Roots editie 4 - 2023 - Inkijkexemplaar

COLIN MARSHALL/FLPA/NIS
Tot de jaren 80 van de vorige eeuw werd de bultrug in zijn voortbestaan bedreigd, sindsdien beleeft
het dier betere tijden. Wereldwijd spreken media van een ‘comeback’, Time magazine noemde het
een opmerkelijk herstel en ‘de hoop’ voor de planeet. Ook in de Noordzee zwemt steeds vaker een
bultrug. Hoe gaat het nu echt met dit imposante zeezoogdier?
TEKST MARLOES BLOM
De bultrug komt voor in alle wereldzeeën.
In de vorige eeuw raakte het
dier bijna uitgestorven vanwege
de walvisvaart. In 1970 kreeg het de status
‘ bedreigde diersoort’, in 1986 volgde een
wereld wijd verbod op de commerciële jacht
op bultruggen. Naar schatting was toen ruim
95 procent van de bultruggen gedood. De
beschermende maatregelen die volgden
bleken succesvol: het aantal bultruggen
nam toe. De International Union for the
Conservation of Nature (IUCN) veranderde
in 2008 de status van het dier in ‘niet
bedreigd’ (‘least concern’). Wereldwijd zijn
er nu zo’n 84.000 – volwassen – bultruggen.
Een behoorlijk aantal daarvan verkeert nog
wel in gevaar. Op basis van hun verspreidingsgebied
zijn er zo’n 14 populaties bultruggen;
de populaties op het noordelijk
halfrond hebben bijna allemaal de status
Dit bultrugkalf woog bij
zijn geboorte al een slordige
900 kg en had een lengte
van 3 tot 4,5 m.
‘in gevaar’ of ‘bedreigd’. Amerika werkt aan
een herstelplan voor drie bedreigde popula-
Nauw van Calais. Het gevaar zit niet alleen
in aanvaringen, maar ook in het geluid: >
ties. Andere populaties worden gemonitord
via een tienjarenplan, om zo veranderingen
en (nieuwe) bedreigingen waar te nemen. En
hoewel er voor de Australische kust inmiddels
tienduizenden bultruggen zwemmen,
pleiten Australische wetenschappers voor
zo’n zelfde aanpak.
Opeenstapeling van gevaren
De bultrug heeft weliswaar een sterke
comeback gemaakt, maar wereldwijd zijn
er niet zoveel als vóór de walvisjacht. Anno
2023 zijn er voor de bultrug weer andere
gevaren, benadrukt Nathalie Houtman,
oceaan- en walvisdeskundige bij het Wereld
Natuur Fonds (WWF). Naast visserij is de
scheepvaart een van de grootste bedreigingen,
ook in de Noordzee, een van de drukst
bevaren zeeën ter wereld. Houtman: “Per
dag passeren ruim vierhonderd schepen het
WWW. MAGAZINE.NL 35