FietsActief editie 7 2023 - Inkijkexemplaar

NR. 7 | SEPTEMBER 2023 | JAARGANG 27 | FIETSACTIEF.NL | € 6,75
+
GRATIS
STREEKGIDS
HET REESTDAL
DE
NR. 1
TESTS ROUTES AFSTAPADRESSEN REISVERHALEN PRAKTISCHE TIPS E-BIKENIEUWS
IN FIETS-
INSPIRATIE
OP WIJNJACHT IN PRACHTIG TRENTINO
COMEBACK VAN DE TANDEM!
RUSTIG NAZOMEREN OP TERSCHELLING
OPSTAAN, WE GAAN NAAR MEPPEL!
DEN HAAG-LEIDEN: EEN WARE STERRENROUTE
SCHILDERACHTIGE STANDPLAATS MECHELEN
OP FIETSVAKANTIE MET BEPAKKING: GOED PLAN! MAAR WAT NEEM JE MEE? EN WAAR LAAT JE HET?

NUMMER 7
INHOUD
Welkom
Reizen
36 – Fietsen in Europa
Van Berlijn naar Enschede over een nieuwe fietsroute, door het verstilde oosten
en rijke westen van Duitsland.
50 – Trentino
In het noorden van Italië bevindt zich de mooiste wijnstreek van het land. We gaan
op bezoek bij wijnmakers en fietsen door indrukwekkende valleien.
72 – Mechelen
De Vlaamse stad aan de Dijle heeft een sprookjesachtig karakter en wordt omgeven
door rivieren en weilanden. Proef de trots van de streek: Gouden Carolus!
Amai, Mechelen! Die gezellige
stad in Vlaanderen waar
elke klinker je uitnodigt voor
een goed glas bier op een
terrasje. Maar hé, dat komt
later. Eerst trappen, want
de fietspaden lonken. Als
de benen een beetje moe
worden van al dat Belgische
kasseienwerk, geen zorgen:
we zetten ook koers richting
Mezzocorona in het
Italiaanse Trentino, waar
de druiven haast van de
ranken in je glas springen.
Liever dichter bij huis
fietsen? Terschelling wacht
met z’n schelpenpaden
door de duinen en… cranberry’s!
Ook gezellig: we
hebben een e-tandem
getest. Ideaal voor als je
samen op pad wilt, maar
stiekem niet dezelfde trapkracht
hebt (of gewoon wilt
kletsen zonder buiten adem
te raken). Kortom, september
wordt weer een fijne
fietsmaand!
Katalijn Verel
Hoofdredacteur
Goed idee? Mail ons!
redactie@fietsactief.nl
36
Dwars door Duitsland:
fietsen in een tijdmachine

IN DIT
NUMMER FIETS
JE DOOR DUITSLAND,
ITALIË, VLAANDEREN
EN WAALS-
PICARDIË!
Over holle wegen en langs
mergelhoeves in Limburg
32
Gijs Groenteman: ‘De fiets is
een waanzinnige uitvinding’
88
De toekomst: e-mobility
Ontdek het prachtige
Altijd de juiste
26 71 20
Doornik en omgeving
stuurhoogte
Terug naar
Oost-Groningen
FietsActief nr. 7
COVER: JESSICA DE KORTE, JORIS KNAPEN, SLIM EMCEE, PAULINE JOOSTEN
10
20
32
64
18
32
Routes
Knooppuntenroute Den Haag – Leiden:
tijdens dit fietsrondje gaan natuur en
wetenschap hand in hand. Tussen
duinen en landgoederen leer je meer
over planten, sterren en dino’s.
Achterop bij... schrijver Frank
Westerman
De Streekgids: Meppel & het Reestdal
Route Terschelling: in de nazomer
is het hier schitterend fietsen. Dan
groeien de cranberry’s in de duinvalleien
en is het Waddeneiland in
de ban van het rode goud.
Techniek
Oplaadpunt: e-tips, nieuws en
innovaties
Proefrit: écht samen fietsen doe
je op de Staerk Tandem B14, mét
ondersteuning
45
71
46
62
6
25
26
44
60
80
82
Proefrit accessoires: een handige
minitool voor klusjes onderweg
Zo doe je dat: de stuurpen verstellen
En verder
Alles over: op fietsvakantie met
bepakking. Wat neem je mee en wat
niet? Zes uitgebreide adviezen
Heikel punt: waarom is het fietspad
over de Afsluitdijk afgesloten? En zijn
er alternatieven?
Rubrieken
Startpunt
Colofon
Fietsstad: Doornik
Het getal
Raad de plaats
Volgend nummer
Puzzel & win!
Meppel & het Reestdal
OVER DE
LEUKE DINGEN
VAN HET FIETSEN
FIJN!
EXTRA VEEL LEUKE
GENIETADRESJES
INSPIRATIE AFSTAPADRESSEN OVERNACHTEN ROUTETIPS
STEE IN BED?
ECHT NIET, WE GAAN FIETSEN!
GEEN SPAT VERANDERD
LAVEREN LANGS DE REEST
Streekgids
MEPPEL & HET REESTDAL
FietsActief
5

