BOTsing startnummer

Groeien dat die doen!
Kleine kinderen worden groot. Héél groot, als
de groeispurt wat meezit. Door een boost van
de geslachts- en groeihormonen schieten je
pubers plots de hoogte (én de breedte) in en
breken ze vlot alle snelheidsrecords.
Na vier jaar spurten zijn je tieners gemiddeld
vijfentwintig centimeter groter en
wegen ze zo’n twintig kilo zwaarder. Cijfers
om steil van achterover te vallen. Of al dat
groeien ook heerlijk harmonieus verloopt?
Helaas niet. Het gebeurt letterlijk met horten
en stoten. Handen en voeten groeien eerst,
daarna armen en benen, en dan pas de rest
van het tienerlijf. Zelfs binnen elk lichaamsdeel
kan de groeisnelheid verschillen, dus de
verhoudingen zijn tijdelijk wat zoek. Met die
grote handen, reusachtige voeten en lange
ledematen kunnen vooral puberjongens een
poosje op bavianen lijken.
Voor ouders is die groeispurt van hun
kroost een behoorlijk dure periode. Je moet
veel vaker op klerenjacht omdat schoenen,
broeken en truien in geen tijd te klein zijn.
Bovendien eten tieners je de oren van het
hoofd. Het wordt een heuse uitdaging om
de voorraad- en koelkast gevuld te houden,
want al dat groeien vraagt tonnen energie.
Wil je ook weten wanneer het weer stopt?
Bij meisjes zijn de maandstonden een goeie
graadmeter. Meestal stoppen ze met groeien
zo’n jaar na hun eerste menstruatie. Jongens
blijven langer doorgroeien, maar beginnen
er gemiddeld ook twee jaar later aan.
In de zon
Nee, het is niet niks. Er gebeurt echt
gigantisch veel met het lichaam van tieners
en ze zijn er vaak niet op voorbereid.
Logisch dat ze ’t soms moeilijk hebben.
Dat hele groeiproces houdt pubers een
poosje totaal in de ban. Ze lijken ijdeltuiten
en staan uren naar zichzelf te turen, maar
voelen zich vaak doodongelukkig met dat
spiegelbeeld dat plots volop verandert.
Donkere haartjes op gekke plaatsjes,
borsten die ongelijk groeien of helemaal
niet, overzetboten van voeten en veel te
smalle schouders, een scheve piemel of
een kanjer van een pukkel op het puntje
van hun neus… Wat jij kunt doen bij het
zien van zoveel onzekerheid? Hen wat
privacy gunnen. En niet plagen, maar wél
geruststellen. Zet hun mooie kanten zoveel
mogelijk in de zon. Want tot je tieners ‘af’
zijn, kunnen ze een portie opstekers best
gebruiken.
Die geslachtshormonen zetten
de eicel- of zaadproductie in
gang en prepareren je
tot een volwassen seksueel
wezen. Met alles erop en eraan.
puber
Vroeg- en laatbloeiers
Al eens goed gekeken naar een klas vol twaalfjarigen?
De onderlinge verschillen op het vlak van uiterlijk zijn vaak
immens. Besnorde gasten en heuse mini-vrouwen zitten
er naast leeftijdgenoten die er nog uitzien als kindjes. Een
grappig en gek gezicht misschien, niet altijd even makkelijk,
maar perfect normaal.
Globaal gezien begint de puberteit rond elf jaar, maar
niet alle tieners schieten tegelijk uit de startblokken. Meisjes
starten er meestal vroeger mee: gemiddeld zie je bij hen tussen
10 en 11 jaar de eerste lichamelijke veranderingen opduiken,
terwijl het bij doorsnee jongens pas tussen 12 en 13
jaar begint. Maar (een stuk) vroeger of later kan dus ook: elk
lichaam is nu eenmaal anders. Panikeer dus niet als het lijf
van je pubers wat achterblijft en stel je kroost gerust. Maak
je je toch zorgen, ga dan eens langs bij je huisarts.
15