Benchmarking Uygulamalar›n›n Örgüt Performans› Üzerindeki Etkileri
Benchmarking Uygulamalar›n›n Örgüt Performans› Üzerindeki Etkileri
Benchmarking Uygulamalar›n›n Örgüt Performans› Üzerindeki Etkileri
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
64<br />
Araflt›rma<br />
‹çsel (iflletme içi) hedging yöntemleri<br />
temelde bilanço uygulamalar›na dayal›<br />
olan ve iflletmelerin kendi bünyeleri<br />
içindeki kaynaklardan yararlanarak<br />
gerçeklefltirdikleri teknikleri içermektedir<br />
ve iflletmeler içsel hedging tekniklerini,<br />
merkezi nakit yönetimi anlay›fl›<br />
çerçevesinde uygulamaktad›rlar.<br />
Bu ba¤lamda çeflitli yabanc› paralar<br />
üzerinden gelir ve giderleri bulunan,<br />
sözgelimi ihracatç› iflletmeler ya da bir<br />
iflletmeler grubu aç›s›ndan, içsel hedging<br />
tekniklerinin uygulanabilmesini sa¤layan<br />
merkezi nakit yönetimi, oldukça önem<br />
tafl›yan bir konu olmaktad›r. Böylece, d›fl<br />
ticarette nakit girifl ve ç›k›fllar›n›n tek<br />
merkezden yönetilmesi ile, fon<br />
maliyetlerinin azalt›lmas›na ve döviz kuru<br />
risklerinin önlenmesine çal›fl›lmaktad›r.<br />
Uluslararas› seyahat iflletmelerinde<br />
ifllemlerin döviz üzerinden yap›lmas›<br />
beraberinde döviz kuru riskini getirmifl<br />
ve bu iflletmeleri riskten korunmak için<br />
çeflitli önlemler almaya mecbur etmifltir.<br />
‹flletme içine yönelik ya da iflletmede<br />
finansal yönetim fonksiyonunun bir<br />
parças› olarak ve ifllemler grubu içinde<br />
uygulanabilecek döviz kuru hedging<br />
teknikleri; iflletmeler aras› alacak ve<br />
borçlar›n netlefltirilmesi, gelir ve<br />
ödemelerin çak›flt›r›lmas›, nakit ak›fllar›n›<br />
öne alma ve geciktirme kontrat fiyat›n›<br />
forward kura göre ayarlama, sözleflmede<br />
belirlenen döviz cinsini de¤ifltirme, nakit<br />
ak›fllar›n›n bir merkezde toplanmas›,<br />
Yrd. Doç. Dr. Gökçe YÜKSEK / Anadolu Üniversitesi - Turizm ve Otel ‹flletmecili¤i Yüksekokulu<br />
Seyahat ‹flletmelerinde<br />
‹flletme ‹çi Risk Yönetim Teknikleri<br />
Seyahat iflletmelerinin bir ço¤u uluslararas› faaliyet gösteren iflletmelerdir. Bu nedenle karfl› karfl›ya<br />
olduklar› döviz kuru risklerine karfl› bir tak›m önlemler almak zorundad›rlar. Döviz kur riskleri karfl›s›nda<br />
benimseyecekleri "dinamik bir kur yönetimi" tarz›, basit korunma ifllemlerini çok aflan bir uygulamad›r.<br />
Bu uygulaman›n kapsam›, iflletmenin ticari faaliyetlerine ba¤l› ödemelerinin koflullar›n›, döviz kuru riski<br />
ortadan kald›racak ve hatta baz› durumlarda kazanç sa¤layacak flekilde de¤ifltirme çabalar› olup,<br />
de¤iflik biçimler alabilmektedir.<br />
ihracattan do¤an alacaklar›n tahsilat›n›n<br />
h›zland›r›lmas›, döviz üzerinden<br />
borçlanma, para piyasalar› yoluyla<br />
hedging ve alacak ve borçlarda dövizlerin<br />
