NoordNieuws - VNO-NCW Noord

Noordelijke Piek in de Delta het
Het abrupt stopzetten van de subsidieregeling
Milieukwaliteit Elektriciteitsproductie
(MEP) heeft nadelige
gevolgen voor de ontwikkeling van
de noordelijke provincies tot dé
energieregio van Nederland. Ondernemers
die met veel gedrevenheid,
enthousiasme en risico werken aan en
investeren in duurzame energieprojecten
zijn voor vele duizenden euro’s
gedupeerd. Er is hier sprake van onbehoorlijk
bestuur.
Investering in duurzaamheid
In Noord-Nederland is de afgelopen jaren
veel kennis opgebouwd op het gebied
van alternatieve en duurzame energie. In
de prille bedrijfstak van duurzame energie
zijn research en ontwikkeling echter
voortdurend van groot belang willen we
deze kennis kunnen vergroten, inzetten en
exporteren. Duurzame energie is voor ons
en toekomstige generaties noodzakelijk
gezien de beperkingen aan de huidige
voorraden fossiele brandstoffen. In plaats
van een rem op duurzame energie zouden
we een extra stimulans aan het ontwikkelen
van vormen van duurzame energie
moeten nastreven.
Het ontwikkelen van initiatieven op het
gebied van duurzame energie kost echter
veel geld. De kosten gaan daarbij duidelijk
voor de baat uit. Daarbij komt dat er
eerst een leercurve doorlopen moet worden
voordat er sprake kan zijn van een bedrijfseconomisch
rendement. Ook internationaal
gezien is subsidiëren in dergelijke situaties
niet ongebruikelijk. Met het wegvallen van
de MEP-subsidie is nu de kans groot dat
ondernemers en financiers geen investeringen
aan zullen gaan.
Piek in de Delta?
In de afgelopen kabinetsperiode is er een
verschuiving in het regionaal economische
beleid doorgevoerd. Hierbij werd niet meer
VNO-NCW NoordNieuws september 2006
Afschaffing MEP ondermijnt duurzame economie
uitgegaan van achterstandsregio’s maar van
de kracht van bepaalde regio’s. Het Noorden
kreeg drie van de zogenoemde “Pieken
in de Delta”, waarvan energie er één is. Vol
enthousiasme stortte het daartoe opgerichte
Energy Valley zich op de nieuwe opdracht.
De MEP was een belangrijke basis voor
het welslagen van dit energieprogramma.
De vraag is wat er van de initiatieven van
Energy Valley in werkelijkheid terecht kan
komen zonder de MEP regeling.
De energie Piek stoelt zonder MEP-subsidie
nog maar op één peiler, het aardgas.
Op deze enkele peiler kan de piek niet
rusten en zal dus letterlijk en figuurlijk
wegzakken.
Vertrouwen geschaad
Uit reacties van betrokken ondernemers
en organisaties blijkt dat het vertrouwen
in de overheid ernstig is geschaad. Het
besluit kwam voor hen volledig uit de
lucht vallen. De overheid neemt ad-hoc
beslissingen, zonder over de gevolgen voor
het bedrijfsleven na te denken. Een groot
aantal bestaande initiatieven op het terrein
van mestvergisting, biomassacentrales en
windenergie lijdt schade door het besluit.
Een aantal bedrijven heeft al onomkeerbare
voorbereidingen getroffen.
Recente politieke ontwikkelingen
Om de noordelijke verontwaardiging
kracht bij te zetten heeft VNO-NCW Noord
samen met andere partijen (o.a. provincies
Groningen, Friesland en Drenthe, MKB
Noord en LTO Noord) de Tweede Kamer
een petitie aangeboden.
In deze petitie wordt onder meer opgeroepen
een ruimere compensatieregeling
toe te passen, een bredere overgangsregeling
en toewerken naar een houdbare
en bestendige stimuleringsregeling voor
duurzame energie.
Verder liggen in de Tweede Kamer diverse
moties voor die in meer of mindere mate
de minister oproepen om hieraan invulling
te geven. De minister is dus aan zet.
In de sector biomassa, waaronder o.a. mestvergisters
vallen, kon de MEP bijdrage pas
worden aangevraagd als de bouwvergunning
was verkregen. Bij uitbreiding van
een bestaande installatie was de aanvraag
pas mogelijk als de ondernemer kon aantonen
dat het machinepark was afgeleverd.
Uit een inventarisatie in Friesland blijkt
dat voor acht initiatieven op het terrein van
mestvergisting voor meer dan twee miljoen
euro is geïnvesteerd. Voor vier van deze
initiatieven dreigt faillissement als de MEP
bijdrage niet alsnog wordt verstrekt. Ruim
dertig projecten zitten in een vergunningen
traject of hebben al een bouwvergunning.
Gemiddeld is door deze initiatiefnemers al
€ 25.000,- uitgegeven aan leges, advisering
en voorbereidende werkzaamheden op de
bouw.
Verder zijn er in Noord Nederland zo’n
15 initiatieven voor de bouw van biomassacentrales.
Alleen al in Smallingerland
lopen er 3 aanvragen voor een biomassa
centrale. Behalve directe producenten van
groene energie worden ook de toeleverende
bedrijven zwaar getroffen. In Friesland
gaat het om bijvoorbeeld bedrijven die
voor tonnen aan orders in de wacht moeten
zetten, bedrijven die met bedrijfssluiting
te maken krijgen, bedrijven waarvan de
klanten zwaar getroffen zijn en bedrijven
die hun eigen prognose voor uitbreiding
volledig moeten bijstellen
Wat betreft windenergie haalt het besluit
een streep door de bouw van geplande
windmolenparken met als voorbeeld het
initiatief voor zes 3 MW molens in Dongeradeel.
Ook in de provincies Groningen
en Drenthe is de lijst van gedupeerde initiatieven
groot.
Gebrek aan visie en ambitie
In 2003 is de MEP ingesteld om in 2010
de doelstelling van 9% duurzaam opgewekte
elektriciteit te kunnen halen. Het is
goed om te constateren dat deze doelstelling
gehaald gaat worden. Echter sinds