25 - Twentevisie

Oud-directeur Larsen van QtecQ bevestigt prijsafspraken in aannemerijOnderzoek naar rolKPMG en ABN-AMROEr is een uiterst vertrouwelijke internenotitie opgedoken bij het faillissementvan QtecQ in Hengelo. Eenzekere mijnheer Paalvast schrijft eenmemo aan zijn superieur C. Sperling(met een afschrift aan directeur Larsen)waarin onomwonden staat dater in het Nederlandse aannemerscircuitprijsafspraken worden gemaakt.“Ik acht het niet onmogelijkdat door The Engineering CompanyQtecQ in het kader van aanbestedingvan projecten prijsafsprakenzijn gemaakt met collegaondernemingen,”zegt Jan van derHel, als curator aangesteld bij ditfaillissement.(door Jan Medendorp)Van der Hel blijkt inmiddels een harde,integere advocaat van het Enschedese kantoorDe Jonge en Peters. Geen sensatiezoeker,maar ook niet erg bang uitgevallen,heeft inmiddels Begemann-topman Jeroenvan den Nieuwenhuijzen aan den lijveondervonden. QtecQ (vroeger Holec Projects)was toentertijd een dochter van hetooit zo roemruchte Begemann. In demaanden voor het faillissement zijn spaarpremiesen ziektekostenpremies niet afgedragenwaardoor de mensen in de zomervan 1998 onverzekerd op vakantie gingen.Daardoor zag Van der Hel zich genoodzaaktals bewindvoerder versneld het faillissementaan te vragen. En daarover zijnuiterst onaardige (veelal telefoon)gesprekkengeweest tussen Van der Hel en Vanden Nieuwenhuijzen, bevestigt FNV-bestuurderVerdijsseldonk die de belangenvan de werknemers verdedigde. “Bij herhalingheeft Jeroen gedreigd met smaadprocessen.”Ook de redactie van dit periodiekheeft een aantal malen een boze (endus dreigende) Van den Nieuwenhuijzenaan de telefoon gehad.A-sociaalBij de afhandeling stuitte Van der Hel opeen groot aantal onduidelijkheden. Zo lijkthet erop dat er nog één of meer bedrijvenvoor in totaal zeven ton aan de faillissementsboedelvan QtecQ hebben onttrokken.Inmiddels heeft Van der Hel aanhoogleraar accountancy prof. drs. J. vanKollenburg gevraagd een diepgaand onderzoekte doen. Van Kollenburg heeft ondermeer naam gemaakt met onderzoeken bijVie d’or en Daf Finance. Dit onderzoekkost naar schatting anderhalve ton en zaleen klein halfjaar duren. Maar over geldhoeft Van der Hel zich geen zorgen temaken. Kredietverzekeraar NCM en deNationale Borgmaatschappij (dochter vanING) hebben toegezegd mee te betalen aanhet onderzoek. Dat is niet verrassend,want juist deze twee organisaties betalenzich scheel aan uitkeringen aan gedupeerdeleveranciers die zich bij de NCM en deBorgmaatschappij hadden verzekerd. Hoea-sociaal dat management van QtecQ was,blijkt wel uit de levering van een fonkelnieuwetelefooncentrale van vier ton diede dag voor het faillissement nog geïnstalleerdwerd. En nooit betaald is inderdaad.NUONOok de NUON wil de onderste steenboven water hebben, want dit energiebedrijfheeft door QtecQ in Flevoland eenwarmtekrachtcentrale laten bouwen dienooit afgemaakt is waardoor ze nu met eenmiljoenenstrop zitten.Het onderzoek zou wel eens tot heelpijnlijke conclusies kunnen leiden. VanKollenburg gaat de exacte oorzaken vanhet faillissement onderzoeken, hij bekijktook of de ondergang onafwendbaar was.En daar wordt het al pijnlijk, want er liggenal onafhankelijke onderzoeken vanbijna een jaar voor het faillissement waaruitblijkt dat het de verkeerde kant op gaat.Terwijl in de laatste gedeponeerde jaarrekening(over 1997) van QtecQ geen enkeleindicatie staat over een mogelijk faillissement.Daarna is dat officieel ook nooitmeegedeeld terwijl dat voor een beursgenoteerdbedrijf toch wettelijk verplicht is.KPMGOp de burelen van de accountant (voorQtecQ is dat KPMG-Enschede, voor