STARTPUNT
ONDER REDACTIE VAN GITHA DE KUYSSCHE
ZO BLIJF JE DROOG
Dat je onderweg in een flinke bui
terecht kunt komen, bleek deze
zomer maar weer. Erg fijn als je dan
in ieder geval je spullen droog kunt
houden. Daarom zijn de fietstassen
van Ortlieb altijd een goede metgezel.
Zo is de Back-Roller Classic robuust,
gebruiksvriendelijk én 100 procent
waterdicht. Met het Quick-Lock2.1-
systeem haal je de tas er eenvoudig
af, een schouderband zorgt voor
draagcomfort. Kom maar op
met die regen! ortlieb.nl
GETTY IMAGES

FIETS MEE!
Leuk om te bezoeken als je houdt
van kamperen in tent, caravan of
met de camper: de Kampeer &
Caravan Jaarbeurs van 4 t/m 8
oktober in Jaarbeurs Utrecht.
Deze keer met een uitgebreid
fietsparcours en vele fietsexposanten.
Maak lekker een proefrit!
kampeerencaravanjaarbeurs.nl
WBT-DENNIS ERROYUYX

KNOOPPUNTENROUTE DEN HAAG
RONDJE DEN HAAG & LEIDEN
PLANTEN, STERREN & DINO’S
TIJDENS EEN FIETSRONDJE DOOR DEN HAAG EN
LEIDEN GAAN NATUUR EN WETENSCHAP HAND IN
HAND. TUSSEN DUINEN EN LANDGOEDEREN
STEEK JE MEER OP OVER PLANTEN, STERREN,
DINO’S EN HET MENSELIJK LICHAAM.
TEKST & FOTO’S JESSICA DE KORTE
10
Twee Nederlandse instituten in
één beeld gevangen: een Gazelle-fiets
en de Van Bommel-schoenfabriek

