Benchmarking Uygulamalar›n›n Örgüt Performans› Üzerindeki Etkileri

Katedralin içi, üç koridor ile alt› yan
bölmeden oluflmufltur. ‹çinde küçük
ibadethaneler vard›r. Bunlardan kuzeydeki
St. Nicholas'a (Noel Baba), güneydekiler
Meryem Ana ve St. Thomas Aquinas'a
adanm›flt›r. Caminin kad›nlar bölümü
olarak bilinen k›sm› eskiden hazine dairesi
olarak kullan›lm›flt›r. St. Sophia'n›n içinde,
birçok Luzinyan soylusu ve krallar›
gömülüdür. Bunlar›n mermer mezar tafllar›
hala döfleme kaplamas›n›n bir bölümünü
oluflturur. Bu tafllar has›r ve kilim alt›nda
kald›klar› ve cami içinde ayakkab›
giyilmedi¤inden üzerlerindeki yaz› ve
resimler bozulmadan kalm›flt›r.
Bedesten
Bina 12.yy’da bir Bizans kilisesi olarak
yap›lm›flt›r. (St. Nicholas Kilisesi). Daha
sonra Lüzinyanlar taraf›ndan yap›lan baz›
Gotik eklemelerle geniflletilmifltir. Venedik
döneminde ise yeni de¤iflikliklerden sonra
Yunan Ortodoks Metropolisine verilen
bina, farkl› mimari tarzlarla hibrid bir
dokuya sahiptir. Osmanl›lar döneminde
daha çok tekstil ürünlerin sat›ld›¤› bir çarfl›
ve depo ifllevi görmüfltür. Kuzey kap›s›
üzerindeki tafl iflçili¤i St. Sophia
Katedralinin kap›s›n›nkine benzer.
Tafl Eserler Müzesi
(Lapidary Müzesi)
Selimiye Camii'nin do¤usunda bulunan
Tafl Eserler Müzesi (Lapidary Müzesi),
15. yy'da infla edilmifl Venedik tarz› bir
yap›d›r. Orta ça¤lardan bugüne de¤in bir
çok tafl eser (armalar, mermer eserler,
lahit ve sütunlar) örneklerini
bar›nd›rmaktad›r. Girifl kap›s›n›n karfl›s›nda
görkemli tafl ifllemeli pencere, eskiden
Sarayönü meydan›nda olup ‹ngiliz
döneminde y›kt›r›lan Lüzinyan saray›ndan
getirilmifltir. En göze çarpan eserler olarak
Dampierre ailesine ait lahit ve 13. yy’da
K›br›s Mareflali olan Adam of Antioch’a
ait mezartafl› say›labilir. Ayr›ca mermerden
bir St. Mark Aslan› da avluda bulunan
eserler aras›ndad›r.
Venedik Sütunu
(Atatürk Meydan›)
Atatürk Meydan›’ndaki Venedik Sütunu
(Dikilitafl) Venedikliler taraf›ndan 1550’de
dikilmifltir. Eskiden üzerinde St. Mark
aslan› bulunuyordu. Osmanl›lar sütunu
kald›rarak Sarayönü Camisinin avlusuna
koymufllard›r. ‹ngilizler 1915 y›l›nda, 6 m
yüksekli¤indeki sütunu flimdiki yerine
yerlefltirmifllerdir. Tek kurfluni renkte bir
granit olan sütunun, Salamis’teki bir
mabetten getirildi¤i san›lmaktad›r.
Sütunun alt taraf›nda 6 ‹talyan ailesinin
armalar› bulunmaktad›r. Sütunun
üzerindeki bak›r küre sonradan ilave
edilmifltir. Atatürk Meydan›n›n bat›s›ndaki
binalar (Devlet Daireleri) 1900’lerin ilk
y›llar›nda ‹ngiliz Koloni devrinde infla
edildiklerinden özel bir görünüme
sahiptirler. Binalar›n do¤uya bakan
yönünde bir çeflme vard›r. Ayr›ca Kraliçe
Elizabet’in 1953 y›l›nda tahta ç›kmas›
nedeniyle infla edilen bir platform
bulunmaktad›r. Üzerinde ‹ngiltere’nin
armas› bulunan bu platformdan, ‹ngiliz
valisi, Kraliçe’nin tahta ç›kt›¤›n› ilan
etmifltir.
