mart 2010 bülteni çıkmıştır - Türkiyeliler Birliği

More documents

Recommendations

Info

Bundan tam altı yıl önce, 2004'de, tanınmış bir Ortadoğu ve İslam dünyası yorumcusu ve öğretim üyesi olan Dr. Gay Behor şunları yazmıştı: ( bk. Yediot Ahronot 27.5.2004) ''Türkiyede iktidarda olan İslamcı parti büyük baskılara maruz durumda. İslamcı eğilimli kamuoyu için için kaynamakta. Arap dünyası, hatta bazı Avrupa ülkeleri, Türkiye’yi İsrail politikasına karşı çıkması için zorlamakta. Şimdi Türkiye, hem bu baskıların tesiriyle davranıyor, hem de kemdi İslami tarafını gösterme gayretinde. Türkiye, son günlerde, İsrail’e yönelttiği komplimanlardan (!) kendilerine zarar gelemeyeceği düşüncesinde olsa gerek. Bizim Dışişleri Bakanlığımız ise, bu tür saldırılara alışık olmasına rağmen, bu kez tepkisini göstermelidir. Türklerin elbet İsrail’i eleştirme hakları vardır, fakat her protesto davranışının bir ücreti olması gerektiğini bilmelidirler….. . Ne Türkiye'nin İsrail’e, ne de İsrail'in Türkiye’ye herhangi bir iyilik yapması bahis mevzuu değildir. İki devlet arasındaki ilişkiler stratejik mahiyettedir, zira bunlardan ikisi de fayda görmektedirler. Türkiye ve İsrail iki demokratik ülkedirler ve birbirlerini desteklemeleri ve birlikte davranmaları en iyi yoldur.'' Bunlar söylenirken, Türkiye’de Prof. Davutoğlu henüz Dışişlerini yönetmiyordu ve Türkiye'nin Orta Doğu politikasında İslam ülkeleri ağırlığı yoktu. İktidarda AKP vardı. O günlerde olan şuydu : Hamas’ın başı Şeyh Yasin’in katlinden sonra, Sayın Başbakan R.T.Erdoğan'ın şu sözleri Türk İsrail ilişkilerinde ciddi bir gerilime sebep olmuştu . "Bugün Filistinliler kurban... Maalesef İsrail, Filistinlilere, kendisine 500 yıl önce davranıldığı gibi davranıyor. İnsanları, helikopterle bombalamak, çocuk, kadın, yaşlı ayrımı yapmadan öldürmek, buldozerlerle evlerini yıkmak..'' Bu benzetme pek yerinde olmasa da, İsrail’in Hamas'la ve başkanıyla neden mücadele ettiği Sayın Başbakanı pek ilgilendirmiyordu. Türkiye Yahudilerine gelince, onlar hala 1492 hoşgörüsüne m a z h a r b i r a z ı n l ı k g ö z ü y l e görülmekteydiler. 500 yıldır Türkiye’de yaşamaları tam Türk vatandaşı gözüyle görülmelerine yetmiyordu. 2009 Ocağında İsrail'in dökme kurşun 2 DEĞĠġEN FAZLA BĠR ġEY YOK Selim Amado operasyonundan ve özellikle Davos olayından bu yana, Türkiye-İsrail ilişkileri adamakıllı yön değiştirdi. Şubat 2009 seçimleri sonucunda oluşan Netanyahu koalisyon hükümetinde, sağ eğilimli (Evimiz Israel – İsrael Beytenu) partisi başkanı Avigdor Liberman, partisinin önemli başarısından sonra Dışişleri bakanı olunca, İsrail’in geleneksel dışişleri diplomatik yaklaşımı değişti, sokak diliyle ''dobracı'' diyebileceğimiz, fazla yumuşak olmayan ve diplomatik sayılamayacak bir yaklaşım geldi. İsrail’e çatan ülkelere, Liberman ve yardımcısının fazla hesap yapmadan tepki gösterme devri başladı. Bu değişiklik iyi midir, kötü müdür? Bunun tartışması yapılabilir. Liberman’ın yardımcısı emekli Büyükelçi Dani Ayalon'un, Türkiye’nin Tel-Aviv büyükelçisi Oğuz Çelikkol’a