IN 1, februari 2008 - Internationale Vereniging voor Neerlandistiek

verschenen en één of twee jaar later in Amerika. Toch blijft de vraag of er
vanuit Nederland niet meer aan promotie zou kunnen worden gedaan. Het
nlpvf, het Vlaams Fonds voor de Letteren, de Nederlandse Taalunie en de
Vlaams-Nederlandse stichting Ons Erfdeel zijn overigens van onschatbare
waarde voor de verspreiding van de Nederlandse en Vlaamse cultuur in het
buitenland. Daarbij denk ik in de eerste plaats aan de voor de universitaire
programma’s onmisbare subsidieregelingen van de Taalunie. Ook het Engelstalige
jaarboek The Low Countries van Ons Erfdeel verdient hier bijzondere
vermelding als onuitputtelijke bron van culturele informatie voor uitgevers,
docenten, studenten en iedere expat die de ontwikkelingen in de Nederlandse
literatuur en kunst wil blijven volgen. Aan de andere kant is het toch te
betreuren dat we in de Verenigde Staten geen door de overheid gesteund
Nederlands cultureel centrum hebben. Een Erasmushuis bijvoorbeeld, met
vestigingen op verschillende locaties, zou niet alleen de vakgroepen Nederlands
ten goede komen, die omgekeerd weer als onderzoekspoot zouden kunnen
functioneren, maar ook de plaatselijke Nederlandse gemeenschappen, die het
uitdragen van hun culturele erfgoed hoofdzakelijk tot jaarlijkse vieringen van
Sinterklaas en Koninginnedag en het gezamenlijk nuttigen van een Indonesische
rijsttafel beperken, zouden daarvan kunnen profiteren.
Aan publiciteit rond en promotie van literatuur (ook van vertaalde) is in
Amerika overigens geen gebrek. Grote kranten verschijnen wekelijks met een
uitgebreide boekenbijlage. Ook weekbladen zoals Time, Newsweek en The New
Yorker besteden aandacht aan literatuur. En dan zijn er natuurlijk ettelijke literatuurkritische
tijdschriften zoals Publishers Weekly, Kirkus Reviews en The Literary
Review. Laatstgenoemde wijdde in het voorjaar van 1997 een heel nummer
aan Nederlandse literatuur en nam daarin poëzie en proza op van Lut de Block,
Tom Lanoye, Charles Ducal, Joost Zwagerman, Eva Gerlach, Geert van Istendael
en Kristien Hemmerechts. Boekwinkelketens zoals ‘Barnes & Noble’ of
‘Borders’ lokken de klanten met koffie en strategisch geplaatste tafels met ‘New
Releases’ en ‘New York Times Bestsellers’. Boekclubjes en leeskringen schieten
als paddenstoelen uit de grond – en niet alleen in academische kringen. Landelijk
zijn er jaarlijks een groot aantal boekenbeurzen en boekfestivals zoals het
National Bookfestival, de National Library Week en de BookExpo Amerika. En
ten slotte kunnen er natuurlijk in veel universitaire programma’s, bibliotheken,
boekwinkels en andere instellingen auteursoptredens bijgewoond worden.
Kortom: genoeg mogelijkheden om als lezer een beetje van de literaire markt
op de hoogte te blijven.
Schrijversoptredens
In de verspreiding en promotie van de Nederlandse literatuur in de vs spelen
de universitaire programma’s Nederlands als vreemde taal en de auteursoptredens
op literaire festivals, op boektournees en binnen de zogenaamde ‘writer
in residence’-programma’s een belangrijke rol. Volgens de informatie van het
nlpvf hebben er tussen 1994 en 2007 zo’n veertig door het vertalingenfonds
5