13.07.2015 Views

Klik hier voor het antwoord! - Thijs van der Zanden

Klik hier voor het antwoord! - Thijs van der Zanden

Klik hier voor het antwoord! - Thijs van der Zanden

SHOW MORE
SHOW LESS

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

Genealogie <strong>van</strong> Matijs Jan Mollen.laurens VerpannenJan Reepmakersmij present J.C.Crullenberg.Bijlage 26 - Tussen Lensheuvel en Weijereind door J.W. Hagen- 3.1998 3 artikelen over brand De Schéépers 36-37-38bewaarplaats: Reuselarchief: H.W.R.inventarisnr: Sché. 36+37+38 blz. 28 - 32Tussen Lensheuvel en Weijereind --- door J.W.Hagen -- De Schééper 36+37+38 ---Branden en brandbestrijding in Reusel (1)Op 11 februari 1820 verbrandde in Reusel een drie jari meisje. Met nog een an<strong>der</strong> kind thuis zijnde,hadden door on<strong>voor</strong>zichtigheid haar kleertjes vlam gevat. Kermend en roepend waren beide daaropnaar buiten gerend. An<strong>der</strong>e kin<strong>der</strong>en die dicht bij de plaats des onheils op <strong>het</strong> vee pasten, zetteneveneens een keel op, toen ze <strong>het</strong> brandende meisje <strong>voor</strong> <strong>het</strong> huis zagen staan. Antonie Vosters, een boeruit de buurt, was als eerste ter plaatse. Eerst dacht hij nog dat <strong>het</strong> om <strong>het</strong> dochtertje <strong>van</strong> Peeter Michielsging, maar bij na<strong>der</strong> toezien bleek <strong>het</strong> <strong>het</strong> Treesje <strong>van</strong> Looij te zijn. Even later arriveerde ook Catharina<strong>van</strong> Baale. Op de wei waar ze aan <strong>het</strong> werk was had ze wel rook omhoog zien komen <strong>van</strong> Van Looij zijnerf, maar aan<strong>van</strong>kelijk meende ze dat er kin<strong>der</strong>en op den dries vuurtje aan <strong>het</strong> stoken waren. Het geroepen gekerm deden haar echter <strong>van</strong> gedachte veran<strong>der</strong>en, waarna ze onmiddellijk toesnelde. Hulp kon zeevenwel niet meer bieden. Bij aankomst bleek <strong>het</strong> dochtertje <strong>van</strong> Johan Baptist <strong>van</strong> Looij al door haarkleertjes verbrand te zijn (RANB, Rechtelijke archieven in Noord Brabant 1811 - 1838, 747, stukken <strong>van</strong>de officier <strong>van</strong> justitie te Eindhoven 1820)In novenber <strong>van</strong> <strong>het</strong>zelfde jaar vond er opnieuw een brand plaats in Reusel. Deze keer ging <strong>het</strong> om deboer<strong>der</strong>ij op <strong>het</strong> Kippeneind nr. 106, Die <strong>het</strong> gezamelijk bezit was <strong>van</strong> Antonie Lavrijsen, de kin<strong>der</strong>enWouter Kerkhofs en Jan Haaren. Toen laatstgenoemde bezig was met broodbakken ontstond erplotseling brand, om 9 uur 's morgens, als per ongeluk volgens de bronnen. Binnen twee uur was er <strong>van</strong><strong>het</strong> hele pand niets meer over. De schade was enorm. Behalve <strong>het</strong> huis zelf ging er veel meer in vlammenop:110 vaten rogge, 25 vaten boekweit, 32 vaten haver, 16 vaten evie (zwarte haver), 7000 pond roggestro,4000 pond hooi, een veren en een linnen bed, een blauwe lakense rok, een trijpen broek, vijf linnenhemden, wat kin<strong>der</strong>kleren, een kist en een paar stoelen, een ploeg, een eg, een ossenzadel en een dito juk.Slechts een koe, een os en een grote kar bleven gespaard. De totale schade werd achteraf geraamd op875 gulden Hollands geld <strong>voor</strong> de goe<strong>der</strong>en en 500 gulden <strong>voor</strong> <strong>het</strong> huis zelf (RANB, Rechtelijkearchieven in Noord Brabant 1811 - 1838, 747, stukken <strong>van</strong> de officier <strong>van</strong> justitie te Eindhoven 1820).Twee branden in <strong>het</strong>zelfde jaar, allebei ontstaan door on<strong>voor</strong>zichtigheid. De rode haan heeft in Reuselechter wel vaker gekraaid en dat om nog heel an<strong>der</strong>e redenen. Nu eens was er een noodweer in <strong>het</strong> spel,dan weer oorlogsgeweld of opzettelijke brandstichting door een geesteszieke. Huizen, molens, kerken,allemaal zijn ze er wel eens door getroffen. In een serie artikelen zal daar verslag <strong>van</strong> worden gedaan,net als <strong>van</strong> de pogingen <strong>van</strong> de overheid om de bewoners de nodige waakzaamheid tegen <strong>het</strong> euvel bij tebrengen. Begonnen zal worden met een wel heel spectaculaire brand, de grote 'Fransche brandt' <strong>van</strong>december 1688.Franse inval in de KempenEind 1688 dreigde de Republiek in oorlog te komen met de Frankrijk, zoals dat in de jaren zeventig <strong>van</strong>de zeventiende eeuw ook al was gebeurd. Volgens de regels <strong>van</strong> <strong>het</strong> spel diende zo'n strijd <strong>voor</strong>afaangekondigd te worden. Dat gebeurde ook, maar deze keer namen de Fransen wel een heel krappemarge. Nog de dag <strong>van</strong> de oorlogsverklaring zelf viel <strong>het</strong> onverhoeds een achttal Kempendorpen binnenen dat niet met de vriendelijkste bedoelingen. Wat <strong>voor</strong> deining dat teweeg heft gebracht is vrijnaukeurig te reconstrueren.In <strong>het</strong> archief <strong>van</strong> de Staten Generaal bevinden zich enkele zeer sprekende documenten over de inval(ARA,SG,5100 II ((Lias lopende december 1688)). Als eerste een brief geschreven door PetrusStockelmans uit Oirschot, gericht aan zijn va<strong>der</strong> Herman, die zich toen op dienstreis in Den Haag= blad 38 =

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!