Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
Jezus herinterpreteert<br />
dan het<br />
ius talionis<br />
vanuit het<br />
dubbele<br />
liefdesgebod<br />
De vlakte<br />
van Ginossar<br />
(G<strong>en</strong>esareth)<br />
vanaf de Berg der<br />
zaligspreking<strong>en</strong><br />
t<strong>en</strong>d<strong>en</strong>s van eerlijkheid ín barmhartigheid<br />
radicaal door op basis van de<br />
zaligspreking<strong>en</strong> – Gód neemt het voor<br />
je op, daardoor kun jij prioriteit gev<strong>en</strong><br />
aan vergeving, verdraagzaamheid <strong>en</strong><br />
zelfverlooch<strong>en</strong>ing. Hij herinterpreteert<br />
dan het ius talionis vanuit het dubbele<br />
liefdesgebod, zoals je het eig<strong>en</strong>lijk ook<br />
al vindt in Leviticus 19:18: Gij zult niet<br />
wraakzuchtig <strong>en</strong> haatdrag<strong>en</strong>d zijn teg<strong>en</strong>over<br />
de kinder<strong>en</strong> van uw volk, maar uw naaste<br />
liefhebb<strong>en</strong> als uzelf: Ik b<strong>en</strong> de Here. Waarbij<br />
wel bedacht moet word<strong>en</strong>, dat de Bergrede<br />
in eerste instantie de lev<strong>en</strong>sstijl<br />
tek<strong>en</strong>t van zijn volgeling<strong>en</strong> <strong>en</strong> binn<strong>en</strong><br />
zijn geme<strong>en</strong>te. Ook in de Bergrede<br />
blijft de Here Jezus t<strong>en</strong> slotte sprek<strong>en</strong><br />
over ‘de rechter’ (Matt.5:25). K<strong>en</strong>nelijk<br />
houdt deze in het publieke domein e<strong>en</strong><br />
legitieme plaats.<br />
Deze lijn zou e<strong>en</strong>voudig door te trekk<strong>en</strong><br />
zijn naar de nieuwtestam<strong>en</strong>tische briev<strong>en</strong>.<br />
In het licht van “Mij komt de wraak<br />
toe, Ik zal het vergeld<strong>en</strong>, spreekt de Here.”<br />
(Rom.12:19b, vergelijk Deut.32:35)<br />
blijft wel de overheid e<strong>en</strong> wreekster<br />
(Rom.13:4) maar moet<strong>en</strong> broeders <strong>en</strong><br />
zusters ge<strong>en</strong> kwaad met kwaad vergeld<strong>en</strong><br />
<strong>en</strong> zelfs het goede voorhebb<strong>en</strong> met<br />
alle m<strong>en</strong>s<strong>en</strong> (Rom.12:17).<br />
E<strong>en</strong> stap terug<br />
Het moet intuss<strong>en</strong> wel als e<strong>en</strong> duidelijke<br />
stap terug word<strong>en</strong> beoordeeld, dat<br />
ruim zes eeuw<strong>en</strong> na Christus de profeet<br />
Mohammed de Jod<strong>en</strong> op dit punt<br />
oproept weer naar hun eig<strong>en</strong> heilige<br />
Thora te luister<strong>en</strong> (Soera 5.45). Volg<strong>en</strong>s<br />
Mohammed is de wet van de vergelding<br />
intuss<strong>en</strong> als het ware in veiligheid<br />
gebracht bij de islam. E<strong>en</strong> stap terug,<br />
omdat de Koran weliswaar ruimte laat<br />
voor e<strong>en</strong> geldelijke schadeclaim <strong>en</strong> voor<br />
vergeving maar nadrukkelijk ook voor<br />
e<strong>en</strong> letterlijke toepassing van het ‘oog<br />
om oog, tand om tand’. Het lijkt er zelfs<br />
op, dat Mohammed na zijn gedwong<strong>en</strong><br />
verhuizing van Mekka naar Medina tot<br />
e<strong>en</strong> letterlijke toepassing meer g<strong>en</strong>eigd<br />
is geraakt. Als die indruk juist is, valt<br />
dus bij de islam e<strong>en</strong> t<strong>en</strong>d<strong>en</strong>s naar<br />
minder m<strong>en</strong>selijkheid waar te nem<strong>en</strong>.<br />
En dan kan ook voor e<strong>en</strong> doorbreking<br />
van de geweldsdynamiek in het Midd<strong>en</strong>-Oost<strong>en</strong><br />
inderdaad meer word<strong>en</strong><br />
verwacht van de Joods-christelijke dan<br />
van de islamitische traditie.<br />
1 Schriftelijke neerslag van de leerstelling<strong>en</strong> van joodse geleerd<strong>en</strong> tot aan het eind van de tweede eeuw.