HEHeHeİlB - TMMOB Makina Mühendisleri Odası Arşivi - Makina ...
HEHeHeİlB - TMMOB Makina Mühendisleri Odası Arşivi - Makina ...
HEHeHeİlB - TMMOB Makina Mühendisleri Odası Arşivi - Makina ...
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
Buhar sistemlerinde<br />
kondens kayıplarının<br />
bulunması ve<br />
kayıpların önlenmesi<br />
Halis TANYERİ<br />
Tokel - EEE Ltd. Şti İZMİR<br />
Skender ELELE<br />
Tokel -EEE Ltd. Şti. İZMİR<br />
Macit TOKSOY<br />
Dokuz Eylül Üniversitesi<br />
Mak. Müh. Bölümü İZMİR<br />
Bu yazıda buhar sistemlerinde kullanılan kondens<br />
sisteminde meydana gelen enerji kaybının pratik olarak<br />
bulunması, ısı kaybının yakıt cinsinden eşdeğerinin<br />
hesaplanması verilmiştir, önemli boyutlara ulaşan<br />
kondens enerji kayıplarının önlenmesiyle, dönüş<br />
basıncına bağlı olarak % 20 ye kadar enerji tasarrufu<br />
yapıla bileceği gösterilmiştir.<br />
This article explains a practical voay of determming<br />
the energy loss occurring in the condensation systems<br />
ofsteam systems and also the calculation of the fuel<br />
eguivalent of the heat loss. Through prevention of the<br />
considerable condenser energy losses, it is shoıvn that<br />
as high as 20 percent energy saving can be accomplished<br />
based on the value of the system return presture.<br />
Dünyada giderek azalan fosil yakıt kaynaklarının fiyatlarının<br />
sürekli artması ve bu yakıtlardan kaynaklanan<br />
çevre kirliliği, bizleri bu kaynaklan daha verimli kullanmaya<br />
zorlamaktadır. Ayrıca işletmelerin büyük giderlerinden<br />
birini meydana getiren enerji, işletmenin daha ekonomik<br />
çalışması içinde daha verimli kullanılmalıdır.<br />
Kimya, tekstil, gıda gibi birkaç endüstri dalında su buharı<br />
kullanılmaktadır. Güç üretimi veya ısıtma amacıyla<br />
kullanılan su buharı sürekli bir döngü halindedir. Şekil-<br />
1 de genel bir buhar sistemindeki temel elemanlar görülmektedir.<br />
Buhar kazanında elde edilen buhar proseste iş gördükten<br />
sonra atmosfere açık kondens tankına döner. Bu arada<br />
kondens dönüş basıncı ile atmosfer basıncı arasındaki fark<br />
Şekil 2 Açık kondens depolu sistemdeki kayıpların h-s diyagra-<br />
^Hi mında gösterimi.<br />
28<br />
Buhar<br />
KAZAN BESL£ME DEGAZÖR<br />
POMPASI<br />
Şekil 1 Açık kondens depolu buhar sistemi<br />
J3uhar+lsı<br />
Kondens<br />
nedeniyle geri dönen kondensin bir kısmı buharlaşarak<br />
atmosfere gider. Atmosfere giden bu buhar kütle kaybına<br />
neden olduğu gibi enerji kaybına da yol açar. Ayrıca kaybolan<br />
buhar yerine alınan suyun beraberindeki oksijen gibi<br />
korozyon yapan elemanlar sürekli kazana basılır.<br />
BUHAR VE ENERJİ KAYBI<br />
Aşın soğutmanın olmadığı bir proseste (Şekil -2) 1<br />
noktasında, kazanda üretilen buhar proseste iş görerek<br />
2 noktasına kadar yoğuşur. Sürtünme nedeniyle meydana<br />
gelen basınç kaybı basıncın P k'dan Pj'ye düşmesine<br />
neden olur. Atmosfer basıncı olan P 0'dan yüksek olan P^<br />
basıncından P o basıncına geçen kondens suyu 3 noktasından<br />
4 noktasına gelir. 4 noktası % x kadar buhar ile<br />
% (l-x) kadar sudan oluşur. % x kadar buhar atmosfere<br />
gider % (l-x) kadar su 5 noktasına gelir. Burada eksilen su<br />
kadar sıvı ilavesiyle sıcaklığı düşer. Doymuş sıvı hattından<br />
sola doğru kayar. Bundan sonra besi suyu pompası ile<br />
P k basıncına çıkarılarak kazana ulaşır. Bu çevrim her<br />
defasında x kadar buharın atmosfere gitmesi ve x kadar<br />
taze soğuk suyun alınmasıyla devam eder.<br />
MÜHENDİS VE MAKİNA DERGİSİ CİLT : 27 SAYI : 318 TEMMUZ 1986