Buiten de Orde 2014 #1

Demasqué van mogelijkheden
Achterop
In eerste aanzet wilde ik in deze column mijn gedachten laten gaan over het
ritueel van jaarverslagen. Honderdduizenden bedrijven in BV Nederland kwijten
zich jaarlijks vol overgave aan die dure tot wet verheven plicht en presenteren
vervolgens de opbrengst van dat streven (o schande) in diffuse, verdoezelende
cryptografie waarin belangrijke factoren zoals bijvoorbeeld de werkelijke kosten
van milieuvervuiling, dierenmishandeling en mens- en grondstoffenmisbruik diep
verborgen of zelfs niet vermeld zijn.
Zoals het gaat bij supersaaie onderwerpen dwaalden mijn gedachten al snel naar
nut en noodzaak van persoonlijke jaarverslagen. Zou een mens niet op gezette tijden
(minstens jaarlijks) rekenschap moeten afleggen over zijn daden en de motivatie
daarachter? Sterker nog: is die verantwoording geen morele plicht? Je leven ordenen
en betekenis geven door altruïstische en egoïstische daden tegen elkaar af te
strepen? Rekenschap afleggen! Wie kan daar tegen zijn?
En zou het dan niet van nog veel meer verantwoordelijkheid getuigen als dat
persoonlijk jaarverslag zou worden gepubliceerd? Volledige openheid en
transparantie dus. Op straffe van een flinke boete zou je dit zelfs voor iedereen tot
jaarlijkse verplichting kunnen maken, met als ultieme bekroning opname in een
kakelvers op te richten Nationaal Biecht Instituut, het NBI, waarin alle persoonlijke
jaarverslagen van alle bewoners van ons prachtige land op overzichtelijke wijze
gerangschikt een plek zouden vinden. Zo zal iedereen die wil weten wat iemand het
afgelopen jaar in sociaalmaatschappelijk opzicht aan ons land heeft bijgedragen op
eenvoudige manier daarvan kennis kunnen nemen. Even de persoonsgegevens op
je smartphone intikken en je hebt iemands kwaliteiten ter beschikking. ‘O, u rijdt in
uw vrijetijd een zware stankdiesel. Het onkruid rond uw huis wordt met Roundup
bestreden; hoezo last van uw zenuwgestel? In de zomermaanden sociaal niksen op
het strand? Verleent u geen mantelzorg in de winter? U durft!’
Tja, het zal de gesprekken op het werk en in de kroeg zeker een stuk levendiger en
interessanter maken.
Natuurlijk weet ik wat notoire azijnpissers en reaguurders onder de lezers van
Buiten de Orde zullen opmerken. Allereerst de dwarse riedel over aantasting
van privacy. Als iedereen zijn hersenpan binnenstebuiten keert, blijft daarvan
inderdaad niets over. Daarnaast zal de kritiek luiden dat die persoonlijke
jaarverslagen al snel de weg zullen volgen van de jaarverslagen in het bedrijfsleven.
Het Nationaal Biecht Instituut zal tot de nok gevuld zijn met ellenlange
nepverslagen vol met leugens, verdraaiingen en onzinbeweringen. En die leugens,
verdraaiingen en onzinbeweringen zullen temeer onleesbaar zijn door de kromme
volkswijsheden, spelfouten en het krakkemikkig taalgebruik waar een groot deel van
ons volk zich aan bezondigt. Want het opleidingsniveau waarmee jongeren onze
scholen verlaten is zoals iedereen weet ook niet wat het zou moeten zijn.
Natuurlijk hebben de azijnpissers en reaguurders een punt. Al is het maar omdat
niemand na het doorlezen van de eerste alinea
van een dyslectische, leugenachtige apotheker
nog de wil en energie zal hebben om de rest van
dat NBI-letterbocht tot zich te nemen. Dat geeft de
glorie van openheid en transparantie onmiddellijk
een venijnige doornenkroon. Ik geef toe: sommige
ideeën leiden linea recta naar de vuilnisbelt.
Uw vriend, Peter Lenssen