takındığı saygısız tavrın elbet tartışılacak bir tarafı olamaz: düpedüz ayıp ve anlamsız bir davranış! Nitekim, İsrail kamuoyu ve hükümeti vakit geçirmeden Türkiye’den özür diledi ve mesele bir ölçüde yatıştırıldı. Fakat eski hava geriye henüz dönmedi. İnkar edilemeyecek bir gerçek te, İsrail’in politikasını eleştirenlere değil, İsrail denince düşmanca ve anlayışsızca ifadelerle beyanatta bulunanlara, karşılık vermeden ondan bir şeyler almak isteyenlere, İsrail derken Yahudileri kötüleyenlere, dünyadaki Yahudi topluluklarını rahatsız edenlere, cami çıkışı İsrail bayrağını yakanlara, İsrail’i ortadan kaldırmaktan bahsedenlere tepkisiz kalmamak, İsrail’in de bir ulusal gururu olduğunu hatırlatmak, çok İsraillinin ve çok diaspora Yahudisinin eğilimine uyduğudur. O bakımdan İsrail Dışişlerinin daha ''dobracı'' bakanı Liberman’a, zaman zaman hükümetini müşkül mevkie sokmasına rağmen sempati ile bakanlar da var.. Yahudi dünyasının her zaman mevcut olmuş bir diğer problemi de, bazı Yahudilerin, çevrelerindeki sol eğilimli görüşlerini benimsemeleri ve mensup oldukları milleti veya cemaati acımasızca, bazen varoluş hakkını inkar edercesine eleştirmeleridir. Bugün bunlar İsrail eleştirilerini sol dediğimiz cepheden ve t e k e l l e r i n d e o l d u ğ u n u z a n n e t t i k l e r i h ü m a n i s t iddialarla yapmaktalar. Dünyada olduğu gibi İsrail’in içinde de böyleleri mevcut ve demokratik haklarıyla seslerini dinletebiliyorlar. İsrail’in Gazze operasyonunu tahkik için Birleşmiş Milletlerin tayin ettiği komisyonun başına Güney Afrikalı hakim Richard Goldstone getirilince, bu zatın Yahudi olmasına rağmen, komisyon üyelerinin ait oldukları ülkelerin yaklaşımlarını bilen İsrail, onunla teşrikimesai etmeyi kabul etmemiş, komisyon da, sonunda, İsrail’i harp suçlarıyla itham eden sert raporunu yayınlamıştır. Şimdi İsrail bu raporu hukuk ve gerçekler açısından çürütmek gayretinde. Goldston'a, İsrail içinden İsrail’i suçlu gösteren tanıklıklarda bulunanların İsrail sol'una ait olması ve ABD'den gelen paralarla çalışan örgütlerden gelmesi, İsrail’in demokrasi adına boyölçüşme durumunda olduğu başka büyük bir probleme dikkati çekiyor : İsrail gerçeği olan, İsrail’in kuruluşundan bu yana ölümkalım mücadelesi vermesi, bunu yaparken sadece siyasal bir yaklaşım farkıyla değil, aynı zamanda tarih kadar eski Yahudi düşmanlarıyla uğraşma mecburiyeti. Buna, basında, akademide ve internette rastlananlarla birlikte maalesef bir de bizzat kendileri Yahudi olanların ideolojik inançlarıyla İsrail aleyhtarı kesilmelerini eklemek lazım. İsrail lehine konuşanların ABD üniversitelerinde sözlerinin kesilmesi tesadüfen oluşan bir tepki değil, bilinçli olarak uygulanan bir eylemdir. Y a h u d i l e r d e n h o ş l a n m a y a n l a r antipatilerini son asırda Siyonizm ve İsrail üzerine odaklamışlar. Fakat herkes öyle değil. Türkiye ve İsrail kamuoylarında politikacılardan daha aklıselim sahibi güçler var. Herkes kötümser değil. Yahudi dünyası da kendi bünyesindeki fikir yelpazesine alışık. Bu durum değişmiyor. Fransızların '' plus ça change, plus c'est la meme chose'' deyimi, yani ''ne kadar çok değişirse, o kadar çok aynı kalıyor'' deyimi galiba bu yöreye de geçerli. “ İnşallah her şey düzelecek!” deyimi ise, hala Ümit olmaktan ileriye gitmiyor.
