bölüm ı giriş
bölüm ı giriş
bölüm ı giriş
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
“Makamlar müzik folklorumuzun öyle bir klasik formu, öyle bir zengin<br />
hazinesidir ki; Azerbaycan müziğinin köküdür, mayas<strong>ı</strong>d<strong>ı</strong>r.” 17<br />
Amirov Doğu ülkelerine (Türkiye, M<strong>ı</strong>s<strong>ı</strong>r, Irak, Suriye) yapt<strong>ı</strong>ğ<strong>ı</strong> çok say<strong>ı</strong>daki<br />
gezilerinde bu halklar<strong>ı</strong>n ulusal müziğini yak<strong>ı</strong>ndan incelemiş ve Azeri müziğinde olduğu<br />
gibi, tüm bu halklar<strong>ı</strong>n müziğinin de makamlara dayand<strong>ı</strong>ğ<strong>ı</strong>n<strong>ı</strong>, bu makamlarla Azeri<br />
makamlar<strong>ı</strong> aras<strong>ı</strong>nda birçok benzerlik olduğunu görmüştür. Bu benzerlikler, besteciye<br />
eserlerinde diğer Doğu halklar<strong>ı</strong>n<strong>ı</strong>n ulusal müziğini Azeri geleneksel müziğinin<br />
öğeleriyle uyumlu bir şekilde birleştirmesine olanak yaratm<strong>ı</strong>ş ve parlak eserlerin<br />
yarat<strong>ı</strong>lmas<strong>ı</strong>n<strong>ı</strong> sağlam<strong>ı</strong>şt<strong>ı</strong>r. Piyano için Arap Temalar<strong>ı</strong> Üzerine Konçerto (1957), İki<br />
Piyano İçin Alban Temalar<strong>ı</strong> Üzerine Süit (1955) bunlardan baz<strong>ı</strong>lar<strong>ı</strong>d<strong>ı</strong>r.<br />
Makam, Amirov’un tüm eserlerinde olduğu gibi piyano eserlerinde de kendini<br />
göstermekte, makam çizgilerine gerek piyano minyatürlerinde gerekse büyük hacimli<br />
piyano eserlerinde de rastlanmaktad<strong>ı</strong>r.<br />
3.3. Makam<br />
Müzikte profesyonellik dediğimizde Avrupa müziğinin gelenekleri ve<br />
normlar<strong>ı</strong>na dayanan yap<strong>ı</strong>tlar akla geliyor. 18<br />
Oysa Doğu da as<strong>ı</strong>rlard<strong>ı</strong>r profesyonel müziğe sahip ve bu müzik, Avrupa<br />
müziğinden farkl<strong>ı</strong> olarak, sözlü geleneklerden temellenmekte ve bu özellik onu Bat<strong>ı</strong><br />
profesyonel müziğinden farkl<strong>ı</strong> k<strong>ı</strong>lmaktad<strong>ı</strong>r.<br />
Sözlü-profesyonel müzik türlerinin kaynağ<strong>ı</strong> folklor olmuştur. “Folklor” kavram<strong>ı</strong><br />
İngilizce’den al<strong>ı</strong>nm<strong>ı</strong>şt<strong>ı</strong>r: “Folklor” kelime anlam<strong>ı</strong>yla halk hikmeti demektir. 19<br />
Doğu-profesyonel müziğinin sözlü geleneklere dayanan bir merkezi türü var ki;<br />
bu değişik bölgelerde yaşayan halklarda farkl<strong>ı</strong> isimler taş<strong>ı</strong>r: Arap ve Türkler’de makam,<br />
Azeriler’de muğam, Tacik ve Özbekler’de makom, Uygurlar’da mukam, İranl<strong>ı</strong>lar’da<br />
destgah, Hintliler’de raga, Japonlar’da gagaku, Endonezyal<strong>ı</strong>lar’da patet, Kazaklar’da<br />
küy, K<strong>ı</strong>rg<strong>ı</strong>zlar’da kü. 20<br />
17 F. Amirov, (1978): s. 67.<br />
18 Ram<strong>ı</strong>z Zöhrabov, (1991): Makam, Azerneşr Yay<strong>ı</strong>nevi, Bakü : s.8.<br />
19 Ayn<strong>ı</strong>: s. 9.<br />
20 Ayn<strong>ı</strong>, s. 11.