In Museum Corpus maak je
een reis door het lichaam

Brasserie Buitenhuis aan
het Valkenburgse Meer
Stijlvolle villa in Oegstgeest

KNOOPPUNTENROUTE DEN HAAG
ROUTE 55 KM
Start Station Den Haag
Centraal
ROUTEBESCHRIJVING
KP30 - 29 - 37 - 36 - 35 -
44 - 40 - 41 - 43 - 47 - 61 -
48 - 49 - 79 - 7 - 99. Ga bij
KP99 RD. Alsmaar RD, kruising
oversteken. Fietspad
gaat over in weg. Ga met
scherpe bocht naar links.
1e RA, 1e LA, fietspad. Je
fietst achter Museum
Corpus langs. Einde weg
oversteken en RA, fietspad
ri. Leiden. Verder ri. KP6
- 75 - 5 - 4 - 16. Op KP16 LA.
Einde LA en direct RA (2e
Binnenvestgracht). Neem
fietspad aan de rechterhand.
Einde RA ri. Waagstalling
en Zoetermeer.
Alsmaar RD. Je gaat twee
keer een brug over. Daarna
bij kruising RD (Rapenburg).
Alsmaar RD. Je passeert
Hortus botanicus. Bij kruising
RD (Kaiserstraat).
Op Y-splitsing rechts aanhouden,
brug over en RA.
Verder ri. KP86 - 2 - 53 - 90
- 40 - 88 - 84 - 55 - 54 - 46
- 34 - 33 - 32 - 30.
AFSTAPPERS
Na KP30 Paviljoen Malieveld,
sinds 1941 op het Haagse
Malieveld, serveert poffertjes,
pannenkoeken en Oud-
Hollandse wafels.
Vlakbij KP29 Escher In Het
Paleis, met ruim 120 prenten
van graficus M.C. Escher.
Tussen KP29 en 37 ZOT zee
op tafel; broodjes, salades en
warme lunch.
Na KP35 Waalsdorpervlakte,
met de Bourdonklok, een grote
klok in de duinen ter herdenking
van de verzetstrijders die
hier in WO II zijn geëxecuteerd.
Tussen KP44 en 40 Bezoe-
kerscentrum De Tapuit van
Dunea en Boerderij Meyendel
met pannenkoeken.
Na KP40 Uitkijkpunt
Panneduin.
KP43 Eetcafé Paviljoen de Klip,
waar Hans Westgeest en zijn
dochter Pamela uitsmijters,
tosti’s, gehaktballen, patat en
softijs serveren.
KP47 Pretpark Duinrell.
Na KP47 Dorpskerk Wassenaar,
deels uit het begin van de
twaalfde eeuw daterend, en
antieke waterpomp op het
Dorpsplein.
Na KP49 Brasserie Buitenhuis,
schitterend gelegen aan het
Valkenburgse Meer, met terras
en sfeervolle kas. Huisgemaakte
(glutenvrije) taart, smoothies,
NOORDZEE
Scheveningen
37
Escher in Het Paleis
29
DEN HAAG
Uitkijkpunt Panneduin
36
35
34
Clingendael
33
Zee op Tafel
32
Chalet ten Bosch
Paviljoen
Huis ten Bosch
Malieveld
Haagse Bos
30
A12
(vegan) burgers en bowls.
Ernaast het Smalspoormuseum
Stoomtrein Katwijk
Leiden, met een stoomtrein die
rond het meer rijdt.
Voor KP6 Museum Corpus.
Na KP4 Anatomisch Museum,
met ruim 800 anatomische
preparaten en modellen.
Tussen KP4 en 16 Naturalis,
fraai opgezet natuurhistorisch
museum met een skelet van
een Tyrannosaurus rex. Ontdek
van alles over het ontstaan
van de mens, Nederland in de
IJstijd en de oerkrachten van
de aarde.
Tussen KP16 en 86 Hortus
botanicus Leiden. Met ernaast
de Oude Sterrewacht, de oudste
bestaande universitaire
41
Landgoed
Voorlinden
Paviljoen
De Klip
Voorburg
Berkheide
Rijksdorp
Duinrell
47
Leidschendam
Katwijk
43 48
40 Meijendel
Wassenaar
De Tapuit +
Boerderij Meyendel
De Horsten
44 46
Waalsdorpervlakte
55
40
start/finish
Station Den Haag Centraal
54
61
84
sterrenwacht ter wereld.
Na KP86 Houtzaagmolen De
Heesterboom.
KP84 Landgoed de Horsten,
met Theepaviljoen.
Tussen KP84 en 55 Biologische
tuinderij De Bramenhorst.
Tussen KP46 en 34 Landgoed
Voorlinden, met museum voor
moderne en hedendaagse
kunst.
Tussen KP34 en 33 Landgoed
Clingendael.
Na KP33 Chalet ten Bosch,
in authentiek chalet naar
Zwitsers voorbeeld, met
huisgemaakte taarten.
Voor KP32 Huis ten Bosch, het
woonpaleis van koning Willem-
Alexander en zijn gezin.
Na KP32 Haagse Bos.
Rijnsburg
Museum Corpus
99
Valkenburgse Meer
Brasserie Buitenhuis
88
A44
90
A4
49
Nieuwe
Driemanspolder
53
6
Voorschoten
Vlietland
4
Naturalis
7
79
Stompwijk
Oegstgeest
75
2
5
86
LEIDEN
16
Zoetermeer
Hortus
Botanicus
© Cartographics.nl
17

RONDJE VAN FRANK WESTERMAN
ACHTEROP BIJ... FRANK WESTERMAN
TIJDREIZEN DOOR DIJKGATEN
VOLGEND JAAR IS HET 25 JAAR
GELEDEN DAT HET BOEK DE GRAAN-
REPUBLIEK VAN FRANK WESTERMAN
VERSCHEEN. AL FIETSEND DOOR DE
UITGESTREKTE GRAANVELDEN VAN
OOST-GRONINGEN VERTELT HIJ OVER
DE GESCHIEDENIS VAN HET GEBIED
EN HOE HIJ HET LANDSCHAP
PROBEERT TE LEZEN.
TEKST KIRSTEN DORRESTIJN FOTO’S JESAJA HIZKIA
20

FietsActief
21

STREEKGIDS
GIJS VERSTEEG
E xtra
BIJ FIETSACTIEF NR. 7
STREEKGIDS MEPPEL & HET REESTDAL
Meppel & het Reestdal
OVER DE
LEUKE DINGEN
VAN HET FIETSEN
FIJN!
EXTRA VEEL LEUKE
GENIETADRESJES
INSPIRATIE AFSTAPADRESSEN OVERNACHTEN ROUTETIPS
Het is een gouden combinatie: Meppel en het Reestdal. Een prachtige oude
stad en een uniek, eeuwenoud meanderend riviertje. Ga mee terug in de
tijd! Lees er alles over in de Streekgids die je bij dit nummer ontvangt, met
routebeschrijvingen, topadressen en routetips.
Je vindt de route in de Streekgids en op de volgende pagina’s.
STEE IN BED?
ECHT NIET, WE GAAN FIETSEN!
GEEN SPAT VERANDERD
LAVEREN LANGS DE REEST
We wensen je
veel fietsplezier!
32 FietsActief

