13.07.2013 Views

HEHeHeİlB - TMMOB Makina Mühendisleri Odası Arşivi - Makina ...

HEHeHeİlB - TMMOB Makina Mühendisleri Odası Arşivi - Makina ...

HEHeHeİlB - TMMOB Makina Mühendisleri Odası Arşivi - Makina ...

SHOW MORE
SHOW LESS

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

Bekleme ve serviste olma için sarfedilen makina ortalama<br />

zamanı:<br />

1 1 1<br />

= yada = 2 saat.<br />

m-fi 2-1.5 .5<br />

ÖRNEK - 2: Çokkanal Sistemi:<br />

Çokkanal sisteminde, birden çok (2,3 ya da daha çok)<br />

işçinin günde 24 çağın çıkaran 50 makinaya servis verdiğini<br />

düşünelim. Servis zamanı yine ortalama 30 dakikadır.<br />

Çokkanal problemlerinin matematiği, tekkanaldakinden<br />

daha çok karmaşıktır.<br />

Çokkanal sistemi kuyruk formüllerinin, hesaplamanızdan<br />

ilk isteği sistemde makina olmadığı olasılığıdır. Bunun<br />

anlamı makinalar ne servisten geçiriliyor, ne de servis<br />

bekliyordur. Formüldeki semboller de şunlardır:<br />

Po, herhangi bir zamanda servise giren ya da servis bekleyen<br />

herhangi makina olmaması olasılığı.<br />

M, Servis işçisi sayısı,<br />

n, elde olan enaz servis işçisi sayısı.<br />

1, saatte ortalama servis çağın sayısı (bu örnekte 3).<br />

m, bir işçinin bir saatte ele alabileceği ortalama çağın<br />

sayısı<br />

!, faktöryel (3! = 3x2x1 = 6;0! = 1).<br />

önce, Po değerini bulalım:<br />

34<br />

Po =<br />

r M-i/ e \ n<br />

Po =<br />

_n-l n!<br />

m<br />

3\ 2 -ı m m m<br />

0! 1! 2! -I<br />

[ 1+ 1.5 + 1.125] +<br />

3.625 + 1.125<br />

1<br />

4.8<br />

= 0.208 ya da % 20.8<br />

3!(1—*_)<br />

mM<br />

(i)<br />

2.25 3.375<br />

3! (1-(2) (3)<br />

Demekki, herhangi bilinen bir zamanda, ne servis görmekte<br />

olan ne de servis bekleyen herhangi bir makina<br />

olmaması olasılığı % 20.8 dir. Bu saptandıktan sonra<br />

aşağıdaki 5 soruya yanıt verebiliriz:<br />

1. Servisi beklerken boş duran makina ortalama sayısı<br />

nedir?<br />

M+l<br />

A = •<br />

(M-: --)<br />

m<br />

(1) 3+1<br />

(3 -1)!(3-—)<br />

2<br />

(1.5) 4<br />

2. (1.5) 2<br />

1.05<br />

4.5<br />

= 0.23 makina.<br />

x 2,208<br />

x 0.208<br />

xPo<br />

2. Servis görmeleri ya da servis beklemeleri nedeni ile, ortalama<br />

kaç makina boş olacaktır?<br />

B-<br />

= 0.23 -t-<br />

m<br />

= 1.73 makina.<br />

3. Servis bekleyen mikinalann ortalama boş zamanı ne olacaktır?<br />

/t _ . . .<br />

0.23<br />

= 0.08 saat<br />

4. <strong>Makina</strong>lann toplam ortalama boş zamanı ne olacaktır?<br />

D = 0.08 + 0.50<br />

= 0.58 saat<br />

5. Servis işçileri ne kadar zaman boş kalacaktır?<br />

D = 0.08 + 0.50<br />

= 0.58 saat<br />

5. Servis işçileri ne kadar zaman boş kalacaktır?<br />

Saatta elde edilen işçi zamanı = 3 adam - saat.<br />

Kullanılan zaman = 1.5 adam - saat.<br />

Boş zaman = 1.5 adam • saat.<br />

MÜHENDİS VE MAKİNA DERGİSİ CİLT : 27 SAYI : 318 TEMMUZ 1986

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!