Fruit 4.0 De vruchten van meer technologie

arbeidsbezetting per bedrijf gaat gelijk op met de schaalvergroting en is in 2014 50% groter dan in
2000. De fruitteelt heeft een relatief hoog aandeel betaalde arbeidskrachten, vooral gedurende de
oogstperiode. Veel van deze arbeidskrachten spreken bovendien beperkt Nederlands, wat ertoe leidt
dat er vanuit de werkzaamheden in de boomgaard minder informatie of kwalitatief mindere informatie
terugkomt bij de teler. Dit effect wordt versterkt door de schaalvergroting van bedrijven, waardoor
telers zelf minder van hun boomgaard kunnen waarnemen en afhankelijker zijn van medewerkers.
Figuur 3.8 Arbeid op fruitteeltbedrijven
Bron: CBS, bewerking LEI Wageningen UR via agrimatie.nl.
3.2.4 Behoefte bij fruittelers aan nieuwe, geavanceerde teelttechnieken vanwege
toenemende milieueisen op middelen-, energie- en waterverbruik
De maatschappij verwacht dat er steeds minder druk op het milieu wordt gelegd bij de productie van
goed en (voedsel)veilig fruit. De recente discussie over het gebruik van neonicotinoïden en de
mogelijke impact op bijen is daarvan een goed voorbeeld. Naar verwachting worden er steeds meer
eisen aan middelengebruik gesteld. Zo zal de wetgever minder middelen toelaten, waardoor de teler
vaker moet kiezen uit middelen die minder krachtig zijn. Daarnaast worden de residunormen (de
Maximale Residu Limiet) ook steeds strikter voor wat betreft de normhoogte en het aantal stoffen dat
nog aangetroffen mag worden. Strengere eisen komen niet alleen voort uit wetgeving. Retailers en
andere afnemers stellen residunormen die strenger zijn dan wettelijk voorgeschreven. Voor de export
van fruit verandert er ook veel in de nationale protocollen van de importerende landen die het beeld
voor telers en ketenpartners complex maken (NFO, 2015). De milieubelasting die het gevolg is van
middelengebruik is wel sterk teruggedrongen, met name door maatregelen die drift reduceren.
Het energie- en waterverbruik vertonen een verschillend beeld. Na jaren van daling, is het gemiddeld
waterverbruik per bedrijf recentelijk weer toegenomen. Vooral bij bedrijven die gebruik maken van
natte sorteerinstallaties is het verbruik hoog. Bedrijven zonder deze installaties gebruiken aanzienlijk
minder water. Na jaren van kleine fluctuaties is het energiegebruik recentelijk weer toegenomen.
Gelukkig neemt de efficiëntie ook toe, dus de oorzaak ligt eerder in de toenemende omvang van
bedrijven dan in een hoger energiegebruik per product. Figuur 3.8 schetst het algemene beeld.
24 | LEI Rapport 2016-004