Ruiner Aa
N375
N375
N48
A28
CARTOGRAPHICS
Gijsselterkoelen
Echtenerzand
Wold Aa
Engelgaarde Nijstad
Hoogeveense
Vaart
Reest
A32
Sluisgracht
Blankensteinweg
Y779/3
Emmastraat
Weerwille
De Flinten
Mr. J. de Blieckweg
0 1 2 km
49
knooppunt
Y779/4 wegwijzer
snelweg
autoweg
provinciale weg
kleine wegen
fietsroute
spoorlijn
Meppel
49
2
Y779/4
START
1
70
Uitkijktoren
Reestdal
Oosteinde
Hees
91
Gijsselte
61
Ruinerwold
2
3
83
3
Weerwille
rotonde
Ruinerweg
93
Koekangerveld
77
78
Echten
29
75
Hoogeveen
4
71
85
1
Ooievaarsstation
De Lokkerij
80
Rogat
De Wijk
Commissieweg
Respersweg
Koekange
4
72
97
69
Veeningen
74
Ten Arlo
Zuidwolde
IJhorst
Staphorst
Heerenweg
Groot Oever
Fort
98
A28

FIETSEN IN EUROPA
Berlijn - Enschede
HET VERSTILDE OOSTEN & RIJKE WESTEN
VAN DUITSLAND
JORIS BOEREN (55) FIETSTE VAN BERLIJN NAAR ENSCHEDE, OVER EEN NIEUWE
ROUTE VAN ROUTEMAKER KEES SWART. DOOR BOSSEN, VERSTILDE DORPEN EN
STEDEN VOL VAKWERKHUIZEN. MET HALVERWEGE DE OUDE GRENSLIJN TUSSEN
OOST- EN WEST-DUITSLAND. TEKST JESSICA DE KORTE FOTO’S JORIS BOEREN, UNSPLASH
36
De Brandenburger Tor in Potsdam

De wijk Bornstedt in Potsdam

Ferry bij Havelsee
Joris Boeren
Boetiekjes in Potsdam
Waterfiltermuur in Bad Rothenfelde

FIETSEN IN EUROPA
ENSCHEDE
Typische DDR-huizen
DE ROUTE De nieuwe route Fietsen naar
Berlijn gaat van Enschede of Coevorden
via het Teutoburgerwoud, Hamelen,
Braunschweig, Brandenburg en Potsdam
naar Berlijn. Joris fietste hem andersom,
omdat hij de treinreis het liefst direct achter
de rug heeft. “De route is een alternatief
voor de Europa Radweg R1. Hij heeft meer
afwisseling, en is net iets korter. Je gaat niet
alleen door de natuur, maar juist ook door de
dorpjes en steden.”
ROUTEMATERIAAL Routemaker
Kees Swart bracht vorig jaar de fietsgids
Fietsen naar Berlijn uit. Met duidelijke
kaarten, een routebeschrijving (in oostelijke
richting), veel campings en informatie over
RHEINE
BIELEFELD
HILDESHEIM
de cultuurhistorie en het ontstaan van de
landschappen. Joris: “Ik heb het boekje
gescand en digitaal op mijn telefoon meegenomen.
Vaak las ik het ’s avonds in mijn
tentje door. Een leuke voorbereiding op de
volgende dag.”
KAARTEN Aanbevolen kaarten zijn
Michelin 542 en 543.
AFSTAND 740 kilometer
NIVEAU Makkelijk tot gemiddeld. In het
Teutoburgerwoud, het Lipper Bergland, het
Weserbergland en het Hildesheimer Wald
zijn klimmetjes, die nooit lang duren. Joris:
“Ik ben geen atleet, en vond het goed te
BRAUNSCHWEIG
TANGERMÜNDE
BRANDENBURG
BERLIJN
POTSDAM
WAAROM IS DEZE ROUTE
EEN AANRADER?
Joris: “De route gaat door een
heel gevarieerd landschap. Ik
houd heel erg van bossen; de
bomen, het gefilterde licht,
de heerlijke geur. Vanaf de
rand zie je de velden liggen,
ook heel mooi. Roofvogels
zitten vaak op palen, of zie je
als zwarte punten in de lucht
hangen. Ook staan er veel
fruitbomen langs de weg, met
appels en pruimen. Ik fietste
de route in september en dat
bleek een cadeautje: ik kon
overal fruit plukken.
“Tijdens de tocht zie je
duidelijk het verschil tussen
het oosten en westen van
Duitsland. De voormalige DDR
is heel erg verstild; daar fiets
je door een leeg landschap,
met piepkleine dorpjes, zonder
winkels of horeca. Het
geeft een prettig, slaperig
gevoel. Iemand legde me uit
dat er lange tijd geen geld
was om de gebouwen te vernieuwen.
Veel is half in elkaar
gestort. In het westen kom je
door een hoop mooie, maar
ook toeristische plaatsjes als
Hamelen en Tecklenburg, vol
vakwerkhuizen. Alles staat
dichter op elkaar. Halverwege
de tocht fiets je over de vroegere
grenslijn. Als kind dacht
ik dat daar werkelijk een
ijzeren gordijn hing."
Joris hield een blog bij: Berlin
to Enschede on back roads.
Kijk op crazyguyonabike.com
FietsActief 39

