Klik hier - Noom

De keuze voor de groep 50+ migrantenvrouwen is ingegeven door de overweging dat
vrouwen op deze leeftijd nog ‘tijd’ hebben om zich voor te bereiden op hun oude dag.
Dat maakt het project met name geschikt voor oudere vrouwen van Turkse, Marokkaanse
en Kaapverdiaanse herkomst. Met hen is het programma ook uitgebreid
uitgetest. Ook voor andere groepen waar vergelijkbare problematiek speelt, zoals
Chinese, Filippijnse en verschillende vluchtelingengroepen, sluit deze methodiek
goed aan.
Voor mannen in de migrantengemeenschappen heeft Oud en wijs genoeg! eveneens
veel te bieden. Ook zij verkeren vaak in een sociaal isolement, al ziet dat er
soms anders uit dan bij vrouwen. Mannen gaan meestal meer op stap buitenshuis,
maar komen dan nog niet vanzelf in aanraking met goede en passende informatie
en voorzieningen in de buurt. Voor hen is het evenzeer belangrijk om zich te buigen
over de vraag op welke wijze zij oud willen worden. De uitgangspunten van de methodiek
kunnen ook in mannengroepen en gemengde groepen gevolgd worden, maar
het kan zijn dat beter andere werkvormen gekozen kunnen worden. Dat vraagt om
nadere uitwerking.
Tot slot behoren ook familieleden tot de doelgroepen van Oud en wijs genoeg! In de
praktijk zullen dat meestal de dochters zijn die zich willen laten betrekken bij het proces
dat hun moeders doormaken. Maar het is goed denkbaar dat verdere uitwerking
van de methodiek in programma’s voor mannen- en gemengde groepen ook zonen
zal aanspreken.
2.3. Uitgangspunten van de methodiek
De methodiek van Oud en wijs genoeg! is gebaseerd op de pijlers kracht en verbinding.
Meer concreet gaat het over de volgende elementen.
Lotgenotencontact
Praten over de oude dag raakt aan allerlei gevoeligheden. Er leven allerlei verwachtingen
naar de kinderen toe, maar onduidelijk is of die daaraan tegemoet kunnen/
willen komen. Er heerst vaak een sfeer van: Komt tijd, komt raad. Geloofsopvattingen
kunnen een rol spelen: ‘God of Allah zorgt voor mij, ik mag daar geen vragen bij
stellen’.
Gesprekken tussen leeftijdgenoten onderling kunnen de gêne om over gevoelige
onderwerpen als geld, afhankelijkheid en onzekerheid om over de toekomst te
praten overwinnen. Ontdekken dat anderen met dezelfde vragen worstelen biedt
herkenning. En erachter komen dat anderen vanuit eenzelfde achtergrond er anders
mee omgaan en andere keuzes maken kan de horizon verbreden.
Uitgaan van eigen kracht
Voorop staat dat de deelneemsters zelf aan de slag gaan: zelf en vóór zichzelf bedenken
hoe zij de toekomst voor zich zien en onderzoeken wat daarvoor nodig is. De begeleidsters
hebben niet met een vingertje gezwaaid en verteld wat de deelneemsters
allemaal niet goed doen. Zij stimuleren hen tot introspectie en exploreren. Ze zoeken
juist aansluiting bij sterke en positieve kwaliteiten en ervaringen die de vrouwen met
zich meedragen. Verbinding maken met de culturele belevingswereld en bagage van
de deelneemsters is een voorwaarde voor succes.
Gesprek tussen de generaties
Besluiten worden - al zijn ze nog zo simpel - vrijwel altijd in familieverband genomen.
De ervaring leert dat er vaak onuitgesproken verwachtingen leven bij ouderen naar
hun kinderen toe. Omgekeerd hebben kinderen hun eigen ideeën over hun betrokkenheid
bij de toekomst van hun ouders. Daarom is het belangrijk om familieleden te
betrekken bij de ‘voorbereiding op de oude dag’, met name die familieleden van wie
op korte of lange termijn mantelzorg verwacht wordt. Oud en wijs genoeg! helpt het
gesprek tussen de generaties op gang te brengen in een veilige omgeving.
Over de drempel
Keuzes maken ten aanzien van de toekomst hangt voor een deel af van de kennis
waarover je beschikt. Oudere migrantenvrouwen hebben vaak een zeer beperkte
kennis van de voorzieningen in Nederland. Er is sprake van veel vooroordelen ten
aanzien van de ouderenzorg. Deze vooroordelen gaan enerzijds terug op verouderde
beelden die men heeft van voorzieningen in het land van herkomst. Anderzijds heeft
men het idee dat in Nederland ouderen door hun familie liefdeloos worden achtergelaten
in tehuizen.
Daarom is daadwerkelijk kennismaken met voorzieningen heel belangrijk. Het gaat
vaak om een letterlijk ‘over de drempel’ helpen. Het tot stand brengen van deze
verbinding vormt eveneens een essentieel onderdeel van het project.
12 13