makaleyi okumak için lütfen tıklayınız. - Jeoloji Mühendisleri Odası

GİRİŞ
“Anadolu Termik Santralleri Elektrik Üretim A.Ş.”, Sinop İli Gerze İlçesinde 1.200 MW
(2x600 MW) kurulu gücünde bir termik santralı, GES Projesi’ni gerçekleştirmeyi
planlamakta.
Yer seçilmiş, kaynaklar bulunmuş, proje hazırlanmış, kamu kurumlarıyla bağlantılar
kurulmuş, saha ve ofiste etüdler, modellemeler, hesaplamalar yapılmış, sıra gelmiş “ÇED
Uygun” kararını alıp öteki izinleri tamamlamaya ve yapıma başlamaya.
Çevresel Etki Değerlendirmesi çalışmasını, Anadolu Grubu’nun zaten yaptırmış olduğu
çalışmalar ve proje ile hazırlıklara göre, bazı ön çalışmaları da kendi ilişkileri ile derlediği
verileri kullanarak “DOKAY-ÇED Çevre Mühendisliği Ltd Ş” yürütmüş ve ÇED
Raporu’nu hazırlamış.
Bunun için 21 Haziran 2010’da Bakanlık’tan ÇED Rapor Formatı alınmış, geçen 1 yıllık
sürede “formatta yer alan hususlardan jeoteknik etüd çalışmalarının sahaya özgü koşullar nedeniyle
tamamlanamaması … nedeniyle ek süre verilmesi talep” edilmiş ve 6 aylık ek süre alınmış olduğu
anlaşılıyor. Sonunda Aralık 2011 biterken ÇED Raporu hazırlanıp Bakanlığa verilmiş ve
inceleme süreci başlamış. Şimdi, 287 sayfalık ÇED Raporu ve 1552 sayfalık ekleri
incelenebilir ve tartışılabilir durumda.
ÇED Raporu’nun 250. sayfasındaki “IX. Halkın Katılımı” başlıklı bölümünde yazarlarınca
belirtildiği gibi ““ÇED Yönetmeliği”nin 9. Maddesi gereğince, ÇED sürecine halkın katılımını sağlamak,
faaliyet hakkında bilgilendirmek, görüş ve önerilerini almak amacıyla gerçekleştirilmesi gereken “ÇED Sürecine
Halkın Katılımı Toplantısı”nın Sinop İli, Gerze İlçesi Gençlik ve Spor İlçe Müdürlüğü Spor Salonu’nda
03.05.2010 tarihinde saat 10:00’da yapılmasına karar vermiştir. Halkın Katılımı Toplantısı sürecinde toplantı
tarihi, saati, yeri ve konusunda halka bilgi vermek amacıyla toplantı gününden önce biri ulusal biri yerel olmak
üzere iki adet gazetede yayımlatılmıştır.”
Yani üstlerine düşeni, konmuş kuralların gereğini yapmışlar! Ama, halk bu işe katılmamış.
Yorumsuzca (herhalde gönülsüzce de) şunu yazmışlar: “Halkın katılımı toplantısına Gerze ve civar
ilçe ve köylerden çok sayıda katılım olmuştur. Ancak yöre halkı Proje’ye olan tepkilerini slogan, alkış, ıslık vb.
yöntemlerle protesto ederek tepkilerini göstermişlerdir.”.
Rapor’da bu açıklamayla yetinilmiş. Ama, halkın tepkisi ondan önce olduğu gibi, o günden
bugüne kadar da, yükselerek sürdü. Sinop ve Gerze’de yapılan çalışmalara ek olarak yurdun
çeşitli yerlerinde de bu projeye olan tepkinin örnekleri sergilendi. Anadolu Grubu’nun spor
ekibinin maçlarındaki seyirci tepkilerinden, Gerze’den Ankara’ya uzun yürüyüş ve ÇED
toplantılarının kınanmasına kadar denendi.
Üstlerine polis ve jandarma güçleri sürüldü. Açıkça silah teşhir edildi. Coplara, gaz bombaları
ve basınçlı su püskürtülmesi eklendi. Direnişin kırılabilmesi için süre giden davalar açıldı.
Gerze halkının kaygı ve tepkileri ülkenin değişik yerlerinde yankı ve destek buldu. Yazılı ya
da görsel basına yansıdığı gibi, elektronik ortamda da ilgi gördü ve destek ve katılımlar oldu.
Yapılabilecek her şey yapıldı ve bu iş burada biter denmedi, elbette. Ne yatırımcı bu tepki
gören projesinden vaz geçecek gibi; ne de kamu kurumları, Anayasa’nın kendilerine yüklemiş
olduğu görev ve sorumluluklarını algılayıp kamu yararını ve halk ve çevre sağlığını koruma
yönünde üstlerine düşeni yapacak gibi görünüyor. Elbette Gerze halkı da, onları destekleyen
yurtseverler de karşı çıkışlarından vaz geçmeyecekler. Bu ÇED Raporu’nun irdelenmesi,
eleştirisi, teşhiri ve projenin sakıncalarını yüksek sesle dillendirip kamu oyuna mal etmeye,
kamu görevlilerini uyarmaya ve girişimcinin işinin kolay olmayacağını algılamasını
sağlamaya yönelik toplumsal mücadelelerini sürdürecekler.
Büyük olasılıkla bu ÇED Raporuna konu olan proje için ÇED Olumlu kararı çıkacak. Buna
karşı elbette hukuksal girişimler olacak ve bu girişimler toplumsal hareketlerle desteklenecek.
Bu defter kolay kolay kapanmayacak. Biçilen bu kefenin yırtılması için elden gelen yapılacak.