çeflitlendirilmesi ve döviz sepetleri olarak<br />
ifade edilebilir.<br />
Alacak ve Borçlar›n<br />
Netlefltirilmesi “Netting”<br />
Seyahat iflletmeleri uluslararas›<br />
faaliyetlerin yo¤un yafland›¤› iflletmeler<br />
olarak birbirlerinden hizmet sat›n alma<br />
ve satma suretiyle uluslararas› karfl›l›kl›<br />
de¤iflimlerde bulunmaktad›rlar. Bu fiziksel<br />
ak›fllar›n uluslararas› finans yöneticileri<br />
için önemi, büyük hacimde ba¤l›<br />
iflletmeler aras› fon transferine neden<br />
olmas›d›r.<br />
‹flletmeler aras› alacak ve borçlar›n<br />
netlefltirilmesi tekni¤inde (netting), grup<br />
iflletmelerde ayn› veya paralel dövizlerdeki<br />
dönem sonu ba¤l› iflletmeler aras› borçlar,<br />
önceden belirlenen hesap dönemleri sonu<br />
itibariyle biri di¤erine karfl› kapat›lmakta<br />
ve böylece brüt tutarlar›n ödenmesi yerine<br />
sadece borçlu olunan dövizdeki net<br />
bakiyenin riske karfl› hedge edilmesi ve<br />
vadesinde ödenmesi gerekmektedir. Bu<br />
nedenle söz konusu teknik, iflletmeler<br />
grubu içinde uygulanmakta ve dolay›s›yla<br />
aralar›nda ticaret iliflkisi bulunan ba¤l›<br />
iflletmelerin varl›¤›n› gerektirmektedir.<br />
Sözü edilen paralel dövizler ise, ayn›<br />
yönde hareket etme e¤ilimi tafl›yan<br />
paralard›r. Ve bu dövizler hedging<br />
durumunda birbirleri ile ikame edilebilirler.<br />
Netlefltirme prosedürü, döviz ifllemlerinin<br />
çok fazla oldu¤u iflletme gruplar›nda,<br />
grup içinde döviz kuru yönetim<br />
maliyetlerini azaltmaya yöneliktir.<br />
‹flleyifl Mekanizmas› ‹se<br />
Oldukça Basit<br />
Netlefltirme tam anlam›yla bir hedging<br />
tekni¤i olmamas›na karfl›n, hedging<br />
maliyetini minimize etmenin bir yolu<br />
olmaktad›r. Netlefltirme iflleminin iflleyifl<br />
mekanizmas› ise oldukça basittir. Her bir<br />
ba¤l› iflletme, iflletme borçlar›n› borcun<br />
hangi döviz cinsinden oldu¤unu da<br />
belirterek her dönem sonunda fax, email,<br />
veya telex yoluyla ana merkeze,<br />
di¤er bir ifadeyle merkez flubeye yollar.<br />
Bunun sonucunda ana merkez, en uygun<br />
netlefltirme düzenlemesine karar verir ve<br />
ba¤l› iflletmelere talimat verir. Ayn›<br />
zamanda, ba¤l› iflletmelerde bankalar›n›<br />
bu düzenlemeler hakk›nda<br />
bilgilendirecektir.<br />
‹flletmenin çeflitli birimlerinin farkl› paralar<br />
üzerinden alacakl› ve borçlu ifllemlere<br />
sahip oldu¤u bir durum, örne¤in, çok<br />
uluslu bir ‹ngiliz seyahat acentesinin,<br />
Almanya ve Fransa'daki flubeleri gibi ve<br />
birinin dolara k›sa vadeli bir alaca¤›,<br />
di¤erinin de yine bu para üzerinden bir<br />
borcu bulundu¤u varsayal›m. E¤er her<br />
birim veya ba¤l› iflletme, döviz kuru riskine<br />
karfl› vadeli piyasada korunma sa¤lay›c›<br />
ifllem yaparsa, ayr› ayr› masraf yapm›fl
Change language