Kamphuis

Verslaafd aan ons eigen gelijk
Ook ik heb vele keren illusies gebruikt om aan te tonen dat we
als we naar hetzelfde kijken toch verschillende dingen kunnen
zien. Ik heb onlangs nog een artikel artikel gepost op LinkedIn
die vele van die illusies meegeeft:
https://www.linkedin.com/pulse/creative-interchange-onesmindset-johan-roels/?
Ook over de noodzaak de eigen Mentale Modellen te
wanttrouwen schreef niet lang geleden ik een LinkedIn artikel:
https://www.linkedin.com/pulse/break-mental-model-harderthan-splitting-atom-johan-roels/?
Lammert Kamphuis stelt dat het zinnetje ‘ik weet het niet’ het
moeilijkste blijkt te zijn om uit te spreken, en dat beaam ik
volmondig. Dit heb ik meermaals ook gesteld toen ik het in m’n
opleidingen had over nood aan nieuwsgierigheid als bron voor
innovatie en in dit kader verwees naar de nieuwsgierigheid van
het nog jonge kind. Want wat is de vraag dat een kleuter het
meeste stelt? Juist, de ‘waarom’ vraag. Ik noemde heel jonge
kinderen ‘waarom’-monstertjes. Door het onophoudelijk stellen
van die vraag werken zij danig op de zenuwen van volwassenen
en zeker op die van hun ouders.
Want wat gebeurt er meestal? Wanneer het kind de waarom
vraag de eerste keer stelt, krijgt het van de volwassene uiteraard
een antwoord. Op dat antwoord stelt het ‘waarom’-monstertje
terug de waarom vraag, waarop de volwassene weer correct
antwoord. Edoch, op dat antwoord vraagt het kind terug de
waarom vraag, waarop de volwassene – nu iets geïrriteerd – terug
een antwoord verzint. Onvermijdelijk stelt het ‘waarom’-
monstertje terug de waarom vraag en antwoord de volwassene,
op barse toon: “Omdat ik het zeg” of “Omdat het zo is!” of iets
in die aard. Zelf gaf ik als laatste antwoord aan dochter Daphne:
“Vraag het eens aan jouw mama!”
Interessant is de vraag: Waarom antwoordt de ouder op zo’n
barse toon: “omdat het zo is!” (of zoals ik, met het ontwijkend,
‘Vraag het eens aan je mama!”) Het enige correcte antwoord is:
a) de volwassene kent het antwoord niet en b) dezelfde
volwassene is te beroerd om dit toe te geven. Zo simpel is het!
Volwassenen zijn vaak niet integer in het beantwoorden van
vragen van kinderen.
Laat ik nu een anekdote vertellen van toen Eloïse, onze oudste
kleindochter (nu 21) nog een ‘waarom’-monstertje was.
Op een dag vroeg ze haar Opa Johan (ik dus) : “Zeg Opa,
wanneer ik m’n pop loslaat, waarom valt die dan naar
beneden?”
Ik wist waar het zou eindigen en wou mij in veiligheid
brengen door te antwoorden: “Wel Eloïse, omdat anders er
© Johan Roels, Thought Philosopher @ Roels’ Inn
21