Sovon Nieuws 04-08 lr.pdf - SOVON Vogelonderzoek Nederland

3Zeldzame broedvogels 2008:Rode Wouw en Ruigpootuil stelen de show,Grauwe Gors vrijwel uitgestorvenIn het laatste weekend van oktober kwamen de districtscoördinatoren vanhet Landelijk Soortonderzoek Broedvogels (LSB) bij elkaar op de Veluwe.Er werden veel broedvogelnieuwtjes uitgewisseld, waarvan hier een voorlopigoverzicht wordt gepresenteerd. In het broedvogelrapport zal te zijnertijd alles na te lezen zijn.SOVON-Nieuws jaargang 21 (2008) nr 4Juveniele Rode Wouw op het nest,Westerwolde, Oost-Groningen, 14 juli 2008.Foto: André EykenaarTerug van weggeweest: Rode Wouwen RuigpootuilIn Westerwolde, Oost-Groningen, bracht eenpaartje Rode Wouwen één jong groot, eenprimeur voor Noord-Nederland. Vooral in hetoosten en zuidoosten van het land wordenmet enige regelmaat adulte vogels in hetbroedseizoen gezien (deels wellicht broedendin Duitsland, zoals in 2008 in Limburg),maar geslaagde broedgevallen zijn zeldzaam.Van de 10-11 zekere broedgevallen sinds 1976stammen er maar enkele van na de jarentachtig. Sindsdien waren er gevallen in 1991en mogelijk 1998 (matig gedocumenteerd).Dit loopt in de pas met de aantalsontwikkelingin Duitsland.Het andere hoogtepunt was het succesvolbroeden van Ruigpootuilen (zie ook DutchBirding 2008 nr. 5). Een speciale zoektochtop 23 februari in enkele Drents-Friese bossenleverde zowaar een roepende vogel opin Boswachterij Schoonloo Dr. Enkele dagenlater werd het bos afgesloten om de vogel(s)rust te gunnen. Op 5 mei verdween een vogelin een Zwarte Spechten-hol in een beuk enop 10 juni werden in dat nest twee bijnavolgroeide jongen, twee eieren en een dodemuis gefotografeerd! Beide jongen vlogenrond 18-20 juni uit, maar werden gepredeerddoor een Havik (plukresten op 21 juni).In een tweede nest, 18 juni ontdekt in eenbeuk ruim 500 m verderop, werden drie jongengeringd op 9 juli (plukresten van éénjong op 19 juli). De broedgevallen zijn deeerste succesvolle sinds 1971 (halfwas doodjong in Boswachterij Gieten). In 1973-79 en1985-87 werden opnieuw roepende uilengevonden met daarbij twee mislukte broedgevallen(1974 en 1979). De laatste (3) territorialevogels werden gemeld in 1999. Ookin Overijssel, de Veluwe en Limburg werd in2008 gezocht, maar zonder succes. Voorjaar2009 wordt opnieuw gezocht, wie weet watdat oplevert...Andere zeldzame roofvogels en uilenIn de Oostvaardersplassen broedde voor hetderde jaar op rij een paar Zeearenden. Tweejongen kregen rond 1 juli een zilverkleurigekleurring en vlogen kort daarna uit.In het Waddengebied werden slechts 29 territoriavan de Blauwe Kiekendief aangetroffen(2007: 37). Daarbuiten is de soort al jaren zeerzeldzaam, met dit jaar waarschijnlijk alleenin Flevoland nog enkele territoria (2007: 2).Bij Grauwe Kiekendieven was het beeld wisselend,met een topjaar in Flevoland (7 territoria)en Noord-Groningen (7) maar relatieflage aantallen en een zeer matig broedsuccesin het Oldambt Gr. Mogelijk was diteen gevolg van het beëindigen van de braaklegregeling,waardoor nauwelijks muizenbeschikbaar waren.Slechtvalken blijven het goed doen met ditjaar c. 50 territoria (2007: 41).Na jarenlange achteruitgang waren er in 2008weer eens positieve Velduil-berichten: minimaal20 territoria in het Waddengebied (2007:15). Opmerkelijk zijn de maximaal drie vogelsin mei-juni in de Mastenbroekerpolder Ov,waarvan er twee baltsten en één een Buizerdaanviel. Zekerheid omtrent broeden ontbrak.Een Dwergooruil riep van 22 mei tot en met19 juni vrijwel iedere avond in Noordwijk ZH.De vorige territoriale vogel dateert van 10 jaargeleden (Ooijpolder Gl).Grauwe Gors en Kuifleeuwerik op randvan uitstervenHet is onthutsend dat we het in 2008 waarschijnlijkmet één territorium Grauwe Gorsmoeten doen. In de Vughtse Gement NB zonghet gehele voorjaar een vogel die voor zoverbekend ongepaard bleef. In andere gebiedenwaar in 2007 nog langdurig zingende vogelswerden gevonden, bleef het dit keer stil nahalf mei (Zuid Limburg) of was er alleen eeneenmalige waarneming vroeg in het seizoen(Rijnstrangen Gl).Ook de Kuifleeuwerik zit diep in de gevarenzone.Voor zo lang het duurt, houdt hijin ieder geval nog stand in Tilburg (1), DenBosch (1, uitgevlogen jongen), Eindhoven(1?) en Venlo (2-3 waarvan minimaal één metuitgevlogen jongen). Daarnaast was er eenterritorium op de Maasvlakte (o.a. voedseltransport;hier voor het eerst in jaren weereen vogel in het broedseizoen).Nieuwe (onder)soortenEen adulte Grote Aalscholver, de ondersoortvan de Aalscholver die op de Britse Eilandenen in Noord-Europa broedt, werd op 15 meigefotografeerd op een nest in een Aalscholverkolonieop Neeltje Jans Zl. Indien aanvaarddoor de Commissie Dwaalgasten Nederlandse