de HAARLEMMERBUURT - Theo Bakker's Domein

de Haarlemmerbuurt
In 1609 kreeg Amsterdam een ruim bemeten octrooi op de rest
van de totale uitleg. Het lijkt erop dat de stad zelf mocht bepalen
hoe groot de uitleg zou worden. Voorwaarde was alleen,
dat de stad onteigende eigendommen behoorlijk zou compenseren
en overeenstemming diende te bereiken met buurgemeenten
en heemraadschappen. Nieuwer-Amstel, waartoe
de gronden tussen stad en Kostverloren wetering behoorden,
was geen partij van belang omdat Amsterdam het bestuur van
de Stads- of Godshuispolder als hoofdingeland al sinds de 16 e
eeuw domineerde en beheerde naar eigen goeddunken. Dat
betekent overigens niet dat het ook Amsterdams grondgebied
was; alle bebouwing in die polder lag tot de definitieve annexatie
in 1896 in Nieuwer-Amstel. Rijnland, in de vorm van
het grondgebied van Sloten, ontweek de stad door de nieuwe
grens binnen de Kostverloren wetering te houden en het werd
alleen een partij bij het insluiten van de zeewering.
Belangrijk onderdeel van het vervolgtraject was de verbetering
van de Haarlemmerdijk, die dan gepaard moest gaan met
de verlegging van die dijk zodat hij - in elk geval vanaf de
Brouwerstraten - een rechte lijn zou vormen, passend in het
geometrische denken van de toenmalige ontwerpers. Daarbij
kreeg Amsterdam het dan toch aan de stok met het hoogheem-
Boven: De Haarlemmerdijk en -plein in 1765 met de Haarlemmerpoort.
Links: Nu de Haarlemmerpoort van de veldzijde gezien, met de eerst brug.
13