Lefkofla Surlar›
Venedik Sütunu
Türklerin K›br›s’› almak üzere oldu¤u
dönemde Venedikliler, Lefkofla flehrini
savunabilmek için, kentin çevresindeki
eski Lüzinyan surlar›n›n yerine 1567 y›l›nda
yeni surlar yapmaya bafllad›lar. Surlar›n
plan›n› Guilio Savorgnano adl› ünlü
Venedikli bir mühendis çizmifltir. Daire
fleklinde 3 mil çevresi olan bu surlar›n
üzerinde, her biri birer kale say›labilecek
11 burç ve toplam 3 kap› bulunmaktad›r.
Surlar, d›fl› taflla örülmüfl kal›n toprak
duvarlard›. Surlarda bulunan kap›lar›n
adlar›, kuzeyde "Porta Del Proveditore -
Girne Kap›s›-" do¤uda "Porta Guiliana-
Magosa kap›s›" ve bat›da "Porta
Domenico - Baf Kap›s›" d›r. Venedikliler
surlar› yapabilmek için 3 millik çevrenin
d›fl›nda bulunan evleri, saraylar›, manast›r
ve kiliseleri y›k›p tafllar›n› surlar›n
yap›m›nda kullanm›fllard›r. Surlar›n
yap›m›nda Frenk soylular›n›n ve di¤er
katk›s› olan kiflilerin adlar› da (Rochas,
Loredano, Barbaro gibi) burçlara
verilmifltir. Venedikliler Lefkofla kenti
surlar›n› bitirmeden Osmanl›lar taraf›ndan
yenilgiye u¤rat›lm›fllard›r.
Kumarc›lar Han›
17. yy. sonunda yap›lm›fl olan bir Osmanl›
yap›s›d›r. Girifl kap›s›ndaki ifllemeli Gotik
kemerin biçimi ve oranlar›n›n yap›daki
di¤er kemer ve Osmanl› mimari üslubuna
ayk›r› olmas› nedeniyle daha önceden var
olan bir yap›ya - muhtemelen bir manast›r
- ait olabilece¤i düflünülmektedir. Yap›
dörtgen bir plan üzerine infla edilmifl olup,
iki katl›d›r; camisi yoktur. Yolcular üst
katlardaki odalarda kal›r, alt kattaki
odalarsa hayvanlar›n›n konaklamas› ve
eflyalar› için depo amaçl› kullan›l›rd›.
Büyük Han
Tarih ve mimari de¤erler bak›m›ndan
Lefkofla’daki Türk eserlerinin bafl›nda
Büyük Han gelmektedir. 1572 y›l›nda
adan›n ilk Osmanl› Valisi Beylerbeyi
Muzaffer Pafla taraf›ndan yapt›r›ld›¤› kabul
edilmektedir. Yap› dörtgen bir plan
üzerine, iki katl› infla edilmifl olup, genifl
bir avlunun çevresinde s›ralanan odalar
kemerli ve kubbeli bir sundurmaya
aç›lmaktad›r. Büyük Han’›n çeflitli
yap›lardan ve yerlerden al›nm›fl tafllardan
yap›ld›¤› bellidir. Ayn› flekilde avlunun
ortas›ndaki mermer sütunlar üzerine
yap›lm›fl mescidi tutan sütunlar›n da
baflka bir yap›dan al›nm›fl olunmas›
muhtemeldir. Alt› köfleli, konik bafll›kl› tafl
bacalarla, bu kubbeli küçük mescit, Han›n
Türk tarz› mimarisini tamamlayan önemli
unsurlard›r. Han›n zemin kat›ndaki odalar
dükkan, depo ve ofis olarak kullan›lm›flt›r.
Üst kattaki sekizgen bacal› birer
flömineleri olan odalar ise yatak odalar›d›r.
Anadolu’da s›k rastlanan benzerleri gibi
olmas›na ra¤men, bir farkl›l›¤› da
mevcuttur. Bu tip han ve kervansaraylar
genellikle tek bir ana kap›ya sahip
olmalar›na ra¤men, Büyük Han’›n bir girifli
daha bulunmaktad›r.
Dervifl Pafla Kona¤›
(Etno¤rafya Müzesi)
19. yy.’da yap›lm›fl bu iki katl› kona¤›n
sahibi K›br›s’ta ilk Türkçe gazetelerden
olan "Zaman" gazetesini yay›nlayan
Dervifl Pafla’d›r. Konak, Lefkofla surlar
içinde tarihi çevre dokusunu en yo¤un
biçimde koruyan Arap Ahmet
Mahallesinde bulunmaktad›r. ‹ki girifl
kap›s› olan kona¤›n esas girifl kap›s›
üzerinde hicri 1219 (miladi 1807) tarihi
okunmaktad›r. Konak iki katl› olup, alt
kat› tafltan, üst kat› ise kerpiçten infla
edilmifltir. Sonradan ilave edildi¤i belli
olan bafl odan›n süslemeli tavan›nda
35