Sarcoidose 5379 Sarcoscoop 4 A4 WEB

Sarcoïdosedag 2021
Vervolg: De eNose, een adembenemend apparaat
De eNose is hiervoor een elektronische vervanger, die
met behulp van sensoren hetzelfde werkt als onze eigen
neus (of die van een hond) én die altijd paraat staat. Ook
is de ademtest niet belastend voor de patiënt en is er
geen laboratorium bij nodig. Van der Sar: ‘Je krijgt veel
informatie in korte tijd en het is gemakkelijker om de
beïnvloedende factoren te identificeren. Nadeel is dat er
veel gegevens nodig zijn om het apparaat te ‘trainen’ en
dat de resultaten van verschillende soorten apparatuur
niet te vergelijken zijn.’
Drs. Iris van der Sar was vereerd
met de Bouwhuisprijs 2021
kan geven’, vertelde Van der Sar op de Sarcoïdosedag.
‘Bijvoorbeeld bij ontregelde bloedsuikers kun je
een wat zoete acetongeur ruiken en bij leverziektes
een visachtige geur. Zo ontstond de vraag of de
samenstelling van de adem gebruikt kan worden om
ziektes echt te diagnosticeren.’
De precieze samenstelling van ‘uitademingslucht’
verschilt van persoon tot persoon door invloeden
van processen in het lichaam, en door invloeden van
buitenaf. Er zijn duizenden verschillende soorten
gasvormige stoffen bekend die in iemands adem
kunnen zitten.
Van der Sar: ‘Per dag ademen we zo’n 15.000 keer.
De meeste afvalstoffen die we dagelijks produceren
in het lichaam, verlaten het lichaam via de adem. Een
grote bron van informatie. Helaas is het identificeren
van specifieke stoffen die we uitademen een langdurig
en duur proces met behulp van apparaten in het
laboratorium. Deze resultaten zijn daarnaast moeilijk te
verifiëren, waardoor deze techniek niet gemakkelijk in de
dagelijkse patiëntenzorg kan worden gebruikt.’
Vorige jaar werd er in de kranten geschreven en op
televisie gesproken over het internationaal vliegveld in
Helsinki , waar speciaal getrainde honden konden ruiken
welke mensen besmet waren met corona. Vrijwel altijd
klopte het, wees een ook verplichte PCR-test uit. Van
der Sar: ‘Dat is natuurlijk mooi, maar de hond moet
zorgvuldig getraind worden en de hond kan overlijden.
Een hond kan ook ziek zijn, of minder alert.’
Natuurlijk kwam in Utrecht in de presentatie van Van
der Sar ook sarcoïdose voorbij. En ja, sarcoïdose kan ook
worden opgespoord met de eNose. Zowel sarcoïdose
in de longen als elders in het lichaam. Van der Sar: ‘We
onderzoeken nu verschillende groepen mensen. Mensen
met longsarcoïdose of in andere organen, maar ook
groepen om mee te vergelijken: mensen die gezond zijn
of een andere longziekte hebben.’
Ook sarcoïdose
kan worden opgespoord
met de eNose
Het ziet er veelbelovend uit, maar er is nog veel werk
aan de winkel. Van der Sar: ‘We verzamelen zoveel
mogelijk ademgegevens van sarcoïdosepatiënten
om het ‘geheugen’ te vullen. Dan moeten we een
rekenmodel (algoritme) opstellen zodat het apparaat
de ziekte daadwerkelijk herkent als een persoon die
verdacht wordt van een (long)ziekte zijn adem in het
apparaat blaast. Dat kan sarcoïdose zijn maar uiteraard
ook een andere ziekte.’ En nog verder kijkend in de
toekomst: ‘Kunnen we straks voorspellen of iemand
een behandeling nodig heeft of spontaan geneest? Of,
voorspellen wie er goed op een medicijn reageert?’
Vragen die je bijna de adem benemen. Want stel je
voor dat je bij de huisarts de eNose het werk laat doen
en die eNose na enkele minuten een waarschijnlijke
diagnose geeft.
Dan kunnen er ongetwijfeld heel veel vervelende én dure
onderzoeken de prullenbak in.
26 SarcoScoop