ALLES OVER FIETSVAKANTIE MET BEPAKKING
E
en fietsvakantie – en dan bedoelen
we een reis met alle bagage op de
fiets, inclusief tent – is één groot
avontuur: elke dag een nieuwe
omgeving, elke dag buiten zijn
en volledige vrijheid. Maar waar
je zelf zo vrij als een vogeltje bent,
is je inpakruimte begrensd. Het lastigste
deel van je fietsreis zit daarom misschien
wel aan het begin: wat stop je wel in de
tas, en wat niet? Waar leg je de balans
tussen gemak en gewicht?
Wie op internet zoekt naar paklijsten,
stuit al snel op allerlei varianten. Logisch,
want er zijn net zoveel fietsstijlen en voorkeuren
als er fietsers zijn. Maar de kans is
groot dat je al snel door de bomen het bos
niet meer ziet. Je kunt het zo gek maken
als je wilt, maar de vraag is vooral: wat
moet je zeker meenemen, en hoe bepaal
je wat je níet nodig hebt? We vroegen het
aan een ervaringsdeskundige.
Comfort vs. gewicht
Koen Hamer is een ervaren bikepacker,
die al vele lange tochten maakte, van
‘normale’ vakantietrips tot self-supported
ultraraces. Inpakken is inmiddels een
routineklus voor Hamer, maar ook hij
moest het ooit leren. “Toen ik begon met
bikepacken was dat echt een raadsel:
je hebt zóveel keuzemogelijkheden. Dat
komt doordat er zoveel stijlen zijn, van
de wereldreiziger met fietstassen aan de
zijkant tot de bikepacker op de racefiets,
die zo licht mogelijk wil rijden.”
Het verschil zit ’m in het comfort: meer
comfort betekent meer spullen mee en dus
meer gewicht. En vice versa. “Daar moet
je een balans in zien te vinden. Om je
paklijst zo overzichtelijk mogelijk te maken,
deel ik bagage onder in de categorieën
slapen, kleding, verzorging, reparatie,
elektronica en eten. Dan kun je per
categorie kiezen hoe je dat precies inricht.
Daarbij spelen ook de bestemming en het
weer een rol.”
Klinkt simpel, maar iets meer uitleg is
gewenst. Daarom zie je op de volgende
pagina’s per categorie de belangrijkste
benodigdheden. Doe er je voordeel mee!
46 FietsActief

ALLES OVER
BEPAKT OP PAD
JE GAAT OP REIS EN NEEMT MEE… JA, WAT EIGENLIJK?
VOOR EEN NORMALE REIS MET DE AUTO LUISTERT DAT NIET ZO
NAUW, MAAR VOOR DE FIETSVAKANTIEGANGER IS DE PAKLIJST EEN
DELICAAT DING. WAT STOP JE WEL EN NIET IN DE TASSEN?
TEKST ELIAS DE BRUIJNE FOTO'S BART VAN DER KAMP

REIZEN TRENTINO
Trentino
DE MOOISTE DRUIVENTUIN VAN EUROPA
WIJN MAKEN IS KUNST. JE LEERT ALLES OVER DE IDEALE
OMSTANDIGHEDEN IN TRENTINO, IN HET NOORDEN VAN ITALIË,
WAAR FIETSPADEN JE VOEREN DOOR VALLEIEN MET
GLINSTERENDE RIVIEREN EN DREIGENDE BERGEN.
TEKST & FOTO’S JESSICA DE KORTE
50
Onderweg naar
kasteel Caldes

