ШЫМКЕНТ КЕЛБЕТІ #97
Жұма 8 желтоқсан 2017 жыл
Жұма 8 желтоқсан 2017 жыл
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
Рухани жаңғыру<br />
www.shymkala.kz<br />
№97 (1533)<br />
8 желтоқсан<br />
2017 жыл<br />
7<br />
Бүгінде Шымкент<br />
қаласындағы<br />
мемлекеттік мекемелердің<br />
барлығында<br />
іс-қағаздары<br />
толық қазақ тілінде<br />
жүргізіледі. Өзге ұлт өкілдерінің<br />
мемлекеттік тілді<br />
үйренуімен қатар ағылшын<br />
жəне орыс тілін меңгеруге<br />
шымқалалықтардың сұранысы<br />
артқан. Сонымен бірге<br />
ересек жастағылар жаңа<br />
инновациялық технологияларды<br />
пайдалана отырып<br />
аз уақыт ішінде тіл<br />
білу мүмкіндігіне ие болған.<br />
Бұл нəтижелі жұмыстар<br />
Шымкент қалалық тілдерді<br />
оқыту орталығының<br />
20 жыл ішінде қол жеткізген<br />
жетістігі деуге болады.<br />
Айгүл КЕРІМҚҰЛОВА<br />
aigul-kerim@mail.ru<br />
1997 жылы «Мемлекеттік<br />
тілді міндетті жəне ақысыз оқыту<br />
орталығы» болып құрылған<br />
мекеме 20 жылдық тарихты артқа<br />
тастады. 2009 жылы «Шымкент<br />
қалалық қазақ тілін оқыту,<br />
салт-дəстүрді жəне өнерді насихаттау<br />
орталығы» деп атауы<br />
өзгертілсе, 2012 жылы «Шымкент<br />
қалалық тілдерді оқыту<br />
орталығы» мемлекеттік коммуналдық<br />
мекемесі болып қайта<br />
құрылады. Орталықтың атауы<br />
қанша рет өзгерсе де халыққа<br />
көрсететін қызметі айқын.<br />
Ол облыстық, қалалық мемлекеттік<br />
органдардың, кəсіпорындардың,<br />
ұйымдар мен мекемелердің<br />
қызметкерлеріне, жеке<br />
азаматтарға қазақ, орыс, ағылшын<br />
тілдерін оқытуды ұйымдастырып,<br />
тілдерді үйрену мен<br />
іс-қағаз жүргізуге қажетті көмекші<br />
əдістемелік оқу құралдарын<br />
əзірлеу.<br />
– Осы жылдар аралығында<br />
бұл орталықта 20 мыңнан астам<br />
азамат оқып шықты. Əрине,<br />
тоқсаныншы жылдардың аяғында<br />
жұртшылық тарапынан<br />
мемлекеттік тілді үйренуге деген<br />
ықыластың басымдығы байқалса,<br />
2000 жылдан бері қазақ,<br />
орыс тілдерімен бірге ағылшын<br />
тілін меңгеруге деген қызығушылық<br />
артуда. Бүгінде орталықтың<br />
қызмет көрсету аясы<br />
кеңейді. Жекеменшік нысандар,<br />
шетелден келген саяхатшылардың<br />
сұранысына сай құжат айналымы<br />
мен қызмет көрсетуді<br />
үш тілде ұсынуда мамандардың<br />
біліктілігі жетеді. Яғни, тілдерді<br />
меңгеруге деген ниет күн<br />
санап еселеп, артып келеді, –<br />
дейді орталық директоры Нұрила<br />
Серікбайқызы.<br />
Бүгінде оқыту орталығын<br />
елімізде тұңғыш ашылған мамандандырылған<br />
кешен деп айтуымызға<br />
толық негіз бар. Орталықта<br />
қызмет ететін 14 оқытушының<br />
еңбегі ұшан-теңіз. Олардың<br />
міндетіне қазақ тілін оқытуға<br />
арналған типтік бағдарламаны<br />
əзірлеу, тұрғындарға тілдерді<br />
көпдеңгейлік бағдарлама<br />
негізінде тегін оқыту, тілдерді<br />
қолдану мен дамытуға<br />
арналған мемлекеттік бағдарлама<br />
аясында жоспарланған<br />
түрлі бағыттағы іс-шараларды<br />
ұйымдастыру мен үйлестіру<br />
кіреді. Сонымен қатар мемлекеттік<br />
мекемелерге етене таныс<br />
«Қазтест» бойынша диагностикалық<br />
жəне сертификаттық<br />
тестілеулер өткізу де осы<br />
орталықтың маңызды жұмыстарының<br />
бірі.<br />
Тіл үйренушілерге –<br />
