dijkstra ^—^ plastics bv - Historische Kring Haaksbergen

3180
Helle Maat, daar langs gaande tot aan de grote Spikke op den dijk na Rekken en
verder dan een eindweegs vervolgende zig in eene leiding onder de gemeente rekken
verliest'. Einde citaat
Uit deze beschrijving valt op te maken dat een Spikke zowel een bruggetje was over
een sloot als een met takkenbossen opgehoogde zandweg, waar die door een natte
laagte liep.Dinant Dijkhuis schrijft over de Spikke(r) in zijn "Taal van Haaksbergen":
" Een Spikker is een bruggetje over een sloot, gemaakt van ronde stammetjes en
bedekt met heetskoln" (heideplaggen/dekkeplagn). En heideplaggen waren hier
vroeger natuurlijk in ruime mate aanwezig. Het gebied heet immers niet voor niets
Lankheet (Lange Heide).
Gerard Dijkhuis verwijst in het Twents Woordenboek naar een Spikhorst. Een hoog
gelegen stuk grond, waardoor een lage weg liep, waar men met overlast van water
te kampen had. Zo'n weg kreeg een "Spik", een verhoging van takkenbossen (veelal
van Gagel) om verkeer mogelijk te maken.
Soms komen we een combinatie tegen van de begrippen Voorde, Vonder en Spikke.
Zo'n combinatie omschrijft Gerard Dijkhuis als een Spikvoord: Een doorwaadbare
plaats in een beek met een vonder van takkenbossen bedekt met zoden. "De Bokeler
bekke hadde hier in oale tieden n'n voord met n'n spik der noast".
Op bijgaande kadasterkaart heeft Nico Spit met een dikke zwarte lijn een reconstructie
getekend van de oorspronkelijke loop van de " Eerste Waterlijding" in Langelo.
De spikke's zijn daarin aangegeven met grijze vertikale blokjes. Zoals u ziet liep
deze "Waterlijding" ter hoogte van Scholtenhagen tussen camping Scholtenhagen
en Camping Stien'n Boer door, ongeveer ter hoogte van de huidige sportvelden. De
'spikke's' zelf zult u niet meer vinden. Ze zijn allemaal vervangen door duikers, die
onder de wegen en paden doorlopen.
Het is goed deze historische achtergrond in uw achterhoofd te houden als u op een
mooie dag een wandeling maakt door het Waterpark en bedenkt hoeveel moeite men
in vroeger dagen moest doen om in Langelo met droge voeten thuis te komen.
Jaap Kluitenberg
Bronnen:
Historisch Centrum : Markeboek Langelo , 1603-1862
Dinant Dijkhuis : Taal van Haaksbergen, Twente Akademie 1994 , blz.115, 261 en 301
G(erard).J.H Dijkhuis: Twents Woordenboek, 1991, 3e herziene druk
B. J. Hekkert : Oost-Nederlandse Familienamen, 1996. Hun ontstaan en betekenis.
André Hottenhuis : Lezing over dialect en familienamen ter gelegenheid van
het 20-jarig jubileum van de NGV Twente op 13-11-2004