Verslag bezoek aan De Kleine Aarde. Datum: 27 juni 2009 ...

Verslag bezoek aan De Kleine Aarde.Datum: 27 juni 2009Programma:13.30-14.00 uur Ontvangst met koffie en thee op 'De Kleine Aarde'14.00-14.30 uur Inleiding over ontstaan en invloed van 'De Kleine Aarde' opons denken over het milieu14.30-15.30 uur Lezing over zonnecellen van Helianthos door Gert-JanJongerden, directeur HelianthosPauze16.00-17.00 uur Twee lezingen die parallel lopen:- 'Kleine windmolens, heeft straks iedereen een kleine molenop zijn huis?' door Frits Ogg, directeur O2G Sustainable- 'Vergisting van afval en toepassing van micro warmtekrachtdoor huishoudens en kleine bedrijven' door Bart van Beers,senior consultant/partner Ingenia Consultants & Engineers17.00–18.00 uur Bezoek en rondleiding eco-park 'De Kleine Aarde'18.00-19.30 uur Diner dat bereid is tijdens de kookworkshop met eentoelichting door de kok van 'De Kleine Aarde' over biologische voeding19.30 uur Einde programmaHet merendeel van de presentaties is te bekijken met de link op onze webpagina“verslagen”.Op 27 juni 2009 heeft de afdeling een bezoek gebracht aan De Kleine Aarde teBoxtel. Dit was en bijzonder bezoek omdat deze middag ook de partners van deleden waren uitgenodigd. Naast deelname aan de lezingen was het ook mogelijkeen kookworkshop biologisch koken te volgen.Er waren 45 deelnemers en wij kunnen terug kijken op een bijzonder geslaagdemiddag met aansluitend een heerlijk diner dat verzorgd was door de kokersonderleiding van de kok van De Kleine Aarde. Het prachtige weer zorgde dezedag voor een extra dimensie.De middag begon met een levendige uiteenzetting van Jan Juffermans over hetontstaan van De Kleine Aarde en hun betekenis en invloed op onzesamenleving. De Kleine Aarde werd in 1973 opgericht toen het denken overmilieuvriendelijke alternatieven nog in de kinderschoenen stond. Dingen die nual heel gewoon zijn, zoals moderne windmolens, zonnecollectoren, vegetarischeten, waren toen nog heel vreemd. Er werd volop geëxperimenteerd op hetgebied van alternatieve energiebronnen, anders bouwen (wat we nu duurzaambouwen noemen), biologische landbouw en milieuvriendelijkevoedingspatronen. Er werden veel informatie en voorbeelden verschaft. Janlegde uit dat De Kleine Aarde zich tegenwoordig voornamelijk richt op educatie

en dat het is geëvolueerd tot een ecopark dat inspireert om duurzaam te leven.De naam refereert aan het feit dat onze aarde te klein is om alle aardbewoners opeen welvaartspeil te laten leven als wij dat in Nederland (of andere welvarendelanden) gewend zijn. Daarvoor is een model uitgewerkt van de voetafdruk,daarmee kun je uitrekenen hoeveel hectare cultuurgrond er nodig is voor jouwbestaan. Een praktische maatstaf die inmiddels wijd verspreid is.Hierna was er een lezing van Gert Jan Jongerden, directeur van Helianthos. Hijheeft uitvoerig gesproken over de flexibele zonnecellen die door Helianthosgeproduceerd worden in hun proeffabriek in Arnhem. Dit proces bevindt zichnog in een ontwikkelingsfase. Momenteel worden er al proeven genomen opgrote dak oppervlakken van gebouwen van de NUON. Gert Jan Jongerden stonduitvoerig stil bij de ontwikkeling en productie van deze zonnecellen. Ookkwamen de technische details ruimschots aan de orde. Zo zit het wel goed metde terugverdientijd van de energie die nodig is voor het produceren van dezonnecellen, deze is kleiner dan een jaar. Met de economische terugverdientijdis het nog wat anders gesteld, maar daar zal door schaalgrootte vooruitgangworden geboekt. De levensduur van de zonnecellen is voor twintig jaargegarandeerd.Na een pauze waren er twee parallel lezingen.De ene werd verzorgd door ons lid Frits Ogg over de zin en onzin van hetgebruik van kleine windmolens op of nabij huizen in de bebouwde kom. Fritsheeft aan de hand van duidelijke beelden uiteengezet met welke factoren enomstandigheden rekening gehouden moet worden bij het gebruik van kleinewindmolens. Deze zijn niet alleen van technische aard, maar ook vanwege debenodigde vergunningen is toepassing niet zonder meer mogelijk. De conclusiewas voor iedereen al duidelijk voordat Frits deze kon presenteren. Het heeftgeen zin om deze toe te passen op of bij de woning. Enkele andere toepassingkwamen ook aan de orde en ook de test opstelling in de provincie Zeeland, waarmomenteel onderzoek wordt gedaan naar diverse soorten en modellen kleinewindmolens. Frits maakte daarbij ook nog duidelijk welke onvolkomen heden erbij dit onderzoek zijn. Een belangrijk punt bij de (onmogelijke)toepassing vanwindmolens bij gebouwen is de turbulentie. Dit ontlokte een van de deelnemersde suggestie dat er een installatie uitgevonden moet worden die heel specifiekdeze turbulentie benut om een roterende beweging te doen ontstaan waardoordan weer elektriciteit gegenereerd kan worden.De tweede lezing werd verzorgd door ons lid Bart van Beers van het adviesbureau Ingenia. Deze lezing ging over de mogelijkheden van energie uitbiomassa voor huishoudens en kleine bedrijven. Daarbij kwamen demogelijkheden van verbranden, vergisten, vergassen en het omzetten naarbiobrandstof aan de orde. Leuk was het onderdeel ruiken en raden waarbij Bart

potjes met biomassa liet rondgaan en waar men kon raden wat dit voor grondstofwas. Uit het verhaal werd duidelijk dat er op het gebied van biomassa voorhuishoudens niet zo veel opties zijn, eigenlijk alleen verbranden. Voor kleinebedrijven zijn er wel interessante mogelijkheden voor vergisting, met name alsmen zit met een afvalstroom met een organische component. Vaak is het dannodig om met aanbieders van afval in de nabijheid contacten te leggen om zo toteen rendabele oplossing te komen. De marktprijzen voor biomassa grondstoffenblijken aardig te fluctueren en worden beïnvloed door de prijs van olie en gas.Hierna werden wij in twee groepen rond geleid door twee vrijwilligers van DeKleine Aarde over het terrein. Ook deze rondleidingen waren erg interessant.Er kwamen velerlei soorten onderwerpen aan de orde, zoals het geweldigewereld wijde gesleep met agrarische producten voor zowel de voeding van demens als die van de varkens tot aan de inrichting van de tuin, moestuin enspeelplaatsen voor kinderen. Zeer deskundig en soms ook erg onthutsend watbetreft de gang van ons voedsel en de impact op ontwikkelingslanden.Na deze interessante rondleiding was er na een drankje het diner dat wasklaargemaakt door een deel van onze deelnemers. Dit was een meer danvoortreffelijk diner met producten die gekweekt waren op het terrein van DeKleine Aarde. Eén en ander werd afgesloten met een nagerecht van eenbietenmoes met frambozen, aardbeienijs, bessen en slagroom. En dit allesnatuurlijk biologisch geteeld.Al met al een zeer geslaagde dag!