ТӘЛІМДІ ОРДА<br />
Мархабат БАЙҒҰТ,<br />
халықаралық «Алаш»<br />
және «Түркі әлеміне қызметі<br />
үшін» сыйлықтарының<br />
лауреаты, жазушы:<br />
– Шымкент қалалық тілдерді<br />
оқыту орталығының 20 жылдық<br />
өмірі оңай болған жоқ. Бұл мекемеде<br />
тілдерді оқытып, үйретудің<br />
өзіндік өзгешеліктері қатқабат.<br />
Мұнда негізінен ересектер<br />
және алуан түрлі мамандықтардың<br />
иелері келеді. Қиындықтың<br />
көкесі осыдан басталады.<br />
Бәрін ежіктеп айтпай-ақ<br />
қоялық. Ойға салып байқаған<br />
адам бірталай нәрселерге көз<br />
жеткізер. Орталықта жұмыс істейтін<br />
мұғалімдердің иықтарына<br />
артылар жүк те аса ауыр.<br />
Шымкент қалалық орталығының<br />
ізденістері мен ұмтылыстары,<br />
«Ана тілі мен отбасы»,<br />
Оралхан Бөкей атындағы көркемсөз<br />
оқу шеберлері байқауын<br />
өткізудегі өзіндік өзгеше талпыныстары,<br />
тағы басқа да құлшыныстары<br />
құптарлық. Елбасының<br />
«Болашаққа бағдар: рухани<br />
жаңғыру» мақаласындағы мақсаттармен<br />
үйлесім табатыны<br />
қуантады. Іс-шараларды өткізуде<br />
де ізденістер бар.<br />
20 жылдық мерекелерімен құттықтай<br />
отырып, орталық туралы<br />
аз-кем ғана пікірімізді<br />
білдірдік. Алдағы уақытта да<br />
жоғары жауапкершілікпен, жаңашылдықпен<br />
жұмыс істей отырып,<br />
биіктерге беттей береді<br />
деген сенімдеміз. Әлбетте, орталыққа<br />
қалтқысыз қамқорлықтар<br />
да қажет екені біз айтпасақ<br />
та, аян-дүр.<br />
Қазақстандағы тұңғыш орталыққа - 20 жыл<br />
Жеті жұрттың<br />
тілін біл...<br />
Дана, хакім Абай: «Басқа халықтың<br />
тілі мен мəдениетін білу<br />
адамды сол халықпен тең етеді»<br />
деген. Президент Н.Назарбаев<br />
əлем елдері қауымдастығына<br />
кіруіміз үшін біздің əрбіріміз бəсекеге<br />
қабілетті болуымыз керек<br />
екенін айта келе, «Ұлттың бəсекеге<br />
қабілеттілігінің аса маңызды<br />
шарты – бұл əлемдік бəсе-<br />
2017 жылдың<br />
қаңтар-қараша айында:<br />
келестік үдерісінде табысқа жетуге<br />
мүмкіндік беретін күшті рух<br />
пен білім» деген болатын. Осыған<br />
орай, елімізде тіл үйренуге<br />
барлық жағдай қарастырылған.<br />
Тек ниет болса болғаны.<br />
– Орталық қазақ, орыс, ағылшын<br />
тілдері ақысыз үйретіледі.<br />
Сондай-ақ, əлеуметтік желілерден<br />
арнайы парақша ашып,<br />
тіл үйренушілермен байланысты<br />
нығайттық. Тыңдаушылардың<br />
ұсыныс-пікірлерін назарға<br />
алып, ай сайын тілдерді меңгеруге<br />
ынталы түрлі əлеуметтік<br />
топтарға кіретін тұрғындар арасында<br />
жиі іс-шаралар ұйымдастырылады.<br />
Бір сөзбен айтқанда, тыңдаушылар<br />
санын арттыру бағытында<br />
орталық қызметінде заманауи<br />
ақпараттық технологиялар мен<br />
жарнамалық тың əдістер қолданылуда.<br />
Нəтиже əзірге жаман<br />
емес. Тіл үйренушілердің саны<br />
жылдан жылға артып отырғаны<br />
осыны дəлелдейді, – дейді мекеме<br />
директоры.<br />
ҚАЗТЕСТ:<br />
мемлекеттік<br />
қызметкерлер сынағы<br />
Орталық мемлекеттік тілді<br />
білу деңгейін бағалаудың жалпыға<br />
ортақ отандық жүйесі –<br />
мемлекеттік тілді меңгергендер саны – 824<br />
(490 қазақ, 197 орыс, 76 өзбек, 61 өзге этнос өкілдері)<br />
орыс тілін меңгергендер саны – 190 (176 қазақ,<br />
4 өзбек, 10 өзге этнос өкілдері)<br />
