Zeehonden aan de Belgische kust - Zoogdierwinkel
Zeehonden aan de Belgische kust - Zoogdierwinkel
Zeehonden aan de Belgische kust - Zoogdierwinkel
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
ZwermenHet zwermgedrag bij vleermuizen is inNe<strong>de</strong>rland een nog relatief onbekend fenomeenen is in ons land nog maar weinigon<strong>de</strong>rzocht. Tij<strong>de</strong>ns <strong>de</strong> zwermperio<strong>de</strong>nin <strong>de</strong> nazomer en in min<strong>de</strong>re mate inhet voorjaar komen groepen vleermuizen‘s nachts naar specifieke locaties toe. De<strong>aan</strong>wezige dieren blijken uit een groot<strong>aan</strong>tal verschillen<strong>de</strong> zomerkolonies tekomen uit <strong>de</strong> wij<strong>de</strong> omgeving. Meestalkomen <strong>de</strong> individuen maar één tot drienachten naar een bepaal<strong>de</strong> zwermlocatietoe. Zowel mannetjes, vrouwtjes als jongedieren komen naar zo’n plek toe. Dezwermplekken blijken zeer belangrijk tezijn voor <strong>de</strong> genenuitwisseling tussenver<strong>de</strong>r in het jaar geschei<strong>de</strong>n leven<strong>de</strong> populaties.Op enkele locaties komen dan inenkele weken 10.000-65.000 dieren tezamen.Zwermen<strong>de</strong> gewone grootoorvleermuis. Foto Eric Jansenrosse vleermuizen en op Fort Abcou<strong>de</strong> eengroep gewone grootoorvleermuizen inbomen <strong>aan</strong>wezig. Mogelijk is het <strong>aan</strong>talgeschikte holten in <strong>de</strong> omgeving vaak teklein voor een netwerk van een populatieboombewonen<strong>de</strong> vleermuizen.Conclusies De on<strong>de</strong>rzoeken die <strong>de</strong> afgelopenjaren zijn uitgevoerd laten zien dat<strong>de</strong> forten voor vleermuizen dui<strong>de</strong>lijk meerte bie<strong>de</strong>n hebben dan alleen een goed winterverblijf.Sterker nog, <strong>de</strong> Nieuwe HollandseWaterlinie herbergt een compleetlandschap voor <strong>de</strong> verschillen<strong>de</strong> soortenvleermuizen. De bouwkundige eigenschappenvan <strong>de</strong> gebouwen zijn re<strong>de</strong>lijkuniek en hebben voor veel verschillen<strong>de</strong>soorten veelal <strong>de</strong> gunstige klimaten.Het landschap op en om een fort is ook belangrijk.Delen van <strong>de</strong> omgeving vormenvaak een belangrijk on<strong>de</strong>r<strong>de</strong>el als leefgebiedvan lokale populaties. Daarnaastspeelt <strong>de</strong> begroeiing ook een belangrijkerol voor het klimaat in <strong>de</strong> gebouwen en alsverbinding naar <strong>de</strong> verblijfplaatsen op <strong>de</strong>forten.Gezien <strong>de</strong> vele plannen voor intensievermenselijk gebruik, is het erg belangrijk datvroegtijdig goed vleermuison<strong>de</strong>rzoek wordtuitgevoerd om <strong>de</strong> plannen te kunnen sturen.Dat on<strong>de</strong>rzoek moet zich, zoals blijkt,niet alleen richten op <strong>de</strong> overwinteren<strong>de</strong>dieren. Groepen vleermuizen zijn zeertrouw <strong>aan</strong> hun verblijfplaatsen en komenvaak jaren achtereen terug naar <strong>de</strong>zelf<strong>de</strong>plekken. Wanneer <strong>de</strong> vleermuisfunctiesniet goed wor<strong>de</strong>n meegenomen in <strong>de</strong> planvorming,ontst<strong>aan</strong> er grote risico’s voor <strong>de</strong>vleermuispopulaties in <strong>de</strong> wij<strong>de</strong> omgeving.Hoe ver<strong>de</strong>r? Vleermuizen en nieuweactiviteiten hoeven elkaar niet in <strong>de</strong> weg teForten rond AntwerpenHet Vlaamse verhaal is erg gelijkaardig<strong>aan</strong> het Ne<strong>de</strong>rlandse. Rond <strong>de</strong> stad Antwerpenliggen twee fortengor<strong>de</strong>ls. Dekleinste ‘ring’ bestaat uit bakstenen fortendie rond 1860 wer<strong>de</strong>n gebouwd; <strong>de</strong>grootste ‘ring’ zijn betonnen forten vanrond 1910. Op dit moment brengt <strong>de</strong> provincieAntwerpen <strong>de</strong> verschillen<strong>de</strong> functiesvan <strong>de</strong> forten in kaart. Hiermee wil zeeen plan opmaken waarin om <strong>de</strong> verschillen<strong>de</strong>functies naast elkaar te laten best<strong>aan</strong>zon<strong>de</strong>r dat ze elkaar hin<strong>de</strong>ren. Eenzeer goe<strong>de</strong> kennis over <strong>de</strong> verschillen<strong>de</strong>functies die <strong>de</strong> forten en fortdomeinenvervullen voor vleermuizen is hiervoorerg belangrijk.De Antwerpse forten zijn totnogtoe ookvooral gekend als overwinteringsplaatsvoor vleermuizen. Maar het besef groeitdat ze ook op an<strong>de</strong>re momenten een belangrijkerol spelen in het vleermuisleven.Meer<strong>de</strong>re soorten gebruiken <strong>de</strong>fortdomeinen in <strong>de</strong> zomer als jachtgebie<strong>de</strong>n in <strong>de</strong>zelf<strong>de</strong> perio<strong>de</strong> vin<strong>de</strong>n we in meer<strong>de</strong>reforten groepjes watervleermuizen.Recent on<strong>de</strong>rzoek heeft bovendien <strong>aan</strong>getoonddat er heel wat gezwermd wordtin <strong>de</strong> forten.Kris BoersZoogdier 22-1 pagina 12