Bar-Ġlan’da LADĠNO MARATONU Türkiye Yahudilerinin YaĢamını Konu Alan Geleneksel Ladino Maratonunun 19cusuna Kalabalık Bir Dinleyici Kitlesi ve 12 KonuĢmacı Katılıdı. Bar-Ġlan Üniversitesinin Wohl Oditoryumu 11.Ocak.2010 günü Ladino dilini konuĢanlarla dolmuĢtu. Yahudi Bilimleri Fakültesi Dekanı .Prof. Eliezer Tauber’in açıĢ konuĢmasından sonra ilk konuĢmacı olarak Dr. Yaron Ben -Nae, tarihte Yahudi vasiyetnamelerini irdeledi. 18. yüzyıldan bir vasiyetnameyi örnek göstererek, bu kaynaklardan ailenin oluĢumu ve önem verilen eĢyalar hakkında bilgi edinildiğini söyleyen Dr. Ben-Nae, vasiyet edilen eĢyalar arasında gayrimenkul, kitap, para, mücevher, halı, muhtelif ev eĢyası olduğu gibi, dul eĢinin baĢkasıyla evlenmesine izin verenlere, hatta cesedinin YeruĢalayim’de gömülmesini isteyenlere rastlandığını belirtti. Dr. Eli Meron, Yahudilerin Türkiye’deki demografik dağılımını inceledi. 1927-1945 arasında Ġstanbul’da 48.000, Anadolu’nun değiĢik kentlerinde toplam 37.000 Yahudi’nin yaĢadığını, 1934 Trakya olaylarından sonra Edirne nüfusunun sıfıra yakın düĢtüğünü, resmi görevlere alınamadıkları için en çok ticarete önem verdiklerini, göç nedenlerinin baĢında ise Varlık Vergisi sonucu ortaya çıkan ekonomik zorluklar olduğunu söyledi. Dr. Rut Barzilay Lombrozo, Osmanlı Ġmparatorluğunda Yahudi kadınının yaĢamını anlattı. O zamanlar, kadının ev içinde önemli rolü olduğunu ve pek tahsilli olmadığını söyleyen Dr. Barzilay, evlenmelerin ebeveyn tarafından düzenlendiğini, çeyiz getiremeyen kızın evlenemediğini, ancak 20. yüzyılda her Ģeyin değiĢtiğini, tahsilin çok önem kazandığını ifade etti. Dördüncü konuĢmacı, Ġzmir’den konuk olarak gelen Sara Pardo idi. Ġzmir’de Yahudi Cemaatinin 1605 yılında kurulduğunu söyleyen Sara Pardo, sahte Mesih Sabetay Tsvi’nin ortaya çıkmasıyla Cemaatin sarsıntı geçirdiğini, 16. yüzyılda, engizisyonda din değiĢtirip te sonrada Ġspanya ve Portekiz’den kaçıp Ġzmir’e gelen dönmelerle eski göçmenler arasında sorunlar yaĢandığını, Ġzmir Yahudi erkeğinin pek dindar olmamakla beraber geleneklerin korunmasına büyük önem verdiğini, 1960’lardan sonra rahat bir yaĢam tarzına geçildiğini, ancak, buna rağmen, bugün % 40’lara varan karıĢık e v l i l i k l e r i n engellenemediğini açıkladı. David Angel Ġsrail’e yerleĢen Türk Yahudilerinin bu ülkeye sessizce katkıda bulunduklarını, tıp, sanat, sanayi, teknik bilimler, ordu, eğitim sahalarında çok yükseldiklerini söyleyerek isimlerle örnekler verdi. S e l i m A m a d o , T ü r k i y e ’ d e n g e l e n g ö ç m e n l e r i n Ġ s r a i l toplumuna entegre olmakla beraber bugüne kadar Türk kimliklerini koruduklarını, geleneksel karakterleri icabı hükümetten hiçbir talepte bulunmadıklarını, ilk gelen g ö ç m e n l e r i n ç o ğ u n u n kibutzlara yerleĢtiklerini, geleneklerini devam