ағылшын тілін меңгергендер саны – 532 ( 441 қазақ,<br />
9 орыс, 61 өзбек, 21 өзге этнос өкілдері)<br />
Дерек<br />
1997 жылы мемлекеттік<br />
тілді міндетті және ақысыз<br />
оқыту орталығында<br />
бар-жоғы 445 тіл үйренуші<br />
мемлекеттік тілді<br />
үйренсе, 2017 жылы қазақ,<br />
орыс, ағылшын тілдерін<br />
меңгерген ересек азаматтар<br />
саны екі мыңнан<br />
асып, 20 жылда 20 357-ге<br />
жеткен.<br />
ҚАЗТЕСТ бағдарламасын, орыс<br />
жəне ағылшын тілдерін мемлекеттік<br />
стандарт талаптарына<br />
сəйкес бес деңгей бойынша<br />
ақысыз оқытады.<br />
Мұндағы мақсат – мемлекеттік<br />
тілді меңгермеген азаматтарды<br />
деңгейлік курстардан<br />
өткізіп, олардың сөйлеу, жазу,<br />
ойын жеткізу сынды өлшемдер<br />
негізінде тілдік қоры мен<br />
білімін жетілдіру. «ҚАЗТЕСТ»<br />
ұғымы мемлекеттік қызметпен<br />
тығыз байланысты. Сондықтан<br />
біздің өңірде тестілеуден өткендердің<br />
басым бөлігін мемлекеттік<br />
қызметшілер құрайды.<br />
Мəселен, өткен жылы жүйенің<br />
А2, В1 деңгейлері бойынша<br />
сертификаттық тестілеуден<br />
өткен 116 адамның 55-і сертификатқа<br />
ие болды.<br />
Бұл тұста орталық мамандарының<br />
еңбегін айтпай кетпеуге<br />
болмас. Орталық оқытушылары<br />
М.Жолдасова Швейцарияның<br />
"Монтре" бизнес мектебінде<br />
ғылыми тағылымдамадан өтсе,<br />
Н.Амандықова Ұлыбританиядағы<br />
«Simply the Best» мектебінде<br />
екі айлық арнайы курсқа қатысып,<br />
біліктілігін арттырған.<br />
Сонымен бірге мемлекеттік<br />
тілді оқытудың əдістемесін<br />
жетілдіру мақсатында ҚР мəдениет<br />
жəне спорт министрлігі<br />
тілдерді дамыту жəне қоғамдықсаяси<br />
жұмыс комитеті «Үздік<br />
сабақ» байқауын жариялайды.<br />
Байқауға келіп түскен 500-ге<br />
жуық материалдың 300-і ғана<br />
іріктеліп алынып, қорытындысында<br />
Шымкент қалалық тілдерді<br />
оқыту орталығының қазақ<br />
тілі оқытушысы Гүлнар Қалдыбаева<br />
І орынды иеленген.<br />
Лингвистикалық<br />
орталық<br />
Шымкент қалалық тілдерді<br />
оқыту орталығы шымқалалықтарға<br />
тілді үйретуде жасына қарамастан<br />
оңтайлы əдіс-тəсілдерді<br />
қолдануға тырысады. Қызметкерлерді<br />
өз ғимаратында оқытуға<br />
тапсырыс бергенде, мамандарды<br />
топқа бөліп, мейлінше қызықты<br />
да тың əдістермен үйретеді.<br />
– Мекемелерде топтар жасақтау<br />
барысында да бірқатар<br />
мəселелер кездеседі. Өйткені,<br />
түрлі кəсіп бойынша жұмыс істейтін<br />
18-60 жас аралығындағы<br />
ересек азаматтарға тілдерді<br />
оқыту, үйрету оңай емес. Белгілі<br />
бір мекемеде қызмет атқаратын<br />
азаматтың жұмыстан түбегейлі<br />
босатылмайтыны тағы бар. Қызметкерлер<br />
кез келген уақытта іссапарға<br />
немесе еңбек демалысына<br />
шығып кетіп, сабаққа қатыспайтын<br />
кездер де жиі кездеседі.<br />
Осындай жағдайдың бəрін<br />
ескеріп, тіл үйренушілермен тығыз<br />
жұмыс істейтін оқытушыға артылар<br />
жүк пен жауапкершіліктің<br />
салмағы ауыр, – дейді орталық<br />
директоры.<br />
Орталық ұжымы 20 жылда<br />
бағындырған белесінің өзі бір<br />
төбе екенін мақтанышпен жеткізеді.<br />
Бұлай деуіне негіз де бар.<br />
Себебі, алда латын қарпіндегі<br />
қазақ əліпбиін үйрету жұмысы<br />
күтіп тұр.
Change language