Havenplan 2020 - Maasvlakte 2

42
HAVENPLAN 2020 DEEL 2 DE VEELZIJDIGE HAVEN
en veiligheidsnormen worden voldaan. Naast de
aanwezigheid van industriële clusters en grondstof-
stromen vormt de logistieke veelzijdigheid een
belangrijke vestigingsvoorwaarde. Het Havenbedrijf
spant zich niet alleen in voor de optimalisering van
de regio als vestigingsplaats voor ondernemingen,
maar streeft ook een grotere dynamiek in het haven-
gebied zelf na. Dit impliceert een zoektocht naar
vernieuwing die in grote lijnen drie sporen volgt:
• Het uitbouwen en versterken van bestaande
industriële clusters.
• Het stimuleren van nieuwe impulsen voor bestaande
bedrijven.
• Het aantrekken van nieuwe kansrijke industriële
vestigers.
Chemie
De petrochemie staat de komende jaren voor aan-
zienlijke kosten, onder andere als gevolg van milieu-
en veiligheidswetgeving. Tevens worden meer taken
uitbesteed die niet tot de kerncompetentie behoren,
uiteenlopend van catering en beveiliging tot opslag,
transport, engineering, onderhoud en zelfs de
volledige bediening van de installaties. In het
Rotterdamse chemiecluster is de trend naar uit-
besteding (‘outsourcing’) goed zichtbaar, wat het
belang van een sterke en professionele dienst-
verlening rond de harde productiekern van het
chemisch cluster benadrukt.
Logistieke dienstverleners aan de chemische
industrie reageren op de voortgaande concentratie
in hun klantenkring. Chemieconcerns zijn op zoek
naar ‘one-stop-shopping’ voor hun wensen op
het gebied van transport, opslag en distributie.
Distributie speelt een steeds belangrijker rol bij de
vraagstelling van de klanten. Wereldwijde spelers
vragen om wereldwijde service: voorheen regionale
spelers transformeren zich in bedrijven met een
mondiale reikwijdte.
Concentratie en integratie van zoveel mogelijk
productiefaciliteiten op één site (clustering) levert
mogelijkheden voor hogere energie-efficiency en
meer flexibiliteit in de productie. In Rotterdam is
de clustergedachte reeds sterk ontwikkeld. Met co-
siting wordt hieraan een extra dimensie toegevoegd:
bedrijven stellen delen van hun terrein beschikbaar
aan derden op basis van een goede match met
bestaande stromen en processen. Hiermee wordt
de totale efficiency van de locatie verhoogd.
In toenemende mate wordt daarbij ingezet op
industriële ecologie, het zoveel mogelijk sluiten
van kringlopen door het nuttig toepassen van rest-
en bijproducten, restwarmte en dergelijke. In de
toekomst is voor versterking van deze concepten
een belangrijke rol weggelegd voor pijpleidingen.
Pijpleidingen maken het mogelijk integratie en
clustering te realiseren op afstand, wat voordelen
kan bieden bij het koppelen van bestaande locaties
of bij het starten van nieuw te ontwikkelen chemie-
sites (Maasvlakte 1 en 2), waar de kritische massa
voor een echt cluster nog ontbreekt.
Gunstige kosten en ruime beschikbaarheid van de
belangrijke utilities dragen sterk bij aan de concur-
rentiepositie van de Rotterdamse (petro)chemie.
De bestaande samenwerking in het Rotterdamse
haven- en industriecomplex vormt bijvoorbeeld een
goede basis voor de verdere ontwikkeling van een
concept als ‘total utility islands’, waarbij één partij
of consortium alle utilities aan een of meerdere
klanten levert. Naast het verder versterken van de
bestaande cluster door het zoeken naar nieuwe
inpasbare bedrijven zijn er ontwikkelingen die
nadrukkelijk aandacht vragen. De groei en de
marges in de fijnchemie en de speciality chemie
zijn traditioneel hoger dan voor de basischemie
en kunststoffen. De nu zeer gefragmenteerde
fijnchemie zal naar verwachting de komende jaren
veranderen in een bedrijfstak met ongeveer tien
grote spelers die zullen zoeken naar synergie door
het samenbrengen van productie op één site. Voor
deze twee sectoren worden meer investeringen
verwacht dan voor de basischemie. De fijn- en
speciality chemie zijn in Rotterdam nu slechts op
beperkte schaal vertegenwoordigd. Het aantrekken
van deze, meer toegevoegde waarde leverende
sector, vormt de inzet voor het beleid van de
komende jaren.
Raffinage
In het Rotterdamse havengebied staan vier
olie-raffinaderijen en een condensaatsplitter.
De raffinaderijen hebben voldoende schaalgrootte
en zijn onderdeel van grote oliemaatschappijen.
De investeringen in de Rotterdamse raffinaderijen
zijn met name gericht op upgrading van processen
om een efficiëntere doorzet en schonere eindpro-
ducten te krijgen. Alle vier raffinaderijen investeren
om tegemoet te kunnen komen aan de verhoogde
eisen van de Europese richtlijn ‘Auto OIL II’ die in
2005 van kracht wordt. Vanwege de overcapaciteit
in de raffinagesector wordt een uitbreiding van de
huidige Europese capaciteit zeker niet voorzien.
De steeds zuinigere auto’s, de veranderende