25 magazine Leef!

Leo Kerkvliet (1926) was veertien jaar toen de
oorlog begon in Noordwijkerhout. Hij zag met
eigen ogen hoe boerderij Vredebest afbrandde
nadat er een bommenwerper was neergestort.
De oorlogstijd blijft hem altijd bij.
TEKST MARIEKE VOORN
BEELD BURO BINNEN
‘Ik ging
kijken bij
de brand’
34
“Ik was aan het werk op het land bij de Leidsevaart, toen er een
stuk of vijf vliegtuigen over vlogen. Rond twaalf uur hoorden
we dat het oorlog was. We gingen eten en daarna weer
gewoon aan het werk. Het leven ging toch door.”
Fokkers in brand
“Nadat de Duitsers waren binnengevallen, weet ik nog dat ik
ben gaan kijken bij de Ruigenhoek. Tegenover waar nu het
bungalowpark Solassi is, was toen een klein vliegveld. Daar
stonden tien Fokkers. De Nederlandse militairen wilden niet
dat de moffen die in handen kregen, en dus staken ze die
vliegtuigjes in de brand. Dat was een spannende gebeurtenis
voor een jongetje van veertien.”
“Ik weet ook nog dat er een Halifax, een Engels bommenwerper,
is neergestort op boerderij Vredebest, zo’n vijfhonderd
meter voorbij Leeuwenhorst, richting Noordwijk. De boerderij
was een puinhoop, helemaal ingestort. Dat heb ik gezien. De
brand is geblust, maar er zijn wel mensen bij overleden.
Overal palen op het land
“Op het kerkplein, met motoren en grote wagens, kwam de
bezetter binnen. Het was de vijand natuurlijk en het maakte
een overweldigende indruk. Ik was niet bang, natuurlijk niet.
Dat kwam later. “
“We gingen vroeger altijd bramen plukken in de duinen. Door
de bouw van de Atlantikwall was dat er niet meer bij. Je mocht
daar echt niet in de buurt komen. Volgens mij werd die bouw
veel door dwangarbeiders gedaan. En bij het kruispunt met
Leeuwenhorst hadden ze van die grote betonnen punten
neergezet, zodat tanks er niet doorheen konden. Ook stond
de hele streek vol met palen van drie tot vier meter hoog. Zo
wilden de Duitsers voorkomen dat vliegtuigjes op een stuk
land konden landen.”
Zeventien kinderen
“Thuis waren we met zijn negentienen. Mijn ouders hadden
zeventien kinderen. Vlak voor de oorlog, in 1939, beviel mijn
moeder van een tweeling. In 1940 kreeg ze nog een tweeling.
En in 1944 is mijn jongste zusje Corry geboren. We woonden
in een heel klein huisje. De tafel was één bij één meter, met
daaromheen vier stoelen. We zaten dan bij elkaar op schoot.
Ik zeg vaak: ‘We zaten vier hoog te eten.’”
“Voor mij ging het normale leven, zo goed en kwaad, gewoon
door. Ik werkte op het land in de bollen. De belemmeringen
waren voor mij vooral de avondklok en de verlichting. Door
die avondklok hebben we vijf jaar lang ’s avonds na achten
binnen gezeten. Met zwart papier waren de ramen afgeplakt.
Dat was verplicht. De Duitsers patrouilleerden regelmatig