Kamphuis
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
Verslaafd aan ons eigen gelijk
Dat dit inlevingsvermogen niet eenvoudig is en moeite kost is
correct. Ik troost mij steeds met de gedachte:
Wat geen moeite kost is vaak
de moeite ook niet waard.
- Herman de Coninck (1987)
Wat Kamphuis ‘conflictuele bijeenkomst’ noemt en observeren
als de derde persoon meervoud, afstandelijk dus, noem ik het
Proces Bewustzijn de zestiende en laatste vaardigheid van
Creatieve Wisselwerking.
Door het procesbewustzijn is men zich niet alleen bewust van de
werking van het creatief wisselwerkingsproces, men ziet ook of
men al dan niet gevangen zit in haar of zijn mentaal model.
De superioriteit van de mens ligt niet
in zijn vermogen om waar te nemen,
maar in zijn vermogen om
waar te nemen dat hij waarneemt,
en om zijn waarneming over te brengen
op anderen door middel van woorden
- Albert Einstein
Proces bewustzijn heeft ook te maken met het begrip
‘transcendentie’. Je hebt ooit wel eens de uitdrukking gehoord:
“in de wereld zijn en toch niet van de wereld zijn”. In de wereld
zijn betekent dat je jezelf identificeert met je gedachten, je
gevoelens en je gedragingen. Van de wereld zijn zou suggereren
dat al wat je bent een conglomeraat is van je ervaringen en
acties in deze wereld. Niet van de wereld zijn betekent die
wereld afstandelijk kunnen beschouwen. Men is ‘boven’ de
wereld en men kan dus beschouwen zonder effectief betrokken
te zijn. Ideaal is uiteraard dat men beide aankan op een perfecte
manier. Zo is het product van de Vicieuze Cirkel het gecreëerd
zelf van deze wereld. Dit zelf is een eenheid, vervaardigd uit een
mix van ervaringen, percepties, verwachtingen, beelden, rollen,
eisen en verwachtingen, cultuurspelletjes, en ga zo maar door.
Het ‘originele’ zelf is niet van de wereld. Het staat buiten en
boven de wereld terwijl het toch perfect met beide voeten in de
wereld staat.
Van Stacie S. Hagan komt ook de volgende metafoor: teneinde
niet van deze wereld te zijn moet je jouw gecreëerde zelf, met
al zijn overtollige eisen en verwachtingen van je afschudden,
zoals een slang zich van haar oude huid ontdoet. Je bevrijdt je
als het ware zelf uit die bekrompenheid. Je bent niet het
gecreëerde zelf. Je bent iets heel anders en dit inzicht bekom je
wanneer je je realiseert dat je “zelf” een deel van een veel
© Johan Roels, Thought Philosopher @ Roels’ Inn
29