Osteria La Spleuza
Cucina & Pizza

Dwars door
Pellizzano
WOW, DIT ZIJN DE BERGEN. MET HIER EN DAAR EEN DORP OF EEN HOUTEN HUISJE,
EN NA ELKE BOCHT EEN VERPLETTEREND UITZICHT
Mezzocorona. Het fietspad van Val di Sole begint
in Cogolo di Peio en eindigt zo’n 35 kilometer
verderop in Mostizzolo. Bijna de hele tijd zie je
de rivier Noce stromen. Rondom staan imposante
twee- en drieduizenders van bergen.
Het eerste stuk vanaf Cogolo di Peio is het even
de hoogte in. Achter en voor me zie ik besneeuwde
toppen, rondom het pad zorgen bloemen voor een
kleurextase. Ideaal voor een lesje planten herkennen
via de app. De veldsalie en weideklokjes zijn
paars, knalgeel is dan weer het groot streepzaad,
opgevrolijkt door de buikvormige kelken van de
blaassilene.
Wow, dit zijn de bergen. Na iedere bocht volgt
een verpletterend uitzicht. Dennenbomen groeien
langs de hellingen. Hier en daar staat een houten
huisje, of ligt een dorp met spitse kerktorens. Dan
komt het pad naast de snelstromende rivier te liggen.
Het water geeft bijna licht in de zon. Alles is
hier lichtgroen: het gras, de bomen, de struiken.
GENIETEN VAN VRIJHEID
“Zin in polenta?” In het dorp Pellizzano staat
Dario Bontempelli (81) met een dikke glimlach
langs de weg. Een paar tanden ontbreken. Hij
draagt een blauwe overal. Dario wenkt me naar
binnen. In een houten schuur heeft hij een minuscuul
keukentje, waar hij polenta en gebakken
aardappels bakt. Hout hakt hij zelf. Verderop
staat een bank, waar hij zijn middagdutjes doet.
Dario haalt een fles wijn tevoorschijn. Die heeft
hij altijd bij de hand. Glunderend kijkt hij voor
54 FietsActief

xxxxxxxxn
Pellizzano misstaat niet
op een ansichtkaart
FietsActief
55

ROUTE WINSUM TERSCHELLING
TERSCHELLING IN DE LATE ZOMER
ELK SEIZOEN IS TERSCHELLING EEN EILAND VOL KLEUR. IN DE NAZOMER GOOIT
DE NATUUR ER NOG EEN SCHEPJE BOVENOP: DAN GROEIT DE DIEPRODE CRANBERRY IN
DE NATTE DUINVALLEIEN. HET RODE GOUD IS NIET TE MISSEN OP HET EILAND.
TEKST ANNEMARIE BERGFELD FOTO’S ANNEMARIE BERGFELD, ERIK JAN LEUSINK,
WIM VAN 'T EINDE, SLIM EMCEE, VINCENT VAN ZALINGE
Heerlijk fietsen door de
duinen over schelpenpaden
64

ROUTE TERSCHELLING
R
ood, oranje, diepblauw, paars. De bessen
van duindoorn, lijsterbes, duinroos en
vogelkers dringen zich bijna op aan de fietsers
op het schelpenpad. Je moet wel heel
kleurenblind zijn om niet te genieten van
de kleurenpracht van deze herfstbessen. De
blauwe zeelucht maakt het af. Bij de duinvlakte
Eldorado stappen vriendin Silvia en ik af om wat
te proeven. Bitter tot flink bitter is onze conclusie.
De bramen, die er ook in grote hoeveelheden
hangen, gaan er beter in. De beroemdste bes van
Terschelling, de cranberry, laat zich niet zomaar
vanaf het eerste het beste fietspad zien. Die moet
je zoeken. Of je moet ’m weten te vinden, zoals
de eilanders. De donkerrode bessen verschuilen
zich in lage, natte duinvalleien tussen heide en
grassen. De cranberrystruik heeft kalkarme, zure
grond en water nodig. In de winter komt het
grondwaterpeil in de lage valleien boven de
oppervlakte en krijgt de struik precies wat-ie wil:
natte voeten. Tot ongeveer half oktober zijn de
cranberryvelden het makkelijkst te herkennen
aan de professionele plukkers die hun plukbakken
ritmisch door het struikgewas halen.
ILLEGALE BESSEN IN MIJN FIETSTAS
Een van hen is André Lambregts, en hij is niet
de eerste de beste. Al meer dan 45 jaar is deze
eilander elke herfst zeker twee weken cranberry’s
aan het plukken voor het bedrijf Cranberry
Terschelling. Twee weken waar hij het hele
jaar naar uitkijkt. “Het is mooi werk, je bent de
hele dag buiten en het is altijd gezellig, we zijn
meestal met een ploeg van circa vijftien mensen.”
En het is een mooie bijverdienste. De plukkers
worden per kilo betaald en hoe geroutineerder je
bent, hoe meer juten zakken van 40 kilo je aan
het eind van de dag kunt inleveren. André laat
zien hoe hij te werk gaat met de op Terschelling
ontworpen plukbak: de bessen blijven op de
‘tanden’ van de bak liggen, takjes en kleine
FietsActief
65