BegemannKPMG-Rotterdam) hebben ze hetinmiddels al behoorlijk warm gekregenvan de verslagen van Van der Hel.Het is niet voor niets dat Van der Helaan Van Kollenburg expliciet heeft gevraagdook de rol van KPMG eens te onderzoeken.Van Kollenburg hoeft trouwens nietop zijn knieën voor Begemann, want alsbeursgenoteerd bedrijf zijn de stukken vanBegemann openbaar en de jaarrekeningenvan QtecQ zijn opgenomen in de verslagen.Het zal bij voorbeeld in dit kaderKPMG toch niet ontgaan zijn dat op 12februari QtecQ aan de ABN-AMRO melddeeen 12,8 miljoen verlies geleden te hebbenen in het jaar daarna een maandelijkstekort van een miljoen te verwachten.ABN-AMROOok de rol van de ABN-AMRO wordtonderzocht. De bank was buitengemeengoed op de hoogte van de gang van zaken.In het novembernummer (van 1999) druk-23◆ Curator Jan vander Hel laat eendiepgaand onderzoekdoen door prof.Van Kollenburg naaronder meer de rolvan KPMG en deABN-AMRO bij hetfaillissement vanQtecq. En hij staptenaar de NMA omdathij een kartel in hetaannemerscircuitvermoedt.Twentevisie. 04/2000

25te Twentevisie een aantal vertrouwelijkebrieven af van de bank aan QtecQ waaruitdat bleek. Op verzoek van Van der Helneemt Van Kollenburg dat ook mee. Vooralde additionele zekerheden die in de loopvan 1999 nog door de bank zijn verkregen,irriteren Van der Hel. Een soort voorkenniswaar nu onderzoek naar wordt gedaan.Het is de vraag of Van Kollenburg op allevragen antwoord kan geven, maar definanciële fijnproevers in dit land wachtenwatertandend op zijn bevindingen. WasQtecQ alleen een deelneming, een participatievan Begemann of behoorde het totbedrijfseconomische eenheid van Begemann.Van der Hel heeft ook gevraagd preciesuit te zoeken wie er nou in de periodevan drie jaar voor het faillissement feitelijkde bestuurder had. En dat is belangrijkvoor de bestuurlijke aansprakelijkheid.KartelOok stuitte Van der Hel ergens in een mapbij QtecQ op een uiterst vertrouwelijkenotitie van 14 juli 1999. Een deel daarvanis op deze pagina’s afgedrukt. Die notitielaat aan duidelijkheid niets te wensen teover: er is een kartel in de Nederlandseaannemerswereld. Het circuit is ook nietzo heel groot, er worden prijsafsprakengemaakt waarbij derden worden beloond,afgekocht, zonder dat ze er een dienst ofproduct voor geleverd hebben. In het documentdat door de heren blijkbaar vergetenis door de papierversnipperaar tehalen, wordt een Belgisch bedrijf Abayopgevoerd dat ruim negen ton overgemaaktkreeg. Voor de buitenwereld (deopdrachtgever Rijkswaterstaat, uiteindelijkin dit geval de belastingbetaler) doetAbay niet mee, in de facturenstroom wel.De hele geldstroom wordt door de herengeleid, blijkt uit het stuk. De notitie wasnoodzakelijk omdat Abay problemen veroorzaaktedie een nota bene gerespecteerdbedrijf als Siemens (maar nu een onfrisserol) uiteindelijk een hoop geld heeft gekost.Mijnheer Paalvast heeft laten weten,net als Sperling, dat hij te kort bij QtecQin dienst was om er wat over te kunnenzeggen. Larsen heeft wel toegegeven dathet usance was in het aannemerswereldjeafspraken te maken.NMAVan der Hel is inmiddels met zijn bevindingen,het rapport en uiteraard ook denotitie naar de Nederlandse MededingingAutoriteit (NMA) gestapt met de vraag ditverder te onderzoeken. De NMA is delaatste jaren (naar mate de Europese eenwordingdichterbij komt) zeer actief. Zeligt soms dwars bij fusies en overnames(Wegener weet daar inmiddels alles van)en ook Grolsch heeft een bezoek gehadomdat het vermoeden bestaat dat de bierbrouwersonderling afspraken maken. Ennu dus de aannemers.Wellicht dat het faillissement vanQtecQ toch nog ergens goed voor is geweest.■Twentevisie. 04/2000