Medisch Journaal - 2017 - 2

Afdeling belicht: Flow
Beter zelfmanagement door telebegeleiding
in hart- en COPD-zorg
Uit onderzoek blijkt dat digitale interventies net zo effectief kunnen zijn als reguliere face to face contacten. Dankzij ‘zorg op afstand’
neemt het aantal bezoeken van patiënten aan het ziekenhuis af. Vooral voor chronisch zieken draagt dit bij aan betere zorg met meer
eigen regie. Flow ontwikkelt binnen Máxima Medisch Centrum multidisciplinaire innovatieve programma’s, die stimuleren tot beter
zelfmanagement.
Wereldwijd zijn hart- en vaatziekten de belangrijkste doodsoorzaak.
Uit onderzoek blijkt dat hartpatiënten dankzij hartrevalidatie
vijfendertig procent minder kans hebben om in de jaren na een
cardiaal incident te overlijden 1 . Desondanks volgt slechts tussen de
dertig en vijftig procent van de hartpatiënten een
revalidatieprogramma, zoals in Flow. En de patiënten, die wel
revalideren, vallen na intensieve begeleiding vaak terug in hun oude
leefpatroon. Dit terwijl het verbeteren van leefstijl het risico op een
nieuwe hartaandoening aanzienlijk verkleint. Hareld Kemps,
cardioloog in MMC en onderzoeksleider van de SmartCare-CAD
studie: “Hartrevalidatie is gericht op herstel en op het voorkomen van
ziekte in de toekomst. Een belangrijk onderdeel is de fysieke training,
die voorheen twee à drie keer per week in het ziekenhuis plaatsvond.
Afgelopen jaar is in de FIT@Home studie aangetoond dat
thuistraining met begeleiding op afstand hiervoor een goed
alternatief is 2 . Uit deze studie bleek dat patiënten, die thuis hadden
getraind, meer tevreden waren en dat de kosten voor werkverzuim
lager waren. In de SmartCare-CAD studie zijn het thuisprogramma en
de begeleiding op afstand verder geoptimaliseerd.
In SmartCare-CAD worden een jaar lang driehonderd patiënten
gevolgd. Eén groep volgt het reguliere revalidatieprogramma in het
ziekenhuis, terwijl de andere groep met sensoren thuis traint.
Deelnemers aan het programma starten met een aantal
gesuperviseerde trainingen in het ziekenhuis. Vervolgens wordt de
training thuis voortgezet met een bewegingsmeter en een
hartslagmeter. In een gepersonaliseerd digitaal platform, MijnFlow,
worden doelen bijgehouden en bewegingsdata geüpload.
Fysiotherapeuten geven patiënten wekelijks feedback via een
videoconsult. Als thuis trainen niet verantwoord is of de patiënt
hiertegen bezwaar heeft, kan het reguliere programma in het
ziekenhuis worden gevolgd.
Hareld Kemps: “In het begin zijn sommige patiënten huiverig minder
persoonlijke aandacht te krijgen, omdat zij veel minder in het
Flow is onderdeel van MMC. Het centrum behandelt met een
specialistisch team van zorgverleners patiënten met één of meer
chronische ziekten. Gedragsverandering naar een duurzaam
gezondere leefstijl staat centraal. Flow voert wetenschappelijk
onderzoek uit naar de effecten van behandel- en
preventieprogramma’s. eHealth is ondersteunend aan de
behandeling, de gedragsontwikkeling én het plezier van
patiënten in het werken aan een gezonde leefstijl.
ziekenhuis komen. Maar in feite is de begeleiding bij thuis trainen
veel persoonlijker, doordat zorgverleners op afstand dankzij de
sensordata zien wat de patiënt thuis doet en daardoor veel gerichter
kunnen coachen. Het is immers de bedoeling dat de patiënt na de
revalidatie zijn ontwikkelde beweeggedrag blijft volhouden. ”De
SmartCare-CAD studie loopt tot 2018 en de eerste patiëntervaringen
zijn bekend. Het grootste deel van de patiënten is boven verwachting
enthousiast. Ook oudere patiënten blijken geen problemen te hebben
met een online portaal en uploaden van gegevens uit sensoren. In
2019 zullen de effecten op de behandeling bekend zijn.
Naast SmartCare-CAD ontwikkelt Flow een Remote Patient
Management programma voor patiënten met zowel een diagnose
chronisch hartfalen (CHF) als COPD en met een hoog risico op
heropname. Patiënten worden direct na een opname via sensoren
een jaar lang in de thuissituatie gemonitord. Vitale parameters
worden dagelijks thuis gemeten. Verpleegkundig specialisten,
gesuperviseerd door longartsen en cardiologen, beoordelen via
datamonitoring dagelijks op afstand de gezondheidstoestand van de
patiënt en interveniëren volgens daartoe opgestelde
behandelprotocollen. De verpleegkundige kan via een beveiligde
videoverbinding contact hebben met de patiënt. Eveneens dagelijks
vindt een patiëntenbespreking plaats met een longarts en een
cardioloog. Longarts Stijn Mol: “Naar verwachting wordt met deze
82