Buiten de Orde 2016 #2

Een voorbeeld van effectief protest leverden
mijnwerkers in de provincie Heilongjiang.
Daar had een staatsbedrijf 100.000 mensen
ontslagen. Onder druk van het protest
erkende de plaatselijke gouverneur dat er
inderdaad achterstallige lonen niet waren
uitbetaald, en dat dit alsnog zou gebeuren
(CNN.com, 30 maart). Gegevens over
arbeidersstrijd in China worden bijgehouden
en gepubliceerd door China Labor
Bulletin (www.clb.hk), een in Hongkong
gevestigde NGO waarop eerder genoemde
nieuwsbronnen hun informatie deels ook
betrekken.
Zuid-Afrika
Nog een land waar vrijwel dagelijks stevige
botsingen tussen actievoerders enerzijds
en kapitalistische eigendom en gezag anderzijds
plaatsvinden: Zuid-Afrika. Stakingen,
demonstraties, en opvallend vaak het
in de fik steken van politieauto's. De ene
keer is het een actie tegen , zoals
aan de Universiteit van Stellenbosch waar
op 10 maart brand gesticht werd in een administratiegebouw.
De andere keer is het
een ‘illegale’ staking van straatvegers. In
Limpopo was op 20 april het afsluiten van
‘illegale’ en dus ‘gevaarlijke’ elektriciteitsleidingen
de aanleiding. Toen de
burgemeester niet kwam opdagen om grieven
in ontvangst te nemen, begonnen
betogers de wegen te blokkeren, autobanden
in brand te steken en stenen te gooien
naar voorbijrijdende auto's. Ze eisten elektriciteit,
waren zelfs bereid ervoor te betalen,
maar zagen zich genoodzaakt tot
aanleg van ‘illegale’ leidingen omdat het
bestuur in gebreke bleef. Zie Dialecticaldelinquents.com
voor vrijwel dagelijkse
updates over dit soort strijd, met speciale
rubrieken over Zuid-Afrika, maar ook over
Frankrijk.
Brazilië
Intussen zindert ook Brazilië van de sociale
spanning. President Rousseff staat onder grote
druk om af te treden wegens een corruptieschandaal.
Maar die druk komt van rechts, van
partijen waarvan evident corrupte kopstukken
zelf onderwerp zijn van corruptieonderzoeken.
Zakelijke belangen zien in het schandaal een
buitenkans op de politieke greep te herwinnen
die ze door de komst van ‘Lula’, boegbeeld van
de sociaaldemocratisch georiënteerde
Arbeiderspartij (PT) en voorloper van Rousseff,
deels waren kwijtgeraakt. Die Arbeiderspartij
bracht verbeteringen voor veel armen, overigens
zonder de greep van de grote bedrijven
fundamenteel aan te pakken. Maar voor rechts
was het idee dat hun hegemonie minder dan
totaal was, al onverdraaglijk. De corruptie
waarvan Rousseff is beschuldigd – waarin ze
overigens van geen enkel concreet feit is
beticht, alleen van indirecte medeplichtigheid
– gaf rechts het voorwendsel om in de aanval te
gaan. Rechts slaagde er op 14 maart in honderdduizenden
betogers de straat op te brengen,
terwijl een openbare aanklager zich
profileerde als kopstuk van het corruptieonderzoek.
Intussen heeft het Huis van Afgevaardigden
voor haar afzetting gestemd. De
hele gang van zaken komt neer op een rechtse
staatsgreep, vermomd als volksopstand. Onder
de gangmakers van het rechtse protest bevinden
zich bedrijven die zo ongeveer letterlijk
slaven in dienst hebben: mensen die gedwongen
en onbetaald werk verrichten, bijvoorbeeld
op sojaplantages. (Greg Grandin,
Thenation.com, 27 april).
Intussen is er echter verzet tegen rechts. Op
31 maart vond een Landelijke dag ter verdediging
van de democratie plaats, een protestdag
tegen de dreigende staatsgreep. Daaraan
namen 700.000 mensen deel, waarvan alleen
al 200.000 in de hoofdstad Brasilia, 50.000 in
Rio de Janeiro en 60.000 in Sao Paolo. (Mstbrazil.org,
1 april). Dit waren nog redelijk
keurige protesten, grotendeels binnen het
tamelijk gezagsgetrouwe raamwerk van
‘democratie’ versus ‘dictatuur’, van parlementair
links tegen hard rechts. Maar ze laten
zien dat een daadwerkelijke staatsgreep
wel eens een sociale explosie kan ontketenen
die het rechtse establishment, dat zich al
vrijwel overwinnaar waant, nog nachtmerries
kan bezorgen.
Mexico
Op 24 april vonden in Mexico omvangrijke
optochten tegen gendergeweld plaats, onder
de noemer #VivasNosQueremos. De acties
vonden plaats in zeker veertig steden.
Gendergeweld heeft in Mexico, net als in
andere landen, een dramatische omvang.
Het aantal aanklachten wegens verkrachting
is jaarlijks 15.000. Dat komt neer
op veertig per dag. Dodelijk geweld tegen
vrouwen trof afgelopen dertig jaar 50.000
vrouwen. Het aantal vrouwen dat zegt seksueel
geweld te hebben ervaren bedraagt 63
procent, in Mexico City zelfs 72 procent.
(Revolution-news.com, 24 april)
Finland
In Finland vond van 22 april tot 1 mei een
‘actieweek tegen kernenergie’ plaats tegen
de Fennovoima-Rosatom-kerncentrale. Bij
het begin van de actie, toen een tiental
mensen aan burgerlijke ongehoorzaamheid
rond de centrale wilden beginnen, ging politie
wild tekeer, waarbij een moeder die
samen met haar dochter aan de actie meedeed,
werd opgepakt nadat een agent haar
met pepperspray had bestookt. De politie
heeft intussen een actiekamp ontruimd.
(En-contrainfo.espiv.net, 25 april en1 mei).
Ondertussen, in Frankrijk... maar dat vergt
een kroniek op zichzelf.
door Peter Storm
2016 - 2 27