André Lambregts
hanteert de plukbak
FietsActief

ROUTE TERSCHELLING
blaadjes vallen erdoorheen. En nee, hij heeft
nooit last van zijn rug. Wel vertelt hij ons nog
even dat het strafbaar is om te plukken als de
pluk nog niet officieel is vrijgegeven. Maar dat
hij dat als klein jongetje ‘natuurlijk’ wel deed.
Ondertussen stopt hij, met een vette knipoog,
een zak met versgeplukte cranberry’s in mijn
fietstas. Fietsen wij nu met illegale waar verder
over het eiland?
GOUDEN VONDST
De cranberry, het rode eilandgoud, is het
belangrijkste exportproduct van Terschelling.
En dat merk je. Overal zijn cranberryproducten
te koop, van jam tot shampoo en van gin tot
chutney. En de horeca heeft sorbets, theeën,
wijnen en taartjes in vele cranberryvarianten. Tot
1965 werden de cranberry’s gedroogd, gesorteerd
en verpakt in De Bessenschuur, in het bos bij
West-Terschelling. Dit houten gebouw uit 1940
met vijf ontluchtingstorens werd gebouwd naar
het voorbeeld van een all American barn. Nu is
De Bessenschuur een koffie- en theehuis met –
twee keer raden – een ruim cranberryaanbod.
Achter de schuur is een kleine museumtuin
met oude pluk-, kneus- en kurkmachines en
informatie panelen. Hier wordt ook het verhaal
verteld van jutter Pieter Sipkes Cupido, die in
een stormachtige novembernacht halverwege de
negentiende eeuw een zware houten ton op het
strand vond, afkomstig van een Amerikaanse
vrachtvaarder. Vol brandewijn, hoopte hij. In
plaats van de verwachte drank bevatte de ton
harde, zure bessen. Boos kieperde hij de inhoud
van de ton in een duinpan, zo wil het verhaal.
Jaren later stond de vlakte vol cranberrystruiken
en ontdekten de eilanders de waarde van de
Amerikaanse veenbes – want die bleek het
te zijn.
GEVARIEERD ELDORADO
Op z’n Terschellings heten de duinvalleien waar
cranberry’s groeien ‘plakken’. Elke vallei heeft
zijn eigen naam. Op het Studentenplak deed een
groep studenten ooit onderzoek naar het besje;
op Douwkesplak liet eilander Douwe Hek zijn
geiten grazen; op het Strafkamp is het moeilijk
MAN, WAT IS HET HIER FIJN.
HET IS NIET DRUK, HET IS NIET STIL, HET
IS GEZELLIG OP TERSCHELLING. EN ELKE
KILOMETER IS ANDERS
plukken door de vele stekelige duindoorns.
Eldorado, nu een waterrijk gebied met veel
vogels en grote grazers, dankt zijn naam aan
de vroegere rijke cranberryoogsten. Vlakbij
het Studentenplak zitten wij zonnig en beschut
op het terras van De Bessenschuur (Silvia:
cranberrycheesecake, ik: cranberryappelgebak),
maar kunnen we ondertussen amper wachten
om verder te fietsen. Man, wat is het hier fijn.
Het is niet druk, het is niet stil, het is gezellig
op Terschelling. Schelpen knisperen onder de
fietsbanden, de jas kan vaak uit en Terschelling
is elke kilometer anders. We begonnen in
West-Terschelling (een fijn dorp met de vuurtoren
in het midden) en hadden na vier kilometer
al strand, dennenbossen en duinvalleien gezien.
En dan komen nog de polders, de waddendijk
(een topfietspad van vijftien kilometer lang), het
Meertje van Hee en die andere leuke dorpen.
Midsland heeft een gezellige hoofdstraat.
Formerum, met de enige molen van het eiland,
is leuk. Hoorn heeft een kerk uit 1200-zoveel en
Oosterend (die naam is niet toevallig) lijkt het
einde van de wereld.
UREN TUREN OVER DE WADDENZEE
We weerstaan de cranberrysorbet van De
Koffiemolen in Formerum, hoeveel goeds we
daar ook over gehoord hebben. We willen
fietsen. En afstappen. Om een hoog duin te
beklimmen, om een leuk winkeltje van voor naar
achter te bekijken, om languit op de waddendijk
te liggen en schaapjes te tellen. We turen een uur
over de Waddenzee, ons afvragend waar die
schepen allemaal naartoe gaan. Terug over de
fietspaden door de duinen zien we meer cranberryvalleien.
We durven alleen maar naar de rode
bessen te kijken, onze illegale waar grijnst ons
dwars door de fietstas toe. Maar mooi dat die wél
meegaat naar huis. Het is niet alle dagen dat we
met een eerste oogst thuiskomen.
FietsActief
67

