inhetvondelpark1901-heruitgave2013

De kleur en de aangename geur der ahorn-bloemen lokt op
zonnige dagen duizenden insecten, meest vliegen, bijen en
hommels, die er een gezoem aanheffen of het al midden in
den zomer was. De vliegen, zoo wordt ondersteld, komen af op
de zwakke aasgeur der bloemen, terwijl ook de kleur in overeenstemming
zou zijn met den smaak der vleeschvliegen.
Waarom die ahorns of acers in ’t Nederlandsch ook eschdoorns
heeten weet ik niet; op een esch met doorns lijken ze
in geen geval; ook moet dat oude woord „doorn” eigenlijk
niets dan „boom” beteekenen; maar dan zou een eschdoorn en
een esch hetzelfde zijn, en dat weet ieder schoolkind u tegenwoordig
wel beter te vertellen. De naam Sycomore is in Zuid-
Europa meer algemeen, de Franschen noemen hem érable sycomore.
Een meer verklaarbaren naam, dien van „Spaanschen Aak”
draagt een soort van ahorn met kleinere bladeren, die stompe
punten hebben; een heel rijtje ervan vindt u langs het pad dat
van het Hulstbrugje noord-west-waarts naar den zijweg terug
voert, het Aken-laantje; daar dicht bij, schuin tegenover de zitbank,
staat ook die vreemde els met ingesneden bladeren. De
schors vertoont dezelfde eigenaardigheid als de kurkiep. Gelukkig,
dat de ahorns altijd te onderscheiden zijn aan blad en
vrucht, anders was het moeilijk de boomen in ons park te leeren
kennen, zooveel ahorn-soorten zijn er.
www.inhetvondelpark.nl
Maar de twee aan twee tegenover elkaar geplaatste vijfhoekige
bladeren, hetzij dan diep of ondiep ingesneden, en vooral
de gevleugelde vruchtjes zijn kenmerkend voor alle eschdoorns.
De vruchtjes kent u wel; bij duizenden liggen ze in ’t
park op de paden verspreid, als de zomer voorbij is; het zijn
die vleermuisjes of vogeltjes, waarmee de kinderen zoo gaarne
spelen, door ze omhoog te werpen. Kringelend zweven ze dan
neer soms heel ver weg. Ze zitten altijd twee aan twee verbonden,
met de zaaddoosjes tegen elkaar. Om ze te laten draaien,
moet ge ze scheiden.
Een platter zaadbolletje en een kleiner en smaller vleugeltje
hebben de esschevruchten. In heele dotten, bruin als verdord
loof, ziet ge ze den halven winter door aan de kale esschetwijgen
hangen. Ze draaien ook wel neer, als ge ze omhoog geworpen
hebt, maar niet zoo mooi als de eschdoornvruchten.
Merkwaardig is het, dat we in ’t voorjaar overal in ’t park
ontkiemde eschdoornvruchtjes vinden; als de schoffel ze een
poosje spaart zijn ’t al duidelijk jonge eschdoornboompjes,
maar zelden of nooit zien wij hier jonge esschen.
Houden eschdoorns (ahorns) en platanen zich aan den vijfhoekvorm,
een andere boomensoort, de populier, huldigt den
driehoek in zijn bladeren. Al zijn bij sommige soorten de punten
wat stomp, zoodat het blad den cirkel nadert (ratelpopulier),
de regelmatige driehoek is altijd hier of daar aan een
twijg te vinden. En behalve dat, kenmerken zich de populieren
door een langen, platten en slappen bladsteel.
Aan deze laatste omstandigheid danken deze boomen de beweeglijkheid
van hun gebladerte; populieren hebben een
stem, meer dan andere boomen; steeds fluistert hij, al is het
bijna bladstil; steekt de wind op, dan ruischt en zwatelt het
47