ettirdiklerini, çoğunun her yıl Türkiye’yi ziyaret ettiklerini, bu ülkede birkaç dernek kurduklarını ve Türkiyeliler Birliği’nin son günlerde sayısı artan göçmenlere yardım ettiğini söyledi. Günün ikinci yarısı Ġstiklal MarĢının ve Hatikva’nın okunmasıyla baĢladı. Üniversite BaĢkanı Prof. MoĢe Kave ile Salti Vakfı kurucusu Selim Salti’nin kutlama ve baĢarı dileyen konuĢmalarından sonra, Prof. Hanan EĢel, Güney Anadolu’da keĢfedilen 1500 yıl evveline ait sinagog hakkında bilgiler verdi. Yapılan kazılara ortak olan Prof. EĢel, elde ettikleri bulguları projeksiyonla gösterdi ve bu alanın çok çekici bir turistik alan olabileceğini vurguladı. Yine Türkiye’den konuk olarak gelen tarihçi Rıfat Bali, çok realist bir resim çizeceğini söyleyerek Ġstiklal Caddesinin “Pera” diye anıldığı günkü görüntüsüyle bugünkü halini kıyasladı ve bunu bir devrin kapanıĢı olarak niteledi. Yahudi Cemaatinin Türkiye için değerli bir unsur olduğunu söyleyen Rıfat Bali, liderlerin bunun böyle kalması için bir gayret sarf etmediğini, Ġsrail lehinde konuĢan veya yazanların Sionist olarak itham edildiğini ve bu durumun yakın zamanda değiĢmeyeceğini belirtti. Prof. Edwin Sarussi, Ġspanya sürgünü zamanındaki müzikle 20. yüzyıl müziğini kıyaslayarak, müzikteki değiĢikliğin toplumsal değiĢikliği izlediğini söyledi ve Sara Pardo 19. yüzyılda Hayim Efendinin okuduğu Ģarkılardan örnekler verdi. Noami Livian, 1910-1945 yılları arasında Beyoğlu’nda sinema sahibi olan Saltiel, Franko, Arditi ve Veinberg ailelerinin bu sanat kolunu nasıl geliĢtirdiklerini anlattı. 1924’teki Viyana hayatından örnek bir film parçası gösteren Noami Livian, eskiden sinemaya gece elbisesiyle gidildiğini, Apollo sinemasının sonradan sinagoga çevrildiğini, Arditi ve Saltiel ailelerinin bu sahada 1945 yılına kadar dayanabildiklerini söyledi. Dr. Lea Makovsky, Türkiye’de Yahudi isimlerinin tarih boyunca uğradığı değiĢiklikleri anlattı. Son konuĢmacı, mesleği gibi adı da Mimar olan Mimar Naor, giderek ka ybolma kt a o l a n c e ma a t l e r i n mevcudiyetini kanıtlamak için yaptığı çalıĢmaları anlattı. Ġzmirde, 27 sinagogdan bugüne kadar bulduğu 14 eski sinagogu kendi ekibinin çizdiği planlar ve resimlerle perdeye aksettiren Mimar, Ġzmir’de, eski yaĢamın devamı olan evlerle çevrilmiĢ 5 avlu bulunduğunu, mezar taĢlarının da zamanla Ģekil değiĢtirdiğini, araĢtırmalarını Ġzmir Üniversitesi eğitim görevlilerin yardımıyla tamamladığını söyledi. Bu yoğun Maraton, Naime ve YehoĢua Salti Ladino kültürü Merkezi’nin Müdürü Prof. ġmuel Rafael’in konuĢmacı ve dinleyicilere teĢekkürü ile sona erdi. Nesim Güveniş 3
Page 1: היכרות יאצוי תודחא
Page 5 and 6: Türkiyeliler Birliği, Türkiye’
Page 7 and 8: KADıN GÖZÜYLE Azmin Meyvesi Edit
Page 9 and 10: Bebeğiniz zayıf (prematüre)mı d
Page 11 and 12: Ole’lerimizden Haberler : Son ayl
Page 13 and 14: LADĠNO El tradisyonal Maraton de L
Page 15 and 16: LARGAS A TODOS AMEN ו פ ר ט צ

mart 2010 bülteni çıkmıştır - Türkiyeliler Birliği

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

Delete template?

Save as template?