Gedurende de opleiding mag er niet zonder meer vanuit gegaan worden dat je de handelingen die
je worden opgedragen, reeds beheerst. De gegeven opdrachten zullen in overeenstemming moeten
zijn met het niveau van de stageperioden en de reeds verworven ervaring. Het verrichten van
geneeskundige handelingen tijdens de stageperiode is alleen mogelijk binnen het kader van art. 38
Wet BIG en met duidelijke aanwijzingen en onder voldoende toezicht op de uitvoering. Bij de
minste twijfel zal je moeten weigeren de opdracht uit te voeren.
Het verstrekken van een bekwaamheidsverklaring (zie mogelijkheid 1) aan studenten lijkt niet de
bedoeling van de wet te zijn, daar in art. 39 registratie als verpleegkundige als voorwaarden wordt
gesteld.
Een student die een opdracht accepteert die in feite, gezien zijn opleidingsniveau en ervaring
"boven zijn macht" ligt, is voor de correcte uitvoering van deze opdracht medeverantwoordelijk,
hetgeen kan leiden tot strafrechtelijke of civielrechtelijke aansprakelijkheid.
De praktijkinstelling is (mede) aansprakelijk voor het werk dat geleverd wordt door de student die
bij hen stageperiode loopt.
Juridisch vallen studenten Verpleegkunde nog niet onder de Wet BIG, maar ze hebben wel te maken
met de strekking van de wet. Daarom is het belangrijk goede afspraken te maken met de
werkbegeleider over het uitvoeren van voorbehouden handelingen (injecteren sc/im/iv, maagsonde
inbrengen, blaaskatheter inbrengen, venapunctie uitvoeren, infuus inbrengen en hielprik bij
pasgeborenen). Al het bovenstaande is ook van toepassing op het uitzetten, contoleren, geven en
toedienen van medicijnen! Veel instellingen hebben hierover afspraken op papier staan.
Het is in het kader van de wet BIG belangrijk dat gehandeld wordt volgens het in de instelling
gebruikte protocol.
76