öğrenme psikolojisi ders notları - KPSS EĞİTİM MERKEZİ
öğrenme psikolojisi ders notları - KPSS EĞİTİM MERKEZİ
öğrenme psikolojisi ders notları - KPSS EĞİTİM MERKEZİ
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
Veya<br />
Duyusal Ön<br />
ġartlanma<br />
PEKĠġTĠRME<br />
ÖĞRENĠLMĠġ<br />
ÇARESĠZLĠK<br />
ACĠZLĠK<br />
Ön koşullanma sürecinin aşamaları:<br />
1. Zihinde Çağrışım: Otomobil (içerisinde) köpek görüldü.<br />
2. Klasik koşullanma ile <strong>öğrenme</strong> oluştu: Köpek + saldırı sonucu canı yandı ve korku oluştu.<br />
3. Organizma otomobil ile olumsuz bir yaşantı geçirmediği halde daha önce koşullu<br />
uyaran (köpek) ile geçirilen yaşantı sonucunda zihinde oluşan bağa göre koşullu tepki<br />
ortaya çıktı ve ön koşullanma oluştu: Otomobil görünce korku oluştu.<br />
ÖRNEK: Sinan Hoca ile İsmail Hoca sürekli birlikte gezerler. Sinan Hocanın sınıfı bu duruma<br />
alışmıştır. Sinan Hocanın sınıfı bir gün İsmail Hocayı öğrencileri döverken görürler ve artık<br />
masum olmasına rağmen Sinan Hocaya karşı da korku tepkisi geliştirirler.<br />
--Klasik ġartlanmada PekiĢtireç koĢulsuz uyarıcıdır ve pekiĢtirme koĢulsuz<br />
uyarıcının tekrar verilmesi yoluyla gerçekleĢir.<br />
--KoĢulsuz uyaranın meydana getirdiği etkidir. Bir davranıĢın gelecekte<br />
olma olasılığını artıran uyarıcılardır. Klasik koĢullanmada pekiĢtirme<br />
koĢulsuz uyarıcının tekrar verilmesidir. KoĢulsuz uyarıcının meydana<br />
getirdiği etki pekiĢtirme görevini yerine getirir. Böylece köpek salya<br />
tepkisine devam eder. KoĢulsuz uyarıcı (et) pekiĢtireçtir. Klasik<br />
koĢullandırmada pekiĢtirme tepkiye bağlı olarak verilmez, tepkiden önce<br />
verilir.<br />
--DĠKKAT: Klasik koĢullanmada pekiĢtireç tepkiye bağlı olarak verilmez. Tepkinin<br />
meydana gelmesinden önce sunulur ve tepkiyi doğuran uyarıcıdır. Bu yönüyle<br />
klasik koĢullama, gerek araçsal koĢullanmadan gerekse edimsel koĢullanmadan<br />
ayrılır. Çünkü diğer iki koĢullanmada da pekiĢtireç tepkiye bağlı olarak<br />
verilmektedir.<br />
ĠKĠ TÜR PEKĠġTĠREÇ VARDIR:<br />
Birincil Pekiştireçler: Temel gereksinimsizleri karĢılayan öğrenilmemiĢ davranıĢlar.<br />
Gıda gibi. Et klasik koĢullanmada birincil pekiĢtireçtir. Çikolata sevgi cinsellik elma<br />
suyu DOĞAL PEKİŞTİREÇLER-ÖĞRENİLMEMİŞ<br />
İkincil Pekiştireçler: ÖğrenilmiĢ pekiĢtireçlerdir. I.’den yola çıkarak oluĢurlar. Aferin<br />
not, para, zil ÖĞRENĠLMĠġ<br />
**Klasik koşullanmada organizma çaresizdir. Organizma ne yaparsa yapsın durumu<br />
değiştiremeyecektir. Herhangi bir ödül elde etmek ya da cezadan kaçmak için tepki<br />
gösterilir. Organizma ne kadar çaba harcarsa harcasın durumu değiştiremeyeceğini<br />
öğrenerek pasif kalır ve bu pasifliği de istenmeyen tüm durumlara geneller.<br />
ÖRNEKLER:<br />
--Okuldaki <strong>ders</strong>lerde ve sınavlarda sürekli başarısız olan bir öğrenci hayatı<br />
boyunca başarısız olacağını düşünür.<br />
--Bir genç erkek kızların kendisini beğenmediğini ve kendisinden sürekli<br />
kaçtıklarını düşünerek buna inanır.<br />
--Öğrenilmiş çaresizliğin başlıca belirtileri; herhangi bir pekiştireci elde etmek ya da cezadan<br />
kaçmak için davranış göstermeye isteksiz olma, pasif olma, depresyon, korku, her türlü sonucu<br />
kabul etmeye isteklilik, boyun eğmedir.<br />
-- Gökhan, okuldaki <strong>ders</strong>lerde isteksiz davranmakta ve sınavlarda başarısız olmaktadır.<br />
Bu nedenle yaşamı boyunca başarısız olacağını düşünerek, bu durumunu düzeltmek için<br />
hiçbir çaba içersine girmemektedir. Gökhan’ın bu durumu koşullanma sürecinde<br />
öğrenilmişlik çaresizlik ile açıklanabilir.<br />
ÖRNEK: Fillerin önce kalın kıramayacağı iplerle ve sökemeyeceği kazıklara<br />
bağlanması. Bu durumda fil ne kadar uğraşırsa uğraşsın başarılı<br />
olamamaktadır. Belli bir süre geçtikten sonra artık bunu başaramayacağını<br />
anlar ve kurtulmak için çaba harcamaz. Daha sonra çok basit bir ip ya da kazık<br />
olsa bile kendilerini zorlamazlar. SAYFA 18
Change language