REIZEN MECHELEN
Mechelen
PILS & PAARDENMELK
MECHELEN BLINKT ALS EEN SCHAT AAN DE DIJLE. ROND DE
VLAAMSE STAD FIETS JE LANGS RIVIEREN EN NATTE WEILANDEN.
PROEF ONDERWEG GOUDEN CAROLUS, CHOCOLAATJES EN,
OOK ZOETIG, PAARDENMELK.
TEKST & FOTO’S JESSICA DE KORTE
72
Blauwe fietsbrug bij het
Drierivierenpunt in Rumst

Ward Deprins tapt een topbier
xxxxxxxxx in Brouwerij Het Anker

REIZEN DOLOMIETEN
Fietsbrug bij het
Drierivierenpunt
Visfonteinen op de
Mechelse IJzerenleen
Eetcafé ’t Steencaycken in Boom
Scheepvaart in het Kanaal Leuven-Dijle
78 FietsActief

REIZEN MECHELEN
Brouwerij Het Anker Autovrij fietsen in Mechelen De Sint-Romboutstoren
J PRAKTISCH
FIETSROUTES
In Mechelen kun je meerdere
fietsroutes oppikken, die via
knooppunten lopen. Rondje
Leest - Hombeek van 38
kilometer gaat door het
Hombeeks Plateau; een landbouwgebied
waar de Zenne
doorheen kronkelt. Je fietst
langs het Kanaal Leuven-Dijle,
het dorp Heffen, Paardenmelkerij
De Beck, de Eglegemvijver
en het Vrijbroekpark, aan
de rand van Mechelen.
Het Rondje Mechelen -
Boom van 50 kilometer is de
vernieuwde Gouden Carolusroute,
met Brouwerij Het Anker
als startpunt. Onderweg
ontdek je het schitterende
rivierenlandschap van de Dijle
en Nete. De brochures zijn te
downloaden op visit.mechelen.
be/fietsroutes
PRIKKELPAKKET
Met het Prikkelpakket maak je
in Mechelen kennis met lokale
specialiteiten. In het boekje,
voor 7 euro te koop bij het
informatiekantoor van
Visit Mechelen aan de Vleeshouwersstraat
6, zitten zes
bonnen, waarmee je op verschillende
plekken in de stad
lekkernijen kunt proeven. Ook
krijg je korting op attracties en
monumenten.
SLAPEN
Van der Valk Hotel
Mechelen
Een historisch pand omgetoverd
tot een viersterrenhotel
met comfortabele kamers.
Rode-Kruisplein 1.
hotel-mechelen.be
ETEN
De Vleeshalle
In een monumentale hal, waar
slagers ooit hun koopwaar
aanboden, vind je nu een
hippe markt waar je allerlei
gerechten kunt proeven, van
hamburgers tot focaccia.
Huidevettersstraat 7.
vleeshalle.be
Brouwerij Het Anker
In de brasserie van Brouwerij
Het Anker wordt veel met bier
gekookt. Een echte klassieker
is Gouden Carolus, vernoemd
naar de gouden munten van
keizer Karel. Je proeft karameltonen.
Guido Gezellelaan
49. hetanker.be
Eetcafé ’t Steencaycken
't Steencaycken ligt op een
pittoresk plekje langs de
Rupeldijk. Het eetcafé huist in
de voormalige meesterswoning
van steenbakkerij Van Herck,
uit 1780. Fraai industrieel
interieur, mooi terras. Hoek 76,
Boom. steencaycken.be
LEGENDE VAN DE MANEBLUSSERS
De Mechelaars worden, vanwege
een legende, ook wel
de Maneblussers genoemd. In
de nacht van 27 op 28 januari
1687 liet de maan haar rosse
gloed op de mistige Sint-
Romboutstoren schijnen.
‘De toren staat in brand’, riep
Boom
Oude
28 26
Terhagen
Netearm
Mechelen
50
38
Rumst
BELGIË
1
10 52 51
Heindonk
Willebroek
Walem
Zennegat Grote
vijver
94
Blaasveld 78 Heffen Den 97
79 Battelaer
96 Mechelen
95
Tisselt
Brouwerij Het Anker
Leest
start Sint-Romboutstoren
90 92
87
57
Hombeek
start
Paardenmelkerij
59 93
64
De Beck 53
10
58
25
Muizen
Eglegenvijver
45
54
Laar
Hofstade 80
Prinsenhoek
Zemst
0 1 2 km
Rondje Leest-Hombeek (38 km)
© Cartographics.nl
Rondje Mechelen-Boom (50 km)
Rupel
Willebroekse Vaart
Zenne
A1
Nete
A1
een dronkaard. De noodklok
werd geluid en de Mechelaars
kwamen massaal helpen
blussen. Nog voor de bewoners
de toren bereikten,
verdween de nevel en zagen
ze dat er helemaal geen
brand was...
MEER INFORMATIE
visitmechelen.be
toerismevlaanderen.nl
R6
Kanaal Leuven-Dijle
Dijle
FietsActief
79