Buiten de Orde 2016 #2

komen uit Arabisch sprekende bronnen. In
plattelandsgebieden ver van de kantons,
meer nabij Damascus en Daraa, is sprake
van een beweging met de naam The Day After,
waar communebewegingen en vrouwencomités
gemeenschappen zonder hulp
van YPG of PKK – want aan de andere kant
van allerlei linies –democratische antinomieën
hebben gevormd. Ook zij keren
zich tegen de staat en nemen het recht in eigen
hand.
Buiten Syrië zijn er de communes die zichzelf
bevrijd hebben van IS, al dan niet in
samenwerking met Barzani’s Peshmerga
(Barzani is de eerste minister van de Koerdische
regionale overheid, ).
Op 13 november werd de stad Sinjar door
een gezamenlijk offensief van de YPG en de
Peshmerga op IS heroverd. Bij deze gelegenheid
werd de stad door de YPG aan Barzani
overgelaten, maar daartegenover staat dat
Barzani op 19 maart zijn steun heeft verklaard
aan Rojava’s verklaring van 19 maart
voor een federaal Syrië als de enige oplossing.
Of hij hieruit consequenties trekt voor
het herstel en het bestuur van Sinjar valt
ernstig te betwijfelen, maar misschien
mogen wij hopen op dezelfde Graswurzelrevolution
als bewesten Sinjar plaatsvindt.
Of komen vanuit zekere vluchtelingenkampen
in zijn gebied, waarover in de vorige
geschreven is, bepaalde boodschappen
binnen. Het werkelijke territorium
van de democratische autonomie, soms
in verschillende gradaties, bestaat dus naast
Rojava uit in het Syrische platteland
en grote gebieden in Noord-Irak bewesten
Sinjar.
De kracht van de open diplomatie van Rojava
ligt vooral in zijn propaganda. Daarvan
zijn grote delen al uitgesproken, hetzij als
gedachtegoed van Öcalan, hetzij als nieuwe
ervaringen van nog onbekende opstandelingen.
Door zich te melden bij bestaande instanties
als de Europese Commissie of door
in Rusland een diplomatieke post te openen,
hopen ze ook het wijnglas te gebruiken om
de oorlog te winnen. Heeft het succes? Of is
het tot nu toe gehoorde hoera uit zekere
hoek slechts lippendienst? Als Barzani zich
werkelijk bewust is van wat hij onderschrijft,
zal dat moeten blijken uit concrete
samenwerking met Rojava. Want tot
nu toe zijn de kantons economisch geïsoleerd
door embargo’s, waaraan Barzani zijn
medewerking verleent door de gracht
waarmee hij al vanaf 2014 – al eerder dan
Erdoan – de doorgang vanuit Syrië blokkeert
en dus bijvoorbeeld het herstel van
Kobani belemmert. Die grenzen moeten
open: de economie van Kobani wordt in
leven gehouden door smokkel van schapen
en agrarische producten via de bergen die
niet door de rovende en verkrachtende
Turkse grenspolitie wordt gecontroleerd en
die deel uitmaakt van wat door Erdoan als
guerrilla wordt gezien. Deze solidariteit is
in ieder geval zo productief geweest dat de
communes van de stad in staat zijn geweest
de dorpen in zijn omgeving, die door IS
volledig van hun vee zijn beroofd, van schapen
te voorzien. Maar zolang het embargo
voortduurt, is werkelijke wederopbouw van
Kobani als stad met industrieën en een eigen
bedrijvigheid ondenkbaar. En dat is wat
de buurlanden voorlopig beogen.
Wat de verklaring van 19 maart propageert
is dus niet een autonome deelstaat, zoals
het
bericht, maar het
federalisme, zoals we dat kennen van Bakoenins
in 1848 en
Proudhons oproep over de Italiaanse kwestie
in 1862. Inderdaad: het anarchistische
wereldbeeld! Wat door propagandisten van
de Arabische Liga al ‘een doos van Pandora’
wordt genoemd, die zich zal uitbreiden over
Irak en Iran, maar die alleen maar een eenheid
van sheiks, emirs, sultans en andere
staatshoofden erkent en geen eenheid van
gemeenschappen van onderop die zelf hun
gerechtigheid bepalen. Laat deze doos dus
wijd opengaan!
door Jan Bervoets
30
Buiten de Orde