Snoezelen met jonge kinderen - hjk

• Leren genieten: het algemene doel bij
snoezelen is het zich prettig laten voelen
door het scheppen van een situatie waarin
personen uit zichzelf tot een vorm van
activiteit kunnen komen, hoewel passief
genieten ook kan.
• Rust geven: primair wordt snoezelen
gezien als ontspanning, in de zin van een
rustgevend element.
• Bevorderen van contact: snoezelen is
geen doel op zich, maar een middel om te
ontmoeten. Door het snoezelen ervaar je
een groter zelfbewustzijn, waardoor je beter
kunt omgaan met eigen gevoelens en ervaringen.
Hierdoor ben je in staat bewuster
om te gaan met anderen.
• Snoezelen is voor iedereen: snoezelen
is overal mogelijk en niet beperkt tot een
professionele snoezelruimte, het kan ook
tijdens de dagelijkse bezigheden.
Het belang voor (jonge)
kinderen
Primaire doelstelling in het onderwijs is kinderen
vooruit helpen in hun ontwikkeling. Voor
een goede ontwikkeling zijn het welbevinden
van kinderen en de betrokkenheid essentieel
(Laevers, 1992; Caminada, 1996).
Welbevinden bij kinderen is te herkennen aan
de manier waarop ze zich gedragen en spelen:
spontaan en openstaand voor de omgeving en
de mensen om hen heen, vol zelfvertrouwen,
explorerend, ondernemend en met plezier.
Er is sprake van betrokkenheid als activiteiten
aansluiten bij de exploratiedrang en het
behoeftepatroon van kinderen, met andere
woorden: als activiteiten betekenisvol zijn en
daardoor leiden tot fundamenteel leren. Concentratie,
energie, creativiteit, nauwkeurigheid
en houding zijn belangrijke signalen voor de
mate waarin een kind betrokken is. Als onderbouwleerkracht
weet je dat jonge kinderen
zintuiglijk zijn ingesteld en leren door directe,
concrete ervaringen. Juist tijdens tactiele
activiteiten zie je dat kinderen zichzelf soms
verliezen in het materiaal en hierin helemaal
kunnen opgaan. Dan merk je hoe kinderen
ervan genieten en zelfs behoefte hebben aan
zintuiglijke prikkels.
Een drietal voorbeelden uit de praktijk.
174 De wereld van het jonge kind | februari 2008
Paul
Paul maakt met verdunde plakkaatverf golven op
een groot verfpapier. Terwijl de leerkracht haar
ronde maakt langs de andere kinderen, raakt de
opdracht bij Paul op de achtergrond. Als de juf
bij hem terugkomt, heeft hij beide onderarmen
volledig ingesmeerd met verf en wrijft hij zijn
armen steeds heen en weer. Hij geniet zichtbaar
van het gevoel dat dit bij hem oproept.
Anouk
Anouk speelt tijdens het buitenspel met de modder
die ontstaan is na een fikse regenbui. Keer
op keer neemt ze een handvol en laat dit tussen
haar vingers doorsijpelen. Ze gaat volledig op in
deze activiteit.
Jeffrey
Jeffrey krijgt zijn eerste plaklesje. De leerkracht
Catchlight
laat zien dat je een plakfiguurtje insmeert met
plaksel waarna je het op een vel papier plakt.
Nadat hij deze handeling een aantal keren zelf
heeft uitgevoerd, mag hij de opdracht zelfstandig
afmaken. Wanneer de juf na een aantal minuten
weer bij hem komt kijken, heeft hij het hele vel
ingesmeerd met plaksel en laat hij zijn handen
met grote bewegingen door de plak glijden.
De leerkracht onderkent de behoefte om
materialen op een eigen manier te verkennen.
Tegelijkertijd geeft ze Paul, Anouk en Jeffrey
tijdens dit sensopathisch spel de ruimte om
zich over te geven aan snoezelmomenten die
opgeroepen worden door het materiaal. Ze
laat haar eigen doelstellingen daarom op dat
moment los. Op een later tijdstip kan ze terugkomen
op de beleving van de kinderen.
lees verder op pagina 179 ➞